< Return to Video

Rotational kinetic energy | Moments, torque, and angular momentum | Physics | Khan Academy

  • 0:00 - 0:02
    Böyük liqa
    beysbolçusu sürətli top
  • 0:02 - 0:06
    atanda,o topun mütləq
    kinetik enerjisi olur.
  • 0:06 - 0:08
    Bilirik ki,əgər yolunuza girsəniz,bunun
  • 0:08 - 0:09
    səndə işləyib,zərər verəcəyini bilirik
  • 0:09 - 0:11
    Diqqət etməlisən.
  • 0:11 - 0:14
    Amma mənim sualım belədir:
    çox meydançaların,
  • 0:14 - 0:16
    əgər siz top atmırsınızsa,
  • 0:16 - 0:19
    əksər meydançaların
    beysbolun fırlanması ilə
  • 0:19 - 0:22
    ev lövhəsinə doğru yönəlməsi, topun əlavə
  • 0:22 - 0:24
    kinetik enerjiyə malik olması deməkdirmi?
  • 0:24 - 0:27
    Yaxşı bunu necə başa düşə bilərik,
  • 0:27 - 0:29
    bu videonun məqsədi budur.
  • 0:29 - 0:31
    Bir cismin fırlanma kinetik enerjisinin nə
  • 0:31 - 0:34
    olduğunu necə müəyyənləşdirə bilərik?
  • 0:34 - 0:36
    Yaxşı, əgər mən bu işə ilk
    dəfə gəlirdimsə,
  • 0:36 - 0:38
    ilk qonağım deyərdim ki, tamam, deyərdim
  • 0:38 - 0:41
    ki,müntəzəm kinetik enerjinin
    nə olduğunu bilirəm.
  • 0:41 - 0:43
    Normal kinetik enerjinin düsturu
  • 0:43 - 0:46
    yalnız bir yarım m v kvadratdır.
  • 0:46 - 0:49
    Deyək ki, yaxşı, mən fırlanma
    kinetik enerji istəyirəm.
  • 0:49 - 0:51
    İcazə verin, bunu k fırlanma adlandırım
  • 0:51 - 0:52
    və bu nə olacaq?
  • 0:52 - 0:55
    Yaxşı,mən fırlanan obyektləri bilirəm,
  • 0:55 - 0:59
    kütlənin fırlanma ekvivalenti
    ətalət momentidir.
  • 0:59 - 1:01
    Beləliklə, mən kütlə əvəzinə
  • 1:01 - 1:04
    yaxşı təxmin edə bilərəm,
    Nyutonun ikinci qanununda
  • 1:04 - 1:07
    fırlanma üçün ətalət anına sahib olardım,
    bilirəm ki,kütlə əvəzinə ətalət anı var
  • 1:07 - 1:09
    ona görə də bəlkə onu əvəz edə bilərəm.
  • 1:09 - 1:12
    Və sürətin kvadratının əvəzinə, bəlkə də
    fırlanan bir şeyim
  • 1:12 - 1:15
    olduğundan bucaq sürətinin
    kvadratına sahib olardım.
  • 1:15 - 1:17
    Belə çıxır ki, bu işləyir.
  • 1:17 - 1:20
    Siz tez-tez törəmə edə bilərsiniz,bu,
    həqiqətən bir törəmə deyil,
  • 1:20 - 1:23
    sadəcə bir növ savadlı
    şəkildə təxmin edirsiniz,
  • 1:23 - 1:26
    lakin siz dəyişənlərin hər biri üçün
    fırlanma analoqunu əvəz etməklə
  • 1:26 - 1:30
    tez-tez hansısa xətti düsturun
    fırlanma analoqu üçün
  • 1:30 - 1:32
    düstur əldə edə bilərsiniz,
    buna görə də kütləni
  • 1:32 - 1:35
    fırlanma kütləsi ilə əvəz etsəm,
    ətalət momentini alıram.
  • 1:35 - 1:38
    Sürəti fırlanma sürəti ilə əvəz etsəm,
  • 1:38 - 1:41
    bucaq sürətini alıram və
    bu düzgün düsturdur.
  • 1:41 - 1:43
    Beləliklə, bu videoda biz əslində
    törəmə olmayan bu
  • 1:43 - 1:45
    səbəbə minməli olduq,
    biz bunu
  • 1:45 - 1:48
    həqiqətən sübut etmədik,sadəcə
    bunun inandırıcı olduğunu göstərdik.
  • 1:48 - 1:50
    Bunun beysbol topu kimi
    fırlanan cismin fırlanma
  • 1:50 - 1:53
    kinetik enerjisi olduğunu
  • 1:53 - 1:54
    necə sübut edək?
