Matematik denizde gemilerimize nasıl yol gösterir? - George Christoph
-
0:16 - 0:19Tahmin edebileceğiniz gibi, 400 yıl önce,
-
0:19 - 0:22açık okyanusda gezinmek zordu.
-
0:22 - 0:26Rüzgarlar ve akıntılar gemileri
rotadan sürüklüyorlardı, -
0:26 - 0:30bu yüzden denizciler, geminin
yönünü ve alınan yolu -
0:30 - 0:32doğru bir şekilde elde etmeye çalışarak,
-
0:32 - 0:35yönlerini çıktıkları limana
göre belirliyorlardı. -
0:35 - 0:38Bu süreç, ölü hesaplama
olarak biliniyordu -
0:38 - 0:41çünkü sadece yarım derece uzakta olmak,
-
0:41 - 0:47ufkun birkaç kilometre ötesindeki
adayı pas geçmeleriyle sonuçlanabilirdi. -
0:47 - 0:50Yapması kolay bir hataydı.
-
0:50 - 0:53Neyse ki, üç icat modern
navigasyonu mümkün kıldı: -
0:53 - 0:57Sekanslar, saatler
ve gerekli hesaplamaları -
0:57 - 1:01hızlı ve kolay gerçekleştirmek
için gerekli olan matematik. -
1:01 - 1:03Her şey önemlidir. Doğru aletler olmazsa,
-
1:03 - 1:08birçok denizci karadan çok
uzakta gitmekten çekinirdi. -
1:08 - 1:11Londra'daki alet yapımcısı John Bird,
-
1:11 - 1:15gün boyunca güneş ile ufuk
arasındaki açıyı ölçebilen -
1:15 - 1:17ve sekstant olarak adlandırılan
-
1:17 - 1:19ilk cihazı üretti.
-
1:19 - 1:20Bu açının bilinmesi önemlidir
-
1:20 - 1:26çünkü İngiltere'ye dönüş açısıyla tam da
aynı anda karşılaştırılabilmelidir. -
1:26 - 1:32Geminin boylamını belirlemek için bu iki
açının karşılaştırılması gerekiyordu. -
1:32 - 1:34Sonra saatler geldi.
-
1:34 - 1:381761'de İngiliz saat yapımcısı
ve marangoz John Harrison, -
1:38 - 1:42denizde doğru zamanı
belirleyebilecek bir saat yaptı. -
1:42 - 1:46Zorlu koşullarda yalpalayan,
rotasından çıkan bir güvertede -
1:46 - 1:48doğru zamanı belirleyebilen bir saat
-
1:48 - 1:53İngiltere'ye dönüşde zamanı
bilmek için önemliydi. -
1:53 - 1:55Gerçi bir sorun vardı:
-
1:55 - 1:59Çünkü böyle bir saat
el yapımıydı, çok pahalıydı. -
1:59 - 2:03Ay ölçümlerini ve yoğun hesaplamaları
kullanan alternatif bir yöntem -
2:03 - 2:05sıklıkla maliyetleri
düşürmek için kullanılırdı. -
2:05 - 2:08Her bir ölçüm için
bir geminin yerini belirleme -
2:08 - 2:11hesaplamaları saatler sürebilirdi.
-
2:11 - 2:16Ancak denizciler bu araçları kendi
konumlarını belirlemek için kullanamazsa, -
2:16 - 2:18sekstantlar ve saatler yararlı değildi.
-
2:18 - 2:24Neyse ki, 1600'lerde amatör bir
matematikçi eksik parçayı icat etmişti. -
2:24 - 2:29John Napier, hesaplama aygıtı olan
logaritmaları geliştirmek için -
2:29 - 2:33İskoçya'daki kalesinde 20
yıldan fazla bir süre uğraştı. -
2:33 - 2:37Napier'in logaritma üzerine düşünceleri,
-
2:37 - 2:41bir bölü E formunu ve 10'nun
yedinci kuvveti sabitini kapsıyordu. -
2:41 - 2:451600'lü yılların başında cebir
tam olarak gelişmemişti -
2:45 - 2:49ve birin Napier logaritması
sıfıra eşit değildi. -
2:49 - 2:55Bu, hesaplamaları, 10 tabanındaki
logaritmalardan daha uygunsuz yapmıştır. -
2:55 - 3:00Londra'daki Gresham Koleji'nde
ünlü bir matematikçi olan Henry Briggs, -
3:00 - 3:02Napier'in 1614'deki çalışmalarını okudu
-
3:02 - 3:07ve ertesi yıl, Edinburgh'a Napier'le
tanışmak için uzun bir yolculuk yaptı. -
3:08 - 3:14Briggs, Napier'in kalesine çıkageldi
ve John'un logaritmalarının tabanını -
3:14 - 3:18ve şeklini çok daha basit
bir hale getirmesini önerdi. -
3:18 - 3:23İkisi de, birin logaritması sıfır olan
bir 10 tabanının, günlük hesaplamaları -
3:23 - 3:26büyük ölçüde basitleştireceğini
kabul ettiler. -
3:26 - 3:31Bugün bunları, Briggs Doğal
Logaritması olarak hatırlıyoruz. -
3:31 - 3:3520. yüzyılda elektrikli hesap
makinelerinin gelişmesine kadar, -
3:35 - 3:40büyük ve küçük sayılarla
çarpma, bölme, kuvvet alma -
3:40 - 3:44ve kökten çıkartma ile ilgili hesaplamalar
-
3:44 - 3:47logaritmalar kullanılarak yapılıyordu.
-
3:47 - 3:50Logaritma geçmişi sadece
bir matematik dersi değildir. -
3:50 - 3:54Başarılı navigasyon için
birçok oyuncu sorumluydu. -
3:54 - 3:57Alet yapanlar, gökbilimciler,
-
3:57 - 4:00matematikçiler ve elbette denizciler.
-
4:00 - 4:04Yaratıcılık, sadece bir alanda
çalışmak değildir, -
4:04 - 4:09aynı zamanda disiplinler arasındaki
ortak çalışmalarla ilgilidir.
- Title:
- Matematik denizde gemilerimize nasıl yol gösterir? - George Christoph
- Description:
-
Dersin tamamı için: http://ed.ted.com/lessons/how-does-math-guide-our-ships-at-sea-george-christoph
Matematik olmadan, bizim denizci atalarımız dünyayı hiç gezebilirler miydi? Büyük matematik düşünürlerinin ve onların devrimci keşiflerinin inanılmaz bir öyküsü var. Denizciliğin, maceranın ve yeni dünyaların tarihi içinde logaritmanın kökenlerini keşfedin.
Dersi veren George Christoph, animasyonu yapan the Hobizals.
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 04:19
![]() |
Meric Aydonat approved Turkish subtitles for How does math guide our ships at sea? - George Christoph | |
![]() |
Meric Aydonat edited Turkish subtitles for How does math guide our ships at sea? - George Christoph | |
![]() |
Yunus ASIK accepted Turkish subtitles for How does math guide our ships at sea? - George Christoph | |
![]() |
Yunus ASIK edited Turkish subtitles for How does math guide our ships at sea? - George Christoph | |
![]() |
Suleyman Cengiz edited Turkish subtitles for How does math guide our ships at sea? - George Christoph | |
![]() |
Suleyman Cengiz edited Turkish subtitles for How does math guide our ships at sea? - George Christoph | |
![]() |
Suleyman Cengiz edited Turkish subtitles for How does math guide our ships at sea? - George Christoph |