-
Siz və dostunuz Ceyhun 10 alabalıq və 10
-
günəş balığı olan gölməçədə balıq
-
tutursunuz. Hər dəfə balıq tutduqca onları
-
gölə geri buraxırsınız.
-
Sonra Ceyhun təklif etdiyi 2 mərcdən 1-ni
-
seçməyinizi istəyir. 1-ci mərc: Mərci
-
dəstəkləmirik, amma Ceyhun bunu istəyir.
-
Əgər növbəti tutduğu 3 balıq günəş
-
balıqları olsa, ona 100 AZN verirsiniz.
-
Əks halda o, 20 AZN verir. 2-ci mərcə görə
-
tutduğunuz növbəti 3 balıqdan ən az 2-si
-
günəş balığı olsa, o, 50 AZN verəcək. Əks
-
halda siz 25 AZN verirsiniz. 1-ci mərcin
-
gözlənilən dəyəri neçədir? Cavabı qəpiyə
-
yuvarlaqlaşdırın. Videonu
-
dayandırın və özünüz etməyə
-
çalışın. Gəlin 1-ci mərcin gözlənilən
-
dəyərini tapaq.
-
Daha dəqiq anlaşılması üçün
-
təsadüfi dəyişən götürək.
-
Deyək ki, bu, 1-ci mərcdən alınan
-
faydaya
-
bərabərdir.
-
Bu, təsadüfi dəyişəndir.
-
Görək X-in gözlənilən dəyəri neçə olur.
-
Bu, mənfi 100 vur, onun 3
-
balıq tutma ehtimalı olacaq.
-
Ceyhunun növbəti tutduğu 3 balığın günəş
-
balıqları olma ehtimalı vur 100
-
olur.
-
100 AZN verməlisiniz.
-
Pulu itirəcəyiniz və bu gözlənilən
-
fayda olacağı üçün mənfi 100
-
yazırıq.
-
Üstünə 1 çıx Ceyhunun 3 günəş balığı
-
tutma ehtimalını gəlirik.
-
Bu halda o, sizə 20 AZN verir.
-
Bu pulu qazanırsınız.
-
Önəmli olan Ceyhunun 3 günəş balığı
-
tutma ehtimalını tapmaqdır.
-
Günəş balıqları 10 ədəd olduğu üçün hər
-
balıq tutduğunda 20-dən 10 şansı
-
və ya yarı ehtimalı
-
var.
-
Ardıcıl 3 balıq tutduğunda ehtimalı
-
belə hesablayırıq.
-
Tutduqları balığı geri qaytardıqları
-
üçün 20-dən 10 şans olur. Əgər
-
qaytarmasalar 2-ci tutulan balığın günəş
-
balığı olma ehtimalı 20-də 9 olur.
-
Ancaq onlar hər balıq tutduqda
-
geri qaytarırlar.
-
Ceyhunun 3 günəş balığı tutma ehtimalı
-
8-də 1-dir.
-
Bu isə 8-də 7 olur.
-
Sizin 100 AZN vermə ehtimalınız 8-də 1,
-
20 AZN qazanma şansınız isə
-
8-də 7-dir.
-
Bunu hesablayıb gözlənilən faydanı alırıq.
-
8-də 1 vur mənfi
-
100
-
üstəgəl 8-də 7 yazırıq.
-
Daha aydın olması üçün mötərizədə yazıram.
-
Əslində bunu kalkulyator özü də edə
-
bilərdi, ancaq özüm etdim. Beləcə
-
eyni görünürlər.
-
20 AZN qazanma şansınız
-
8-də 7-dir.
-
Buradakı gözlənilən gəliriniz 5 AZN-dir.
-
-
-
Bu, 1-ci mərcdən alınan gözlənilən dəyərdir.
-
İndi 2-ciyə baxaq.
-
Növbəti tutduğunuz 3 balıqdan ən az 2-si
-
günəş balığı olsa, o, sizə 50 AZN verir. Əks
-
halda, siz ona 25 AZN verirsiniz. Gəlin
-
növbəti tutulan 3 balıqdan 2-nin günəş
-
balığı olma ehtimalını tapaq. Bunun üçün
-
çox üsul var, ancaq siz yalnız 3 dəfə
-
balıq tuta bilərsiniz və yalnız 2-də 1
-
ehtimal var. Bütün mümkün halları
-
burada yazaq. 1-ci halda 3 günəş balığı
-
olacaq. Tutduğunuz digər balıq növü
-
hansıdır? Alabalıqdır. 2-ci hal 2 günəş
-
balığı, 1 alabalıq olur. 3-cü hal günəş
-
balığı, alabalıq, günəşbalığıdır. 4-cü hal
-
günəş balığı və 2 alabalıqdır. 5-ci hal
-
alabalıq, 2 günəş balığıdır. 6-cı hal
-
alabalıq, günəş balığı, alabalıqdır. 7-ci hal
-
2 alabalıq, 1 günəş balığıdır. Hamısı
-
alabalıq da ola bilər. Gördüyünüz kimi hər
-
balıq tutanda 2 mümkün hal olur.
-
Beləcə 3 balıq tutanda da
-
2 mümkün hal olacaq.
-
Burada 8 mümkün hal
-
var.
-
Bəs bu 8 mümkün haldan neçəsində 2 günəş
-
balığı tutmusunuz?
-
Bu 4 halda 2 günəş balığı
-
var.
-
3-də yalnız 1 günəş balığı var.
-
Bunda isə yoxdur.
-
8 mümkün haldan yalnız 4-də 2 günəş
-
balığı tutmusunuz.
-
Beləcə 2 günəş balığı tutma ehtimalı
-
8-də 4-ə və ya 2-də 1-ə bərabərdir
-
Bəs gözlənilən dəyər nəyə bərabərdir?
-
Deyək ki, Y gözlənilən faydaya bərabərdir.
-
Beləcə Y-i 2-ci mərcin gözlənilən faydasına
-
bərabərdir götürək.
-
Y-in gözlənilən dəyəri bərabərdir yazırıq.
-
Sizin qazanmaq üçün 2-də 1 şansınız var.
-
Ona görə də 85-i 2-də 1-ə vururuq.
-
Qalan ehtimallarda da 2-də 1 şansınız var.
-
Əgər qazanma şansınız 2-də
-
1-dirsə, onda uduzma şansınız 1 çıx
-
2-də bir, yəni 2-də 1 olur.
-
Onda 25 AZN itirmə şansınız 2-də 1-dir.
-
Gəlin hesablayaq.
-
Misal 2-də 1 vur 50 üstəgəl 2-də
-
1 vur mənfi 25-dir. 25 çıx 12.5
-
olur. Beləcə 2-ci mərcin gözlənilən dəyərini
-
12,50 tapırıq. Dostunuz deyir ki,
-
ümumi 50 dəfə hər 2 mərcə girmək istəyir.
-
Bəs gözlənilən dəyəri necə yüksəldə
-
bilərsiniz? Əslində hər 2-si yaxşı
-
mərcdir, ancaq 2-ci mərcin
-
gözlənilən gəliri daha yüksəkdir.
-
Ona görə də həmişə 2-ci mərcə girərəm.
-
-