-
Əvvəlki videolarda 1922-ci ilin
-
oktyabr ayında yüz minlərlə faşistin
-
Romaya yürüş etməsindən bəhs etdik.
-
Bu, kralın Benito Mussolinini hakimiyyətə
gətirməyinə səbəb olur.
-
Bu şəkil Romaya yürüşdən sonra
-
Mussolini hakimiyyətə gətirilərkən çəkilib.
-
Mussolini sadəcə Baş Nazir təyin edilmir,
-
həm də ona bir il müddətində
-
diktator səlahiyyətləri verilir.
-
Bu səlahiyyətlər
-
hərbiləşdirilmiş faşist təşkilatı olan
-
Qara Köynəklilər tərəfindən dəstəklənir.
-
Mussolini öz səlahiyyətlərindən və
-
gücündən istifadə edərək növbəti bir neçə il
-
ərzində də hakimiyyətdə qalmağa və gücünü
-
qorumağa çalışır.
-
1923-cü ildə Qara Köynəklilər
-
rəsmi olaraq milli milis dəstəsi elan edilir,
-
daha dəqiq desək, milli təhlükəsizlik
qurumunun könüllü dəstəsi elan edilir.
-
İtalyan dilində bunun qısaltması MVSN kimidir.
-
Qara Köynəklilər
-
MVSN-ə çevrilir.
-
O, parlamenti və ya qanunverici qüvvəni
-
ələ keçirir və Akerbo Qanununun qəbul edilməsini
-
təmin edir.
-
...
-
...
-
Bu, maraqlı məqamdır.
Çünki bu qanuna əsasən,
-
hansı partiya çoxluq təşkil edirsə,
-
hansı partiya daha böyük
-
partiya hesab edilirsə,
-
25%-dən çox səs yığma şərti ilə
-
parlamentdəki yerlərin 2/3 hissəsi
həmin partiyaya veriləcək.
-
Bu, bir qədər qəribə bir
-
sistemdir.
-
Fərz edin ki, siz ən böyük partiyanın
üzvüsünüz və
-
26% səs toplayırsınız, sizin idarəetmə üçün
-
hələ də kifayət qədər yeriniz olmayacaq.
-
İstədiyiniz idarəetmə gücünü
-
əldə etmək üçün digər partiyalarla
-
ittifaq yaratmalısınız.
-
Bu, o deməkdir ki,
-
mütləq çoxluq olmadan ən çox səs
-
toplayan partiyalar qiyabi
-
çoxluğa çevrilir.
-
Faşistlər niyə bunun baş verməyini
istəyirdilər?
-
Onlar bilirdi ki, xalqın dəstəyi və ya
-
Qara Köynəklilərin hədə-qorxu siyasəti
-
nəticəsində 25% səs toplaya biləcək,
-
bununla da qanunverici orqanda
-
daha güclü nəzarətə sahib olacaqlar.
-
Burada belə bir sual yaranır:
-
qanunverici orqan buna niyə icazə verir?
-
Çünki həmin məqamda faşistlər
-
dominant partiya deyildi.
-
Qanunverici orqanda çoxluq təşkil etmirdi.
-
Onlar qanunverici orqanda çoxluq təşkil etmək üçün
-
bu qanunu qəbul etmək istəyirdi.
-
...
-
...
-
Bəziləri insanların faşistlərə çox
-
rəğbət bəslədiyini hesab edirdi.
-
Onlar Mussoliniyə rəğbət bəsləyirdi.
-
İnsanlar güclü lider arzusunda idi.
-
Onlar koalisiya hökumətini istəmirdilər.
-
Onlar hərəkətə keçəcək hökumət
-
tələb edirdi.
-
Digər tərəfdə, səsvermə baş verdiyi zaman
-
otaqda Qara Köynəklilər də var idi.
-
Burada onların qorxutma, hədə - qorxu
-
siyasəti də böyük rol oynayır.
-
Akerbo qanunu qəbul edilir.
-
...
-
1924-cü ildə səsvermədə
-
səslərin 2/3 hissəsi faşistlərin lehinə olur.
-
...
-
İtaliyadakıların çoxu bu seçkilərin
-
saxta olduğuna inanırlar.
-
Onlar hesab edir ki, faşistlərin
-
bu qədər çox səs toplamağının səbəbi
-
xalqı qorxutmaqlarıdır.
-
Onlar seçkilərdə saxtakarlıq edə bilirlər.
-
Onlar digər səsləri silə bildilər,
-
faşistlərin hakimiyyətə gəlmək üçün
-
istifadə etdiyi taktikaları tənqid edən
-
şəxslərdən biri
-
Giacomo Matteotti idi.
-
O, faşistlər haqqında kitab yazmışdı.
-
Onun Deputatlar Palatasında
-
korrupsiya və
-
faşistlərin zorakılığı haqqında
-
danışdığı iki məşhur
-
nitqi var.
