< Return to Video

Bí quyết để học một ngôn ngữ mới

  • 0:02 - 0:05
    Tôi thích học ngoại ngữ.
  • 0:05 - 0:09
    Thật sự, tôi thích nó đến nỗi cứ mỗi
    hai năm là tôi học thêm một ngôn ngữ mới.
  • 0:09 - 0:11
    Hiện tại tôi đang học ngôn ngữ thứ tám.
  • 0:11 - 0:13
    Khi người ta khám phá ra điều đó,
    Họ luôn hỏi tôi,
  • 0:14 - 0:16
    Bạn làm điều đó thế nào?
    Đâu là bí quyết?
  • 0:16 - 0:19
    Và thực ra, trong nhiều năm,
    câu trả lời của tôi là,
  • 0:19 - 0:21
    Tôi không biết. Đơn giản
    tôi thích học ngôn ngữ
  • 0:22 - 0:24
    Nhưng người ta không
    thoả mãn với câu trả lời.
  • 0:24 - 0:28
    Họ muốn biết tại sao họ mất nhiều năm
    chỉ học một ngôn ngữ
  • 0:28 - 0:30
    mà chẳng bao giờ thành thạo
  • 0:30 - 0:33
    Và bạn
    hết ngôn ngữ này đến ngôn ngữ khác,
  • 0:33 - 0:35
    Họ muốn biết bí quyết
    của người đa ngôn ngữ,
  • 0:35 - 0:37
    những người nói nhiều thứ tiếng.
  • 0:37 - 0:39
    Và tôi cũng tự hỏi
  • 0:39 - 0:41
    Những người đa ngôn ngữ khác
    thực sự làm thế nào?
  • 0:41 - 0:43
    Điểm chung của chúng tôi là gì?
  • 0:43 - 0:45
    Và điều gì làm chúng tôi có thể
  • 0:45 - 0:47
    học các ngôn ngữ
    Nhanh hơn nhiều người khác?
  • 0:48 - 0:51
    Tôi quyết định gặp những người giống tôi
    để tìm ra đáp án.
  • 0:52 - 0:54
    Nơi tốt nhất để gặp
    nhiều người đa ngôn ngữ
  • 0:54 - 0:56
    Là ở sự kiện
    có hàng trăm người yêu ngôn ngữ

  • 0:56 - 0:59
    gặp gỡ nhau
    để luyện tập ngôn ngữ
  • 0:59 - 1:02
    Có một vài sự kiện đa ngôn ngữ như thế
    được tổ chức trên toàn thế giới
  • 1:02 - 1:04
    và tôi quyết định đến đó
  • 1:04 - 1:06
    và hỏi người đa ngôn ngữ
    các phương pháp họ dùng
  • 1:07 - 1:09
    và vì thế tôi gặp Benny đến từ Ireland,
  • 1:09 - 1:13
    anh đã nói với tôi phương pháp của anh ta
    là bắt đầu nói từ ngày thứ nhất
  • 1:14 - 1:17
    Anh ta học một số cụm từ
    từ một cuốn sách từ ngữ du lịch
  • 1:17 - 1:19
    và đi gặp những người bản xứ
  • 1:19 - 1:22
    và lập tức bắt đầu những cuộc đối thoại
  • 1:22 - 1:24
    Anh ta không ngại sai 200 lỗi một ngày,
  • 1:24 - 1:27
    vì đó là cách anh ta học,
    dựa trên sự phản hồi.
  • 1:27 - 1:31
    Và quan trọng là,
    anh ta không cần đi du lịch nhiều hôm nay,
  • 1:31 - 1:34
    vì bạn dễ dàng
    có những cuộc đối thoại với người bản xứ
  • 1:34 - 1:36
    từ sự thoải mái của căn phòng bạn,
    dùng các trang mạng.
  • 1:36 - 1:38
    Tôi cũng đã gặp Lucas đến từ Ba Tây
  • 1:38 - 1:41
    anh ta có 1 phương pháp khá thú vị
    để học tiếng Nga.
