< Return to Video

زیست‌پدیده‌شناسی - فنولوژی - و دگرگونی در آهنگِ طبیعت - رجینا برینکر

  • 0:14 - 0:16
    از پنجره به بیرون نگاهی بندازید.
  • 0:16 - 0:18
    الان در چه فصلی هستید؟
  • 0:18 - 0:19
    از کجا میتونید بفهمید؟
  • 0:19 - 0:22
    احتمالا، به یک درخت یا گیاه نگاهی انداختید
  • 0:22 - 0:24
    و به جزئیات روی برگهاش دقت کردید
  • 0:24 - 0:28
    و کیفیت تابش آفتاب را ارزیابی کردید.
  • 0:28 - 0:30
    مشاهدهی زمانبندی رویدادهای زیستی
  • 0:30 - 0:33
    در ارتباط با تغییرات فصلی و آب و هوایی
  • 0:33 - 0:35
    زیستپدیدهشناسی - فنولوژی - نامیده میشه.
  • 0:35 - 0:38
    وقتی جوانههای نرگس زرد را میبینید که از دلِ برف بیرون زدن
  • 0:38 - 0:39
    و با خودتان فکر میکنید که بهار در راهست،
  • 0:39 - 0:42
    دارید از زیستپدیدهشناسی استفاده میکنید.
  • 0:42 - 0:44
    وقتی میبینید که برگها دارند از سبز به قرمز میگرایند،
  • 0:44 - 0:46
    و پرندههای مهاجر را تماشا میکنید که پروازکنان میگذرند،
  • 0:46 - 0:49
    و تشخیص میدید که تابستان رو به پایانست، پاییز از راه رسیده،
  • 0:49 - 0:52
    دارید زیستپدیدهشناسی را به کار میگیرید.
  • 0:52 - 0:54
    معنای تحتاللفظیاش هست: «دانشِ منظر»،
  • 0:54 - 0:56
    فنولوژی از ریشهی واژههای یونانی «فِنو»، به معنای نمایش یا ظهور،
  • 0:56 - 0:58
    فنولوژی از ریشهی واژههای یونانی «فِنو»، به معنای نمایش یا ظهور،
  • 0:58 - 1:01
    و «لوگوس»، به معنای بررسی میاد.
  • 1:01 - 1:03
    بشر از زمان شکارچیها و گردآورندهها به زیستپدیدهشناسی تکیه کردهاست.
  • 1:03 - 1:05
    بشر از زمان شکارچیها و گردآورندهها به زیستپدیدهشناسی تکیه کردهاست.
  • 1:05 - 1:07
    ما به تماشای تغییرات در فصلها نشستهایم
  • 1:07 - 1:09
    تا بدانیم که کِی باید بکاریم و کِی درو کنیم
  • 1:09 - 1:12
    و چه هنگام باید به جستجوی جانوران کوچکننده بر بیاییم.
  • 1:12 - 1:15
    دانشمندان تغییرات فصلی را در طبیعت مشاهده و ثبت میکنند
  • 1:15 - 1:19
    و در جستجوی الگوهایی برای زمانبندی رویدادهای فصلی هستند.
  • 1:19 - 1:23
    برنامهریزی زمانیِ این نشانههای طبیعی تا همین اواخر پایستار و بدون تغییر باقی مانده بود.
  • 1:23 - 1:27
    افزایش دمای جهانی سبب دگرگونی در روند طبیعت شدهاست.
  • 1:28 - 1:32
    جوانهزنی، یعنی روزی که برگها یا شکوفههای یک درخت یا گیاه باز میشن،
  • 1:32 - 1:36
    برای برخی از گونهها در زمان زودتری از سال رخ میدهد.
  • 1:36 - 1:39
    بهازای هر یک درجه سلسیوس افزایش دما،
  • 1:39 - 1:43
    جوانهزنی پنج روز زودتر از زمان معمول رخ میدهد.
  • 1:43 - 1:45
    تفاوت در زمانبندی نه تنها گیاهان را تحت تاثیر قرار میدهد،
  • 1:45 - 1:49
    بلکه بر حشرهها و پرندگانی که برای غذا وابسته به گیاهان هستند تاثیر میگذارد.
  • 1:49 - 1:53
    برای نمونه، درخت بلوطِ جنگل آرنهِم در هلند
  • 1:53 - 1:55
    هماکنون، جوانهزنی را، در مقایسه با بیست سال پیش، ده روز زودتر تجربه میکند.
  • 1:55 - 1:58
    هماکنون، جوانهزنی را، در مقایسه با بیست سال پیش، ده روز زودتر تجربه میکند.
  • 1:58 - 2:02
    برگهای تازهی بلوط غذای مورد علاقهی کرم ابریشم است.
  • 2:02 - 2:04
    برای بقا، کرمهای ابریشم خود را با تغییر در زمانبندی درخت سازگار کردهاند،
  • 2:04 - 2:06
