0:00:00.760,0:00:03.735
Cái gì làm cho chúng ta hạnh phúc và khỏe mạnh

0:00:03.760,0:00:05.320
xuyên suốt cuộc đời?

0:00:06.520,0:00:09.016
Nếu bạn đang định đầu tư ngay bây giờ

0:00:09.040,0:00:11.096
vào tương lai

0:00:11.120,0:00:14.080
bạn sẽ đặt thời gian và tâm sức ở đâu?

0:00:15.120,0:00:17.536
Một cuộc khảo sát gần đây về thế hệ trẻ

0:00:17.560,0:00:22.736
để hỏi mục tiêu quan trọng nhất trong đời là gì

0:00:22.760,0:00:24.776
và hơn 80% nói rằng

0:00:24.800,0:00:28.936
mục tiêu chính là làm giàu.

0:00:28.960,0:00:33.296
Và 50% khác trong số [br]những con người trẻ tuổi đó

0:00:33.320,0:00:35.856
nói rằng một mục tiêu chính khác [br]trong cuộc đời

0:00:35.880,0:00:37.720
là trở nên nổi tiếng.

0:00:38.960,0:00:40.176
(Cười)

0:00:40.200,0:00:46.856
Và chúng ta liên tục được nhắc [br]phải làm việc, phải cố hơn nữa

0:00:46.880,0:00:48.936
và đạt được nhiều hơn nữa.

0:00:48.960,0:00:52.616
Chúng ta thành ra ấn tượng rằng [br]đó chính là những thứ cần theo đuổi

0:00:52.640,0:00:54.456
để có một cuộc sống tốt.

0:00:54.480,0:00:56.696
Bức tranh về cả cuộc đời,

0:00:56.720,0:01:01.936
về lựa chọn của mọi người [br]và những chọn lựa ấy [br]tiến triển thế nào đối với họ

0:01:01.960,0:01:04.840
những bức tranh gần như [br]không thể đạt được.

0:01:06.080,0:01:09.136
Đa số những gì ta biết về cuộc đời [br]con người

0:01:09.160,0:01:12.616
chúng ta biết được bằng cách hỏi [br]mọi người về quá khứ

0:01:12.640,0:01:17.416
và như chúng ta đã biết, [br]nhớ lại thì sao có thể chính xác hoàn toàn được

0:01:17.440,0:01:21.136
Chúng ta quên rất nhiều những gì [br]đã xảy ra với chúng ta trong cuộc đời,

0:01:21.160,0:01:24.040
và đôi khi trí nhớ là hoàn toàn[br]tự sáng tạo nên.

0:01:24.800,0:01:29.176
Nhưng chuyện gì sẽ xảy ra nếu chúng ta [br]có thể xem cả cuộc đời

0:01:29.200,0:01:32.056
tự hé mở trước mắt ta?

0:01:32.080,0:01:36.056
Chuyện gì sẽ xảy ra nếu chúng ta [br]có thể nghiên cứu con người [br]từ khi họ mới là thanh thiếu niên

0:01:36.080,0:01:38.816
đến cả lúc tuổi già

0:01:38.840,0:01:42.200
để xem điều gì khiến mọi người [br]hạnh phúc và khỏe mạnh?

0:01:43.560,0:01:44.760
Chúng tôi đã làm được điều đó.

0:01:45.640,0:01:47.856
Nghiên cứu về sự phát triển [br]của người lớn của Đại học Harvard

0:01:47.880,0:01:52.640
có lẽ là nghiên cứu lâu nhất từng làm[br]về cuộc đời của người lớn.

0:01:53.720,0:01:59.840
Trong 75 năm chúng tôi đã theo dõi [br]cuộc đời của 724 người đàn ông,

0:02:01.360,0:02:05.856
năm này đến năm khác, [br]hỏi về công việc của họ, [br]cuộc sống gia đình của họ, sức khỏe của họ,

0:02:05.880,0:02:10.256
và đương nhiên hỏi tất cả mà không biết[br]những câu chuyện về cuộc đời họ

0:02:10.280,0:02:11.720
sẽ xảy ra như thế nào.

