1 00:00:07,074 --> 00:00:10,142 Toen ik ongeveer acht jaar oud was, 2 00:00:10,142 --> 00:00:13,017 hoorde ik voor het eerst over zoiets als klimaatverandering 3 00:00:13,017 --> 00:00:15,004 of opwarming van de Aarde. 4 00:00:15,544 --> 00:00:20,114 Het scheen iets te zijn dat de mens had teweeggebracht door zijn levenswijze. 5 00:00:21,147 --> 00:00:24,764 Mij werd verteld de lichten uit te doen om energie te besparen 6 00:00:25,013 --> 00:00:28,384 en papier te recyclen om grondstoffen te besparen. 7 00:00:30,193 --> 00:00:33,004 Ik weet nog dat ik dacht dat het heel vreemd was 8 00:00:33,234 --> 00:00:36,640 dat de mens, die slechts één diersoort is van de vele, 9 00:00:36,944 --> 00:00:41,123 in staat zou zijn het klimaat van de Aarde de veranderen. 10 00:00:42,015 --> 00:00:45,486 Want als dat zo was en dit zou echt aan de hand zijn, 11 00:00:45,761 --> 00:00:48,664 zouden we het nergens anders over hebben. 12 00:00:49,645 --> 00:00:53,925 Zodra je de tv zou aanzetten, zou alles daarover gaan. 13 00:00:54,433 --> 00:00:57,466 Nieuwsrubrieken, radio, kranten, 14 00:00:57,774 --> 00:01:00,615 je zou nooit over iets anders lezen of horen, 15 00:01:01,105 --> 00:01:03,644 alsof er een wereldoorlog aan de gang was. 16 00:01:04,763 --> 00:01:07,285 Maar niemand had het erover. 17 00:01:08,055 --> 00:01:11,627 Als fossiele brandstoffen verbranden zo slecht was 18 00:01:11,627 --> 00:01:14,329 dat het ons bestaan in direct gevaar zou brengen, 19 00:01:14,574 --> 00:01:17,203 hoe kon het dan dat we hetzelfde bleven doen? 20 00:01:18,188 --> 00:01:20,423 Waarom waren er geen beperkingen? 21 00:01:20,955 --> 00:01:23,245 Waarom was het niet illegaal? 22 00:01:24,846 --> 00:01:27,816 Voor mij was dat onbegrijpelijk. 23 00:01:28,213 --> 00:01:30,222 Het was te onwerkelijk. 24 00:01:32,326 --> 00:01:34,903 Toen ik 11 was, werd ik ziek. 25 00:01:35,175 --> 00:01:36,967 Ik werd depressief, 26 00:01:37,244 --> 00:01:38,538 ik stopte met praten 27 00:01:38,923 --> 00:01:40,412 en ik stopte met eten. 28 00:01:41,624 --> 00:01:45,413 In twee maanden verloor ik ongeveer 10 kilo lichaamsgewicht. 29 00:01:46,814 --> 00:01:49,933 Later stelde men vast dat ik syndroom van Asperger had, 30 00:01:50,244 --> 00:01:53,214 OCS en selectief mutisme. 31 00:01:54,114 --> 00:01:57,685 Dat betekent dat ik alleen spreek als ik denk dat het nodig is -- 32 00:01:57,685 --> 00:01:59,595 en dit is zo'n moment. 33 00:01:59,595 --> 00:02:03,183 (Applaus) 34 00:02:09,833 --> 00:02:12,215 Voor mensen met dergelijke aandoeningen 35 00:02:12,215 --> 00:02:14,782 is bijna alles zwart of wit. 36 00:02:15,489 --> 00:02:17,159 We kunnen niet zo goed liegen 37 00:02:17,159 --> 00:02:20,523 en we doen niet zo graag mee in het sociale spel 38 00:02:20,523 --> 00:02:23,078 waar de rest van jullie zo van schijnt te houden. 39 00:02:23,078 --> 00:02:24,348 (Gelach) 40 00:02:24,613 --> 00:02:27,956 Ik denk dat op veel manieren autistische mensen juist normaal zijn 41 00:02:27,966 --> 00:02:30,293 en de rest van de mensen nogal vreemd, 42 00:02:30,293 --> 00:02:31,486 (Gelach) 43 00:02:31,486 --> 00:02:34,434 zeker als het gaat om de duurzaamheidscrisis, 44 00:02:34,725 --> 00:02:38,450 waarvan iedereen blijft zeggen dat het een existentiële dreiging is 45 00:02:38,850 --> 00:02:41,061 en de allerbelangrijkste kwestie, 46 00:02:41,459 --> 00:02:44,007 terwijl ze gewoon hetzelfde blijven doen. 47 00:02:45,556 --> 00:02:47,321 Ik begrijp dat niet, 48 00:02:47,624 --> 00:02:50,123 want als de uitstoot moet stoppen, 49 00:02:50,372 --> 00:02:52,504 moeten we stoppen met uitstoten. 