< Return to Video

Ký hiệu khoa học| Tiền đại số| Khan Academy

  • 0:01 - 0:04
    Có hẳn 2 video của Khan Academy về ký hiệu khoa học,
  • 0:04 - 0:07
    lí giải tại sao chúng ta cần quan tâm đến nó.
  • 0:07 - 0:09
    V
  • 0:09 - 0:13
    Trong video này mình sẽ dùng sách Đại Số 1
  • 0:13 - 0:20
    trên ck12.org để làm một vài ví dụ về ký hiệu khoa học.
  • 0:20 - 0:22
    Hãy lấy một số được viết
  • 0:22 - 0:24
    bằng ký hiệu khoa học.
  • 0:24 - 0:26
    Bạn nhớ nhé, ký hiệu khoa học chỉ hữu ích vì
  • 0:26 - 0:29
    nó giúp ta viết những số rất lớn hay rất nhỏ,
  • 0:29 - 0:33
    theo cách mà chúng ta có thể dễ dàng viết
  • 0:33 - 0:35
    nó ra và hiểu nó.
  • 0:35 - 0:37
    Vậy để mình viết một vài số nhé.
  • 0:37 - 0:44
    Giả sử mình có 3,102 nhân 10 mũ 2.
  • 0:44 - 0:48
    Và mình muốn viết nó thành một giá trị số.
  • 0:48 - 0:50
    Nó đã ở sẵn dạng ký hiệu khoa học rồi,
  • 0:50 - 0:54
    vì nó được viết ở dạng tích với lũy thừa của 10.
  • 0:54 - 0:55
    Thế mình làm thế nào đây?
  • 0:55 - 0:57
    Nó chỉ là chữ số thôi.
  • 0:57 - 0:59
    Được rồi, có cả cách nhanh và chậm.
  • 0:59 - 1:00
    Cách chậm là xem số này tương tự với
  • 1:00 - 1:10
    3,102 nhân 100, nghĩa là nếu bạn nhân 3,102
  • 1:10 - 1:16
    với 100, thì nó sẽ là 3, 1, 0, 2, với hai số 0 đằng sau.
  • 1:16 - 1:19
    Rồi ta có 1, 2, 3 số sau dấu thập phân
  • 1:19 - 1:25
    và đó sẽ là đáp án chính xác.
  • 1:25 - 1:29
    Số này bằng với 310,2
  • 1:29 - 1:34
    Thế thì cách nhanh hơn là xem
  • 1:34 - 1:37
    lúc này mình có 3 trước dấu thập phân.
  • 1:37 - 1:40
    Khi mình lấy một số nhân 10 mũ 2, mình
  • 1:40 - 1:44
    thật ra chỉ đang dịch dấu phẩy sang phải 2 chữ số.
  • 1:44 - 1:49
    Thế thì 3.102 nhân 10 mũ 2 sẽ tương tự
  • 1:49 - 1:54
    khi mình dịch dấu phẩy 1 chứ số rồi 2 chữ số, vì
  • 1:54 - 1:56
    đây là 10 mũ 2, nó giống với
  • 1:56 - 2:00
    310,2.
  • 2:00 - 2:02
    Vậy nên đây là cách nhanh hơn để làm bài này.
  • 2:02 - 2:05
    Mỗi lần bạn nhân nó với 10, bạn dịch dấu phẩy
  • 2:05 - 2:07
    sang phải 1 chữ số.
  • 2:07 - 2:09
    Hãy làm thêm một ví dụ khác nhé.
  • 2:09 - 2:15
    Giả sử mình có 7.4 nhân 10 mũ 4.
  • 2:15 - 2:17
    Mình sẽ làm bài này theo cách nhanh nhé.
  • 2:17 - 2:20
    Hãy dịch dấu phẩy sang phải 4 chữ số.
  • 2:20 - 2:24
    Vậy 7.4 nhân 10 mũ 4.