0:02:13.280,0:02:16.896
Những nghiên cứu như thế này rất hiếm.

0:02:16.920,0:02:20.976
Hầu hết những dự án như thế này[br]đều sụp đổ trong khoảng một thập kỉ

0:02:21.000,0:02:24.176
bởi vì quá nhiều người bỏ nghiên cứu,

0:02:24.200,0:02:27.096
hoặc quỹ cho nghiên cứu cạn kiệt,

0:02:27.120,0:02:29.376
hoặc những nhà nghiên cứu bị phân tâm,

0:02:29.400,0:02:33.480
hoặc họ chết, và không ai [br]tiếp tục nghiên cứu.

0:02:34.280,0:02:36.536
Nhưng qua sự kết hợp của may mắn

0:02:36.560,0:02:40.256
và sự bền bỉ của một vài thế hệ [br]các nhà nghiên cứu,

0:02:40.280,0:02:41.840
nghiên cứu này vẫn tồn tại.

0:02:42.520,0:02:47.016
Khoảng 60 trong số 724 người ban đầu

0:02:47.040,0:02:48.336
vẫn còn sống,

0:02:48.360,0:02:50.536
và vẫn tham gia vào nghiên cứu này,

0:02:50.560,0:02:52.600
hầu hết họ đã trên 90 tuổi.

0:02:53.560,0:02:55.456
Và bây giờ chúng tôi đang [br]bắt đầu nghiên cứu

0:02:55.480,0:02:58.840
hơn 2000 đứa con[br]của những người đàn ông này.

0:02:59.680,0:03:02.000
Tôi là người giám đốc thứ tư [br]của nghiên cứu này.

0:03:03.400,0:03:08.136
Từ năm 1938, chúng tôi đã theo dõi [br]cuộc đời của 2 nhóm người.

0:03:08.160,0:03:10.296
Nhóm đầu tiên bắt đầu cuộc nghiên cứu

0:03:10.320,0:03:13.016
khi họ là sinh viên năm thứ 2[br]của đại học Harvard.

0:03:13.040,0:03:15.856
Và sau khi học xong đại học [br]trong chiến tranh thế giới thứ hai,

0:03:15.880,0:03:18.320
đa số đã nhập ngũ.

0:03:19.280,0:03:21.416
Và nhóm thứ hai mà chúng tôi theo dõi

0:03:21.440,0:03:25.616
là nhóm những cậu bé đến từ [br]những vùng lân cận nghèo nhất của Boston,

0:03:25.640,0:03:27.656
những cậu bé được chọn cho cuộc nghiên cứu

0:03:27.680,0:03:31.016
cụ thể hơn vì họ đến từ những [br]gia đình khó khăn

0:03:31.040,0:03:32.896
và thiệt thòi nhất

0:03:32.920,0:03:35.656
của Boston vào những năm 1930.

0:03:35.680,0:03:40.280
Đa số sống ở những khu tập thể, [br]nhiều nơi thiếu cả nước lạnh [br]và nước nóng.

0:03:42.520,0:03:44.416
Khi họ tham gia nghiên cứu,

0:03:44.440,0:03:47.376
tất cả những thanh thiếu niên này [br]đều được phỏng vấn.

0:03:47.400,0:03:49.616
Họ được khám sức khỏe.

0:03:49.640,0:03:53.176
Chúng tôi đã đến nhà họ và phỏng vấn bố mẹ họ.

0:03:53.200,0:03:55.576
Và sau đó những thanh thiếu niên này

0:03:55.600,0:03:58.016
trưởng thành.

0:03:58.040,0:04:04.136
Họ trở thành những công nhân nhà máy [br]và luật sư, và thợ xây và bác sĩ,

0:04:04.160,0:04:06.520
một trở thành Tổng thống Mĩ.

