What makes a good life? Lessons from the longest study on happiness

Cái gì làm cho chúng ta hạnh phúc và khỏe mạnh

xuyên suốt cuộc đời?

Nếu bạn đang định đầu tư ngay bây giờ

vào tương lai

bạn sẽ đặt thời gian và tâm sức ở đâu?

Một cuộc khảo sát gần đây về thế hệ trẻ

để hỏi mục tiêu quan trọng nhất trong đời là gì

và hơn 80% nói rằng

mục tiêu chính là làm giàu.

Và 50% khác trong số
những con người trẻ tuổi đó

nói rằng một mục tiêu chính khác
trong cuộc đời

là trở nên nổi tiếng.

(Cười)

Và chúng ta liên tục được nhắc
phải làm việc, phải cố hơn nữa

và đạt được nhiều hơn nữa.

Chúng ta thành ra ấn tượng rằng
đó chính là những thứ cần theo đuổi

để có một cuộc sống tốt.

Bức tranh về cả cuộc đời,

về lựa chọn của mọi người
và những chọn lựa ấy
tiến triển thế nào đối với họ

những bức tranh gần như
không thể đạt được.

Đa số những gì ta biết về cuộc đời
con người

chúng ta biết được bằng cách hỏi
mọi người về quá khứ

và như chúng ta đã biết,
nhớ lại thì sao có thể chính xác hoàn toàn được

Chúng ta quên rất nhiều những gì
đã xảy ra với chúng ta trong cuộc đời,

và đôi khi trí nhớ là hoàn toàn
tự sáng tạo nên.

Nhưng chuyện gì sẽ xảy ra nếu chúng ta
có thể xem cả cuộc đời

tự hé mở trước mắt ta?

Chuyện gì sẽ xảy ra nếu chúng ta
có thể nghiên cứu con người
từ khi họ mới là thanh thiếu niên

đến cả lúc tuổi già

để xem điều gì khiến mọi người
hạnh phúc và khỏe mạnh?

Chúng tôi đã làm được điều đó.

Nghiên cứu về sự phát triển
của người lớn của Đại học Harvard

có lẽ là nghiên cứu lâu nhất từng làm
về cuộc đời của người lớn.

Trong 75 năm chúng tôi đã theo dõi
cuộc đời của 724 người đàn ông,

năm này đến năm khác,
hỏi về công việc của họ,
cuộc sống gia đình của họ, sức khỏe của họ,

và đương nhiên hỏi tất cả mà không biết
những câu chuyện về cuộc đời họ

sẽ xảy ra như thế nào.

Những nghiên cứu như thế này rất hiếm.

Hầu hết những dự án như thế này
đều sụp đổ trong khoảng một thập kỉ

bởi vì quá nhiều người bỏ nghiên cứu,

hoặc quỹ cho nghiên cứu cạn kiệt,

hoặc những nhà nghiên cứu bị phân tâm,

hoặc họ chết, và không ai
tiếp tục nghiên cứu.

Nhưng qua sự kết hợp của may mắn

và sự bền bỉ của một vài thế hệ
các nhà nghiên cứu,

nghiên cứu này vẫn tồn tại.

Khoảng 60 trong số 724 người ban đầu

vẫn còn sống,

và vẫn tham gia vào nghiên cứu này,

hầu hết họ đã trên 90 tuổi.

Và bây giờ chúng tôi đang
bắt đầu nghiên cứu

hơn 2000 đứa con
của những người đàn ông này.

Tôi là người giám đốc thứ tư
của nghiên cứu này.

Từ năm 1938, chúng tôi đã theo dõi
cuộc đời của 2 nhóm người.

Nhóm đầu tiên bắt đầu cuộc nghiên cứu

khi họ là sinh viên năm thứ 2
của đại học Harvard.

Và sau khi học xong đại học
trong chiến tranh thế giới thứ hai,

đa số đã nhập ngũ.

Và nhóm thứ hai mà chúng tôi theo dõi

là nhóm những cậu bé đến từ
những vùng lân cận nghèo nhất của Boston,

những cậu bé được chọn cho cuộc nghiên cứu

cụ thể hơn vì họ đến từ những
gia đình khó khăn

và thiệt thòi nhất

của Boston vào những năm 1930.

Đa số sống ở những khu tập thể,
nhiều nơi thiếu cả nước lạnh
và nước nóng.

Khi họ tham gia nghiên cứu,

tất cả những thanh thiếu niên này
đều được phỏng vấn.

Họ được khám sức khỏe.

Chúng tôi đã đến nhà họ và phỏng vấn bố mẹ họ.

Và sau đó những thanh thiếu niên này

trưởng thành.

Họ trở thành những công nhân nhà máy
và luật sư, và thợ xây và bác sĩ,

một trở thành Tổng thống Mĩ.

Một số trở nên nghiện rượu.
Một vài người mắc bệnh tâm thần.

