The Great Way (Beginner's Mind Poem) - Hsin Hsin Ming- Faith Mind Poem from the Zen tradition

Đại đạo thật ra chẳng khó gì,

đối với người không có tâm phân biệt.

Khi thương và ghét không hiện diện,

mọi vật hiển hiện thật tỏ tường.

Nhưng chỉ cần khởi niệm phân biệt một ly,

khoảng cách với đạo sẽ như trời cách đất.

Nếu muốn hướng đến sự thật,

đừng nghĩ lo điều thuận nghịch.

Khởi tâm yêu hay ghét,

vốn là bệnh của tâm.

Khi ý nghĩa sâu xa của sự việc

không được tận hiểu

sự bình yên thiết yếu của tâm trí

ắt bị xáo trộn vô ích.

Đạo vốn hoàn hảo,

rộng khắp hư không,

vốn không thiếu cũng chẳng thừa.

Thật vậy, nếu còn dính mắc việc đúng sai,

chẳng thể nhận ra chân tướng của sự việc.

Sống mà không chạy theo thế giới bên ngoài,

cũng không lưu cảm giác trống rỗng bên trong,

cứ bình tâm chấp nhận mọi việc với tính nhất thể vốn có,

những lạc niệm sẽ tự nó dứt tận

Khi cố dùng tĩnh tâm để ngăn vọng động,

mọi cố gắng lại càng gia tăng động niệm.

Khi còn trụ tại cực này hay cực kia,

thật khó vươn đến hiểu biết về nhất thể.

Những người không thông tường một phía,

tất bất thông cả lưỡng cực chủ động và thụ động,

tất bất thông cả lưỡng cực chủ động và thụ động,

Nếu khẳng định tánh không của sự việc, tất cũng sẽ không tận tường mọi sự thật.

Càng nói nhiều,

càng suy nghĩ nhiều,

lại càng lạc xa, lạc xa khỏi sự thật.

Nếu tắt được tiếng nói và nghĩ suy,

không có gì là không thể biết.

Việc quay về cội rể,

giúp sáng tường ý nghĩa,

còn chấp vào hình tướng, thì như đánh mất đi nguồn cội.

Khi đạt tới giác ngộ bên trong,

sẽ thấu tường mọi việc bên ngoài hình tướng và tánh không.

Những đổi thay xảy ra trong thế giới trống không,

vì thiếu tận tường

nên cho rằng ấy là sự thật.

Đừng cố truy tìm sự thật,

chỉ cần không chấp vào đúng sai.

Đừng duy trì suy nghĩ nhị nguyên,

hãy thật tâm lánh xa những mong cầu như thế.

Khi không còn vết dấu của mặt này hay mặt khác,

của việc đúng hay sai,

chân tâm sẽ xa rời mọi nhầm lẫn.

Mặc dù mọi ý nghĩ nhị nguyên đều đến từ sự nhất thể,

cũng đừng dính mắc vào nhất thể này.

Khi tâm hiện hữu không bị xáo trộn trong Đạo,

tất cả các pháp đều không có lỗi.

Và khi không có pháp nào có lỗi,

nó không còn tồn tại theo cách cũ.

Khi tâm phân biệt không khởi sinh,

tâm trí cũ không còn tồn tại.

Khi đối tượng suy tưởng biến mất,

chủ thể tư duy cũng không còn.

Vì khi tâm rời đi, đối tượng cũng đã rời theo.

Cảnh do tâm mà thành cảnh,

vì có cảnh mà tâm phát sinh.

Cần thấu hiểu sự tương đối của cả hai,

lẫn thực tại căn bản;

sự thống nhất của tánh không.

Trong tánh không này,

chẳng thể phân biệt được tâm hay cảnh.

Mỗi bên đều chứa đựng trong nó cái toàn thể.

Nếu không phân biệt giữa thực tại thô và sự vi tế,

sẽ không còn bị lôi kéo giữa thành kiến

và loạn tưởng lăng xăng.

Sống trong đại đạo

không dễ mà cũng chẳng khó.

Chính tầm nhìn hạn hẹp

mới dẫn đến sự sợ hãi và tâm lưỡng lự.

Càng cố bước nhanh

lại càng chậm lại.

Sự dính mắc không có giới hạn,

ngay cả giới hạn trong tư tưởng giác ngộ

cũng là lạc lối.

Hãy để mọi việc diễn ra theo cách riêng của nó.

Không có gì đến và không có gì đi.

Tuân theo tính tự nhiên của vạn vật,

thì thảnh thơi rong ruổi không quấy rối bởi phiền não.

Nếu trói buộc mọi tư tưởng khi suy nghĩ

sẽ không thấy sự thật,

mọi vật đều bị che phủ không rõ ràng.