0:04:08.160,0:04:12.400
Một số trở nên nghiện rượu.[br]Một vài người mắc bệnh tâm thần.

0:04:13.320,0:04:15.616
Một số người leo lên nấc thang xã hội

0:04:15.640,0:04:18.856
từ tận cùng đến trên cao nhất,

0:04:18.880,0:04:22.160
và một số người thì đi hướng ngược lại.

0:04:23.520,0:04:26.456
Những người lập nên nghiên cứu này

0:04:26.480,0:04:28.496
chưa bao giờ trong giấc mơ của mình

0:04:28.520,0:04:33.056
tưởng tượng được rằng [br]tôi đang đứng ở đây, 75 năm sau,

0:04:33.080,0:04:36.160
kể cho các bạn nghe rằng [br]nghiên cứu này vẫn đang tiếp tục.

0:04:37.280,0:04:40.896
Cứ 2 năm, bệnh nhân của chúng tôi [br]và những nhân viên nghiên cứu tận tâm

0:04:40.920,0:04:43.976
lại gọi những người đàn ông kia và hỏi chúng [br]tôi có thể gửi họ

0:04:44.000,0:04:47.120
một nhóm câu hỏi nữa về cuộc sống của họ.

0:04:48.040,0:04:51.616
Một số người sống ở Boston hỏi chúng tôi,

0:04:51.640,0:04:55.520
"Tại sao các ông vẫn muốn nghiên cứu tôi?[br]Cuộc đời tôi đâu có thú vị như vậy."

0:04:56.600,0:04:58.976
Những người Harvard không bao giờ [br]hỏi câu hỏi đó.

0:04:59.000,0:05:04.200
(Cười)

0:05:08.920,0:05:11.776
Để thấy được bức tranh rõ nét nhất [br]về cuộc đời những con người này,

0:05:11.800,0:05:14.736
chúng tôi không chỉ gửi họ [br]những bản điều tra thăm hỏi ý kiến

0:05:14.760,0:05:17.216
Chúng tôi phỏng vấn họ[br]tại phòng khách của họ.

0:05:17.240,0:05:20.176
Chúng tôi nhận kết quả khám sức khỏe từ bác sĩ của họ.

0:05:20.200,0:05:22.696
Chúng tôi trích máu của họ,[br]chúng tôi scan não của họ,

0:05:22.720,0:05:24.416
chúng tôi nói chuyện với con họ.

0:05:24.440,0:05:29.696
Chúng tôi quay phim họ nói chuyện với vợ [br]về những nỗi lo sâu thẳm nhất của họ.

0:05:29.720,0:05:33.256
Và khi, khoảng một thập kỉ trước, [br]chúng tôi cuối cùng cũng hỏi những người vợ

0:05:33.280,0:05:35.656
nếu họ muốn tham gia cùng chúng tôi [br]với vai trò là thành viên của cuộc nghiên cứu,

0:05:35.680,0:05:38.376
nhiều người phụ nữ trong số đó đã nói,[br]"Cũng đến lúc rồi đó."

0:05:38.400,0:05:39.456
(Cười)

0:05:39.480,0:05:41.176
Vậy chúng ta đã học được những gì?

0:05:41.200,0:05:46.416
Những bài học rút ra được từ [br]hàng chục trong cả nghìn trang

0:05:46.440,0:05:49.496
thông tin mà chúng tôi nghiên cứu được

0:05:49.520,0:05:50.720
về cuộc sống những con người này là gì?

0:05:51.720,0:05:57.320
Những bài học ấy không phải [br]về sức khỏe hay sự nổi tiếng [br]hay làm việc cật lực hơn và hơn nữa.

0:05:58.520,0:06:04.816
Thông điệp rõ nhất mà chúng ta nhận được [br]qua cuộc nghiên cứu 75 năm này là:

0:06:04.840,0:06:10.040
Những mối quan hệ tốt giúp chúng ta [br]hạnh phúc hơn và khỏe mạnh hơn. Chấm hết.

