Spijbelen voor het klimaat -- red de wereld door de regels te veranderen | Greta Thunberg | TEDxStockholm

Greta Thunberg realiseerde zich al op jonge leeftijd dat er een gat gaapt tussen wat klimaatwetenschappers zeggen en wat er aan gedaan wordt door de gemeenschap. Het verschil was volgens haar zo gigantisch, dat ze besloot de kwestie zelf ter hand te nemen. Ze is al van kinds af aan geïnteresseerd in het milieu en spoorde haar familie aan een duurzame levensstijl aan te nemen.

Deze talk werd gehouden op een TEDx-evenement, in de stijl van de TED-conferenties, maar onafhankelijk georganiseerd door een lokaal team. Meer informatie hierover op http://ted.com/tedx

Toen ik ongeveer acht jaar oud was,

hoorde ik voor het eerst
over zoiets als klimaatverandering

of opwarming van de Aarde.

Het scheen iets te zijn dat de mens
had teweeggebracht door zijn levenswijze.

Mij werd verteld de lichten uit te doen
om energie te besparen

en papier te recyclen
om grondstoffen te besparen.

Ik weet nog dat ik dacht
dat het heel vreemd was

dat de mens, die slechts
één diersoort is van de vele,

in staat zou zijn het klimaat
van de Aarde de veranderen.

Want als dat zo was
en dit zou echt aan de hand zijn,

zouden we het nergens anders over hebben.

Zodra je de tv zou aanzetten,
zou alles daarover gaan.

Nieuwsrubrieken, radio, kranten,

je zou nooit over iets anders
lezen of horen,

alsof er een wereldoorlog aan de gang was.

Maar niemand had het erover.

Als fossiele brandstoffen
verbranden zo slecht was

dat het ons bestaan
in direct gevaar zou brengen,

hoe kon het dan
dat we hetzelfde bleven doen?

Waarom waren er geen beperkingen?

Waarom was het niet illegaal?

Voor mij was dat onbegrijpelijk.

Het was te onwerkelijk.

Toen ik 11 was, werd ik ziek.

Ik werd depressief,

ik stopte met praten

en ik stopte met eten.

In twee maanden verloor ik
ongeveer 10 kilo lichaamsgewicht.

Later stelde men vast
dat ik syndroom van Asperger had,

OCS en selectief mutisme.

Dat betekent dat ik alleen spreek
als ik denk dat het nodig is --

en dit is zo'n moment.

(Applaus)

Voor mensen met dergelijke aandoeningen

is bijna alles zwart of wit.

We kunnen niet zo goed liegen

en we doen niet zo graag mee
in het sociale spel

waar de rest van jullie
zo van schijnt te houden.

(Gelach)

Ik denk dat op veel manieren
autistische mensen juist normaal zijn

en de rest van de mensen nogal vreemd,

(Gelach)

zeker als het gaat
om de duurzaamheidscrisis,

waarvan iedereen blijft zeggen
dat het een existentiële dreiging is

en de allerbelangrijkste kwestie,

terwijl ze gewoon hetzelfde blijven doen.

Ik begrijp dat niet,

want als de uitstoot moet stoppen,

moeten we stoppen met uitstoten.

Voor mij is dat zwart of wit.

Er zijn geen grijsgebieden
als het gaat om overleven.

We gaan ofwel door als beschaving of niet.

We moeten veranderen.

Rijke landen als Zweden
moeten hun uitstoot verminderen

met tenminste 15 procent per jaar.

Dat is om onder de limiet te blijven
van twee graden opwarming.

Maar zoals het IPCC
onlangs heeft laten zien,

zou een streven naar 1,5 graden Celsius

de klimaatinvloeden sterk verminderen.

Maar stel je eens voor
wat dat zou betekenen voor de uitstoot.

Je zou denken dat de media
en al onze leiders

het nergens anders over zouden hebben,

maar ze noemen het niet eens.

Net als dat niemand het ooit heeft

over de broeikasgassen
die al in onze atmosfeer zitten,

of over het feit dat luchtvervuiling
een opwarming verbergt,

zodat zelfs als we stoppen
met fossiele brandstoffen,

we nog verdere opwarming kunnen verwachten

van misschien wel
0,5 tot 1,1 graden Celsius.

Verder wordt er eigenlijk
nauwelijks over gesproken

dat we ons middenin
de zesde massa-extinctie bevinden,

waarin er tot 200 soorten
per dag uitsterven

en dat dat huidige tempo van uitsterven

tussen de 1.000 en 10.000 keer hoger is

dan wat als normaal wordt beschouwd.

Ook heeft bijna niemand het over
klimaatbillijkheid en -rechtvaardigheid,

toch prominent aanwezig
in het Akkoord van Parijs,

wat absoluut noodzakelijk is,
wil dit op mondiaal niveau slagen.

Het betekent dat rijke landen

terug moeten naar nul uitstoot
binnen 6 tot 12 jaar,

bij de tegenwoordige uitstoot.

