-
გვაქვს ოთხგვერდა ფიგურა,
-
ოთხკუთხედი, რომლის ორი გვერდიც
-
ერთმანეთის პარალელურია.
-
განმარტების თანახმად
მას ვუწოდებთ ტრაპეციას.
-
გვსურს, მოცემული ზომებით
-
დავადგინოთ ტრაპეციის ფართობი.
-
დავიწყოთ ანალიზი.
-
რას მივიღებდით,
დიდი ფუძის სიგრძე ექვსი
-
სიმაღლეზე, ანუ სამზე რომ გაგვემრავლებინა?
-
რას მივიღებთ ექვსის სამზე გამრავლებით?
-
ეს იქნებოდა მართკუთხედის ფართობი,
-
რომლის სიგანეც იქნებოდა ექვსი,
ხოლო სიმაღლე - სამი
-
რა იქნებოდა იმ ფიგურის ფართობი,
-
რომელსაც ახლა ვარდისფრად მოვნიშნავ.
-
ექვსჯერ სამი უნდა ავიღოთ კვლავ.
-
მთლიანი ფართობი რამდენი იქნებოდა?
-
ტრაპეცია, რა თქმა უნდა, ამაზე პატარაა,
-
მაგრამ ვცადოთ შემდეგი ექპერიმენტი.
-
რა მოხდებოდა, ორჯერ სამი რომ გვეცადა?
-
ვიპოვიდით იმ მართკუთხედის ფართობს,
-
რომლის სიგანე იქნებოდა ორი,
ხოლო სიმაღლე - სამი.
-
წარმოიდგინეთ, რომ ის მართკუთხედია,
-
რომელსაც ახლა მოვნიშნავ.
-
მის ფართობი იქნება ორჯერ სამი.
-
ტრაპეციის ფართობი დაახლოებით
-
ამ ორ რიცხვს შორის უნდა იყოს.
-
იქნებ ზუსტად მათი
საშუალო არითმეტიკულია?
-
რადგან როდესაც მართკუთხედებს
შორის მანძილებს ვადარებთ,
-
ისინი თანაბარია.
მოდი გავაფერადოთ.
-
ეს არის მარცხენა მართკუთხედის ფართობი,
-
ეს კი მარჯვენასი.
-
თუ დავაკვირდებით ტრაპეციას და
-
დავიწყებთ პატარა ყვითელი მართკუთხედით,
-
ის ანაწილებს ნახევარ ფართობს,
-
მცირე მართკუთხედის ნახევარს და
-
ასევე დიდი
მართკუთხედის მარცხენა მხარეს.
-
მარცხენა მხარის ზუსტად ნახევარს მოიცავს.
-
და გვაქვს დიდი და
პატარა მართკუთხედების
-
ფართობების ნახევრები.
-
ამიტომაც, ნათელია, რომ
-
ტრაპეციის მთლიანი ფართობი,
-
უნდა იყოს საშუალო.
-
ის დიდი და მცირე მართკუთხედების
-
ფართობების ნახევარი იქნება.
-
ავიღოთ ამ ციფრების
საშუალო არითმეტიკული.
-
ეს იქნება ექვსჯერ სამს მიმატებული
ორჯერ სამი გაყოფილი ორზე.
-
როდესაც ტრაპეციის
ფართობზე ვიწყებთ ფიქრს,
-
ვუკვირდებით ფუძეებს,
მცირე და დიდ ფუძეებს.
-
ორივეს ვამრავებთ სიმაღლეზე
-
და შემდეგ ვყოფთ ორზე.
-
შეგვიძლია ასევე ვიფიქროთ, რომ
-
ექვს მიმატებული ორი იქნება.
-
და სამიანი ფრჩხილებს გარეთ გაგვაქვს.
-
ექვს მიმატებული ორი
გამრავლებული სამზე, გაყოფილი ორზე.
-
რაც ზუსტად იგივეა,
-
მხოლოდ ჩაწერაშია განსხვავება.
-
ფიქრის სხვადასხვა ხერხებია.
-
ექვსს მიმატებული ორი, გაყოფილი
ორზე და შემდეგ გამრავლებული სამზე.
-
შეგვიძლია, ჩავთვალოთ, რომ
-
დიდი და პატარა
მართკუთხედების საშუალოა.
-
ამიტომაც ვამრავლებთ
ფუძეებს სიმაღლეზე და
-
ვპოულობთ საშუალო არითმეტიკულს.
-
ასეც შეიძლება გაგება,
თუ შევკრებთ ფუძეებს,
-
გავამრავლებთ სიმაღლეზე
და გავყოფთ ორზე.
-
ან მოდი ავიღოთ
ფუძეების საშუალო არითმეტიკული
-
და გავამრავლოთ სამზე.
-
ეს კიდევ უფრო
საინტერესოს გახდის ფიქრს.
-
თუ ავიღებთ საშუალოს,
ექვს მიმატებული ორი და გაყოფილი ორზე,
-
მივიღებთ ოთხს.
-
ეს იქნება სიგანის მსგავსი.
-
მოდი გავაფერადებ ნარინჯისფრად.
-
დაახლოებით ასეთი იქნებოდა სიგანე,
-
თუ ავიღებდით ოთხს.
-
და ამას ვამრავლებთ სიმაღლეზე.
-
ეს იქნებოდა მართკუთხედი, რომელიც
-
ზუსტად პატარა და დიდი მართკუთხედის
-
ფართობებს შორისაა.
-
ყველა მოცემული
მტკიცება ეკვივალენტურია.
-
მოდი გამოვიანგარიშოთ.
-
ნებისმიერის ამოხსნა შეგვიძლია.
-
ექვსჯერ სამი არის 18.
-
18-ს მიმატებული ექვსი, გაყოფილი ორზე.
-
24 მეორედი იქნება 12.
-
ასეც შეგიძლიათ ამოხსნა.
ექვსს მიმატებული ორი არის რვა,
-
გამრავლებული სამზე - 24,გაყოფილი ორზე-12
-
ექვსს მიმატებული ორი გაყოფილი ორზე არის ოთხი, გამრავლებული სამზე - 12.
-
როგორც არ უნდა ამოვხსნათ,
ტრაპეციის ფართობს 12-ს მივიღებთ.