0:06:11.000,0:06:14.816
Chúng ta học được 3 bài học lớn [br]về những mối quan hệ.

0:06:14.840,0:06:18.936
Bài học thứ nhất là những mối quan hệ [br]xã hội rất tốt đối với chúng ta,

0:06:18.960,0:06:21.456
và sự cô đơn thì giết ta.

0:06:21.480,0:06:25.136
Thật ra là những người kết nối

0:06:25.160,0:06:28.256
với gia đình, với bạn bè, với cộng đồng [br]nhiều hơn

0:06:28.280,0:06:32.976
sẽ hạnh phúc hơn, họ sẽ khỏe mạnh hơn [br]về thể chất và sống lâu hơn

0:06:33.000,0:06:36.376
những người ít kết nối.

0:06:36.400,0:06:39.816
Và những lần cô đơn thì lại trở nên[br]độc hại.

0:06:39.840,0:06:44.976
Những người hay xa lánh người khác hơn

0:06:45.000,0:06:48.216
thường cảm thấy họ ít hạnh phúc hơn,

0:06:48.240,0:06:51.176
sức khỏe của họ sút giảm sớm hơn [br]trong thời trung niên,

0:06:51.200,0:06:53.416
Chức năng não của họ cũng sút giảm sớm hơn

0:06:53.440,0:06:57.000
và họ sống cuộc đời ngắn ngủi hơn [br]những người không cô đơn.

0:06:58.040,0:07:01.256
Và sự thật đáng buồn là [br]ở bất kì thời điểm nào,

0:07:01.280,0:07:05.880
hơn một người trong số năm người [br]bảo rằng họ đang cô đơn.

0:07:07.040,0:07:09.696
Và chúng tôi biết rằng bạn có thể [br]cảm thấy cô đơn trong một đám đông

0:07:09.720,0:07:12.376
và bạn có thể cảm thấy cô đơn[br]trong một cuộc hôn nhân,

0:07:12.400,0:07:14.536
vậy bài học lớn thứ hai mà chúng ta [br]học được

0:07:14.560,0:07:17.656
là không phải là số lượng bạn bè bạn có,

0:07:17.680,0:07:21.176
và cũng không phải việc bạn có [br]ở trong một mối quan hệ tận tâm hay không,

0:07:21.200,0:07:25.840
mà chính là chất lượng của mối quan hệ[br]gần gũi của bạn mới đáng quan trọng.

0:07:26.560,0:07:31.336
Hóa ra là sống ở giữa xung đột [br]rất có hại cho sức khỏe chúng ta.

0:07:31.360,0:07:35.336
Những cuộc hôn nhân hay xảy ra xung đột, ví dụ như thiếu thốn tình cảm

0:07:35.360,0:07:41.136
hóa ra lại rất có hại cho sức khỏe, thậm chí có thể còn tệ hơn việc li dị.

0:07:41.160,0:07:45.936
Và việc sống giữa những mối quan hệ[br]tốt đẹp, ấm áp sẽ bảo vệ chúng ta.

0:07:45.960,0:07:49.056
Một khi chúng tôi đã theo dõi những người[br]đàn ông kia đến khi họ trên 80 tuổi,

0:07:49.080,0:07:52.096
chúng tôi muốn nhìn lại họ trong [br]thời trung niên

0:07:52.120,0:07:53.696
và để xem rằng chúng tôi có thể [br]phỏng đoán được

0:07:53.720,0:07:57.696
ai sẽ trở thành những ông lão 80 [br]hạnh phúc, khỏe mạnh

0:07:57.720,0:07:58.920
và ai sẽ không.

0:07:59.680,0:08:03.896
Và khi chúng tôi tập hợp lại những gì [br]chúng tôi biết về họ

0:08:03.920,0:08:05.280
ở độ tuổi 50,

0:08:06.080,0:08:08.616
không phải là lượng cholesterol [br]tuổi trung niên của họ

0:08:08.640,0:08:11.536
phán đoán được họ sẽ già đi như thế nào.

