< Return to Video

Ալեքսանդր Տսիարաս, բեղմնավորումից մինչև ծնունդ, տեսաբերված:

  • 0:00 - 0:03
    Ինձ առաջարկեցին բժշկագիտության դոցենտի
  • 0:03 - 0:06
    և գիտական տեսաբերման գլխավոր մասնագետի պաշտոն
  • 0:06 - 0:08
    Յելի համալսարանում
  • 0:08 - 0:10
    բժշկության ֆակուլտետում:
  • 0:10 - 0:13
    Իմ աշխատանքն էր ալգորիթմները կոդավորել
  • 0:13 - 0:15
    ՆԱՍԱ-ի համար, որ վիրտուալ վիրաբուժություն իրականացնեն
  • 0:15 - 0:18
    տիեզերագնացներին երկարտև թռիչքի պատրաստելու համար,
  • 0:18 - 0:20
    որպեսզի նրանք կարողանային մնալ տիեզերական հագուստի մեջ:
  • 0:20 - 0:22
    Մեր աշխատանքի ապշեցնող կողմերից մեկն այն էր,
  • 0:22 - 0:25
    որ օգտագործելով սկանավորման նոր միջոցներ, տեսնում էինք բաներ,
  • 0:25 - 0:27
    որ նախքինում երբեք ոչ ոք չէր տեսել
  • 0:27 - 0:29
    Նկատի ունեմ ոչ միայն հիվանդության ղեկավարման ընթացքը,
  • 0:29 - 0:33
    այլև նաև, մեր մարմնի վերաբերյալ` շատ բաներ,
  • 0:33 - 0:36
    որոնք պարզապես հիացնում են:
  • 0:36 - 0:39
    Հիշում եմ, թե ինչպես էինք առաջին անգամ դիտարկում կոլագենը:
  • 0:39 - 0:41
    Եվ ձեր ամբողջ մարմինը, ամեն ինչ`
  • 0:41 - 0:43
    ձեր մազերը, մաշկը, ոսկորները, եղունգները
  • 0:43 - 0:45
    'ամեն ինչ կազմված է կոլագենից:
  • 0:45 - 0:47
    Այն թելանման մի կառուցվածք է,
  • 0:47 - 0:49
    որը պտտվելով զուգակցվում է:
  • 0:49 - 0:53
    Եվ միակ վայրը , որտեղ կոլագենը փոխում է իր կառուցվածքը,
  • 0:53 - 0:55
    աչքի եղջերաթաղանթն է:
  • 0:55 - 0:57
    Ձեր աչքի մեջ
  • 0:57 - 0:59
    այն դառնում է ցանցային կառուցվածք,
  • 0:59 - 1:02
    ուստի այն դառնում է թափանցիկ, որը հակադրվում է անլուսաթափանցությանը:
  • 1:02 - 1:05
    Այսպիսի կատարյալ կառուցվածքին
  • 1:05 - 1:07
    դժվար էր աստվածային բնույթ չվերագրելը:
  • 1:07 - 1:10
    Քանի որ մենք շարունակ տեսնում էինք այս ամենը
  • 1:10 - 1:12
    մարմնի տարբեր մասերում:
  • 1:12 - 1:15
    Իմ ունեցած հնարավորություններից մեկը
  • 1:15 - 1:17
    մի մարդ էր, ով աշխատում էր իսկապես հետաքրքիր
  • 1:17 - 1:20
    միկրոմագնիսական ռեզոնանսային պատկերավորման(ՄՌՊ) մեքենայի վրա առողջապահության ազգային ինստիտուտի հեետ միասին:
  • 1:20 - 1:22
    Եվ մենք պատրաստվում էինք
  • 1:22 - 1:24
    սկանավորել մի նոր նախագիծ
  • 1:24 - 1:26
    կապված պտղի զարգացմանը` բեղմնավորումից սկսած մինչև ծնունդ,
  • 1:26 - 1:28
    օգտագործելով այսպիսի տեխնոլոգիաներ:
  • 1:28 - 1:30
    Այսպիսով ես ալգորիթմները կոդավորեցի
  • 1:30 - 1:33
    իսկ Փոլ Լոթերբուրը,
  • 1:33 - 1:36
    որ Նոբելյան մրցանակի արժանացավ ՄՌՊ-ի հայտնագործման համար:
