Nauka o kolorze skóry - Angela Koine Flynn

Obejrz całą lekcję: https://ed.ted.com/lessons/the-science-of-skin-color-angela-koine-flynn

Gdy ultrafioletowe światło słoneczne pada na skórę, na każdego ma trochę inny wpływ. Zależnie od koloru skóry, wystarczy czasem chwili naświetlenia, żeby ktoś zrobił się różowy jak burak, a ktoś inny nawet po kilku godzinach widzi niewielką różnicę. Jaki jest powód tej rozbieżności i skąd wzięło się tak wiele odcieni skóry? Angela Koine Flynn przedstawia naukę o kolorze skóry.

Lekcja: Angela Koine Flynn, animacja: Tomás Pichardo-Espaillat.

Gdy ultrafioletowe światło
słoneczne pada na skórę,

na każdego ma trochę inny wpływ.

Zależnie od koloru skóry,
czasem wystarczy chwila na słońcu,

by ktoś zrobił się różowy jak burak,

podczas gdy ktoś inny po kilku godzinach
zobaczy tylko niewielką różnicę.

Skąd bierze się ta rozbieżność

i skąd mamy tyle odcieni skóry?

Niezależnie od koloru

skóra opowiada epicką historię
o ludzkiej odwadze i przystosowaniu

i przedstawia tę różnorodność
jako funkcję biologiczną.

Wszystko kręci się wokół melaniny,

pigmentu nadającego kolor skórze i włosom.

Ten składnik pochodzi z komórek skórnych,
które nazywają się melanocytami,

i przyjmuje dwie podstawowe formy.

Pierwsza to eumelanina,
dająca bardziej brązowe barwy skóry,

podobnie jak czarne,
brązowe i jasne kolory włosów.

Druga to feomelanina,
odpowiedzialna za piegi i rude włosy.

Nie zawsze było tyle
różnych odcieni skóry.

Różne barwy są wynikiem
procesu ewolucyjnego,

napędzanego przez Słońce.

Ten proces zaczął się 50 000 lat temu,
kiedy nasi przodkowie migrowali z Afryki

do Europy i Azji.

Mieszkali między równikiem
a zwrotnikiem Koziorożca,

na obszarach nasyconych
promieniowaniem UV.

Kiedy skóra przez długi czas jest
narażona na promieniowanie,

światło UV niszczy DNA w komórkach,

i zaczyna parzyć skórę.

Jeśli oparzenia są poważne,

mutacje w komórkach mogą nawet
doprowadzić do czerniaka,

śmiertelnego nowotworu,
formowanego w melanocytach.

Dzisiejsze kremy do opalania
nie istniały 50 000 lat temu.

Jak nasi przodkowie radzili sobie
z ciągłym bombardowaniem UV?

Klucz do przetrwania polegał
na ich własnym kremie do opalania,

wytwarzanym pod skórą: melaninie.

Rodzaj i ilość melaniny w skórze

wpływa na to, czy będziesz bardziej,
czy mniej chroniony przed słońcem.

Chodzi o reakcję skóry
na światło słoneczne.

Pod wpływem promieniowania UV

uruchamia się rodopsyna,
specjalny światłoczuły receptor,

który stymuluje produkcję melaniny,
by chronić komórki przed zniszczeniem.

U osób z jasną skórą, dodatkowa melanina
powoduje ściemnienie skóry i opaleniznę.

Na przestrzeni wieków

ludzie żyjący w Afryce,
na nasłonecznionych obszarach,

dostosowali się,
produkując więcej melaniny,

i więcej eumelaniny,

przez co ich skóra stała się ciemniejsza.

Ta wbudowana tarcza
chroniła ich przed czerniakiem,

dodając przewagi ewolucyjnej

i zdolności przekazywania
tej cechy kolejnym pokoleniom.

Niektórzy przystosowani przodkowie
przenieśli się jednak na północ,

z dala od tropikalnych obszarów,

rozprzestrzeniając się po całej Ziemi.

Im dalej na północ, tym mniej
bezpośredniego promieniowania słonecznego.

To był problem, bo choć
promieniowanie UV niszczy skórę,

równocześnie daje pewną ważną korzyść.

Promieniowanie UV pomaga ciału
wytwarzać witaminę D,

składnik wzmacniający kości i pomagający
wchłaniać niezbędne minerały,

takie jak wapń, żelazo,
magnez, fosforan i cynk.

Jego brak powoduje poważne
zmęczenie i osłabienie kości,

co może spowodować krzywicę,
czyli zapalenie kręgosłupa.

Choć ciemna skóra skutecznie
zatrzymywała promieniowanie,

niedobór witaminy D mógł być
poważnym zagrożeniem na północy.

Niektórzy produkowali mniej melaniny.

Dzięki małej ilości światła
nie byli tak narażeni na czerniaka,

a ich jaśniejsza skóra
lepiej wchłaniała promienie UV,

pozwalając odnieść korzyści z witaminy D,

jak silne kości,

i żyć wystarczająco długo,
by doczekać się zdrowego potomstwa.

Przez wiele pokoleń doboru naturalnego

kolor skóry stopniowo jaśniał
w tych regionach.

W wyniku zdolności
przystosowania naszych przodków,

dziś świat jest pełen ludzi
o przeróżnych kolorach skóry,

w okolicach równika, ciemniejszych,
bogatych w eumelaninę,

a im dalej od równika, w regionach
o mniejszym nasłonecznieniu.

tym jaśniejszych, bogatych w feomelaninę,

Kolor skóry to tylko cecha przystosowawcza

na skale, która orbituje wokół Słońca.

Może wchłaniać światło,

ale z pewnością
nie odzwierciedla charakteru.