  • 2:24 - 2:26
    Nhân 10 mũ 1, thì bạn được 74.
  • 2:26 - 2:31
    Còn khi nhân 10 mũ 2 bạn sẽ được 740.
  • 2:31 - 2:33
    Ta sẽ phải cộng thêm 1 số 0, vì ta phải
  • 2:33 - 2:34
    dịch dấu phẩy một lần nữa.
  • 2:34 - 2:39
    10 mũ 3, thì bạn sẽ được 7400.
  • 2:39 - 2:42
    Và 10 mũ 4, thì bạn sẽ được 74.000.
  • 2:42 - 2:44
    Chú ý nhé, mình chỉ đang dịch dấu phẩy
  • 2:44 - 2:49
    sang 1, 2, 3, 4 chữ số.
  • 2:49 - 2:53
    Vậy số này bằng 74000.
  • 2:53 - 2:56
    Khi bạn được 74, và phải dịch dấu phẩy
  • 2:56 - 2:58
    sang phải thêm một chữ số, thì bạn phải thêm số 0 vào đây.
  • 2:58 - 3:01
    Mình đang nhân nó với 10.
  • 3:01 - 3:07
    Một cách khác để nghĩ là mình cần 10
  • 3:07 - 3:09
  • 3:09 - 3:11
    Ở đây mình chỉ có 1 chữ số.
  • 3:11 - 3:16
    Và mình sẽ cần 4. Vậy 1, 2, 3, 4.
  • 3:16 - 3:18
    Hãy làm thêm một vài ví dụ nữa vì mình nghĩ
  • 3:18 - 3:20
    với nhiều ví dụ bạn sẽ hiểu rõ hơn.
  • 3:20 - 3:27
    Mình có 1.75 nhân 10 mũ âm 3.
  • 3:27 - 3:29
    Số này được viết bằng ký hiệu khoa học, và mình muốn
  • 3:29 - 3:32
    biết giá trị số của nó.
  • 3:32 - 3:34
    Vậy khi một số nhân lũy thừa bậc âm
  • 3:34 - 3:38
    của 10, bạn dịch dấu phẩy sang trái.
  • 3:38 - 3:42
    Đây là 1,75.
  • 3:42 - 3:47
    Nếu bạn nhân nó cho 10 mũ âm 1,
  • 3:47 - 3:48
    bạn đi sang trái 1 chữ số.
  • 3:48 - 3:52
    Nhưng nếu bạn nhân nó cho 10 mũ âm 2,
  • 3:52 - 3:53
    bạn đi sang trái 2 chữ số.
  • 3:53 - 3:54
    Và bạn sẽ phải thêm 0 ở đây.
  • 3:54 - 3:58
    Và nếu bạn nhân 10 mũ âm 3, bạn sẽ đi sang
  • 3:58 - 4:01
    trái 3 chữ số, và thêm một số 0 nữa.
  • 4:01 - 4:05
    Vậy bạn dịch dấu phẩy sang trái 1, 2, 3 chữ số.
  • 4:05 - 4:12
    Vậy kết quả sẽ là 0.00175 và nó sẽ tương tự
  • 4:12 - 4:15
    với 1.75 nhân 10 mũ âm 3.
  • 4:15 - 4:20
    Và một cách để xem bạn đã có đáp án đúng chưa là
  • 4:20 - 4:24
    nếu bạn tính số 1, thì
  • 4:24 - 4:27
    1 thêm với các số 0 bên phải dấu phẩy sẽ
  • 4:27 - 4:29
    giống với mũ âm ở đây.
  • 4:29 - 4:33
    Vậy bạn có 1, 2, 3 chữ số sau dấu phẩy.
  • 4:33 - 4:36
    Và nó tương tự với mũ âm 3.
  • 4:36 - 4:40
    Vậy đây là phần nghìn đó.
  • 4:40 - 4:41
    Hãy làm thêm một ví dụ nữa nhé.