0:08:11.560,0:08:15.016
Mà đó chính là việc họ hài lòng [br]như thế nào trong các mối quan hệ của họ.

0:08:15.040,0:08:19.936
Những người hài lòng nhất về [br]những mối quan hệ của họ ở tuổi 50

0:08:19.960,0:08:22.360
chính là những người khỏe mạnh nhất [br]ở tuổi 80

0:08:23.680,0:08:26.856
Và những mối quan hệ tốt, gần gũi [br]dường như giúp ta giảm đi

0:08:26.880,0:08:29.640
những tác hại của tuổi già.

0:08:30.480,0:08:34.456
Những cặp đôi hạnh phúc nhất của chúng tôi

0:08:34.480,0:08:36.535
bảo rằng, khi họ bước vào tuổi 80,

0:08:36.559,0:08:39.496
vào những ngày họ đau về thể xác,

0:08:39.520,0:08:41.480
họ vẫn cảm thấy hạnh phúc.

0:08:42.400,0:08:45.656
Nhưng những người trong những [br]mối quan hệ không hạnh phúc,

0:08:45.680,0:08:48.616
vào những ngày họ đau về thể xác,

0:08:48.640,0:08:51.680
nỗi đau tinh thần họ càng lớn hơn.

0:08:52.360,0:08:56.736
Và bài học lớn thứ ba chúng ta học [br]về những mối quan hệ và sức khỏe chúng ta

0:08:56.760,0:09:00.016
là những mối quan hệ tốt đẹp [br]không chỉ bảo vệ cơ thể ta,

0:09:00.040,0:09:01.520
mà còn bảo vệ não của ta nữa.

0:09:02.440,0:09:07.096
Hóa ra thì việc ở trong một mối quan hệ [br]bền chặt

0:09:07.120,0:09:11.016
với một người khác cũng trong tuổi 80 [br]như bạn sẽ giúp bảo vệ bạn,

0:09:11.040,0:09:13.016
những người ở trong mối quan hệ

0:09:13.040,0:09:17.176
mà họ cảm thấy có thể tin cậy được[br]đối phương khi cần

0:09:17.200,0:09:20.896
trí nhớ của họ sẽ lâu hơn.

0:09:20.920,0:09:22.416
Và những người ở trong mối quan hệ

0:09:22.440,0:09:25.576
mà họ không tin tưởng được người khác,

0:09:25.600,0:09:29.480
họ là những người bị giảm trí nhớ sớm.

0:09:30.520,0:09:33.976
Và những mối quan hệ tốt đó, chúng [br]không nhất thiết phải luôn luôn trơn tru.

0:09:34.000,0:09:37.576
Một số cặp 80 tuổi có thể cãi nhau vặt với nhau

0:09:37.600,0:09:39.336
ngày này qua ngày khác,

0:09:39.360,0:09:42.536
nhưng chừng nào họ còn cảm thấy tin tưởng được đối phương

0:09:42.560,0:09:44.376
khi gặp khó khăn

0:09:44.400,0:09:48.000
thì những cuộc cãi nhau đó không hề[br]ảnh hưởng xấu đến trí nhớ của họ.

0:09:49.600,0:09:52.336
Vậy thông điệp này,

0:09:52.360,0:09:58.056
rằng những mối quan hệ gần gũi tốt đẹp rất[br]tốt cho sức khỏe và sự hạnh phúc của ta

0:09:58.080,0:10:01.016
đây là lẽ phải rất lâu đời.

0:10:01.040,0:10:04.880
Tại sao đây là việc khó đạt được và [br]dễ bị lờ phớt đi?

0:10:05.560,0:10:07.016
Chúng ta là con người.

0:10:07.040,0:10:09.856
Những gì chúng ta muốn là [br]giải pháp nhanh chóng,

0:10:09.880,0:10:11.576
những gì chúng ta có thể đạt được

0:10:11.600,0:10:14.360
mà khiến cho cuộc sống ta trở nên tốt đẹp[br]và giữ nó tốt đẹp như vậy.