    برای بقا، کرمهای ابریشم خود را با تغییر در زمانبندیِ درخت سازگار کردهاند،
  • 2:06 - 2:10
    و حالا ۱۵ روز زودتر از پیش سر از تخم بیرون میآورند.
  • 2:10 - 2:12
    هرچند، مرغهای مهاجر مگسخوار،
  • 2:12 - 2:13
    چنین کاری نمیکنند.
  • 2:13 - 2:17
    پرندهها ترجیح میدن که جوجههاشان را با کرمهای ابریشم تغذیه کنند.
  • 2:17 - 2:20
    حالا کرمهای ابریشم زودتر از تخم بیرون میان،
  • 2:20 - 2:22
    اما جوجههای پرندهها نه.
  • 2:22 - 2:25
    این تاخیر به قیمت منبع غذایی برای پرندهها تمام میشه.
  • 2:25 - 2:27
    پیامد این موضوع کاهشِ ۹۰ درصدی مرغهای مگسخوار در برخی مناطقست.
  • 2:27 - 2:30
    پیامد این موضوع کاهشِ ۹۰ درصدی مرغهای مگسخوار در برخی مناطقست.
  • 2:30 - 2:32
    تغییرات ناشی از رویدادی به ظاهر ساده،
  • 2:32 - 2:33
    جوانه زدن،
  • 2:33 - 2:36
    اثرات موجی شکلی در سرتاسر شبکهی غذایی دارد.
  • 2:36 - 2:40
    شکوفهزدن زودتر از موعد تاثیرات اقتصادی هم دارد.
  • 2:40 - 2:43
    شکوفههای مشهور گیلاس در واشنگتن دی.سی
  • 2:43 - 2:46
    حالا پنج روز زودتر شکوفه میزنند.
  • 2:46 - 2:48
    از آنجاییکه درختها زودتر شکوفا میشن،
  • 2:48 - 2:50
    شکوفهها زودتر هم پرپر میشن،
  • 2:50 - 2:52
    و رویای هزاران گردشگر را که برای دیدن جشنوارهی شکوفهی گیلاس آمدند، نقش برآب می:کند.
  • 2:52 - 2:54
    و رویای هزاران گردشگر را که برای دیدن جشنوارهی شکوفهی گیلاس آمدند، نقش برآب می:کند.
  • 2:54 - 2:56
    گروههای رژهی دبیرستان تمام سال نقشه میریزند تا
  • 2:56 - 2:57
    وارد میدان مشق بشن
  • 2:57 - 3:00
    و در حالی که در طاقی سفید و شکوهمند احاطه شدند، نمایش بدن.
  • 3:00 - 3:03
    چقدر براشون دلسرد کنندهست که، راستش، به جای شکوفههای مشهور گیلاس، درختها را ببینند.
  • 3:03 - 3:05
    چقدر براشون دلسرد کنندهست که، راستش، به جای شکوفههای مشهور گیلاس، درختها را ببینند.
  • 3:06 - 3:10
    گیاهان و جانوران به تغییرات در روشنایی و دمای طبیعی واکنش نشان میدن.
  • 3:10 - 3:14
    افزایش دما سبب میشه که گیاهان زودتر از پیش شکوفه کنند،
  • 3:14 - 3:17
    و با حشرات و پرندهها در شبکهی غذایی ناهمگام میشن.
  • 3:17 - 3:20
    بنابراین، دفعهی بعدی که از پنجره بیرون را نگاه کردید
  • 3:20 - 3:21
    تا بفهمید چه فصلی از سالست،
  • 3:21 - 3:24
    ممکنست شکوفههای درختها شما را گول بزنند.
  • 3:24 - 3:25
    به پدیدهشناسی بیندیشید،
  • 3:25 - 3:30
    سپس فکر کنید که چطور میتونید نقشی در آهسته کردن روند تغییرات آب و هوایی به عهده بگیرید.
Title:
زیست‌پدیده‌شناسی - فنولوژی - و دگرگونی در آهنگِ طبیعت - رجینا برینکر
Description:

درس‌گفتار کامل را در نشانی زیر ببینید:
http://ed.ted.com/lessons/phenology-and-nature-s-shifting-rhythms-regina-brinker

افزایش سریع دمای جهان تغییرات فصلی را به همراه دارد. همچنان‌که بهار برای برخی گونه‌های گیاهی زودتر فرا می‌رسد، تاثیراتِ آن به صورت موج‌وار سراسر شبکه‌ی غذایی را در می‌نَوَردد. رِجینا برینکر توضیح‌ می‌دهد که چگونه زیست‌پدیده‌شناسی، یا چرخه‌ی طبیعی گیاهان و جانوران، می‌تواند تحت تاثیر این تغییرات قرار گیرد.

درس‌گفتار از رجینا برینکر، پویانمایی از لیدینگ شیپ استودیوز.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
03:42

Persian subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.