  • 1:36 - 1:38
    այդ նյութն ինձ մոտ է,
  • 1:38 - 1:40
    Եվ ես պատրաստվում եմ դրանից մի փոքր հատված ներկայացնել ձեզ:
  • 1:40 - 1:42
    Բեղմնավորումից մինչև ծնունդ:
  • 1:42 - 1:48
    Երաժշտություն:
  • 1:48 - 1:51
    Տեսանյութի տեքստ:Բեղմնավորումից մինչև ծնունդ:
  • 1:54 - 1:57
    Օօցիտ
  • 1:59 - 2:02
    Սպերմատոզոիդ:
  • 2:05 - 2:09
    բեղմնավորված ձվաբջիջ
  • 2:12 - 2:15
    24 ժամ` երեխայի առաջին բաժանոմը
  • 2:18 - 2:21
    Բեղմնավորված ձվաբջիջը կիսվում է բեղմնավորումից մի քանի ժամ անց,
  • 2:23 - 2:26
    և 12-15 ժամը մեկ նորից է կիսվում:
  • 2:26 - 2:29
    Վաղ սաղմը
  • 2:29 - 2:32
    դեռ սնվում է դեղնուցի պարկից,
  • 2:33 - 2:37
    25 օրական` սրտի պատիճն է զարգանում
  • 2:41 - 2:48
    32 օրական` ձեռքերն ու ոտքերն են զարգանում,
  • 2:50 - 2:56
    36 օրական` պարզունակ բաբախման սկիզբ:
  • 2:56 - 3:03
    Այս շաբաթները պտղի ամենաարագ զարգացման շրջանն է:
  • 3:09 - 3:12
    Եթե պտուղը ամբողջ 9 ամիսների ընթացքում զարգանար այս արագությամբ,
  • 3:12 - 3:14
    ծննդաբերության ժամանակ այն 1,5 տոննա կլիներ:
  • 3:16 - 3:20
    45 օրական`
  • 3:24 - 3:29
    սաղմի սիրտը 2 անգամ ավելի արագ է բաբախում, քան իր մոր սիրտը
  • 3:31 - 3:34
    51 օրական`
  • 3:34 - 3:42
    52 օրական, զարգանում է ցանցաթաղանթը, քիթ և մատերը:
  • 3:48 - 3:53
    Պտղի շարունակական շարժումները մոր արգանդում
  • 3:53 - 3:58
    անհրաժեշտ է, որպեսզի ձևավորվի պտղի մկանային և ոսկորային աճը:
  • 4:10 - 4:12
    12 շաբաթ, անորոշ սեռ`
  • 4:12 - 4:14
    աղջիկ է, թե տղա, դեռ պետք է պարզվի
  • 4:16 - 4:20
    8 ամսական`
  • 4:46 - 4:52
    Ծնունդ` հեռացման փուլ:
  • 5:28 - 5:31
    Ծնունդի պահ:
  • 5:37 - 5:41
    ծափահարություններ
  • 5:41 - 5:43
    Ալեքսանդր Տսիարաս` Շնորհակալություն:
  • 5:43 - 5:45
    Բայց ինչպես տեսնում եք,
  • 5:45 - 5:47
    երբ սկսում ես աշխատել այս նյութի վրա,
  • 5:47 - 5:49
    այն դառնում է միանգամայն գրավիչ:
  • 5:49 - 5:51
    մենք շարունակում էինք սկանավորել ավելի ու ավելի
  • 5:51 - 5:53
    սրա վրա աշխատելիս
  • 5:53 - 5:55
    դիտարկելով այդ պարզունակ բջիջները,
  • 5:55 - 5:58
    որոնք ունեն այսպիսի անհավատալի տեխնիկա,
  • 5:58 - 6:00
    որն էլ հետո դառնալու է ձեր հրաշքը:
  • 6:00 - 6:02
    Եվ մինչ մենք շարունակում էինք աշխատել այս նյութի վրա,
  • 6:02 - 6:05
    ուսումնասիրել մարմնիկների փոքրիկ խմբավորումերը
  • 6:05 - 6:08
    հյուսվածքի այս փոքրիկ մասերը,
  • 6:08 - 6:10
    որոնք տոֆոբլաստներից վերածվում են սաղմնաբշտիկների,
  • 6:10 - 6:13