  • 1:54 - 1:57
    Tanımaq lazım olan ilk şey budur
    ki, bu fırlanma
  • 1:57 - 2:00
    kinetik enerjisi əslində yeni bir növ
  • 2:00 - 2:02
    kinetik enerji deyil,
    fırlanan bir şey üçün
  • 2:02 - 2:06
    hələ də eyni köhnə müntəzəm
    kinetik enerjidir.
  • 2:06 - 2:07
    Bunla demək istədiyim budur
  • 2:07 - 2:10
    Təsəvvür edin ki, bu beysbol
    bir dairədə fırlanır.
  • 2:10 - 2:13
    Beysbolun hər bir nöqtəsi müəyyən
    bir sürətlə hərəkət edir,
  • 2:13 - 2:15
    buna görə də bununla demək
    istədiyim budur,
  • 2:15 - 2:19
    deməli bu nöqtənin zirvəsindəki
    kiçik bir dəri parçasını burada
  • 2:19 - 2:20
    təsəvvür etsək,irəli bir qədər sürəti olacaq.
  • 2:20 - 2:23
    Mən bu kütləni M adlandıracağam,
    o kiçik kütlə parçası
  • 2:23 - 2:27
    və onun sürətini V adlandıracağam.
  • 2:27 - 2:30
    Eynilə, dəri üzərindəki bu nöqtəni,
    mən M iki
  • 2:30 - 2:32
    adlandıracağam,fırlanan bir dairə
    olduğu üçün aşağıya
  • 2:32 - 2:36
    doğru hərəkət edəcək,
    buna görə mən bunu V iki adlandıracağam
  • 2:36 - 2:38
    və oxa yaxın olan nöqtələr daha
    kiçik sürətlə hərəkət
  • 2:38 - 2:41
    edəcək,buna görə də bu nöqtə burada
    biz onu M üç
  • 2:41 - 2:44
    adlandıracağıq,V üç sürəti ilə
    aşağı hərəkət edəcəyik,
  • 2:44 - 2:47
    bu V iki və ya V bir qədər böyük deyil.
  • 2:47 - 2:48
    Siz bunu yaxşı görə
  • 2:48 - 2:52
    bilmirsiz, mən daha tünd yaşıl rəngdən
    istifadə edəcəyəm ki, bu M üç oxa
  • 2:52 - 2:55
    yaxındır,ox mərkəzdə bu
    nöqtədə, oxa daha yaxındır,
  • 2:55 - 2:59
    ox mərkəzdə bu nöqtədə, oxa
    daha yaxın olduğundan sürəti
  • 2:59 - 3:01
    bu oxdan daha uzaq olan
    nöqtələrdən kiçikdir, buna görə
  • 3:01 - 3:03
    də bunun mürəkkəb olduğunu görə bilərsiz.
  • 3:03 - 3:06
    Bu beysbolun bütün nöqtələri
    fərqli sürətlə
  • 3:06 - 3:08
    hərəkət edəcək, belə ki,
    buradakı nöqtələr oxa çox
  • 3:08 - 3:11
    yaxındır və demək olar ki, hərəkət etmir.
  • 3:11 - 3:13
    Mən bunu M dörd adlandıracağam və o
  • 3:13 - 3:15
    V dörd sürəti ilə hərəkət edəcək.
  • 3:15 - 3:18
    Fırlanma kinetik
    enerji
  • 3:18 - 3:20
    dedikdə əslində bu kütlələrin
    beysbolun kütlə mərkəzinə
  • 3:20 - 3:24
    aid olduğu bütün müntəzəm
    kinetik enerjidir.
  • 3:24 - 3:27
    Başqa sözlə desək, K fırlanma ilə
    nə demək istəyirik,siz sadəcə bütün
  • 3:27 - 3:29
    bu enerjiləri cəm edirsiniz?
  • 3:29 - 3:32
    Sizin bir yarımınız var,
    buradakı kiçik dəri hissəsinin
  • 3:32 - 3:34
    bir az kinetik enerjisi olacaq,
  • 3:34 - 3:37
    ona görə də bir yarım M bir,
    V bir kvadrat plus edirsiniz.
  • 3:38 - 3:41
    bu M ikinin müəyyən kinetik enerjisi var,
  • 3:41 - 3:43
    narahat olmayın ki, o, aşağıya, aşağıya,
  • 3:43 - 3:46
    vektor olmayan şeylər üçün
    əhəmiyyət kəsb etmir,
  • 3:46 - 3:49
    bu V kvadrat olur, kinetik
    enerji vektor deyil,
  • 3:49 - 3:52
    ona görə də bir sürətin aşağı
    nöqtəsi olmasının
  • 3:52 - 3:54
    əhəmiyyəti yoxdur,çünki
    bu, sadəcə sürətdir və
  • 3:54 - 3:59
    buna bənzər şəkildə, bir yarım M üç
    V üç kvadratını əlavə edərdiniz,
  • 3:59 - 4:01
    amma sən ola bilərsən ki, bu
  • 4:01 - 4:03
    mümkün deyil,bu beysbolda
    sonsuz sayda nöqtə
  • 4:03 - 4:05
    var,mən bunu necə edəcəm?