Một số người leo lên nấc thang xã hội

từ tận cùng đến trên cao nhất,

và một số người thì đi hướng ngược lại.

Những người lập nên nghiên cứu này

chưa bao giờ trong giấc mơ của mình

tưởng tượng được rằng
tôi đang đứng ở đây, 75 năm sau,

kể cho các bạn nghe rằng
nghiên cứu này vẫn đang tiếp tục.

Cứ 2 năm, bệnh nhân của chúng tôi
và những nhân viên nghiên cứu tận tâm

lại gọi những người đàn ông kia và hỏi chúng
tôi có thể gửi họ

một nhóm câu hỏi nữa về cuộc sống của họ.

Một số người sống ở Boston hỏi chúng tôi,

"Tại sao các ông vẫn muốn nghiên cứu tôi?
Cuộc đời tôi đâu có thú vị như vậy."

Những người Harvard không bao giờ
hỏi câu hỏi đó.

(Cười)

Để thấy được bức tranh rõ nét nhất
về cuộc đời những con người này,

chúng tôi không chỉ gửi họ
những bản điều tra thăm hỏi ý kiến

Chúng tôi phỏng vấn họ
tại phòng khách của họ.

Chúng tôi nhận kết quả khám sức khỏe từ bác sĩ của họ.

Chúng tôi trích máu của họ,
chúng tôi scan não của họ,

chúng tôi nói chuyện với con họ.

Chúng tôi quay phim họ nói chuyện với vợ
về những nỗi lo sâu thẳm nhất của họ.

Và khi, khoảng một thập kỉ trước,
chúng tôi cuối cùng cũng hỏi những người vợ

nếu họ muốn tham gia cùng chúng tôi
với vai trò là thành viên của cuộc nghiên cứu,

nhiều người phụ nữ trong số đó đã nói,
"Cũng đến lúc rồi đó."

(Cười)

Vậy chúng ta đã học được những gì?

Những bài học rút ra được từ
hàng chục trong cả nghìn trang

thông tin mà chúng tôi nghiên cứu được

về cuộc sống những con người này là gì?

Những bài học ấy không phải
về sức khỏe hay sự nổi tiếng
hay làm việc cật lực hơn và hơn nữa.

Thông điệp rõ nhất mà chúng ta nhận được
qua cuộc nghiên cứu 75 năm này là:

Những mối quan hệ tốt giúp chúng ta
hạnh phúc hơn và khỏe mạnh hơn. Chấm hết.

Chúng ta học được 3 bài học lớn
về những mối quan hệ.

Bài học thứ nhất là những mối quan hệ
xã hội rất tốt đối với chúng ta,

và sự cô đơn thì giết ta.

Thật ra là những người kết nối

với gia đình, với bạn bè, với cộng đồng
nhiều hơn

sẽ hạnh phúc hơn, họ sẽ khỏe mạnh hơn
về thể chất và sống lâu hơn

những người ít kết nối.

Và những lần cô đơn thì lại trở nên
độc hại.

Những người hay xa lánh người khác hơn

thường cảm thấy họ ít hạnh phúc hơn,

sức khỏe của họ sút giảm sớm hơn
trong thời trung niên,

Chức năng não của họ cũng sút giảm sớm hơn

và họ sống cuộc đời ngắn ngủi hơn
những người không cô đơn.

Và sự thật đáng buồn là
ở bất kì thời điểm nào,

hơn một người trong số năm người
bảo rằng họ đang cô đơn.

Và chúng tôi biết rằng bạn có thể
cảm thấy cô đơn trong một đám đông

và bạn có thể cảm thấy cô đơn
trong một cuộc hôn nhân,

vậy bài học lớn thứ hai mà chúng ta
học được

là không phải là số lượng bạn bè bạn có,

và cũng không phải việc bạn có
ở trong một mối quan hệ tận tâm hay không,

mà chính là chất lượng của mối quan hệ
gần gũi của bạn mới đáng quan trọng.

Hóa ra là sống ở giữa xung đột
rất có hại cho sức khỏe chúng ta.

Những cuộc hôn nhân hay xảy ra xung đột, ví dụ như thiếu thốn tình cảm

hóa ra lại rất có hại cho sức khỏe, thậm chí có thể còn tệ hơn việc li dị.

Và việc sống giữa những mối quan hệ
tốt đẹp, ấm áp sẽ bảo vệ chúng ta.

Một khi chúng tôi đã theo dõi những người
đàn ông kia đến khi họ trên 80 tuổi,

chúng tôi muốn nhìn lại họ trong
thời trung niên

và để xem rằng chúng tôi có thể
phỏng đoán được

ai sẽ trở thành những ông lão 80
hạnh phúc, khỏe mạnh

và ai sẽ không.

Và khi chúng tôi tập hợp lại những gì
chúng tôi biết về họ

ở độ tuổi 50,

không phải là lượng cholesterol
tuổi trung niên của họ

phán đoán được họ sẽ già đi như thế nào.