    հանկարծ բնակություն են հաստատում արգանդում
  • 6:13 - 6:15
    և ասում են. <<Ես պետք է մնամ այստեղ>>:
  • 6:15 - 6:17
    Եվ հանկարծ հաղորդակցվելով և զրուցելով
  • 6:17 - 6:19
    էստրոգենների և պրոժեստերոնների հետ,
  • 6:19 - 6:21
    ասում է. <<Ես այստեղ եմ ապրելու համար, կյանք տուր ինձ>>
  • 6:21 - 6:24
    Այս գծային պտղի ձևավորումը,
  • 6:24 - 6:26
    որը 44 օրվա ընթացքում
  • 6:26 - 6:28
    դառնում է ճանաչելի
  • 6:28 - 6:30
    և 9 շաբաթականում
  • 6:30 - 6:32
    դառնում է մարդ արարած:
  • 6:32 - 6:34
    Այս տեղեկության հիացմունքն այն է`
  • 6:34 - 6:36
    իրականում ինչպիսի մեխանիզմներ ունենք մենք
  • 6:36 - 6:38
    մեր օրգանիզմում
  • 6:38 - 6:40
    այսպիսի տեղեկությունը ըմբռնելու համար
  • 6:40 - 6:42
    Ձեզ մի յուրօրինակ բան եմ ցույց տալու
  • 6:42 - 6:44
    Ահա մարդու սիրտը 25 շաբաթականում
  • 6:44 - 6:46
    Այն բաղկացած է 2 հիմնական մասից:
  • 6:46 - 6:48
    Եվ այս հիանալի օրիգամիի նման
  • 6:48 - 6:50
    բջիջները զարգանում են
  • 6:50 - 6:53
    չորս շաբաթվա ընթացքում վայրկյանում մեկ միլիոն բջիջ,
  • 6:53 - 6:55
    այն կիսվում է ինքնաբերաբար:
  • 6:55 - 6:58
    5-րդ շաբաթվա ընթացքում կարող եք տեսնել նախասիրտն ու փորոքները:
  • 6:58 - 7:00
    6-րդ շաբաթ, հիմա այս ծալքերը սկսվում են
  • 7:00 - 7:02
    սրտի ներսի պտուկներով,
  • 7:02 - 7:04
    որոնք իրականում կարող են ներքև ձգել
  • 7:04 - 7:06
    ձեր սրտի փականներից յուրաքանչյուրը
  • 7:06 - 7:09
    մինչև դուք հասուն սիրտ ունենաք
  • 7:09 - 7:11
    և հետո հիմնականում մարդկային ամբողջ օրգանիզմի զարգացումն է տեղի ունենում:
  • 7:11 - 7:13
    Այսպիսի մեխանիզմների հրաշքն այն է,
  • 7:13 - 7:16
    որ ցանկացած գենետիկ կառուցվածք ինքն է,
  • 7:16 - 7:19
    թելադրում, թե որտեղ պետք է գտնվի նյարդաբջիջը:
  • 7:19 - 7:21
    Այս մաթեմատիկական մոդելների բարդությունը,
  • 7:21 - 7:23
    ինչպես են այսպիսի բաները իրականում կատարվում,
  • 7:23 - 7:25
    դուրս են մարդկային գիտակցությունից:
  • 7:25 - 7:27
    Չնայաց որ ես մաթեմատիկոս եմ
  • 7:27 - 7:29
    ես հիացմունքով եմ վերաբերվում
  • 7:29 - 7:32
    այս հրամանների կազմին,
  • 7:32 - 7:34
    որ սխալներ չեն անում
  • 7:34 - 7:36
    մեզ կազմավորելիս:
  • 7:36 - 7:38
    Սա առեղծված է, սա կախարդանք է, սա Աստվածային մի բան է:
  • 7:38 - 7:41
    Հետո սկսում եք նայել հասուն կյանքին:
  • 7:41 - 7:43
    Նայեք մազանոթների այս փոքրիկ փնջին:
  • 7:43 - 7:46
    Սա միկրոսկոպիկ, փոքր ենթա-ենթակառուցվածք է:
  • 7:46 - 7:50
    Բայց իրականում, երբ 9 ամսական ես ու լույս աշխարհ ես գալիս,