  • 1:41 - 1:47
    anh ta chỉ đơn giản kết bạn
    với 100 người Nga ngẫu nhiên trên Skype
  • 1:47 - 1:51
    và sau đó, anh ta mở một cửa sổ
    trò chuyện với một trong số họ
  • 1:51 - 1:52
    và viết "xin chào" tiếng Nga.
  • 1:53 - 1:56
    và người đó phản hồi,
    "xin chào, bạn khoẻ không?"
  • 1:56 - 2:00
    Lucas sao chép nó và dán nó vào
    một cửa sổ trò chuyện với người khác,
  • 2:00 - 2:04
    và người đó trả lời,
    "tôi khoẻ, cám ơn, còn bạn thì sao?"
  • 2:04 - 2:07
    Lucas sao chép nó ngược trở lại
    cho người đầu tiên
  • 2:07 - 2:10
    và với cách này, anh ta đã có
    một bài đối thoại với 2 người lạ.
  • 2:10 - 2:12
    mà không biết gì về nó
  • 2:12 - 2:13
    (cười)
  • 2:13 - 2:15
    và anh ta sớm bắt đầu tự mình gõ
  • 2:15 - 2:17
    vì anh ta có quá nhiều
    bài đối thoại thế này
  • 2:17 - 2:20
    đến nỗi anh ta biết cuộc đối thoại
    tiếng Nga thường mở đầu ra sao
  • 2:20 - 2:22
    Thật là một phương pháp khôn ngoan
    phải không ?
  • 2:22 - 2:27
    Và sau đó tôi gặp những người đa ngôn ngữ
    luôn bắt chước âm thanh ngôn ngữ
  • 2:27 - 2:31
    và những người khác thì luôn học
    500 từ quen thuộc nhất của ngôn ngữ đó
  • 2:31 - 2:35
    và những người khác luôn bắt đầu
    bằng cách đọc ngữ pháp
  • 2:36 - 2:38
    Nếu tôi hỏi 100 người đa ngôn ngữ
    khác nhau
  • 2:38 - 2:42
    Tôi nghe 100 lối tiếp cận
    để học các ngôn ngữ
  • 2:42 - 2:45
    Mỗi người dường như có một cách thức
    đặc biệt để học một ngôn ngữ
  • 2:45 - 2:49
    và chúng ta có kết luận chung về
    những người nói thành thạo vài ngôn ngữ
  • 2:50 - 2:54
    và khi tôi nghe người đa ngôn ngữ
    nói về phương pháp của họ
  • 2:54 - 2:57
    tôi chợt nhận ra:
  • 2:57 - 3:00
    chúng tôi luôn có một điểm chung
  • 3:00 - 3:05
    là chúng tôi chỉ đơn giản tìm cách
    tận hưởng quá trình học ngôn ngữ
  • 3:05 - 3:08
    Tất cả những người đa ngôn ngữ này
    nói về việc học ngôn ngữ
  • 3:08 - 3:10
    Như thể nó là niềm vui lớn
  • 3:10 - 3:11
    Bạn đáng lẽ nên thấy mặt họ
  • 3:11 - 3:14
    khi họ cho tôi xem
    biểu đồ ngữ pháp đầy màu sắc của họ
  • 3:14 - 3:16
    và các tấm thẻ họ làm cách cẩn thận
  • 3:16 - 3:19
    và thống kê về học từ vựng của họ
    qua việc dùng các ứng dụng
  • 3:19 - 3:24
    hay thậm chí họ thích nấu ăn theo
    công thức nấu ăn bằng tiếng nước ngoài
  • 3:25 - 3:26
    Họ dùng các phương pháp khác nhau,
  • 3:26 - 3:30
    Nhưng họ luôn đảm bảo đó là
    thứ mà cá nhân họ thích.
  • 3:30 - 3:34
    Tôi nhận ra đây thực sự là cách
    tôi học các ngôn ngữ
  • 3:34 - 3:38
    Khi tôi học tiếng Tây Ban Nha,
    Tôi chán các văn bản trong sách giáo khoa.