  • 4:05 - 4:07
    Yaxşı, sehrli bir şey olacaq,
  • 4:07 - 4:10
    bu mənim sevimli kiçik
    törəmələrimdən biridir
  • 4:10 - 4:12
    qısa və şirin, nə baş verdiyini izləyin.
  • 4:12 - 4:15
    KE fırlanma həqiqətən cəmidir,
  • 4:15 - 4:18
    bütün bunları əlavə etsəm,
    Mən, bu beysbolun hər bir
  • 4:18 - 4:21
    nöqtəsinin yarım M V kvadratlarının
    cəmi kimi yaza bilərəm,
  • 4:22 - 4:25
    bu beysbol topu çox, çox kiçik
    parçalara ayırdığınızı
  • 4:25 - 4:28
    təsəvvür edin.
  • 4:28 - 4:30
    Bunu fiziki olaraq etməyin,ancaq
    zehni olaraq ,
  • 4:30 - 4:33
    düşünün sadəcə bu beysbolun
    çox kiçik hissələrini,
  • 4:33 - 4:36
    hissəciklərini və onların nə qədər sürətlə
    getdiyini nəzərə alaraq təsəvvür edin.
  • 4:36 - 4:39
    Demək istədiyim odur ki,
    bütün bunları əlavə etsəniz,
  • 4:39 - 4:41
    ümumi fırlanma kinetik
    enerjisini alsanız,
  • 4:41 - 4:43
    bunu etmək qeyri-mümkün görünür.
  • 4:43 - 4:45
    Amma sehrli bir şey baş verəcək,
  • 4:45 - 4:46
    edə biləcəyimiz budur.Biz
  • 4:46 - 4:48
    yenidən yaza bilərik,burda problem V-dir.
  • 4:48 - 4:51
    Bütün bu nöqtələrin V sürəti fərqlidir,
  • 4:51 - 4:53
    lakin biz bunu V olaraq yazmaq əvəzinə
  • 4:53 - 4:55
    fizikada etməyi sevdiyimiz
    bir hiylədən istifadə
  • 4:55 - 4:58
    edə bilərik,biz V kimi yazacağıq,
    ona görə də unutmayın
  • 4:58 - 5:02
    ki,fırlanan şeylər üçün V
    sadəcə R dəfə omeqadır.
  • 5:02 - 5:04
  • 5:04 - 5:07
  • 5:07 - 5:09
  • 5:09 - 5:12
  • 5:12 - 5:16
  • 5:16 - 5:18
  • 5:18 - 5:20
  • 5:20 - 5:21
  • 5:21 - 5:24
  • 5:24 - 5:27
  • 5:27 - 5:29
  • 5:29 - 5:33
  • 5:33 - 5:35
  • 5:35 - 5:38
  • 5:38 - 5:42
  • 5:42 - 5:44
  • 5:44 - 5:46
  • 5:46 - 5:49
  • 5:49 - 5:52
  • 5:52 - 5:55
  • 5:55 - 5:58
  • 5:58 - 6:02
  • 6:03 - 6:07
  • 6:07 - 6:09
  • 6:09 - 6:11
  • 6:11 - 6:14
  • 6:14 - 6:16
  • 6:16 - 6:17
  • 6:17 - 6:19
  • 6:19 - 6:22
  • 6:22 - 6:24
  • 6:24 - 6:26
  • 6:26 - 6:29
  • 6:29 - 6:31
  • 6:31 - 6:33
  • 6:33 - 6:34
  • 6:34 - 6:36
  • 6:36 - 6:38
  • 6:38 - 6:40
  • 6:40 - 6:42
  • 6:42 - 6:45
  • 6:45 - 6:46
  • 6:46 - 6:49
  • 6:49 - 6:51
  • 6:51 - 6:54
  • 6:54 - 6:57
  • 6:57 - 6:59
  • 6:59 - 7:02
  • 7:02 - 7:04
  • 7:04 - 7:06
  • 7:06 - 7:09
  • 7:09 - 7:12
  • 7:12 - 7:15
  • 7:15 - 7:20
  • 7:20 - 7:22
  • 7:22 - 7:24
  • 7:24 - 7:27
  • 7:27 - 7:29
  • 7:29 - 7:31
  • 7:31 - 7:34
  • 7:34 - 7:36
  • 7:36 - 7:38
  • 7:38 - 7:40
  • 7:40 - 7:42
  • 7:42 - 7:44
  • 7:44 - 7:46
  • 7:46 - 7:48
  • 7:48 - 7:49
  • 7:49 - 7:52