  • 4:41 - 4:42
    Thật ra hãy đổi ngược lại.
  • 4:42 - 4:46
    Hãy bắt đầu với một số ở dạng chữ số
  • 4:46 - 4:48
    chuyển nó thành dạng ký hiệu khoa học.
  • 4:48 - 4:51
    Giả sử mình có 120 000.
  • 4:51 - 4:53
    Vậy đó là giá trị số, và mình muốn viết nó
  • 4:53 - 4:55
    thành ký hiệu khoa học.
  • 4:55 - 5:01
    Vậy mình có thể viết thành, mình lấy chữ số đầu tiên, 1,2
  • 5:01 - 5:06
    nhân, và mình chỉ cần đếm số chữ số
  • 5:06 - 5:08
    đằng sau chữ số đầu tiên.
  • 5:08 - 5:11
    1, 2, 3, 4, 5.
  • 5:11 - 5:13
    Vậy là 1.2 nhân 10 mũ 5.
  • 5:13 - 5:17
    Và nếu bạn muốn biết tại sao lại như thế,
  • 5:17 - 5:19
    thì 10 mũ 5 là 100 000.
  • 5:19 - 5:24
    Vậy 1.2 nhân 10 000.
  • 5:24 - 5:29
    1, 2, 3, 4, 5.
  • 5:29 - 5:30
    Bạn có 5 số 0.
  • 5:30 - 5:32
    Đó là 10 mũ 5.
  • 5:32 - 5:35
    Vậy 1.2 nhân 100 000 sẽ là 120 000.
  • 5:35 - 5:39
    Nó sẽ là 1 và 1/5 nhân 100 000, nên là 120 000.
  • 5:39 - 5:41
    Hy vọng bạn đã hiểu hơn rồi.
  • 5:41 - 5:43
    Hãy làm thêm một ví dụ nữa.
  • 5:43 - 5:50
    Giả sử giá trị số là 1 765 244.
  • 5:50 - 5:54
    Mình muốn viết số này theo ký hiệu khoa học, nên mình
  • 5:54 - 5:57
    sẽ lấy chữ số đầu tiên 1, thêm dấu phẩy.
  • 5:57 - 5:59
    Mọi số khác sẽ theo sau dấu phẩy.
  • 5:59 - 6:03
    7, 6, 5, 2, 4, 4.
  • 6:03 - 6:05
    Và khi đó bạn đếm xem có bao nhiêu chữ số
  • 6:05 - 6:08
    nằm giữa chữ số đầu tiên
  • 6:08 - 6:09
    và dấu phẩy đầu tiên.
  • 6:09 - 6:12
    Vì bạn có thể còn số ở đây.
  • 6:12 - 6:14
    Vậy nên giữa chữ số đầu tiên và dấu phẩy.
  • 6:14 - 6:19
    Bạn có 1, 2, 3, 4, 5, 6 chữ số.
  • 6:19 - 6:22
    Nên đây là nhân cho 10 mũ 6.
  • 6:22 - 6:24
    Và 10 mũ 6 là 1 triệu.
  • 6:24 - 6:28
    Vậy nên nó là 1.765244 nhân 1 triệu, đúng không.
  • 6:28 - 6:33
    Xấp xỉ 1.7 nhân 1 triệu là khoảng 1.7 triệu.
  • 6:33 - 6:34
    Số này lớn hơn 1.7 triệu một chút,
  • 6:34 - 6:37
    vậy nó hợp lý đúng không.
  • 6:37 - 6:38
    Hãy làm thêm một ví dụ nữa.
  • 6:38 - 6:41
    Mình có thể viết 12 theo ký hiệu khoa học thế nào?
  • 6:41 - 6:42
    Tương tự thôi.
  • 6:42 - 6:46
    Nó bằng 1.2 nhân, vì ta chỉ có 1 chữ số
  • 6:46 - 6:50
    ở giữa 1 và dấu phẩy.