50 00:02:53,119 --> 00:02:54,944 Voor mij is dat zwart of wit. 51 00:02:55,623 --> 00:02:58,385 Er zijn geen grijsgebieden als het gaat om overleven. 52 00:02:58,755 --> 00:03:01,706 We gaan ofwel door als beschaving of niet. 53 00:03:02,571 --> 00:03:04,864 We moeten veranderen. 54 00:03:05,941 --> 00:03:09,875 Rijke landen als Zweden moeten hun uitstoot verminderen 55 00:03:09,875 --> 00:03:13,155 met tenminste 15 procent per jaar. 56 00:03:14,124 --> 00:03:18,044 Dat is om onder de limiet te blijven van twee graden opwarming. 57 00:03:18,746 --> 00:03:22,198 Maar zoals het IPCC onlangs heeft laten zien, 58 00:03:23,175 --> 00:03:26,041 zou een streven naar 1,5 graden Celsius 59 00:03:26,287 --> 00:03:29,227 de klimaatinvloeden sterk verminderen. 60 00:03:29,853 --> 00:03:33,723 Maar stel je eens voor wat dat zou betekenen voor de uitstoot. 61 00:03:34,822 --> 00:03:37,525 Je zou denken dat de media en al onze leiders 62 00:03:37,532 --> 00:03:39,532 het nergens anders over zouden hebben, 63 00:03:39,822 --> 00:03:42,093 maar ze noemen het niet eens. 64 00:03:42,929 --> 00:03:44,658 Net als dat niemand het ooit heeft 65 00:03:44,664 --> 00:03:47,784 over de broeikasgassen die al in onze atmosfeer zitten, 66 00:03:48,155 --> 00:03:51,170 of over het feit dat luchtvervuiling een opwarming verbergt, 67 00:03:51,480 --> 00:03:54,053 zodat zelfs als we stoppen met fossiele brandstoffen, 68 00:03:54,341 --> 00:03:56,542 we nog verdere opwarming kunnen verwachten 69 00:03:56,789 --> 00:04:01,239 van misschien wel 0,5 tot 1,1 graden Celsius. 70 00:04:02,997 --> 00:04:05,549 Verder wordt er eigenlijk nauwelijks over gesproken 71 00:04:05,549 --> 00:04:09,101 dat we ons middenin de zesde massa-extinctie bevinden, 72 00:04:09,690 --> 00:04:14,611 waarin er tot 200 soorten per dag uitsterven 73 00:04:16,104 --> 00:04:19,744 en dat dat huidige tempo van uitsterven 74 00:04:19,744 --> 00:04:23,544 tussen de 1.000 en 10.000 keer hoger is 75 00:04:23,544 --> 00:04:25,773 dan wat als normaal wordt beschouwd. 76 00:04:28,441 --> 00:04:33,804 Ook heeft bijna niemand het over klimaatbillijkheid en -rechtvaardigheid, 77 00:04:34,175 --> 00:04:37,152 toch prominent aanwezig in het Akkoord van Parijs, 78 00:04:37,539 --> 00:04:41,774 wat absoluut noodzakelijk is, wil dit op mondiaal niveau slagen. 79 00:04:43,411 --> 00:04:45,267 Het betekent dat rijke landen 80 00:04:45,267 --> 00:04:49,204 terug moeten naar nul uitstoot binnen 6 tot 12 jaar, 81 00:04:49,990 --> 00:04:52,262 bij de tegenwoordige uitstoot. 82 00:04:54,115 --> 00:04:56,255 Dat is ervoor om mensen in armere landen 83 00:04:56,255 --> 00:04:58,915 de kans te geven hun levensstandaard te verhogen 84 00:04:58,915 --> 00:05:02,483 door infrastructuur aan te leggen waar wij al over beschikken, 85 00:05:02,788 --> 00:05:05,836 zoals wegen, scholen, ziekenhuizen, 86 00:05:05,836 --> 00:05:08,885 schoon drinkwater, elektriciteit, enzovoort. 87 00:05:09,632 --> 00:05:14,224 Want hoe kunnen we nu verwachten van landen als India of Nigeria 88 00:05:14,228 --> 00:05:16,105 dat ze klimaatverandering serieus nemen 89 00:05:16,110 --> 00:05:21,115 als wij, die alles al hebben, ons er niets van aantrekken, 90 00:05:21,115 --> 00:05:23,973 noch van onze beloften aan het Akkoord van Parijs? 