  • 3:38 - 3:39
    Ý tôi là, người muốn đọc về Jose
  • 3:40 - 3:43
    hỏi đường đến trạm xe lửa, phải vậy không?
  • 3:43 - 3:45
    thay vào đó, tôi muốn đọc "Harry Potter",
  • 3:45 - 3:47
    vì đó là sách tôi yêu thích từ nhỏ
  • 3:47 - 3:49
    Và tôi đã đọc nó nhiều lần
  • 3:49 - 3:52
    Vì thế tôi lấy bản dịch "Harry Potter"
    tiếng Tây Ban Nha và bắt đầu đọc,
  • 3:53 - 3:56
    Và chắc chắn rằng tôi đã không hiểu
    mọi thứ từ lúc đầu
  • 3:56 - 3:58
    Nhưng tôi tiếp tục đọc
    Vì tôi thích sách đó,
  • 3:58 - 4:02
    Và đến cuối cuốn sách, tôi có thể
    theo dõi nó hầu như không có vấn đề gì.
  • 4:02 - 4:05
    Và điều tương tự xảy ra
    khi tôi học tiếng Đức
  • 4:05 - 4:08
    Tôi quyết định xem "những người bạn",
    phim hài tôi thích bằng tiếng Đức
  • 4:08 - 4:11
    Và một lần nữa, lúc đầu
    tất cả chỉ là vô nghĩa
  • 4:11 - 4:15
    Tôi không biết khi nào một từ kết thúc
    và khi nào một từ bắt đầu
  • 4:15 - 4:17
    nhưng tôi cứ xem mỗi ngày
    vì nó là "những người bạn"
  • 4:17 - 4:20
    Tôi có thể xem nó bất cứ
    ngôn ngữ nào vì tôi rất thích nó.
  • 4:20 - 4:22
    Và sau mùa thứ hai và thứ ba
  • 4:22 - 4:24
    Nói nghiêm túc, cuộc đối thoại
    bắt đầu có ý nghĩa.
  • 4:25 - 4:28
    Tôi chỉ nhận ra nó sau khi
    gặp gỡ những người đa ngôn ngữ khác.
  • 4:28 - 4:30
    Chúng tôi không phải thiên tài
  • 4:30 - 4:32
    và chúng tôi không có lối tắt
    để học ngôn ngữ.
  • 4:32 - 4:36
    chúng tôi chỉ đơn giản tìm cách
    để yêu thích việc học,
  • 4:36 - 4:39
    Cách để biến việc học ngôn ngữ
    từ một môn học nhàm chán
  • 4:39 - 4:43
    thành một hoạt động thú vị
    mà bạn không ngại làm hằng ngày.
