Waarom hebben we niet meer compassie?

Daniel Goleman, schrijver van Emotionele Intelligentie, vraagt zich af waarom we niet vaker compassie tonen.

Ik ben getroffen door wat
een van de impliciete thema's van TED is,

compassie,

in de zeer ontroerende voorbeelden
die we net zagen:

hiv in Afrika,
President Clinton gisteravond.

Ik zou daarover graag
wat collateraal denken, zogezegd,

en mijn gedachten over compassie
van mondiaal naar persoonlijk brengen.

Ik ben een psycholoog, maar wees gerust,
ik zal het netjes houden.

(Gelach)

Een tijdje geleden werd er
een belangrijk onderzoek gedaan

aan het Princeton Theologisch Seminarie

over waarom we
als we veel kansen hebben om te helpen,

we dat soms wel en soms niet doen.

Aan een paar theologiestudenten
van het Princeton Theologisch Seminarie

werd gezegd dat ze
een oefenpreek moesten geven

en ieder kreeg
een onderwerp voor de preek.

De helft van die studenten
kreeg als onderwerp

de parabel van de Barmhartige Samaritaan:

de man die stilhield om hulp te geven
aan de vreemdeling in nood langs de weg.

De andere helft
kreeg willekeurige Bijbelthema's.

Toen werden ze om beurten
naar een ander gebouw gestuurd

om hun preek te geven.

Onderweg naar het andere gebouw

kwam iedere student langs een man
die voorovergebogen stond te kreunen,

die duidelijk in nood was.
De vraag is: stopten ze om te helpen?

Nog interessanter is:

maakte het wat uit
of ze nadachten over het verhaal

van de Barmhartige Samaritaan?
Nee, helemaal niet.

Of ze stopten
om een vreemdeling in nood te helpen,

werd bepaald
door hoeveel haast ze dachten te hebben—

of ze dachten dat ze te laat waren,

of ze opgeslokt waren door
waarover ze gingen vertellen.

Ik denk dat dat
het dilemma van ons leven is:

we grijpen niet iedere gelegenheid aan
om te helpen,

omdat onze focus verkeerd gericht is.

Een nieuw vak in de hersenwetenschappen
is sociale neurowetenschap.

Die bestudeert de hersencircuits
van twee mensen

die geactiveerd worden
tijdens hun interactie.

Het nieuwe denken over compassie
in sociale neurowetenschap

is dat we standaard aangelegd zijn
om te helpen.

Dat wil zeggen:
als we aandacht geven aan anderen

leven we ons automatisch in,
voelen we automatisch mee met ze.

Recent ontdekte spiegelneuronen
activeren als een neuro-wifi

precies die gebieden,
die in het brein van de ander actief zijn.

We voelen automatisch mee.

Als die persoon in nood verkeert,
als die persoon lijdt,

dan zijn we automatisch bereid te helpen.
Althans, dat is de stelling.

Maar dan is de vraag:
waarom doen we het niet?

Volgens mij gaat het om een spectrum

dat loopt van volledig egocentrisme,

naar opmerken, naar empathie,
naar mededogen.

Het is een simpel feit
dat als we in onszelf gekeerd zijn,

als we in beslag genomen worden
door de dagelijkse zorgen,

dan merken we de ander niet volkomen op.

Dit verschil van aandacht voor jezelf
en de ander, is soms heel subtiel.

Laatst zat ik mijn belastingformulieren
in te vullen en op het punt

dat ik al mijn schenkingen opsomde,
kreeg ik een ingeving.

Aangekomen bij mijn donatie
aan de Seva-stichting, viel me op

dat ik dacht hoe blij mijn vriend
Larry Brilliant zou zijn

dat ik geld gaf aan Seva.

Toen besefte ik dat ik van geven

een narcistische kick kreeg --
dat ik trots op mezelf was.

Toen begon ik te denken
aan de mensen in de Himalaya

bij wie staar kon worden verholpen,
en besefte

dat ik
van deze narcistische zelfgerichtheid

naar altruïstisch plezier ging,
naar mezelf goed voelen

voor de mensen die werden geholpen.
Volgens mij is dat een beweegreden.

Maar dit onderscheid tussen
de aandacht richten op onszelf

of op anderen

is iets waar we echt op moeten letten.

Op een bepaalde manier
zie je het ook bij het daten.

Ik zat laatst in een sushi-restaurant
en daar hoorde ik

twee vrouwen praten
over de broer van een van hen

die nog alleen was. En die vrouw zegt:

“Mijn broer krijgt maar geen verkering,

dus probeert hij speed dating.”
Weten jullie wat dat is?