91 00:05:26,374 --> 00:05:30,452 Waarom verminderen we onze uitstoot niet? 92 00:05:31,536 --> 00:05:34,834 Waarom lopen ze feitelijk nog steeds verder op? 93 00:05:35,745 --> 00:05:38,956 Veroorzaken we bewust een massa-extinctie? 94 00:05:39,663 --> 00:05:41,354 Zijn we kwaadaardig? 95 00:05:43,043 --> 00:05:45,224 Nee, natuurlijk niet. 96 00:05:45,625 --> 00:05:47,254 Mensen blijven doen wat ze doen, 97 00:05:47,254 --> 00:05:49,894 omdat de overgrote meerderheid geen idee heeft 98 00:05:49,894 --> 00:05:53,647 over de feitelijke gevolgen van ons dagelijks leven 99 00:05:54,399 --> 00:05:57,374 en ze weten niet dat er snel iets moet veranderen. 100 00:05:58,405 --> 00:06:02,371 We denken allemaal dat we het weten en we denken dat iedereen het weet, 101 00:06:02,372 --> 00:06:03,945 maar dat is niet zo. 102 00:06:04,633 --> 00:06:06,264 Want hoe zou dat ook kunnen? 103 00:06:08,399 --> 00:06:10,384 Als er echt een crisis was 104 00:06:10,621 --> 00:06:13,508 en als die crisis werd veroorzaakt door onze uitstoot, 105 00:06:13,925 --> 00:06:16,202 zou je op zijn minst wat tekenen zien. 106 00:06:16,973 --> 00:06:20,843 Niet alleen overstroomde steden, tienduizenden doden 107 00:06:21,091 --> 00:06:25,025 en hele landen in het puin van ingezakte gebouwen. 108 00:06:25,829 --> 00:06:28,109 Je zou wat beperkingen zien -- 109 00:06:28,541 --> 00:06:30,225 maar nee. 110 00:06:30,699 --> 00:06:32,495 En niemand heeft het erover. 111 00:06:34,284 --> 00:06:39,957 Er is geen spoedoverleg, geen krantenkoppen of nieuwsflitsen. 112 00:06:40,584 --> 00:06:43,570 Niemand gedraagt zich alsof we in crisis verkeren. 113 00:06:44,234 --> 00:06:48,054 Zelfs de meeste groene politici of klimaatwetenschappers 114 00:06:48,324 --> 00:06:52,055 blijven de wereld rondreizen en eten vlees en zuivel. 115 00:06:56,192 --> 00:07:01,982 Als ik 100 mocht worden, leef ik nog in 2103. 116 00:07:03,663 --> 00:07:09,106 Wanneer jullie denken over de toekomst, denk je niet verder dan 2050. 117 00:07:10,103 --> 00:07:14,917 In het beste geval heb ik op dat moment mijn halve leven er nog niet opzitten. 118 00:07:16,244 --> 00:07:17,894 Wat gebeurt er daarna? 119 00:07:19,484 --> 00:07:25,515 In het jaar 2078 vier ik mijn 75ste verjaardag. 120 00:07:26,375 --> 00:07:31,385 Als ik kinderen of kleinkinderen heb, zijn ze die dag misschien wel bij mij. 121 00:07:32,607 --> 00:07:34,878 Misschien vragen ze me over jullie, 122 00:07:35,309 --> 00:07:38,818 de mensen die er in 2018 waren. 123 00:07:40,711 --> 00:07:43,193 Misschien vragen ze waarom jullie niks deden 124 00:07:43,755 --> 00:07:46,185 toen er nog tijd was om in te grijpen. 125 00:07:47,815 --> 00:07:52,193 Wat we op dit moment doen of nalaten, heeft invloed op mijn hele leven 126 00:07:52,193 --> 00:07:55,396 en op de levens van mijn kinderen en kleinkinderen. 127 00:07:55,885 --> 00:07:58,480 Wat we op dit moment doen of nalaten, 128 00:07:58,487 --> 00:08:02,606 kunnen ik en mijn generatie later niet meer ongedaan maken. 129 00:08:06,094 --> 00:08:08,959 Dus toen de school weer begon in augustus van dit jaar, 130 00:08:08,959 --> 00:08:11,519 besloot ik dat het genoeg was. 131 00:08:12,008 --> 00:08:15,940 Ik ging op de grond zitten voor het Zweedse parlementsgebouw. 