  • 4:44 - 4:46
    Nếu bạn không thích viết
    từ vựng lên giấy
  • 4:46 - 4:47
    bạn có thể gõ chúng vào một ứng dụng
  • 4:47 - 4:50
    Nếu bạn không thích nghe
    tài liệu giáo khoa nhàm chán
  • 4:50 - 4:55
    thì tìm nội dung thú vị trên YouTube hay chương trình phát thanh cho ngôn ngữ đó
  • 4:55 - 4:56
    Nếu bạn là người sống nội tâm hơn
  • 4:56 - 4:59
    và bạn không thể hình dung việc
    nói chuyện với người bản xứ ngay
  • 4:59 - 5:02
    bạn có thể áp dụng phương pháp tự nói
  • 5:02 - 5:04
    bạn có thê nói với chính bạn
    thoải mái trong phòng
  • 5:04 - 5:07
    mô tả kế hoạch cho cuối tuần,
    ngày hôm nay bạn thế nào
  • 5:07 - 5:09
    Hay lấy ngẫu nhiên
    một tấm hình từ điện thoại
  • 5:09 - 5:13
    và mô tả bức tranh ấy
    cho người bạn tưởng tượng
  • 5:13 - 5:16
    Đây là cách người đa ngôn ngữ học ngôn ngữ
  • 5:16 - 5:19
    và tin tốt nhất là,
    Nó có sẵn cho bẩ cứ ai
  • 5:19 - 5:21
    sẵn sàng nắm lấy cơ hội học hành
  • 5:23 - 5:25
    Vì thế gặp các người đa ngôn ngữ khác giúp tôi nhận ra
  • 5:25 - 5:28
    rằng thật sự cận thiết
    để tìm thấy niềm vui
  • 5:28 - 5:30
    trong quá trình học ngôn ngữ
  • 5:30 - 5:33
    nhưng niềm vui đó cũng không đủ
  • 5:34 - 5:36
    Nếu bạn muốn thành thạo một ngoại ngữ,
  • 5:36 - 5:39
    bạn cũng sẽ cần áp dụng
    thêm ba nguyên tắc
  • 5:40 - 5:42
    Trước hết, bạn cần
    nhưng phương pháp hữu hiệu
  • 5:43 - 5:47
    Nếu bạn cố gắng ghi nhớ một dãy
    từ vựng cho kỳ kiểm tra ngày mai,
  • 5:47 - 5:49
    những từ đó sẽ được lưu trữ
    trong trí nhớ ngắn hạn
  • 5:49 - 5:51
    và bạn sẽ quên chúng sau vài ngày
  • 5:51 - 5:54
    tuy nhiên, nếu bạn ghi nhớ chúng lâu dài,
  • 5:54 - 5:57
    bạn cần ôn lại chúng vài ngày
    liên tục
  • 5:57 - 6:00
    sử dụng cái gọi là sự lặp lại không gian
  • 6:00 - 6:04
    bạn có thể dùng các ứng dụng
    hệ thống này như Anki hay Memrise,
  • 6:04 - 6:07
    hay bạn có thể viết từ vào cuốn vở
    dùng phương pháp danh sách vàng.
  • 6:07 - 6:10
    mà rất phổ biến
    với nhiều người đa ngôn ngữ
  • 6:10 - 6:14
    Nếu bạn không chắc phương pháp nào
    hiệu quả và cái nào có sẵn
  • 6:14 - 6:17
    chỉ cần kiểm tra các kênh Youtube và
    trang mạng của người đa ngôn ngữ
  • 6:17 - 6:18
    và lấy cảm hứng từ họ
  • 6:19 - 6:21
    Nếu nó hiệu quả với họ
    Nó cũng sẽ hiệu quả với bạn
  • 6:23 - 6:25
    Nguyên tắc thứ ba cần tuân thủ
  • 6:25 - 6:27
    là tạo ra một hệ thống trong việc học
  • 6:28 - 6:32
    Chúng ta đều bận rộn và không ai
    thực sự có thời gian để học ngôn ngữ
  • 6:32 - 6:36
    Nhưng chúng ta có thể tạo thời gian
    nếu chúng ta có kế hoạch trước.
  • 6:36 - 6:39
    Bạn có thể dậy sớm hơn bình thường
    15 phút mỗi ngày không?
  • 6:39 - 6:42
    Đó là thời gian hoàn hảo
    để ôn từ vựng.
  • 6:43 - 6:46
    Bạn có thể nghe chương trình phát
    thanh trên đường đi làm khi lái xe không?
  • 6:46 - 6:50
    Vâng, đó sẽ là tuyệt vời
    để có kinh nghiệm nghe
  • 6:50 - 6:53
    Có quá nhiều thứ bạn có thể làm
    mà không cần có thêm thời gian,
  • 6:53 - 6:56
    như việc nghe chương trình phát thanh
    trên đường đi làm
  • 6:56 - 6:58
    hay đang làm công việc nhà
  • 6:58 - 7:01
    Điều quan trọng là
    tạo ra kế hoạch trong việc học
  • 7:01 - 7:03
    "Tôi sẽ luyện nói thứ ba và thứ năm
  • 7:03 - 7:05
    với một người bạn khoảng 20 phút.