  • 7:50 - 7:53
    մոտ 60 000 մղոն երակ կա
  • 7:53 - 7:55
    քո օրգանիզմում:
  • 7:55 - 7:57
    Բայց միայն մի մղոնն է տեսանելի:
  • 7:57 - 8:00
    59 999 մղոնն էլ
  • 8:00 - 8:03
    հիմնականում սննդանյութեր են մատակարարում և թափոններն են հեռացնում:
  • 8:03 - 8:05
    Այս ամենն մի համակարգում կառուցելը
  • 8:05 - 8:07
    գիտակցությունից կամ
  • 8:07 - 8:09
    գոյություն ունեցող ցանկացած մաթեմատիկայից դուրս է:
  • 8:09 - 8:11
    Եվ այդ հրամանների կազմը
  • 8:11 - 8:13
    ուղեղից դեպի մարմնի այլ մասեր
  • 8:13 - 8:15
    դիտարկում է շերտավորման բարդությունը:
  • 8:15 - 8:17
    Որտեղից է գիտենալու այս ընդունակությունը,
  • 8:17 - 8:19
    որ ծալքը կարող է ավելի շատ տեղեկություն պահել,
  • 8:19 - 8:22
    այնպես որ դու կարող ես տեսնել երեխայի ուղեղի աճը
  • 8:22 - 8:24
    և սա այն է, ինչ մենք ենք հիմա անում:
  • 8:24 - 8:26
    Մենք հիմա սկսում ենք 2 ուսումնասիրություններ,
  • 8:26 - 8:29
    որպեսզի սկանավորենք երեխաների ուղեղները ծնունդի պահից սկսած
  • 8:29 - 8:31
    Ամեն 6 ամիսը մեկ, նախքան 6 տարեկան դառնալը,
  • 8:31 - 8:34
    մենք պատրաստվում ենք սկանավորել 250 երեխաների,
  • 8:34 - 8:37
    դիտարկելով թե ինչպես են ուղեղի գալարներն ու բաժանումները համադրվում,
  • 8:37 - 8:39
    տեսնելու թե ինչպես է այս հոյակապ զարգացումը
  • 8:39 - 8:42
    վերածվում հիշողությունների և նման հրաշքի, որ մենք ենք:
  • 8:42 - 8:44
    Եվ միայն մեր գոյությունը չէ,
  • 8:44 - 8:46
    այլև թե ինչպես է կնոջ օրգանիզմը հասկանում,
  • 8:46 - 8:49
    որ պետք է ունենա գենետիկ կառուցվածք, որ ոչ միայն իրեն է ձևավորում,
  • 8:49 - 8:51
    այլև ունի պատկերացում այն մասին,
  • 8:51 - 8:53
    որը նրան թույլ է տալիս դառնալ
  • 8:53 - 8:56
    քայլող իմունաբանական սրտանոթային համակարգ,
  • 8:56 - 8:58
    որն ըստ էության թվային համակարգ է,
  • 8:58 - 9:02
    որն իրականում կարող է կերակրել, հոգ տանել երեխայի հանդեպ այնպիսի հիացմունքով,
  • 9:02 - 9:05
    որը նորից դուրս է մեր գիտակցությունից
  • 9:05 - 9:08
    հրաշք, որ գոյությունն է, այսինքն մենք:
  • 9:08 - 9:10
    Շնորհակալություն:
  • 9:10 - 9:15
    Ծափահարություններ:
Title:
Ալեքսանդր Տսիարաս, բեղմնավորումից մինչև ծնունդ, տեսաբերված:
Speaker:
Alexander Tsiaras
Description:

Իմիջներ կերտող Ալեքսանդր Տսիարասը ցուցադրում է մի ազդեցիկ տեսաբերում, որը լուսաբանում է մարդկային զարգացումը բեղմնավորումից մինչև ծնունդ և դրանից հետո:

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
09:16
Varduhi Apoyan added a translation

Armenian subtitles

Revisions