-
Həmin çıxışlarından bir neçə gün sonra
-
o, Qara Köynəklilər tərəfindən öldürülür.
-
O, Qara Köynəklilər tərəfindən
vəhşicəsinə qətlə yetirilir və
-
bu vəziyyət Mussolininin bir qədər
-
sıxışdırılmasına səbəb olur.
-
O, fikirlərini bəyənmədiyi insanları öldürən
-
bir quldur kimi görünmək istəmirdi.
-
Mussolininin bu işə qarışdığına aid
-
dəqiq bir sübut yoxdur, həmin qətl
-
onun dəstəkçiləri tərəfindən yerinə yetirilmişdi.
-
Matteotinin öldürülməsinə etiraz etmək üçün
-
bütün sosialist partiyası
-
parlamenti boykot edir.
-
Bu hadisə tarixdə 20-ci əsr
-
Aventin Ayrılması kimi bilinir.
-
Aventin Ayrılması.
-
Bunun Aventin Ayrılması adlandırılmağının
səbəbi odur ki,
-
2500 il əvvəl qədim Roma dövründə
-
plebeylər sərt idarəçiliyə etiraz olaraq ayrılır və
-
Aventin təpəsinə gedirlər.
-
...
-
Sosialistlər ümid edirdi ki,
-
parlamentin boykot edilməsi
-
kralın Benito Mussolinidən qurtulmağa
-
məcbur edə bilərdi.
-
Mussolini çətin vəziyyətdə qalmışdı.
-
O, nə etməli olduğunu bilmirdi.
-
Bunlardan əlavə Qara Köynəklilər
bildirmişdi ki,
-
əgər Mussolini vəziyyətə nəzarət etməsə,
-
güclü idarəçi olmasa,
-
onlar bunu Mussolini olmadan edəcəklər.
-
Onlar Mussolinini onu devirməklə hədələyirdilər.
-
1925-ci ilin əvvəlində Mussolini məşhur
-
Yanvar nitqini səsləndirdi.
-
1925-ci il, məşhur Yanvar nitqi.
-
Bu, onun mütləq diktaturasının
-
rəsmi başlanğıcı hesab edilir.
-
Kral Mussolininin hakimiyyətinə xitam vermədiyi
üçün
-
Aventin Ayrılması Mussolininin
-
gücünü zəiflətmək əvəzinə,
-
onun gücünü daha da artırır.
-
O, bundan bəhanə kimi istifadə etdi.
-
O, digər deputatların parlamentə gəlməməyindən
-
bəhanə kimi istifadə edərək,
-
onların öz yerlərindən imtina etdiyini iddia edib,
-
İtalyan Sosialist Partiyasını ləğv etdi.
-
Yenidən Qara Köynəklilərlə birləşdi,
-
onların məsuliyyətini öz üzərinə götürdü.
-
Mussolini Matteottinin qətlində
-
heç bir əlaqəsi olmadığını iddia edir,
-
sadəcə Qara Köynəklilərin məsuliyyətini
üzərinə götürürdü.
-
O, klassik Mussolini üslubundan istifadə edərək,
-
insanları güc və zorakılığın italyan xalqını
-
sabitliklə təmin edəcəyinə inandırmağa çalışırdı.
-
Onun yaxşı natiqlik qabiliyyəti var idi.
-
...
-
Bu, ona istədiyi nəzarəti əldə etməyə
kömək edir.
-
1925-ci ilin sonlarında Milad bayramı ərəfəsi
-
qanununa əsasən Mussolini hakimiyyətinə
-
heç bir məhdudiyyət gətirilmir.
-
1926-cı ildə
-
Mussolininin rəhbərlik etdiyi faşistlər
-
İtaliyada mütləq gücü, nəzarəti ələ keçirirlər.
-
1926-cı ildə onlar digər partiyaların
fəaliyyətinə qadağa qoyur.
-
Digər partiyalar ləğv edilir.
-
Onlar idarəetmədə və ya hər hansı bir qurumda
-
iştirak etmək istəyən insanları
-
faşist partiyasına üzv olmağa məcbur edirlər.
-
Onlar mətbuata nəzarəti ələ keçirirlər.
-
Güclü bir polis təşkilatı
-
yaratmağa başlayırlar.
-
Bütün bunların nasistlərin
etdikləri ilə oxşar olmağı
-
təsadüf deyil.
-
Hitler Mussolininin pərəstişkarı idi.
-
Mussolininin Romaya yürüşündən təsirlənən
Hitler
-
1923-cü ildə "Pivə Qiyamına" cəhd edir.
-
Mussolininin hakimiyyətə gəlmək üçün
-
istifadə etdiyi taktikalardan
-
7 il sonra Hitlerin də istifadə etdiyini
görəcəksiniz.
Khan Academy