  • 7:06 - 7:10
    tôi sẽ lắng nghe một phim
    trên Youtube khi đang ăn sáng."
  • 7:10 - 7:12
    Nếu bạn lập một hệ thống trong việc học,
  • 7:12 - 7:14
    bạn không cần phải tìm thêm thời gian
  • 7:14 - 7:16
    vì nó sẽ nên một phần trong cuộc sống bạn.
  • 7:18 - 7:21
    Và cuối cùng, nếu bạn muốn học
    thành thạo một ngôn ngữ,
  • 7:21 - 7:24
    bạn cũng cần một ít kiên nhẫn
  • 7:25 - 7:27
    không thể học một ngôn ngữ trong 2 tháng
  • 7:27 - 7:31
    nhưng chắc chắn có thể cải thiện
    rõ rệt trong vòng 2 tháng,
  • 7:31 - 7:35
    nếu bạn học mỗi ngày một ít
    theo cách bạn thích
  • 7:35 - 7:37
    và không có gì thúc đẩy chúng ta hơn
  • 7:37 - 7:38
    là thành công của mình.
  • 7:39 - 7:41
    Tôi nhớ rất rõ khoảnh khắc
  • 7:41 - 7:45
    tôi hiểu câu nói đùa tiếng Đức
    khi tôi xem "những người bạn."
  • 7:45 - 7:47
    Tôi hạnh phúc và có động lực
  • 7:47 - 7:50
    đến nỗi tôi xem tiếp hai tập phim
  • 7:50 - 7:52
    và khi tôi tiếp tục xem
  • 7:52 - 7:56
    tôi càng lúc càng hiểu thêm,
    những thăng hoa nhỏ này
  • 7:56 - 8:00
    và dần dẫn, tôi đạt đến cấp độ
    mà tôi có thể sử dụng ngôn ngữ
  • 8:00 - 8:03
    để diễn đạt bất cứ điều gì
    một cách tự do và trôi chảy.
  • 8:03 - 8:04
    Đây là một cảm giác tuyệt vời.
  • 8:05 - 8:06
    Tôi không thể có đủ cảm giác đó
  • 8:07 - 8:09
    và đó là lý do tôi học
    hai năm một ngôn ngữ
  • 8:09 - 8:11
    Vì thế đây là toàn bộ bí mật đa ngôn ngữ.
  • 8:11 - 8:14
    Hãy tìm phương pháp bạn có thể
    sử dụng một cách hệ thống
  • 8:14 - 8:18
    Trong khoảng thời gian nào đó,
    theo cách bạn thích
  • 8:18 - 8:22
    và đây là cách người đa ngôn ngữ học
    trong nhiều tháng, không phải nhiều năm.
  • 8:23 - 8:25
    Bây giờ một số bạn
    có thể đang nghĩ
  • 8:25 - 8:27
    "Thật tuyệt khi thích học ngôn ngữ
  • 8:27 - 8:30
    nhưng không là bí mật thật sự
    rằng người đa ngôn ngữ
  • 8:30 - 8:32
    là siêu tài năng
    và hầu hết chúng ta thì không?"
  • 8:33 - 8:36
    Vâng, một điều tôi chưa nói
    với bạn về Benny và Lucas
  • 8:37 - 8:43
    Benny học 11 năm tiếng Ái Nhĩ Lan
    và 5 năm tiếng Đức ở trường.
  • 8:43 - 8:46
    Anh ta không thể nói chúng khi tốt nghiệp
  • 8:46 - 8:50
    cho tới 21 tuổi, anh ta nghĩ mình
    không có gien ngôn ngữ
  • 8:50 - 8:53
    anh ấy không thể nói một ngôn ngữ khác.
  • 8:53 - 8:56
    Sau đó anh ta tìm cách học nhiều ngôn ngữ
  • 8:56 - 9:00
    đó là nói chuyện với người bản xứ
    và nhận phản hồi từ họ,
  • 9:00 - 9:04
    và hôm nay Benny dễ dàng
    có cuộc trò chuyện bằng 10 ngôn ngữ.
