< Return to Video

Hvað eru peningar?

  • 0:00 - 0:02
    Hvað eru peningar?
  • 0:02 - 0:06
    Öll notum við peninga.
    Við þurfum þá til að kaupa hluti.
  • 0:06 - 0:11
    Við vinnum stíft til að eignast þá.
    Við söfnum fyrir eftirlaunum eða mögru áranna.
  • 0:11 - 0:13
    Við treystum öll á peninga.
  • 0:14 - 0:17
    Hvers vegna vitum við þá ekki
    hvernig peningar virka?
  • 0:17 - 0:21
    Af hverju er stundum of mikið af þeim, sem lætur
    okkur halda að góðu tímarnir vari að eilífu?
  • 0:22 - 0:24
    Hvaðan komu allir þessir peningar?
  • 0:25 - 0:28
    Og afhverju er skyndilega
    ekki nægir peningar til staðar?
  • 0:28 - 0:30
    Af hverju á fólk erfitt
    með að borga reikningana?
  • 0:31 - 0:33
    Hvert fóru allir peningarnir?
  • 0:35 - 0:40
    Hið undarlega er að megnið af peningum
    í Bretlandi eru búnir til af bönkum.
  • 0:40 - 0:44
    Nánast eins og töframenn skapa bankar peninga,
    að því er virðist úr engu
  • 0:44 - 0:46
    í hvert skipti sem þeir veita lán.
  • 0:46 - 0:49
    En þessir peningar eru ekki
    það sem þeir virðast vera.
  • 0:49 - 0:54
    Þessir peningar eru skuldir og eru
    tímabundið að láni frá bönkunum.
  • 0:54 - 0:58
    Við notum þá sem peninga,
    við höldum að þeir séu peningar.
  • 0:58 - 1:03
    En sökum þess að þeir eru skuldir þarf
    á einhverjum tímapunkti að endurgreiða þá.
  • 1:03 - 1:07
    Og þegar þeir eru endurgreiddir,
    þá hverfa þeir.
  • 1:08 - 1:11
    Þetta eru ekki töfrar,
    svona eru nær allir okkar peningar
  • 1:11 - 1:13
    skapaðir og þeim eytt.
  • 1:14 - 1:18
    Þannig að, hversu áreiðanlegir eru þessir
    „bankapeningar“ sem við treystum öll á?
  • 1:19 - 1:23
    Bankar hagnast á vöxtum sem
    þeir afla af útlánum.
  • 1:23 - 1:29
    Þannig að á meðan þeir hafa trú á efnahagshorfurnar,
    reyna þeir að lána út eins mikið og hægt er.
  • 1:30 - 1:33
    Fleiri neyslu- og húsnæðislán þýðir að
    meiri peningar eru búnir til.
  • 1:33 - 1:36
    Og áður en þú veist af hækkar
    fasteignaverð upp úr öllu valdi.
  • 1:37 - 1:42
    En ef þeir veita of mikið af lánum,
    verður skuldsetningin of mikil,
  • 1:42 - 1:44
    svo fólk hefur ekki ráð
    á að endurgreiða þau.
  • 1:44 - 1:48
    Þá hætta bankarnir að veita ný lán. Skyndilega er ekki nægjanlega mikið peningamagn í umferð.
  • 1:48 - 1:52
    Fyrirtæki fara í gjaldþrot. Fólk missir atvinnuna
    og gengið er að fasteignaveðum.
  • 1:52 - 1:54
    Þetta er það sem olli fjármálakrísunni.
  • 1:55 - 2:00
    Og í grundvallaratriðum
    hefur ekkert breyst síðan þá.
  • 2:01 - 2:07
    Peningar eru enn skapaðir af bönkunum.
    Og þeir hverfa enn þegar útlán eru endurgreidd.
  • 2:09 - 2:12
    Þangað til við breytum þessu
    munum við ekki öðlast stöðugt hagkerfi,
  • 2:12 - 2:14
    öruggt atvinnustig,
  • 2:14 - 2:16
    eða húsnæði á sanngjörnum kjörum.
  • 2:16 - 2:18
    En þetta þarf ekki að vera svona.
  • 2:19 - 2:22
    Positive Money berst fyrir breytingum á
    hvernig peningar eru búnir til.
  • 2:22 - 2:25
    Og við þörfnumst þín til liðs við okkur.
  • 2:25 - 2:28
    www.positivemoney.org
Title:
Hvað eru peningar?
Description:

Við notum öll peninga og treystum á þá. En skiljum við hvernig peningar virka? Hvaðan koma peningar? Hvernig eru peningar búnir til?
http://www.positivemoney.org/

more » « less
Video Language:
English
Duration:
02:36
Sigurvin Sigurjonsson edited Icelandic subtitles for What Is Money ?
Sigurvin Sigurjonsson edited Icelandic subtitles for What Is Money ?
Sigurvin Sigurjonsson edited Icelandic subtitles for What Is Money ?
Sigurvin Sigurjonsson edited Icelandic subtitles for What Is Money ?
Sigurvin Sigurjonsson edited Icelandic subtitles for What Is Money ?
Sigurvin Sigurjonsson edited Icelandic subtitles for What Is Money ?
Sigurvin Sigurjonsson edited Icelandic subtitles for What Is Money ?
Sigurvin Sigurjonsson edited Icelandic subtitles for What Is Money ?
Show all

Icelandic subtitles

Revisions