  • 6:50 - 6:55
    Nên nó là 1.2 nhân 10 mũ 1 hay 1.2 nhân 10,
  • 6:55 - 6:58
    chắc chắn bằng với 12.
  • 6:58 - 7:00
    Hãy làm thêm một vài ví dụ khi
  • 7:00 - 7:02
    lấy lũy thừa bậc âm của 10.
  • 7:02 - 7:08
    Giả sử ta có 0.00281, và ta muốn viết số này
  • 7:08 - 7:10
    theo ký hiệu khoa học.
  • 7:10 - 7:16
    Vậy bạn sẽ xem có bao nhiêu chữ số
  • 7:16 - 7:21
    từ dấu phẩy đến chữ số
  • 7:21 - 7:22
    đầu tiên.
  • 7:22 - 7:27
    Nghĩa là đếm 1, 2, 3.
  • 7:27 - 7:28
    Vậy ta sẽ dịch dấu phẩy sang phải
  • 7:28 - 7:32
    3 chữ số.
  • 7:32 - 7:35
    Một cách bạn có thể nghĩ là
  • 7:35 - 7:37
    để dịch dấu phẩy sang phải 3 chữ số,
  • 7:37 - 7:40
    bạn cần nhân nó với 10 mũ 3.
  • 7:40 - 7:42
    Nhưng nếu bạn nhân một số cho 10 mũ 3,
  • 7:42 - 7:43
    bạn đang thay đổi giá trị của nó.
  • 7:43 - 7:47
    Vậy ta cũng phải nhân cho 10 mũ âm 3.
  • 7:47 - 7:50
    Với cách này bạn sẽ không thay đổi giá trị của nó đúng không.
  • 7:50 - 7:54
    Nếu mình nhân cho 10 mũ 3, nhân cho 10 mũ âm 3,
  • 7:54 - 7:57
    3 trừ 3 là 0, việc này giống như nhân với 1 vậy.
  • 7:57 - 8:00
    Vậy số này sẽ bằng gì?
  • 8:00 - 8:03
    Nếu mình dịch dấu phẩy sang phải 3 chữ số,
  • 8:03 - 8:08
    phần này ở đây sẽ bằng 2.81.
  • 8:08 - 8:11
    Và ta còn số này,
  • 8:11 - 8:13
    10 mũ âm 3.
  • 8:13 - 8:16
    Lúc này một cách nhanh để làm là
  • 8:16 - 8:19
    đếm số chữa số từ dấu phẩy đến chữ số
  • 8:19 - 8:20
    đầu tiên.
  • 8:20 - 8:21
    1, 2, 3.
  • 8:21 - 8:25
    Vậy nó sẽ là 2.8 nhân 10 mũ
  • 8:25 - 8:28
    âm 1, 2, 3.
  • 8:28 - 8:30
    Hãy làm thêm một bài giống vậy nhé.
  • 8:30 - 8:33
    Để mình kéo lên.
  • 8:33 - 8:35
    Hãy làm thêm một bài tương tự.
  • 8:35 - 8:43
    GIả sử mình có 1, 2, 3, 4, 5, 6
  • 8:43 - 8:44
    chữ số 0.
  • 8:44 - 8:45
    Thật ra mình chỉ bịa số này ra thôi.
  • 8:45 - 8:47
    0, 2, 7.
  • 8:47 - 8:50
    Và bạn cần viết nó theo ký hiệu khoa học.
  • 8:50 - 8:52
    Bạn sẽ đếm tất cả chữ số
  • 8:52 - 8:53
    sau dấu phẩy cho đến 2.
  • 8:53 - 8:58
    1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8.
  • 8:58 - 9:02
    Vậy số này sẽ bằng 2.7 nhân
  • 9:02 - 9:04
    10 mũ âm 8.
  • 9:04 - 9:08
    Giờ hãy làm thêm một bài nữa,
  • 9:08 - 9:11
    và ta sẽ bắt đầu với một số ở dạng ký hiệu khoa học
  • 9:11 - 9:13
    và ta cần chuyển nó sang giá trị số.