Mà đó chính là việc họ hài lòng
như thế nào trong các mối quan hệ của họ.

Những người hài lòng nhất về
những mối quan hệ của họ ở tuổi 50

chính là những người khỏe mạnh nhất
ở tuổi 80

Và những mối quan hệ tốt, gần gũi
dường như giúp ta giảm đi

những tác hại của tuổi già.

Những cặp đôi hạnh phúc nhất của chúng tôi

bảo rằng, khi họ bước vào tuổi 80,

vào những ngày họ đau về thể xác,

họ vẫn cảm thấy hạnh phúc.

Nhưng những người trong những
mối quan hệ không hạnh phúc,

vào những ngày họ đau về thể xác,

nỗi đau tinh thần họ càng lớn hơn.

Và bài học lớn thứ ba chúng ta học
về những mối quan hệ và sức khỏe chúng ta

là những mối quan hệ tốt đẹp
không chỉ bảo vệ cơ thể ta,

mà còn bảo vệ não của ta nữa.

Hóa ra thì việc ở trong một mối quan hệ
bền chặt

với một người khác cũng trong tuổi 80
như bạn sẽ giúp bảo vệ bạn,

những người ở trong mối quan hệ

mà họ cảm thấy có thể tin cậy được
đối phương khi cần

trí nhớ của họ sẽ lâu hơn.

Và những người ở trong mối quan hệ

mà họ không tin tưởng được người khác,

họ là những người bị giảm trí nhớ sớm.

Và những mối quan hệ tốt đó, chúng
không nhất thiết phải luôn luôn trơn tru.

Một số cặp 80 tuổi có thể cãi nhau vặt với nhau

ngày này qua ngày khác,

nhưng chừng nào họ còn cảm thấy tin tưởng được đối phương

khi gặp khó khăn

thì những cuộc cãi nhau đó không hề
ảnh hưởng xấu đến trí nhớ của họ.

Vậy thông điệp này,

rằng những mối quan hệ gần gũi tốt đẹp rất
tốt cho sức khỏe và sự hạnh phúc của ta

đây là lẽ phải rất lâu đời.

Tại sao đây là việc khó đạt được và
dễ bị lờ phớt đi?

Chúng ta là con người.

Những gì chúng ta muốn là
giải pháp nhanh chóng,

những gì chúng ta có thể đạt được

mà khiến cho cuộc sống ta trở nên tốt đẹp
và giữ nó tốt đẹp như vậy.

Những mối quan hệ rất rối ren
và chúng rất phức tạp

và việc dành sức lực quan tâm
đến gia đình và bạn bè,

nó không quyến rũ hay hấp dẫn.

Nó cũng kéo dài. Nó không bao giờ chấm dứt.

Những người trong cuộc nghiên cứu 75 năm
mà cảm thấy hạnh phúc nhất khi nghỉ hưu

là những người đã làm việc năng động thay
thế những người đồng nghiệp thành bạn bè mới.

Cũng giống như những thế hệ trẻ trong cuộc
khảo sát gần đây,

rất nhiều người trong số những người đàn
ông của chúng tôi bắt đầu là những thanh niên

đã từng tin rằng danh vọng và của cải và
thành tích cao

là những gì họ cần theo đuổi để có cuộc
sống tốt.

Nhưng quay đi quay lại, trong hơn 75 năm
này, nghiên cứu của chúng tôi đã cho thấy

rằng những người hạnh phúc nhất là những
người quan tâm đến những mối quan hệ,

với gia đình, bạn bè, cộng đồng.

Còn bạn thì như thế nào?

Cứ cho rằng bạn 25, hoặc 40, hoặc 60 tuổi.

Việc quan tâm đến những mối quan hệ trông như thế nào?

Có rất nhiều cách.

Đó có thể là thứ đơn giản như

hoặc làm sôi động hơn những mối quan hệ
cứng nhắc bằng cách làm những điều mới
mẻ chung với nhau,

những cuộc đi bộ dài hay những buổi hẹn
đêm

hoặc liên hệ với những thành viên trong gia
đình mà bạn chưa nói chuyện trong nhiều năm

bởi những mối hận thù gia đình thường gặp
ấy

có thể làm hại

đối với những người hay thù hận.

Tôi muốn khép lại bằng một câu
danh ngôn từ Mark Twain.

Hơn một thế kỉ trước

ông ta nhìn lại cuộc sống của mình

và ông ấy viết:

"Không có thời gian, cuộc sống
quá ngắn ngủi

cho những cuộc cãi nhau vặt, những lời
xin lỗi, những lời tổn thương trái tim.

Chỉ có thời gian dành cho sự yêu thương,

và một lúc thôi, nhấn mạnh hơn,
để dành cho điều đó."

Cuộc sống tốt được xây dựng
từ những mối quan hệ tốt.

Xin cảm ơn.

(Vỗ tay)