Vrouwen zitten aan tafels
en mannen gaan van tafel naar tafel

en er is een klok en een bel
en na vijf minuten, bingo,

einde gesprek
en dan kan de vrouw beslissen

of ze haar visitekaartje
of email-adres aan die man geeft

voor een vervolg. En die vrouw zegt:
“Mijn broer heeft nog nooit

een kaartje gehad.
En ik weet precies waarom.

Vanaf het moment dat hij gaat zitten,
praat hij non-stop over zichzelf;

hij vraagt nooit naar de vrouw.”

Ik deed wat onderzoek
in de New York Times' Sunday Styles-sectie

en las de achtergrondverhalen
van huwelijken— die zeer interessant zijn—

en daar kwam ik bij het huwelijk
van Alice Charney-Epstein.

Zij zei dat toen zij aan het daten was,

ze de mensen aan een testje onderwierp.

De test was hoelang het duurde,
vanaf het begin van hun samenzijn,

todat de man haar een vraag stelde
met het woord ‘jij’ erin.

Epstein had het blijkbaar goed gedaan,
vandaar het artikel.

(Gelach)

Nou dit is—het is een testje

dat je kunt uitproberen op een feest.

Hier bij TED zijn een goeie gelegenheden.

In de Harvard Buisiness Review
stond onlangs een artikel,

“Het Menselijke Moment,”
over hoe je écht contact kunt maken

met iemand op je werk. Ze zeiden: nou,

het belangrijkste is
dat je je BlackBerry uitzet,

je laptop dichtdoet, stopt met dagdromen

en iemand je volledige aandacht geeft.

Er is een nieuw woord in de Engelse taal

voor het moment dat je metgezel
opeens zijn BlackBerry openklapt

of zijn gsm beantwoordt
en wij niet meer lijken te bestaan.

Het woord is ‘pizzled’: een combinatie
van ‘puzzled’ en ‘pissed off’.

(verbaasd en kwaad)
(Gelach)

Het klopt wel goed, vind ik.

Het is onze empathie,
onze ontvankelijkheid

die ons onderscheidt
van Machiavellisten of sociopaten.

Ik heb een zwager
die expert is in horror en terreur—

hij schreef de geannoteerde Dracula,
de Essential Frankenstein—

hij is opgeleid als Chaucer-geleerde,
maar geboren in Transylvanië,

waardoor hij een beetje anders is,
denk ik.

Dus mijn zwager, Leonard,

besloot een boek te schrijven
over een seriemoordenaar.

Dat is een man die jaren geleden
deze hele buurt terroriseerde.

Hij stond bekend
als de wurger van Santa Cruz.

Voordat hij was gearresteerd,
had hij zijn grootouders vermoord,

zijn moeder, en vijf medestudenten
aan de universiteit van Santa Cruz.

Dus mijn zwager
gaat die moordenaar interviewen

en tijdens de ontmoeting beseft hij

dat deze man echt heel eng is.

Om te beginnen is hij ruim 2 meter lang.

Maar dat is niet
het meest angstaanjagende aan hem.

Het engste is dat zijn IQ 160 is,
een echt genie.

Maar er bestaat geen enkel verband
tussen IQ en inlevingsvermogen,

meevoelen met de ander.

Dat komt
uit verschillende delen van het brein.

Uiteindelijk vindt mijn zwager de moed

om te vragen wat hij echt wil weten.

En dat is: “Hoe heb je het kunnen doen?

Had je geen medelijden
met je slachtoffers?”

Dit waren hele intieme moorden—
hij wurgde zijn slachtoffers.

En de wurger antwoordt zakelijk:

“Oh nee, als ik hun angst had gevoeld,
had ik het niet gekund.

Dat deel van mij moest ik uitzetten.
Dat deel van mij moest ik uitzetten.”

Dat vind ik echt verontrustend.

Op een bepaalde manier, heb ik nagedacht
over dat deel van ons uitzetten.

Als we op onszelf gericht
met iets bezig zijn,

dan zetten we dat deel van ons uit
als er een ander is.

Denk eens aan boodschappen doen
en aan de mogelijkheden

van consumeren met mededogen.

Op dit moment,
zoals Bill MDonough heeft uitgewezen

hebben de dingen die we kopen
en gebruiken verborgen gevolgen,

We zijn allemaal onwetende slachtoffers
van een collectieve blinde vlek.

We hebben het niet door
en we hebben dat niet door:

welke giftige moleculen worden uitgewasemd
door het vloerkleed of de stoelbekleding.