  • 9:13 - 9:14
    Mình chỉ đang đảo ngược lại thôi.
  • 9:14 - 9:17
    Giả sử bạn có 2.9 nhân 10
  • 9:17 - 9:19
    mũ âm 5.
  • 9:19 - 9:22
    Cách để làm là cộng tất cả chữ số 0
  • 9:22 - 9:25
    bên trái dấu phẩy,
  • 9:25 - 9:27
    sẽ là 5 chữ số.
  • 9:27 - 9:30
    Vậy bạn có 2 và 9, sau đó
  • 9:30 - 9:33
    có thêm 4 số 0.
  • 9:33 - 9:35
    1, 2, 3, 4.
  • 9:35 - 9:37
    Sau đó bạn thêm dấu phẩy.
  • 9:37 - 9:40
    Thế tại sao mình biết có 4 số 0?
  • 9:40 - 9:45
    Vì mình đang điếm, đây là 1, 2, 3, 4, 5 chữ số sau
  • 9:45 - 9:49
    dấu phẩy, bao gồm cả chứ số đầu tiên.
  • 9:49 - 9:53
    Vậy nó là 0.000029.
  • 9:53 - 9:55
    Chỉ để kiểm tra, thì mình sẽ làm theo một cách khác.
  • 9:55 - 9:57
    Mình sẽ biết số này theo ký hiệu khoa học thế nào?
  • 9:57 - 10:03
    Mình đếm tất cả chữ số, tất cả số 0 sau dấu phẩy,
  • 10:03 - 10:07
    và gồm cả chữ số khác 0 đầu tiên.
  • 10:07 - 10:10
    Vậy mình có 1, 2, 3, 4, 5 chữ số.
  • 10:10 - 10:13
    Nó là 10 mũ âm 5.
  • 10:13 - 10:21
    Vậy nó sẽ 2.9 nhân 10 mũ âm 5.
  • 10:21 - 10:23
    Một lần nữa, đây không phải
  • 10:23 - 10:24
    là ma thuật gì cả đâu.
  • 10:24 - 10:27
    Điều này thật sự rất hợp lí.
  • 10:27 - 10:31
    Nếu mình muốn biến số này thành 2.9,
  • 10:31 - 10:37
    thì mình sẽ phải dịch dấu phẩy sang 1, 2, 3, 4, 5 chữ số, như thế.
  • 10:37 - 10:43
    Và để dịch dấu phẩy sang phải 5 chữ số,
  • 10:43 - 10:48
    giả sử với 0, 0, 0, 0, 2, 9.
  • 10:48 - 10:52
    Nếu mình nhân nó với 10 mũ 5,
  • 10:52 - 10:55
    mình cũng sẽ phải nhân nó với 10 mũ âm 5,
  • 10:55 - 10:56
    để không làm thay đổi số đó.
  • 10:56 - 10:59
    Phần này sẽ giống như là nhân một số với 1.
  • 10:59 - 11:03
    10 mũ 5 nhân 10 mũ âm 5 là 1.
  • 11:03 - 11:08
    Vậy phần ở đây sẽ dịch dấu phẩy
  • 11:08 - 11:10
    sang phải 5 chữ số.
  • 11:10 - 11:13
    1, 2, 3, 4, 5.
  • 11:13 - 11:17
    Vậy đây sẽ là 2.9, và ta còn
  • 11:17 - 11:20
    10 mũ âm 5.
  • 11:20 - 11:23
    Được rồi, hy vọng bạn cảm thấy ký hiệu
  • 11:23 - 11:25
    khoa học hữu ích.
Title:
Ký hiệu khoa học| Tiền đại số| Khan Academy
Description:
more » « less
Video Language:
English
Team:
Khan Academy
Duration:
11:26

Vietnamese subtitles

Revisions Compare revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.