0:10:15.320,0:10:18.656
Những mối quan hệ rất rối ren [br]và chúng rất phức tạp

0:10:18.680,0:10:22.496
và việc dành sức lực quan tâm [br]đến gia đình và bạn bè,

0:10:22.520,0:10:25.176
nó không quyến rũ hay hấp dẫn.

0:10:25.200,0:10:28.536
Nó cũng kéo dài. Nó không bao giờ chấm dứt.

0:10:28.560,0:10:33.616
Những người trong cuộc nghiên cứu 75 năm [br]mà cảm thấy hạnh phúc nhất khi nghỉ hưu

0:10:33.640,0:10:39.456
là những người đã làm việc năng động thay[br]thế những người đồng nghiệp thành bạn bè mới.

0:10:39.480,0:10:42.456
Cũng giống như những thế hệ trẻ trong cuộc[br]khảo sát gần đây,

0:10:42.480,0:10:46.096
rất nhiều người trong số những người đàn[br]ông của chúng tôi bắt đầu là những thanh niên

0:10:46.120,0:10:50.136
đã từng tin rằng danh vọng và của cải và[br]thành tích cao

0:10:50.160,0:10:54.096
là những gì họ cần theo đuổi để có cuộc [br]sống tốt.

0:10:54.120,0:10:58.296
Nhưng quay đi quay lại, trong hơn 75 năm [br]này, nghiên cứu của chúng tôi đã cho thấy

0:10:58.320,0:11:03.976
rằng những người hạnh phúc nhất là những[br]người quan tâm đến những mối quan hệ,

0:11:04.000,0:11:07.240
với gia đình, bạn bè, cộng đồng.

0:11:09.080,0:11:11.056
Còn bạn thì như thế nào?

0:11:11.080,0:11:14.840
Cứ cho rằng bạn 25, hoặc 40, hoặc 60 tuổi.

0:11:15.800,0:11:18.760
Việc quan tâm đến những mối quan hệ trông như thế nào?

0:11:19.760,0:11:22.880
Có rất nhiều cách.

0:11:23.600,0:11:29.696
Đó có thể là thứ đơn giản như

0:11:29.720,0:11:34.176
hoặc làm sôi động hơn những mối quan hệ[br]cứng nhắc bằng cách làm những điều mới[br]mẻ chung với nhau,

0:11:34.200,0:11:36.400
những cuộc đi bộ dài hay những buổi hẹn[br]đêm

0:11:37.360,0:11:42.216
hoặc liên hệ với những thành viên trong gia[br]đình mà bạn chưa nói chuyện trong nhiều năm

0:11:42.240,0:11:45.736
bởi những mối hận thù gia đình thường gặp[br]ấy

0:11:45.760,0:11:47.976
có thể làm hại

0:11:48.000,0:11:50.080
đối với những người hay thù hận.

0:11:52.000,0:11:55.920
Tôi muốn khép lại bằng một câu [br]danh ngôn từ Mark Twain.

0:11:57.280,0:11:59.656
Hơn một thế kỉ trước

0:11:59.680,0:12:02.296
ông ta nhìn lại cuộc sống của mình

0:12:02.320,0:12:03.600
và ông ấy viết:

0:12:04.840,0:12:08.536
"Không có thời gian, cuộc sống [br]quá ngắn ngủi

0:12:08.560,0:12:13.720
cho những cuộc cãi nhau vặt, những lời [br]xin lỗi, những lời tổn thương trái tim.

0:12:14.720,0:12:17.536
Chỉ có thời gian dành cho sự yêu thương,

0:12:17.560,0:12:21.280
và một lúc thôi, nhấn mạnh hơn,[br]để dành cho điều đó."

0:12:22.760,0:12:27.136
Cuộc sống tốt được xây dựng [br]từ những mối quan hệ tốt.

0:12:27.160,0:12:28.376
Xin cảm ơn.

0:12:28.400,0:12:33.840
(Vỗ tay)