132 00:08:16,435 --> 00:08:18,853 Ik ging spijbelen voor het klimaat. 133 00:08:20,602 --> 00:08:23,680 Sommigen zeggen dat ik op school zou moeten zitten. 134 00:08:24,194 --> 00:08:27,854 Sommigen zeggen dat ik moet studeren om klimaatwetenschapper te worden, 135 00:08:27,854 --> 00:08:31,149 zodat ik de klimaatcrisis kan 'oplossen'. 136 00:08:32,793 --> 00:08:35,556 Maar de klimaatcrisis is al opgelost. 137 00:08:36,325 --> 00:08:39,293 We hebben alle feiten en oplossingen al. 138 00:08:39,845 --> 00:08:42,743 Alles wat we hoeven te doen is wakker worden en veranderen. 139 00:08:44,025 --> 00:08:48,654 En waarom zou ik studeren voor een toekomst die er niet komt, 140 00:08:48,764 --> 00:08:52,724 omdat niemand er ook maar iets aan doet om die toekomst veilig te stellen? 141 00:08:53,784 --> 00:08:57,204 En waarom zou ik feiten leren in een schoolsysteem 142 00:08:57,868 --> 00:08:59,827 wanneer de belangrijkste feiten 143 00:08:59,827 --> 00:09:03,274 die de beste wetenschap van dat schoolsysteem voortbrengt, 144 00:09:03,545 --> 00:09:07,554 duidelijk niets betekenen voor onze politici en gemeenschap. 145 00:09:09,513 --> 00:09:12,573 Sommigen zeggen dat Zweden maar een klein land is 146 00:09:12,794 --> 00:09:15,424 en dat het niet uitmaakt wat we doen, 147 00:09:15,826 --> 00:09:20,104 maar ik denk dat als een paar kinderen al over de hele wereld in het nieuws komen 148 00:09:20,104 --> 00:09:22,571 door gewoon een paar weken niet naar school te gaan, 149 00:09:23,002 --> 00:09:26,033 wat zouden we dan samen kunnen doen als je zou willen? 150 00:09:26,033 --> 00:09:29,449 (Applaus) 151 00:09:30,425 --> 00:09:33,095 We zijn nu bijna bij het einde van mijn talk 152 00:09:35,014 --> 00:09:40,305 en dan beginnen mensen meestal te praten over hoop -- 153 00:09:40,885 --> 00:09:45,337 zonnepanelen, windenergie, kringloopeconomie, enzovoort -- 154 00:09:46,305 --> 00:09:48,343 maar dat ga ik niet doen. 155 00:09:48,676 --> 00:09:53,244 We hebben 30 jaar van peptalk en positieve ideeën gehad. 156 00:09:53,837 --> 00:09:56,124 En het spijt me, maar het werkt gewoon niet. 157 00:09:56,834 --> 00:09:58,442 Want als het dat wel deed, 158 00:09:58,446 --> 00:10:00,704 was de uitstoot inmiddels wel afgenomen. 159 00:10:00,704 --> 00:10:02,357 En dat is niet zo. 160 00:10:03,397 --> 00:10:05,845 En ja, we hebben behoefte aan hoop, 161 00:10:06,505 --> 00:10:08,114 natuurlijk. 162 00:10:08,574 --> 00:10:12,394 Maar wat we meer nodig hebben dan hoop is actie. 163 00:10:12,965 --> 00:10:16,108 Beginnen we eenmaal iets te doen, dan is er overal hoop. 164 00:10:17,645 --> 00:10:19,885 Dus in plaats van hoop te zoeken, 165 00:10:19,885 --> 00:10:21,745 zoek naar actie. 166 00:10:22,435 --> 00:10:26,444 Dan, en pas dan, komt er hoop. 167 00:10:28,486 --> 00:10:34,970 Op dit moment gebruiken we 100 miljoen vaten olie per dag. 168 00:10:35,895 --> 00:10:38,146 Er zijn geen wetten om dat te veranderen. 169 00:10:39,073 --> 00:10:41,675 Er zijn geen regels om die olie in de grond te houden. 170 00:10:43,283 --> 00:10:46,320 We redden de wereld dus niet door de regels te volgen; 171 00:10:46,915 --> 00:10:49,495 de regels zullen moeten veranderen. 172 00:10:50,124 --> 00:10:52,131 Alles zal moeten veranderen 173 00:10:52,601 --> 00:10:54,465 en wel vanaf vandaag. 174 00:10:54,934 --> 00:10:56,073 Dank je wel. 175 00:10:56,073 --> 00:10:59,422 (Applaus)