< Return to Video

Hoe het springtouw zijn ritme kreeg

  • 0:00 - 0:03
    Als je het goed doet, klinkt het zo:
  • 0:03 - 0:07
    TICK-tat, TICK-tat, TICK-tat,
    TICK-tat, TICK-tat, TICK-tat.
  • 0:07 - 0:08
    Je doet het fout als het zo klinkt:
  • 0:08 - 0:10
    tick-TAT, tick-TAT, tick-TAT.
  • 0:10 - 0:13
    [Klein ding. Groots idee.]
  • 0:14 - 0:15
    [Kyra Gaunt over het springtouw]
  • 0:16 - 0:20
    Het springtouw is een simpel object.
  • 0:20 - 0:23
    Het kan gemaakt worden van touw,
    waslijn of bindgaren.
  • 0:23 - 0:25
    Het zit, een soort van,
    in elkaar gedraaid.
  • 0:25 - 0:27
    Hoe beschrijf je zoiets?
  • 0:27 - 0:29
    Het is belangrijk
    dat het een bepaald gewicht heeft
  • 0:29 - 0:33
    en dat het touw
    een soort zweepgeluid maakt.
  • 0:33 - 0:37
    Het is niet bekend waar het springtouw
    oorspronkelijk vandaan komt.
  • 0:37 - 0:41
    Er is wat bewijs dat het
    uit Egypte of Fenicië zou komen
  • 0:41 - 0:45
    en is meegereisd naar Noord-Amerika
    met Nederlandse kolonisten.
  • 0:45 - 0:49
    Het springtouw werd populair
    toen vrouwenkleding wat strakker werd
  • 0:50 - 0:52
    en de pantalon werd uitgevonden.
  • 0:52 - 0:54
    Meisjes konden toen dus touwtjespringen,
  • 0:54 - 0:57
    doordat het touw niet meer
    achter hun rokken bleef hangen.
  • 0:57 - 1:01
    Gouvernantes gebruikten het
    om hun pupillen te trainen.
  • 1:01 - 1:05
    Zelfs Afrikaanse kinderen die slaaf
    waren geweest in het vooroorlogse Zuiden
  • 1:05 - 1:06
    gingen touwtje springen.
  • 1:06 - 1:10
    In de 50er jaren, in Harlem,
    Bronx, Brooklyn en Queens,
  • 1:11 - 1:15
    kon je meisjes zien
    touwtjespringen op de stoep.
  • 1:15 - 1:18
    Soms draaiden ze twee touwen tot één touw,
  • 1:19 - 1:22
    maar je kon ze ook
    tegen elkaar in ronddraaien.
  • 1:23 - 1:25
    Het springtouw werkte als een metronoom,
  • 1:25 - 1:27
    tick, tick, tick, tick,
  • 1:27 - 1:30
    waar je rijmpjes, ritmes
    en liedjes aan toe kan voegen.
  • 1:31 - 1:34
    Springtouwen creëerden een omgeving
    waar we iets in te brengen hadden,
  • 1:34 - 1:37
    iets dat groter was dan de buurt.
  • 1:38 - 1:41
    Een dubbel springtouw blijft een krachtig
    symbool van cultuur en identiteit
  • 1:41 - 1:42
    voor zwarte vrouwen.
  • 1:42 - 1:47
    Van de 50'er tot de 70'er jaren
    mochten meisjes niet sporten.
  • 1:47 - 1:50
    Jongens speelden honkbal,
    basketbal en voetbal,
  • 1:50 - 1:51
    terwijl meisjes niet mochten.
  • 1:51 - 1:53
    Er is veel veranderd, maar in die tijd
  • 1:53 - 1:55
    bepaalden meisjes
    de regels in de speeltuin.
  • 1:55 - 1:58
    Ze zorgden dat jongens
    niet mee mochten doen.
  • 1:58 - 2:00
    Het was een plek
    waar meisjes de baas waren.
  • 2:00 - 2:02
    Het was een plek waar ze konden stralen.
  • 2:02 - 2:06
    Maar ik denk dat het ook voor jongens was,
    omdat zij het ritme hoorden.
  • 2:06 - 2:08
    Volgens mij is dit de basis geweest
    van vele hiphopritmes.
  • 2:08 - 2:12
    Ze baseerden zich op liedjes die ze
    hoorden van spelende zwarte meisjes.
  • 2:12 - 2:18
    (Gezang)
  • 2:18 - 2:23
    "Country Grammar" van Nelly
    heeft een Grammy award gewonnen
  • 2:23 - 2:25
    omdat mensen de melodie al kenden.
  • 2:25 - 2:29
    (Zingt) "We're going down down baby
    your street in a Range Rover ... "
  • 2:29 - 2:32
    Dat is het begin van "Down down, baby,
    down down the roller coaster,
  • 2:32 - 2:34
    sweet, sweet bay, I'll never let you go."
  • 2:35 - 2:40
    Iedereen die opgroeide
    in een zwarte stadswijk kende die muziek.
  • 2:40 - 2:42
    En dus was het een gegarandeerde hit.
  • 2:43 - 2:47
    Het draaien van het touw hielp de liedjes
    te laten blijven hangen in je hoofd,
  • 2:47 - 2:51
    inclusief het zingen
    en de bewegingen die erbij hoorden,
  • 2:51 - 2:55
    wat gewoon hoort bij wat ik noem
    'kinetische oraliteit' --
  • 2:55 - 2:57
    spreektaal en lichaamstaal.
  • 2:57 - 3:00
    Het is iets dat van generatie
    op generatie wordt doorgegeven
  • 3:00 - 3:04
    en op een bepaalde manier
    helpt het touw daarbij.
  • 3:04 - 3:07
    Je hebt een object nodig
    om herinneringen aan op te hangen.
  • 3:07 - 3:11
    Dus je kunt een springtouw
    gebruiken voor allerlei soorten dingen.
  • 3:11 - 3:13
    Het overbrugt culturen.
  • 3:13 - 3:17
    Ik denk dat het nog steeds bestaat
    omdat mensen moeten bewegen.
  • 3:17 - 3:22
    En ik denk dat soms de simpelste objecten
    het meest de creativiteit stimuleren.
Title:
Hoe het springtouw zijn ritme kreeg
Speaker:
Kyra Gaunt
Description:

"Down down, baby, down down the roller coaster..." Veel hiphopliedjes komen voort uit springtouwliedjes. Ethnomusicologist Kyra Gaunt neemt je mee in de geschiedenis van het fascinerende spel met het springtouw.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED Series
Duration:
03:35
Peter van de Ven approved Dutch subtitles for How the jump rope got its rhythm
Mette Reitsma accepted Dutch subtitles for How the jump rope got its rhythm
Peter van de Ven declined Dutch subtitles for How the jump rope got its rhythm
Peter van de Ven edited Dutch subtitles for How the jump rope got its rhythm
Peter van de Ven edited Dutch subtitles for How the jump rope got its rhythm
Peter van de Ven edited Dutch subtitles for How the jump rope got its rhythm
Mette Reitsma edited Dutch subtitles for How the jump rope got its rhythm
Mette Reitsma edited Dutch subtitles for How the jump rope got its rhythm
Show all

Dutch subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.