  • 7:52 - 7:56
  • 7:56 - 7:59
  • 7:59 - 8:01
  • 8:01 - 8:03
  • 8:03 - 8:06
  • 8:06 - 8:08
  • 8:08 - 8:10
  • 8:10 - 8:12
  • 8:12 - 8:14
  • 8:14 - 8:17
  • 8:17 - 8:19
  • 8:19 - 8:21
  • 8:21 - 8:24
  • 8:24 - 8:27
  • 8:27 - 8:30
  • 8:30 - 8:32
  • 8:32 - 8:34
  • 8:34 - 8:38
  • 8:38 - 8:41
  • 8:41 - 8:43
  • 8:43 - 8:45
  • 8:45 - 8:48
  • 8:48 - 8:50
  • 8:50 - 8:53
  • 8:53 - 8:54
  • 8:54 - 8:57
  • 8:57 - 9:00
  • 9:00 - 9:02
  • 9:02 - 9:05
  • 9:05 - 9:08
  • 9:08 - 9:11
  • 9:11 - 9:14
  • 9:14 - 9:17
  • 9:17 - 9:21
  • 9:21 - 9:22
  • 9:22 - 9:24
  • 9:24 - 9:25
  • 9:25 - 9:29
  • 9:29 - 9:32
  • 9:32 - 9:33
  • 9:33 - 9:36
  • 9:36 - 9:39
  • 9:39 - 9:44
  • 9:44 - 9:47
  • 9:47 - 9:50
  • 9:50 - 9:53
  • 9:53 - 9:54
  • 9:54 - 9:56
  • 9:56 - 9:59
  • 9:59 - 10:03
  • 10:03 - 10:05
  • 10:05 - 10:07
  • 10:07 - 10:10
  • 10:10 - 10:13
  • 10:13 - 10:15
  • 10:15 - 10:18
  • 10:18 - 10:20
  • 10:22 - 10:24
  • 10:24 - 10:29
  • 10:29 - 10:32
  • 10:32 - 10:35
  • 10:35 - 10:39
  • 10:39 - 10:41
  • 10:41 - 10:43
  • 10:43 - 10:45
  • 10:45 - 10:48
  • 10:48 - 10:51
  • 10:51 - 10:54
  • 10:54 - 10:58
  • 10:58 - 11:01
  • 11:01 - 11:03
  • 11:03 - 11:07
  • 11:07 - 11:09
  • 11:09 - 11:11
  • 11:11 - 11:13
  • 11:13 - 11:16
  • 11:16 - 11:20
  • 11:20 - 11:22
  • 11:22 - 11:26
  • 11:26 - 11:30
  • 11:30 - 11:33
  • 11:33 - 11:35
  • 11:35 - 11:37
  • 11:37 - 11:39
  • 11:39 - 11:42
  • 11:42 - 11:46
  • 11:46 - 11:49
  • 11:49 - 11:50
  • 11:50 - 11:54
  • 11:54 - 11:56
  • 11:56 - 11:59
  • 11:59 - 12:01
  • 12:01 - 12:03
  • 12:03 - 12:05
  • 12:05 - 12:07
  • 12:07 - 12:11
  • 12:11 - 12:13
  • 12:13 - 12:18
  • 12:18 - 12:20
  • 12:20 - 12:23
  • 12:23 - 12:26
  • 12:29 - 12:31
  • 12:31 - 12:33
  • 12:33 - 12:36
  • 12:36 - 12:39
  • 12:39 - 12:41
  • 12:41 - 12:44
  • 12:44 - 12:46
  • 12:46 - 12:49
  • 12:49 - 12:51
  • 12:51 - 12:54
  • 12:54 - 12:57
  • 12:57 - 12:59
  • 12:59 - 13:03
  • 13:03 - 13:05
  • 13:05 - 13:09
  • 13:10 - 13:13
  • 13:14 - 13:16
  • 13:18 - 13:21
  • 13:21 - 13:23
  • 13:23 - 13:27
  • 13:27 - 13:30
  • 13:30 - 13:32
  • 13:32 - 13:35
  • 13:35 - 13:36
  • 13:36 - 13:39
  • 13:39 - 13:41
  • 13:41 - 13:44
  • 13:44 - 13:46
  • 13:46 - 13:49
  • 13:49 - 13:52
  • 13:52 - 13:56
  • 13:56 - 13:58
  • 13:58 - 14:01
  • Not Synced
Title:
Rotational kinetic energy | Moments, torque, and angular momentum | Physics | Khan Academy
Description:

more » « less
Video Language:
English
Team:
Khan Academy
Duration:
14:03

Azerbaijani subtitles

Revisions Compare revisions