Nếu chăm chăm kềm chặt tâm trí khi thực hành,

sẽ khiến thân tâm khó nhọc và mệt nhoài.

Liệu thu thập được gì

từ khởi tâm phân biệt và ý muốn tách bạch.

Nếu muốn bước đi trên nhất đạo,

Đừng sanh tâm ghét bỏ các giác quan và ý tưởng.

Quả thật, khi chấp nhận chúng một cách trọn vẹn,

là đồng nhất được với giác ngộ.

Kẻ trí không chạy theo mục tiêu,

Nhưng người mê thì trói buộc chính mình vào điều đó.

Thực Pháp chỉ có một, không phải nhiều.

Sự sanh tâm phân biệt,

là từ sự dính mắc của kẻ mê.

Đi tìm tâm bằng tâm phân biệt,

là sai lầm lớn nhất trong mọi sai lầm.

An hay bất an bắt nguồn từ ảo tưởng.

Trong ánh sáng giác ngộ,

không có yêu hay ghét.

Mọi suy nghĩ nhị nguyên đều đến từ suy luận của kẻ mê.

Như những giấc mơ và bọt khí,

mà kẻ mê luôn cố nắm bắt.

Được và mất,

đúng hay sai,

những tư tưởng như vậy, cuối cùng phải rời bỏ cấp kỳ.

Nếu mắt không bao giờ ngủ,

mọi giấc mơ đều tự tan biến.

Nếu tâm không khởi sinh phân biệt,

Vạn vật đều rõ như chúng vốn là,

với bản chất nhất như.

Khi hiểu được sự bí ẩn

của tính nhất như,

sẽ buông được mọi sự ràng buộc.

Khi mọi vật được nhìn nhận cùng một mực,

sẽ đến gần bản chất tự nhiên không sai biệt.

Sẽ không còn tâm phân biệt hay so sánh,

khi ở trong trạng thái không nhân duyên không liên hệ.

Khi dừng động không bằng khởi niệm dừng,

ấy mới là sự dừng chân thật,

cả sự động hay dừng đều không còn nữa.

Khi những nhị nguyên như vậy không còn tồn tại,

bản thân sự nhất thể cũng không hiện diện.

Đi đến tận cùng của mọi sự,

chẳng có khuôn phép hay qui tắc nào còn áp dụng được.

Vì tâm thống nhất cùng với đạo,

mọi cố gắng mang tính vị kỷ đều chấm dứt.

Rủ sạch mọi hồ nghi và lưỡng lự,

mới là sống trong niềm tin chân thật.

Chỉ bằng một cú hích, đã thoát khỏi mọi ràng buộc,

không còn gì dính mắc, cũng như nắm giữ điều gì.

Tất cả đều trống không, rõ ràng, tự soi sáng,

mà không cần dụng đến sức mạnh tâm trí.

Khi đó, mọi nghĩ suy hay cảm giác, hiểu biết hay trí tưởng đều không còn giá trị.

Trong thế giới chân như này,

không có tự ngã và cũng không có gì ngoài tự ngã.

Để hòa hợp trực tiếp với thực tế này,

chỉ cần nói "bất nhị" (không ở trong nhị nguyên) khi nghi ngờ khởi sanh

Trong điều kiện "bất nhị", sẽ không có tách biệt,

cũng chẳng có loại trừ.

Bất kể trong không gian và thời gian nào,

giác ngộ có nghĩa là đi vào chân lý này.

Chân lý này vượt ra khỏi sự kéo dài, hay thu hẹp về không gian lẫn thời gian.

Trong đó, một nhất niệm là cả vạn niên.

Hư vô nơi đây,

hư vô chốn đó,

nhưng vũ trụ vô tận, vẫn luôn hiển hiện trước mắt.

Vô cùng lớn hay tận cùng nhỏ,

chẳng có gì khác biệt,

vì những định nghĩa đã biến mất và không ranh giới nào được nhận ra.

Có tức là không, không tức là có.

Đừng lãng phí thời gian vào việc nghi ngờ hay tranh luận, chúng thực ra chẳng liên quan gì.

Một là tất cả, tất cả tức là một,

không phân biệt khi chuyển dịch

hay khi trộn lẫn vào nhau.

Sống trong nhận thức này, không còn lo lắng gì vì sự không hoàn hảo.

Sống trong niềm tin này là con đường đến thế giới bất nhị.

bởi vì bất nhị là một với tín tâm.

Ôi từ nghữ!

Đạo vượt xa ngoài ngôn ngữ.

Vì trong đó, không có hôm qua

chẳng có ngày mai

và không có cả hôm nay.