WEBVTT

00:00:00.000 --> 00:00:03.000
Ինձ առաջարկեցին բժշկագիտության դոցենտի

00:00:03.000 --> 00:00:06.000
և գիտական տեսաբերման գլխավոր մասնագետի պաշտոն

00:00:06.000 --> 00:00:08.000
Յելի համալսարանում

00:00:08.000 --> 00:00:10.000
բժշկության ֆակուլտետում:

00:00:10.000 --> 00:00:13.000
Իմ աշխատանքն էր ալգորիթմները կոդավորել

00:00:13.000 --> 00:00:15.000
ՆԱՍԱ-ի համար, որ վիրտուալ վիրաբուժություն իրականացնեն

00:00:15.000 --> 00:00:18.000
տիեզերագնացներին երկարտև թռիչքի պատրաստելու համար,

00:00:18.000 --> 00:00:20.000
որպեսզի նրանք կարողանային մնալ տիեզերական հագուստի մեջ:

00:00:20.000 --> 00:00:22.000
Մեր աշխատանքի ապշեցնող կողմերից մեկն այն էր,

00:00:22.000 --> 00:00:25.000
որ օգտագործելով սկանավորման նոր միջոցներ, տեսնում էինք բաներ,

00:00:25.000 --> 00:00:27.000
որ նախքինում երբեք ոչ ոք չէր տեսել

00:00:27.000 --> 00:00:29.000
Նկատի ունեմ ոչ միայն հիվանդության ղեկավարման ընթացքը,

00:00:29.000 --> 00:00:33.000
այլև նաև, մեր մարմնի վերաբերյալ` շատ բաներ,

00:00:33.000 --> 00:00:36.000
որոնք պարզապես հիացնում են:

NOTE Paragraph

00:00:36.000 --> 00:00:39.000
Հիշում եմ, թե ինչպես էինք առաջին անգամ դիտարկում կոլագենը:

00:00:39.000 --> 00:00:41.000
Եվ ձեր ամբողջ մարմինը, ամեն ինչ`

00:00:41.000 --> 00:00:43.000
ձեր մազերը, մաշկը, ոսկորները, եղունգները

00:00:43.000 --> 00:00:45.000
'ամեն ինչ կազմված է կոլագենից:

00:00:45.000 --> 00:00:47.000
Այն թելանման մի կառուցվածք է,

00:00:47.000 --> 00:00:49.000
որը պտտվելով զուգակցվում է:

00:00:49.000 --> 00:00:53.000
Եվ միակ վայրը , որտեղ կոլագենը փոխում է իր կառուցվածքը,

00:00:53.000 --> 00:00:55.000
աչքի եղջերաթաղանթն է:

00:00:55.000 --> 00:00:57.000
Ձեր աչքի մեջ

00:00:57.000 --> 00:00:59.000
այն դառնում է ցանցային կառուցվածք,

00:00:59.000 --> 00:01:02.000
ուստի այն դառնում է թափանցիկ, որը հակադրվում է անլուսաթափանցությանը:

00:01:02.000 --> 00:01:05.000
Այսպիսի կատարյալ կառուցվածքին

00:01:05.000 --> 00:01:07.000
դժվար էր աստվածային բնույթ չվերագրելը:

00:01:07.000 --> 00:01:10.000
Քանի որ մենք շարունակ տեսնում էինք այս ամենը

00:01:10.000 --> 00:01:12.000
մարմնի տարբեր մասերում:

NOTE Paragraph

00:01:12.000 --> 00:01:15.000
Իմ ունեցած հնարավորություններից մեկը

00:01:15.000 --> 00:01:17.000
մի մարդ էր, ով աշխատում էր իսկապես հետաքրքիր

00:01:17.000 --> 00:01:20.000
միկրոմագնիսական ռեզոնանսային պատկերավորման(ՄՌՊ) մեքենայի վրա առողջապահության ազգային ինստիտուտի հեետ միասին:

00:01:20.000 --> 00:01:22.000
Եվ մենք պատրաստվում էինք

00:01:22.000 --> 00:01:24.000
սկանավորել մի նոր նախագիծ

00:01:24.000 --> 00:01:26.000
կապված պտղի զարգացմանը` բեղմնավորումից սկսած մինչև ծնունդ,

00:01:26.000 --> 00:01:28.000
օգտագործելով այսպիսի տեխնոլոգիաներ:

00:01:28.000 --> 00:01:30.000
Այսպիսով ես ալգորիթմները կոդավորեցի

00:01:30.000 --> 00:01:33.000
իսկ Փոլ Լոթերբուրը,

00:01:33.000 --> 00:01:36.000
որ Նոբելյան մրցանակի արժանացավ ՄՌՊ-ի հայտնագործման համար:

