Thuốc lá ảnh hưởng đến cơ thể chúng ta như thế nào? - Krishna Sudhir

Xem bản đầy đủ tại: https://ed.ted.com/lessons/how-do-cigarettes-affect-the-body-krishna-sudhir

Thuốc lá không tốt cho sức khoẻ của chúng ta. Đó là tin xấu -- Chúng đều biết sự nguy hại của việc hút thuốc hàng thập kỷ qua. Nhưng chính xác là thuốc lá gây hại lên chúng ta như thế nào? và liệu cơ thể có thể phục hồi khi đã cai thuốc? Krishna Sudhir với bài giảng chi tiết về những gì diễn ra khi ta hút thuốc -- và khi cai thuốc.

Bài giảng: Krishna Sudhir, Thực hiện: TED-Ed.

Thuốc lá không tốt cho
sức khoẻ của chúng ta.

Đó là tin xấu--Chúng đều biết sự nguy hại
của việc hút thuốc hàng thập kỷ qua.

Nhưng chính xác là thuốc lá
gây hại lên chúng ta như thế nào?

Hãy xem những gì xảy ra
khi thành phần thuốc lá

thâm nhập trong cơ thể ra sao,

và chúng ta có được lợi gì
khi từ bỏ việc hút thuốc.

Với mỗi hơi thuốc lá hít vào,

khói thuốc chứa
hơn 5,000 hoá chất thành phần

tác động lên các mô của cơ thể.

Đầu tiên là, hắc ín,
màu đen, chất có tính nhựa.

bắt đầu bao phủ răng và nướu,

phá huỷ men răng,
và cuối cùng là gây sâu răng.

Theo thời gian, khói thuốc cũng phá huỷ
những mút thần kinh trong mũi,

gây mất khướu giác.

Trong khí quản và phổi,

khói thuốc gây gia tăng,
khả năng nhiễm độc,

như ở những bệnh kinh niên:
bệnh viêm cuống phổi và khí thũng.

Nó gây ra điều này bởi
sự phá huỷ của các mao,

có cấu trúc lông nhỏ với nhiệm vụ
lọc sạch không khí.

Tiếp đó, khói thuốc lấp đầy túi phổi,

những túi khí nhỏ sẽ không thể thực hiện
trao đổi oxy và carbon dioxide

giữa phổi và máu.

Khí ga độc gọi là carbon monoxide
xuyên qua màng nhầy vào trong máu,

trói các hemoglobin

và chiếm chỗ của oxy

mà nhẽ ra nó phải được vận chuyển
khắp cơ thể.

Đó là một trong những lý do mà khói thuốc
có thể lấy đi oxy

dẫn tới việc khó thở.

Trong vòng 10 giây,

dòng máu mang chất kích thích
gọi là nicotine lên não,

tạo sự giải phóng chất dẫn truyền dopamine
và các chất dẫn truyền thần kinh khác

bao gồm cả endorphins

chất sinh ra cảm giác hưng phấn
làm chúng ta nghiện thuốc lá.

Nicotine và các hoá chất khác
từ thuốc lá

gây ra sự co thắt đồng thời
của các mạch máu

và phá huỷ
lớp màng trong mỏng manh của chúng,

hạn chế sự lưu thông của máu.

Những ảnh hưởng mạch máu này dẫn tới
sự co hẹp thành mạch máu

và gia tăng tính kết dính
của tiểu huyết cầu,

làm tăng nguy cơ
hình thành máu đóng cục,

và gây ra đau tim, đột quỵ.

Nhiều hoá chất có trong thuốc lá
có thể gây ra những đột biến nguy hiểm

lên DNA của cơ thể,
là nguyên nhân hình thành ung thư.

Thêm vào đó, những thành phần như asen
và kền

có thể phá vỡ quá trình sửa chữa DNA,

vì thế gây tổn hại đến khả năng chống chọi
ung thư của cơ thể.

Thực tế là, cứ ba ca chết vì ung thư ở Mỹ
thì có một ca

là do nguyên nhân hút thuốc lá.

Và không chỉ có ung thư phổi.

Hút thuốc có thể gây ung thư
lên các mô và cơ quan trong cơ thể,

như phá huỷ thị giác

và làm yếu xương.

Nó còn khiến phụ nữ
khó trong việc có thai.

và ở nam giới,
nó gây rối loạn cương dương.

Nhưng với những ai từ bỏ hút thuốc,

có một mặt tích cực lớn

gần như ngay lập tức
và những lợi ích thể chất lâu dài.

Chỉ trong vòng 20 phút
sau điếu thuốc cuối cùng,

nhịp tim và áp lực máu
trở lại bình thường.

Sau 12 giờ,
lượng carbon monoxide giữ mức bình ổn,

tăng khả năng vận chuyển oxy trong máu.

Sau đó 1 ngày,

nguy cơ bị đau tim bắt đầu giảm xuống
cũng như áp lực máu và nhịp tim ổn định.

Hai ngày sau,

những mút thần kinh phản ứng với mùi và vị
bắt đầu phục hồi.

Phổi trở nên khoẻ mạnh hơn
sau khoảng một tháng,

những cơn ho và chứng khó thở cũng giảm.

Các mao dạng lông mỏng manh trong
phổi và khí quản

bắt đầu phục hồi trong vài tuần,

và khôi phục hẳn sau chín tháng,
gia tăng khả năng chống nhiễm độc.

Sau một năm từ bỏ thuốc lá,

nguy cơ về bệnh tim mạch giảm một nửa
vì chức năng của các mạch máu gia tăng.

Trong năm năm,

nguy cơ máu đóng cục giảm mạnh,

nguy cơ đột quỵ cũng tiếp tục giảm theo.

Sau 10 năm, cơ hội để
bệnh ung thư phổi chết người phát triển

giảm xuống 50%,

vì khả năng sửa chữa DNA của cơ thể
đã phục hồi lại.

Trong vòng 15 năm, khả năng phát triển
của bệnh tim mạch vành

về cơ bản thấp tương đương
người hoàn toàn không hút thuốc.

Không còn nghi ngờ gì nữa
đây là điều có thể dễ dàng đạt được.

Bỏ thuốc lá có thể dẫn tới lo âu
và phiền não,

nguyên nhân là từ thiếu hụt nicotine.

Nhưng may mắn thay,
những tác động này thường chỉ là tạm thời.

Và việc bỏ thuốc trở nên dễ dàng hơn,
nhờ sự phát triển của các công cụ trợ giúp.

Liệu pháp trị liệu thay thế nicotine
với kẹo gum,

miếng dán,

kẹo ngậm,

và thuốc xịt,

có thể giúp cai thuốc lá.

Chúng hoạt động bằng cách kích thích
cơ quan cảm thụ nicotine trong não

và nhờ thế ngăn cản
những triệu chứng thiếu hụt,

mà không cần sự thêm vào
của các hoá chất gây hại khác.

Những nhóm tư vấn và hỗ trợ,

liệu pháp nhận thức hành vi,

và bài tập cường độ trung bình

cũng có thể giúp
người hút thuốc cai thuốc.

Đó là một tin tốt,

vì việc bỏ thuốc sẽ giúp bạn và cơ thể
phục hồi, khoẻ mạnh.