En we weten niet of die stof
een technologische

of productievoedingsstof is;
kan het opnieuw gebruikt worden

of belandt het zo op de vuilnisbelt?
Oftewel:

we zijn ons onbewust van de gevolgen
voor de ecologie en de volksgezondheid

en de sociale
en economische rechtvaardigheid

van de dingen die we kopen en gebruiken.

Op een bepaalde manier is de kamer zelf
de olifant in de kamer

maar zien wij het niet.
We zijn slachtoffers geworden

van een systeem dat ons in een andere richting wijst.
Denk eens na over het volgende.

Er is een prachtig boek met de titel

Spullen. Het Verborgen Leven
van Alledaagse Dingen.

Het gaat over de achtergrond
van zoiets als een T-shirt.

Het gaat over waar de katoen werd verbouwd

en de gebruikte kunstmest en de gevolgen

voor de grond. Er wordt,
bijvoorbeeld, verteld

dat katoen zich moeilijk laat kleuren
met textielverf;

ongeveer 60 procent
spoelt weg in het afvalwater.

En het is algemeen bekend
onder epidemiologen dat kinderen

die in de buurt van textielfabrieken wonen
een grotere kans op leukemie hebben.

Het bedrijf Bennett and Company,
dat levert aan Polo.com

en aan Victoria's Secret, heeft omdat
hun directeur zich hiervan bewust is,

in China een joint venture
met hun verfindustrie gevormd

om er zeker van te zijn dat hun afvalwater

deugt voordat het weer terugkeert
bij het grondwater.

Op dit moment kunnen wij niet kiezen
voor het eerlijke T-shirt

in plaats van het niet-eerlijke.
Wat is er nodig om dat wel te kunnen?

Daarover heb ik nagedacht.
Om te beginnen is er

een nieuwe elektronische labeltechniek
waarmee elke winkel

de volledige geschiedenis kan achterhalen
van ieder product op zijn schappen.

Je kan het terugvolgen tot aan de fabriek.
Zodra je het kunt terugvolgen

naar de fabriek kun je dus ook kijken
naar de fabricageprocessen

die gebruikt zijn om het product te maken,
en als die eerlijk zijn

kun je dat op het label zetten.
Of als het niet zo eerlijk is

kun je vandaag de dag in elke winkel

een barcode scannen

die je naar een website doorstuurt.

Dat is er al
voor mensen met pinda-allergie.

Die site kan je
over dat voorwerp vertellen.

Oftewel: bij de aankoop

zouden we een keuze kunnen maken
vanuit medeleven.

In communicatiewetenschappen
wordt wel eens gezegd:

uiteindelijk zal iedereen alles weten.

En de vraag is: Zal het wat uitmaken?

Enige tijd geleden toen ik voor de New York Times werkte,

dat was in de 80-er jaren, schreef ik een artikel

over wat destijds een nieuw probleem was in New York—

dak- en thuislozen op straat.

En ik liep een paar weken mee met medewerkers van de sociale dienst,

die zich met de daklozen bezig hielden. En ik ontdekte dat de thuislozen

door hun ogen gezien eigenlijk allemaal psychiatrische patiënten waren

die nergens anders naartoe konden. De meesten hadden een diagnose. Het maakte me—

het schudde me wakker uit de trance van de stad waar,

wanneer we een dakloze passeren en vanuit onze ooghoeken zien,

aan de rand van ons zicht, aan de rand blijft.

We zien het niet en daarom handelen we niet.

Niet lang daarna—het was een vrijdag—aan het eind van de dag,

liep ik naar beneden de metro in. Het was spitsuur

en duizenden mensen stroomden de trappen af.

En opeens, terwijl ik de trappen afliep,

merkte ik dat er een man langs de kant lag,

zonder hemd, bewegingsloos, en de mensen stapten gewoon over hem heen—

honderden en honderden mensen.

En omdat mijn stadstrance een beetje was afgezwakt,

stopte ik om uit te zoeken wat er mis was.

Zodra ik stopte kwamen er meteen nog een half dozijn mensen

om dezelfde man staan.

En we ontdekten dat hij Spaans sprak, hij sprak geen Engels,

hij had geen geld, had dagen over straat gezworven, uitgehongerd,

en hij is flauw gevallen van honger.

Meteen ging er iemand sinaasappelsap halen,

iemand bracht een hotdog, iemand haalde er een metro-beveiliger erbij.

Die man stond zo weer op zijn benen.

En alles wat er nodig was, was de simpele daad van opmerken.

Daarom ben ik optimistisch.

Dank u wel

(Applaus)