00:01:36.000 --> 00:01:38.000
այդ նյութն ինձ մոտ է,

00:01:38.000 --> 00:01:40.000
Եվ ես պատրաստվում եմ դրանից մի փոքր հատված ներկայացնել ձեզ:

00:01:40.000 --> 00:01:42.000
Բեղմնավորումից մինչև ծնունդ:

NOTE Paragraph

00:01:42.000 --> 00:01:48.000
Երաժշտություն:

NOTE Paragraph

00:01:48.000 --> 00:01:51.000
Տեսանյութի տեքստ:Բեղմնավորումից մինչև ծնունդ:

00:01:54.000 --> 00:01:57.000
Օօցիտ

00:01:59.000 --> 00:02:02.000
Սպերմատոզոիդ:

00:02:05.000 --> 00:02:09.000
բեղմնավորված ձվաբջիջ

00:02:12.000 --> 00:02:15.000
24 ժամ` երեխայի առաջին բաժանոմը

00:02:18.000 --> 00:02:21.000
Բեղմնավորված ձվաբջիջը կիսվում է բեղմնավորումից մի քանի ժամ անց,

00:02:23.000 --> 00:02:26.000
և 12-15 ժամը մեկ նորից է կիսվում:

00:02:26.000 --> 00:02:29.000
Վաղ սաղմը

00:02:29.000 --> 00:02:32.000
դեռ սնվում է դեղնուցի պարկից,

00:02:33.000 --> 00:02:37.000
25 օրական` սրտի պատիճն է զարգանում

00:02:41.000 --> 00:02:48.000
32 օրական` ձեռքերն ու ոտքերն են զարգանում,

00:02:50.000 --> 00:02:56.000
36 օրական` պարզունակ բաբախման սկիզբ:

00:02:56.000 --> 00:03:03.000
Այս շաբաթները պտղի ամենաարագ զարգացման շրջանն է:

00:03:09.000 --> 00:03:12.000
Եթե պտուղը ամբողջ 9 ամիսների ընթացքում զարգանար այս արագությամբ,

00:03:12.000 --> 00:03:14.000
ծննդաբերության ժամանակ այն 1,5 տոննա կլիներ:

00:03:16.000 --> 00:03:20.000
45 օրական`

00:03:24.000 --> 00:03:29.000
սաղմի սիրտը 2 անգամ ավելի արագ է բաբախում, քան իր մոր սիրտը

00:03:31.000 --> 00:03:34.000
51 օրական`

00:03:34.000 --> 00:03:42.000
52 օրական, զարգանում է ցանցաթաղանթը, քիթ և մատերը:

00:03:48.000 --> 00:03:53.000
Պտղի շարունակական շարժումները մոր արգանդում

00:03:53.000 --> 00:03:58.000
անհրաժեշտ է, որպեսզի ձևավորվի պտղի մկանային և ոսկորային աճը:

00:04:10.000 --> 00:04:12.000
12 շաբաթ, անորոշ սեռ`

00:04:12.000 --> 00:04:14.000
աղջիկ է, թե տղա, դեռ պետք է պարզվի

00:04:16.000 --> 00:04:20.000
8 ամսական`

00:04:46.000 --> 00:04:52.000
Ծնունդ` հեռացման փուլ:

00:05:28.000 --> 00:05:31.000
Ծնունդի պահ:

NOTE Paragraph

00:05:37.000 --> 00:05:41.000
ծափահարություններ

NOTE Paragraph

00:05:41.000 --> 00:05:43.000
Ալեքսանդր Տսիարաս` Շնորհակալություն:

00:05:43.000 --> 00:05:45.000
Բայց ինչպես տեսնում եք,

00:05:45.000 --> 00:05:47.000
երբ սկսում ես աշխատել այս նյութի վրա,

00:05:47.000 --> 00:05:49.000
այն դառնում է միանգամայն գրավիչ:

00:05:49.000 --> 00:05:51.000
մենք շարունակում էինք սկանավորել ավելի ու ավելի

00:05:51.000 --> 00:05:53.000
սրա վրա աշխատելիս

00:05:53.000 --> 00:05:55.000
դիտարկելով այդ պարզունակ բջիջները,

00:05:55.000 --> 00:05:58.000
որոնք ունեն այսպիսի անհավատալի տեխնիկա,

00:05:58.000 --> 00:06:00.000
որն էլ հետո դառնալու է ձեր հրաշքը:

00:06:00.000 --> 00:06:02.000
Եվ մինչ մենք շարունակում էինք աշխատել այս նյութի վրա,