Dat is ervoor om mensen in armere landen

de kans te geven hun
levensstandaard te verhogen

door infrastructuur aan te leggen
waar wij al over beschikken,

zoals wegen, scholen, ziekenhuizen,

schoon drinkwater,
elektriciteit, enzovoort.

Want hoe kunnen we nu verwachten
van landen als India of Nigeria

dat ze klimaatverandering serieus nemen

als wij, die alles al hebben,
ons er niets van aantrekken,

noch van onze beloften
aan het Akkoord van Parijs?

Waarom verminderen we onze uitstoot niet?

Waarom lopen ze feitelijk
nog steeds verder op?

Veroorzaken we bewust een massa-extinctie?

Zijn we kwaadaardig?

Nee, natuurlijk niet.

Mensen blijven doen wat ze doen,

omdat de overgrote meerderheid
geen idee heeft

over de feitelijke gevolgen
van ons dagelijks leven

en ze weten niet
dat er snel iets moet veranderen.

We denken allemaal dat we het weten
en we denken dat iedereen het weet,

maar dat is niet zo.

Want hoe zou dat ook kunnen?

Als er echt een crisis was

en als die crisis werd veroorzaakt
door onze uitstoot,

zou je op zijn minst wat tekenen zien.

Niet alleen overstroomde steden,
tienduizenden doden

en hele landen in het puin
van ingezakte gebouwen.

Je zou wat beperkingen zien --

maar nee.

En niemand heeft het erover.

Er is geen spoedoverleg,
geen krantenkoppen of nieuwsflitsen.

Niemand gedraagt zich
alsof we in crisis verkeren.

Zelfs de meeste groene politici
of klimaatwetenschappers

blijven de wereld rondreizen
en eten vlees en zuivel.

Als ik 100 mocht worden,
leef ik nog in 2103.

Wanneer jullie denken over de toekomst,
denk je niet verder dan 2050.

In het beste geval heb ik op dat moment
mijn halve leven er nog niet opzitten.

Wat gebeurt er daarna?

In het jaar 2078 vier ik
mijn 75ste verjaardag.

Als ik kinderen of kleinkinderen heb,
zijn ze die dag misschien wel bij mij.

Misschien vragen ze me over jullie,

de mensen die er in 2018 waren.

Misschien vragen ze
waarom jullie niks deden

toen er nog tijd was om in te grijpen.

Wat we op dit moment doen of nalaten,
heeft invloed op mijn hele leven

en op de levens van
mijn kinderen en kleinkinderen.

Wat we op dit moment doen of nalaten,

kunnen ik en mijn generatie
later niet meer ongedaan maken.

Dus toen de school weer begon
in augustus van dit jaar,

besloot ik dat het genoeg was.

Ik ging op de grond zitten
voor het Zweedse parlementsgebouw.

Ik ging spijbelen voor het klimaat.

Sommigen zeggen dat ik
op school zou moeten zitten.

Sommigen zeggen dat ik moet studeren
om klimaatwetenschapper te worden,

zodat ik de klimaatcrisis kan 'oplossen'.

Maar de klimaatcrisis is al opgelost.

We hebben alle feiten en oplossingen al.

Alles wat we hoeven te doen
is wakker worden en veranderen.

En waarom zou ik studeren
voor een toekomst die er niet komt,

omdat niemand er ook maar iets aan doet
om die toekomst veilig te stellen?

En waarom zou ik feiten leren
in een schoolsysteem

wanneer de belangrijkste feiten

die de beste wetenschap
van dat schoolsysteem voortbrengt,

duidelijk niets betekenen
voor onze politici en gemeenschap.

Sommigen zeggen dat Zweden
maar een klein land is

en dat het niet uitmaakt wat we doen,

maar ik denk dat als een paar kinderen
al over de hele wereld in het nieuws komen

door gewoon een paar weken
niet naar school te gaan,

wat zouden we dan samen
kunnen doen als je zou willen?

(Applaus)

We zijn nu bijna
bij het einde van mijn talk

en dan beginnen mensen
meestal te praten over hoop --

zonnepanelen, windenergie,
kringloopeconomie, enzovoort --

maar dat ga ik niet doen.

We hebben 30 jaar van peptalk
en positieve ideeën gehad.

En het spijt me,
maar het werkt gewoon niet.

Want als het dat wel deed,

was de uitstoot inmiddels wel afgenomen.

En dat is niet zo.

En ja, we hebben behoefte aan hoop,

natuurlijk.

Maar wat we meer nodig hebben
dan hoop is actie.

Beginnen we eenmaal iets te doen,
dan is er overal hoop.

Dus in plaats van hoop te zoeken,

zoek naar actie.

Dan, en pas dan, komt er hoop.

Op dit moment gebruiken we
100 miljoen vaten olie per dag.

Er zijn geen wetten om dat te veranderen.

Er zijn geen regels
om die olie in de grond te houden.

We redden de wereld dus niet
door de regels te volgen;

de regels zullen moeten veranderen.

Alles zal moeten veranderen

en wel vanaf vandaag.

Dank je wel.

(Applaus)