  • 9:05 - 9:08
    Lucas nỗ lực học tiếng anh
    10 năm ở trường
  • 9:08 - 9:11
    Anh ta là một trong số
    học sinh yếu nhất trong lớp
  • 9:11 - 9:13
    Ban bè cười nhạo anh ta
  • 9:13 - 9:15
    và đưa cho anh cuốn sách tiếng Nga
    như một trò đùa
  • 9:15 - 9:19
    Vì họ nghĩ anh ta chẳng bao giờ học
    được ngôn ngữ đó hay bất cứ ngôn ngữ nào.
  • 9:19 - 9:21
    Và Lucas bắt đầu thử nghiệm
    với nhiều phương pháp,
  • 9:22 - 9:23
    tìm ra cách riêng để học
  • 9:25 - 9:29
    như nói chuyện với người lạ qua Skype
  • 9:29 - 9:31
    và chỉ 10 năm sau,
  • 9:31 - 9:34
    Lucas có thể nói trôi chảy 11 ngôn ngữ.
  • 9:35 - 9:37
    Nghe có vẻ là một phép lạ không?
  • 9:37 - 9:40
    Vâng, tôi thấy những phép lạ
    như thế mỗi ngày
  • 9:41 - 9:42
    Như một cố vấn ngôn ngữ,
  • 9:42 - 9:45
    tôi giúp mọi người tự học ngôn ngữ,
  • 9:45 - 9:46
    và tôi thấy điều này mỗi ngày
  • 9:46 - 9:50
    Người ta chiến đấu học ngôn ngữ
    trong 5, 10 và 20 năm,
  • 9:50 - 9:54
    và sau đó đột nhiên họ điều khiển
    được việc học của mình
  • 9:54 - 9:57
    và bắt đầu dùng tại liệu họ thích,
    những phương pháp hiệu quả hơn,
  • 9:57 - 9:59
    hay họ bắt đầu theo dõi việc học
  • 9:59 - 10:02
    để có thể đánh giá cao
    sự tiến bộ của mình,
  • 10:02 - 10:04
    và đó là khi họ đột nhiên
  • 10:04 - 10:08
    tìm thấy một cách kỳ diệu
    tài năng ngôn ngữ họ đã bỏ lỡ.
  • 10:09 - 10:12
    Vì thế, nếu bạn cố gắng
    để học ngôn ngữ
  • 10:12 - 10:14
    và bạn đã bỏ cuộc,
    nghĩ rằng nó quá khó
  • 10:14 - 10:16
    hay bạn không có tài năng học ngôn ngữ,
  • 10:16 - 10:18
    Hãy thử một lần nữa.
  • 10:18 - 10:21
    Có thể bạn chỉ thiếu
    một phương pháp thú vị
  • 10:21 - 10:23
    để học thành thạo ngôn ngữ đó
  • 10:23 - 10:27
    Có lẽ bạn chỉ thiếu một phương pháp
    để trở thành một nhà đa ngôn ngữ.
  • 10:27 - 10:28
    Xin cám ơn.
  • 10:28 - 10:32
    (Vỗ tay)
Title:
Bí quyết để học một ngôn ngữ mới
Speaker:
Lýdia Machová
Description:

Muốn học một ngôn ngữ mới nhưng bạn cảm thấy nản chí hoặc không biết bắt đầu từ đâu? Lýdia Machová nói: bạn không cần tài năng đặc biết hay có "gien ngôn ngữ" . Trong một cuộc nói chuyện đầy cảm hứng, cô đã tiết lộ bí quyết của những người đa ngôn ngữ (người có thể nói nhiều thứ tiếng) và chia sẻ bốn quy tăc để mở khoá tài năng ngôn ngữ ẩn sâu trong bạn _và vui vẻ khi học.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
10:45

Vietnamese subtitles

Revisions