00:06:02.000 --> 00:06:05.000
ուսումնասիրել մարմնիկների փոքրիկ խմբավորումերը

00:06:05.000 --> 00:06:08.000
հյուսվածքի այս փոքրիկ մասերը,

00:06:08.000 --> 00:06:10.000
որոնք տոֆոբլաստներից վերածվում են սաղմնաբշտիկների,

00:06:10.000 --> 00:06:13.000
հանկարծ բնակություն են հաստատում արգանդում

00:06:13.000 --> 00:06:15.000
և ասում են. <<Ես պետք է մնամ այստեղ>>:

00:06:15.000 --> 00:06:17.000
Եվ հանկարծ հաղորդակցվելով և զրուցելով

00:06:17.000 --> 00:06:19.000
էստրոգենների և պրոժեստերոնների հետ,

00:06:19.000 --> 00:06:21.000
ասում է. <<Ես այստեղ եմ ապրելու համար, կյանք տուր ինձ>>

00:06:21.000 --> 00:06:24.000
Այս գծային պտղի ձևավորումը,

00:06:24.000 --> 00:06:26.000
որը 44 օրվա ընթացքում

00:06:26.000 --> 00:06:28.000
դառնում է ճանաչելի

00:06:28.000 --> 00:06:30.000
և 9 շաբաթականում

00:06:30.000 --> 00:06:32.000
դառնում է մարդ արարած:

00:06:32.000 --> 00:06:34.000
Այս տեղեկության հիացմունքն այն է`

00:06:34.000 --> 00:06:36.000
իրականում ինչպիսի մեխանիզմներ ունենք մենք

00:06:36.000 --> 00:06:38.000
մեր օրգանիզմում

00:06:38.000 --> 00:06:40.000
այսպիսի տեղեկությունը ըմբռնելու համար

NOTE Paragraph

00:06:40.000 --> 00:06:42.000
Ձեզ մի յուրօրինակ բան եմ ցույց տալու

00:06:42.000 --> 00:06:44.000
Ահա մարդու սիրտը 25 շաբաթականում

00:06:44.000 --> 00:06:46.000
Այն բաղկացած է 2 հիմնական մասից:

00:06:46.000 --> 00:06:48.000
Եվ այս հիանալի օրիգամիի նման

00:06:48.000 --> 00:06:50.000
բջիջները զարգանում են

00:06:50.000 --> 00:06:53.000
չորս շաբաթվա ընթացքում վայրկյանում մեկ միլիոն բջիջ,

00:06:53.000 --> 00:06:55.000
այն կիսվում է ինքնաբերաբար:

00:06:55.000 --> 00:06:58.000
5-րդ շաբաթվա ընթացքում կարող եք տեսնել նախասիրտն ու փորոքները:

00:06:58.000 --> 00:07:00.000
6-րդ շաբաթ, հիմա այս ծալքերը սկսվում են

00:07:00.000 --> 00:07:02.000
սրտի ներսի պտուկներով,

00:07:02.000 --> 00:07:04.000
որոնք իրականում կարող են ներքև ձգել

00:07:04.000 --> 00:07:06.000
ձեր սրտի փականներից յուրաքանչյուրը

00:07:06.000 --> 00:07:09.000
մինչև դուք հասուն սիրտ ունենաք

00:07:09.000 --> 00:07:11.000
և հետո հիմնականում մարդկային ամբողջ օրգանիզմի զարգացումն է տեղի ունենում:

00:07:11.000 --> 00:07:13.000
Այսպիսի մեխանիզմների հրաշքն այն է,

00:07:13.000 --> 00:07:16.000
որ ցանկացած գենետիկ կառուցվածք ինքն է,

00:07:16.000 --> 00:07:19.000
թելադրում, թե որտեղ պետք է գտնվի նյարդաբջիջը:

00:07:19.000 --> 00:07:21.000
Այս մաթեմատիկական մոդելների բարդությունը,

00:07:21.000 --> 00:07:23.000
ինչպես են այսպիսի բաները իրականում կատարվում,

00:07:23.000 --> 00:07:25.000
դուրս են մարդկային գիտակցությունից:

NOTE Paragraph

00:07:25.000 --> 00:07:27.000
Չնայաց որ ես մաթեմատիկոս եմ

00:07:27.000 --> 00:07:29.000
ես հիացմունքով եմ վերաբերվում

00:07:29.000 --> 00:07:32.000
այս հրամանների կազմին,

00:07:32.000 --> 00:07:34.000
որ սխալներ չեն անում

00:07:34.000 --> 00:07:36.000
մեզ կազմավորելիս:

00:07:36.000 --> 00:07:38.000
Սա առեղծված է, սա կախարդանք է, սա Աստվածային մի բան է:

00:07:38.000 --> 00:07:41.000
Հետո սկսում եք նայել հասուն կյանքին:

00:07:41.000 --> 00:07:43.000
Նայեք մազանոթների այս փոքրիկ փնջին:

00:07:43.000 --> 00:07:46.000
Սա միկրոսկոպիկ, փոքր ենթա-ենթակառուցվածք է:

00:07:46.000 --> 00:07:50.000
Բայց իրականում, երբ 9 ամսական ես ու լույս աշխարհ ես գալիս,

00:07:50.000 --> 00:07:53.000
մոտ 60 000 մղոն երակ կա

00:07:53.000 --> 00:07:55.000
քո օրգանիզմում:

00:07:55.000 --> 00:07:57.000
Բայց միայն մի մղոնն է տեսանելի:

00:07:57.000 --> 00:08:00.000
59 999 մղոնն էլ

00:08:00.000 --> 00:08:03.000
հիմնականում սննդանյութեր են մատակարարում և թափոններն են հեռացնում:

00:08:03.000 --> 00:08:05.000
Այս ամենն մի համակարգում կառուցելը

00:08:05.000 --> 00:08:07.000
գիտակցությունից կամ

00:08:07.000 --> 00:08:09.000
գոյություն ունեցող ցանկացած մաթեմատիկայից դուրս է:

NOTE Paragraph

00:08:09.000 --> 00:08:11.000
Եվ այդ հրամանների կազմը

00:08:11.000 --> 00:08:13.000
ուղեղից դեպի մարմնի այլ մասեր

00:08:13.000 --> 00:08:15.000
դիտարկում է շերտավորման բարդությունը:

00:08:15.000 --> 00:08:17.000
Որտեղից է գիտենալու այս ընդունակությունը,

00:08:17.000 --> 00:08:19.000
որ ծալքը կարող է ավելի շատ տեղեկություն պահել,

00:08:19.000 --> 00:08:22.000
այնպես որ դու կարող ես տեսնել երեխայի ուղեղի աճը

00:08:22.000 --> 00:08:24.000
և սա այն է, ինչ մենք ենք հիմա անում:

00:08:24.000 --> 00:08:26.000
Մենք հիմա սկսում ենք 2 ուսումնասիրություններ,

00:08:26.000 --> 00:08:29.000
որպեսզի սկանավորենք երեխաների ուղեղները ծնունդի պահից սկսած

00:08:29.000 --> 00:08:31.000
Ամեն 6 ամիսը մեկ, նախքան 6 տարեկան դառնալը,

00:08:31.000 --> 00:08:34.000
մենք պատրաստվում ենք սկանավորել 250 երեխաների,

00:08:34.000 --> 00:08:37.000
դիտարկելով թե ինչպես են ուղեղի գալարներն ու բաժանումները համադրվում,

00:08:37.000 --> 00:08:39.000
տեսնելու թե ինչպես է այս հոյակապ զարգացումը

00:08:39.000 --> 00:08:42.000
վերածվում հիշողությունների և նման հրաշքի, որ մենք ենք:

NOTE Paragraph

00:08:42.000 --> 00:08:44.000
Եվ միայն մեր գոյությունը չէ,

00:08:44.000 --> 00:08:46.000
այլև թե ինչպես է կնոջ օրգանիզմը հասկանում,

00:08:46.000 --> 00:08:49.000
որ պետք է ունենա գենետիկ կառուցվածք, որ ոչ միայն իրեն է ձևավորում,

00:08:49.000 --> 00:08:51.000
այլև ունի պատկերացում այն մասին,

00:08:51.000 --> 00:08:53.000
որը նրան թույլ է տալիս դառնալ

00:08:53.000 --> 00:08:56.000
քայլող իմունաբանական սրտանոթային համակարգ,

00:08:56.000 --> 00:08:58.000
որն ըստ էության թվային համակարգ է,

00:08:58.000 --> 00:09:02.000
որն իրականում կարող է կերակրել, հոգ տանել երեխայի հանդեպ այնպիսի հիացմունքով,

00:09:02.000 --> 00:09:05.000
որը նորից դուրս է մեր գիտակցությունից

00:09:05.000 --> 00:09:08.000
հրաշք, որ գոյությունն է, այսինքն մենք:

NOTE Paragraph

00:09:08.000 --> 00:09:10.000
Շնորհակալություն:

NOTE Paragraph

00:09:10.000 --> 00:09:15.000
Ծափահարություններ: