0:00:07.074,0:00:10.142
Toen ik ongeveer acht jaar oud was,

0:00:10.142,0:00:13.017
hoorde ik voor het eerst[br]over zoiets als klimaatverandering

0:00:13.017,0:00:15.004
of opwarming van de Aarde.

0:00:15.544,0:00:20.114
Het scheen iets te zijn dat de mens[br]had teweeggebracht door zijn levenswijze.

0:00:21.147,0:00:24.764
Mij werd verteld de lichten uit te doen[br]om energie te besparen

0:00:25.013,0:00:28.384
en papier te recyclen[br]om grondstoffen te besparen.

0:00:30.193,0:00:33.004
Ik weet nog dat ik dacht[br]dat het heel vreemd was

0:00:33.234,0:00:36.640
dat de mens, die slechts[br]één diersoort is van de vele,

0:00:36.944,0:00:41.123
in staat zou zijn het klimaat[br]van de Aarde de veranderen.

0:00:42.015,0:00:45.486
Want als dat zo was[br]en dit zou echt aan de hand zijn,

0:00:45.761,0:00:48.664
zouden we het nergens anders over hebben.

0:00:49.645,0:00:53.925
Zodra je de tv zou aanzetten,[br]zou alles daarover gaan.

0:00:54.433,0:00:57.466
Nieuwsrubrieken, radio, kranten,

0:00:57.774,0:01:00.615
je zou nooit over iets anders[br]lezen of horen,

0:01:01.105,0:01:03.644
alsof er een wereldoorlog aan de gang was.

0:01:04.763,0:01:07.285
Maar niemand had het erover.

0:01:08.055,0:01:11.627
Als fossiele brandstoffen[br]verbranden zo slecht was

0:01:11.627,0:01:14.329
dat het ons bestaan[br]in direct gevaar zou brengen,

0:01:14.574,0:01:17.203
hoe kon het dan[br]dat we hetzelfde bleven doen?

0:01:18.188,0:01:20.423
Waarom waren er geen beperkingen?

0:01:20.955,0:01:23.245
Waarom was het niet illegaal?

0:01:24.846,0:01:27.816
Voor mij was dat onbegrijpelijk.

0:01:28.213,0:01:30.222
Het was te onwerkelijk.

0:01:32.326,0:01:34.903
Toen ik 11 was, werd ik ziek.

0:01:35.175,0:01:36.967
Ik werd depressief,

0:01:37.244,0:01:38.538
ik stopte met praten

0:01:38.923,0:01:40.412
en ik stopte met eten.

0:01:41.624,0:01:45.413
In twee maanden verloor ik[br]ongeveer 10 kilo lichaamsgewicht.

0:01:46.814,0:01:49.933
Later stelde men vast[br]dat ik syndroom van Asperger had,

0:01:50.244,0:01:53.214
OCS en selectief mutisme.

0:01:54.114,0:01:57.685
Dat betekent dat ik alleen spreek[br]als ik denk dat het nodig is --

0:01:57.685,0:01:59.595
en dit is zo'n moment.

0:01:59.595,0:02:03.183
(Applaus)

0:02:09.833,0:02:12.215
Voor mensen met dergelijke aandoeningen

0:02:12.215,0:02:14.782
is bijna alles zwart of wit.

0:02:15.489,0:02:17.159
We kunnen niet zo goed liegen

0:02:17.159,0:02:20.523
en we doen niet zo graag mee[br]in het sociale spel

0:02:20.523,0:02:23.078
waar de rest van jullie[br]zo van schijnt te houden.

0:02:23.078,0:02:24.348
(Gelach)

0:02:24.613,0:02:27.956
Ik denk dat op veel manieren[br]autistische mensen juist normaal zijn

0:02:27.966,0:02:30.293
en de rest van de mensen nogal vreemd,

0:02:30.293,0:02:31.486
(Gelach)

0:02:31.486,0:02:34.434
zeker als het gaat [br]om de duurzaamheidscrisis,

0:02:34.725,0:02:38.450
waarvan iedereen blijft zeggen[br]dat het een existentiële dreiging is

0:02:38.850,0:02:41.061
en de allerbelangrijkste kwestie,

0:02:41.459,0:02:44.007
terwijl ze gewoon hetzelfde blijven doen.

0:02:45.556,0:02:47.321
Ik begrijp dat niet,

0:02:47.624,0:02:50.123
want als de uitstoot moet stoppen,

0:02:50.372,0:02:52.504
moeten we stoppen met uitstoten.

0:02:53.119,0:02:54.944
Voor mij is dat zwart of wit.

0:02:55.623,0:02:58.385
Er zijn geen grijsgebieden[br]als het gaat om overleven.

0:02:58.755,0:03:01.706
We gaan ofwel door als beschaving of niet.

0:03:02.571,0:03:04.864
We moeten veranderen.

0:03:05.941,0:03:09.875
Rijke landen als Zweden[br]moeten hun uitstoot verminderen

0:03:09.875,0:03:13.155
met tenminste 15 procent per jaar.

0:03:14.124,0:03:18.044
Dat is om onder de limiet te blijven[br]van twee graden opwarming.

0:03:18.746,0:03:22.198
Maar zoals het IPCC[br]onlangs heeft laten zien,

0:03:23.175,0:03:26.041
zou een streven naar 1,5 graden Celsius

0:03:26.287,0:03:29.227
de klimaatinvloeden sterk verminderen.

0:03:29.853,0:03:33.723
Maar stel je eens voor[br]wat dat zou betekenen voor de uitstoot.

0:03:34.822,0:03:37.525
Je zou denken dat de media[br]en al onze leiders

0:03:37.532,0:03:39.532
het nergens anders over zouden hebben,

0:03:39.822,0:03:42.093
maar ze noemen het niet eens.

0:03:42.929,0:03:44.658
Net als dat niemand het ooit heeft

0:03:44.664,0:03:47.784
over de broeikasgassen[br]die al in onze atmosfeer zitten,

0:03:48.155,0:03:51.170
of over het feit dat luchtvervuiling[br]een opwarming verbergt,

0:03:51.480,0:03:54.053
zodat zelfs als we stoppen[br]met fossiele brandstoffen,

0:03:54.341,0:03:56.542
we nog verdere opwarming kunnen verwachten

0:03:56.789,0:04:01.239
van misschien wel[br]0,5 tot 1,1 graden Celsius.

0:04:02.997,0:04:05.549
Verder wordt er eigenlijk[br]nauwelijks over gesproken

0:04:05.549,0:04:09.101
dat we ons middenin[br]de zesde massa-extinctie bevinden,

0:04:09.690,0:04:14.611
waarin er tot 200 soorten[br]per dag uitsterven

0:04:16.104,0:04:19.744
en dat dat huidige tempo van uitsterven

0:04:19.744,0:04:23.544
tussen de 1.000 en 10.000 keer hoger is

0:04:23.544,0:04:25.773
dan wat als normaal wordt beschouwd.

0:04:28.441,0:04:33.804
Ook heeft bijna niemand het over[br]klimaatbillijkheid en -rechtvaardigheid,

0:04:34.175,0:04:37.152
toch prominent aanwezig[br]in het Akkoord van Parijs,

0:04:37.539,0:04:41.774
wat absoluut noodzakelijk is,[br]wil dit op mondiaal niveau slagen.

0:04:43.411,0:04:45.267
Het betekent dat rijke landen

0:04:45.267,0:04:49.204
terug moeten naar nul uitstoot[br]binnen 6 tot 12 jaar,

0:04:49.990,0:04:52.262
bij de tegenwoordige uitstoot.

0:04:54.115,0:04:56.255
Dat is ervoor om mensen in armere landen

0:04:56.255,0:04:58.915
de kans te geven hun[br]levensstandaard te verhogen

0:04:58.915,0:05:02.483
door infrastructuur aan te leggen[br]waar wij al over beschikken,

0:05:02.788,0:05:05.836
zoals wegen, scholen, ziekenhuizen,

0:05:05.836,0:05:08.885
schoon drinkwater,[br]elektriciteit, enzovoort.

0:05:09.632,0:05:14.224
Want hoe kunnen we nu verwachten[br]van landen als India of Nigeria

0:05:14.228,0:05:16.105
dat ze klimaatverandering serieus nemen

0:05:16.110,0:05:21.115
als wij, die alles al hebben,[br]ons er niets van aantrekken,

0:05:21.115,0:05:23.973
noch van onze beloften[br]aan het Akkoord van Parijs?

0:05:26.374,0:05:30.452
Waarom verminderen we onze uitstoot niet?

0:05:31.536,0:05:34.834
Waarom lopen ze feitelijk[br]nog steeds verder op?

0:05:35.745,0:05:38.956
Veroorzaken we bewust een massa-extinctie?

0:05:39.663,0:05:41.354
Zijn we kwaadaardig?

0:05:43.043,0:05:45.224
Nee, natuurlijk niet.

0:05:45.625,0:05:47.254
Mensen blijven doen wat ze doen,

0:05:47.254,0:05:49.894
omdat de overgrote meerderheid[br]geen idee heeft

0:05:49.894,0:05:53.647
over de feitelijke gevolgen[br]van ons dagelijks leven

0:05:54.399,0:05:57.374
en ze weten niet[br]dat er snel iets moet veranderen.

0:05:58.405,0:06:02.371
We denken allemaal dat we het weten[br]en we denken dat iedereen het weet,

0:06:02.372,0:06:03.945
maar dat is niet zo.

0:06:04.633,0:06:06.264
Want hoe zou dat ook kunnen?

0:06:08.399,0:06:10.384
Als er echt een crisis was

0:06:10.621,0:06:13.508
en als die crisis werd veroorzaakt[br]door onze uitstoot,

0:06:13.925,0:06:16.202
zou je op zijn minst wat tekenen zien.

0:06:16.973,0:06:20.843
Niet alleen overstroomde steden,[br]tienduizenden doden

0:06:21.091,0:06:25.025
en hele landen in het puin[br]van ingezakte gebouwen.

0:06:25.829,0:06:28.109
Je zou wat beperkingen zien --

0:06:28.541,0:06:30.225
maar nee.

0:06:30.699,0:06:32.495
En niemand heeft het erover.

0:06:34.284,0:06:39.957
Er is geen spoedoverleg,[br]geen krantenkoppen of nieuwsflitsen.

0:06:40.584,0:06:43.570
Niemand gedraagt zich[br]alsof we in crisis verkeren.

0:06:44.234,0:06:48.054
Zelfs de meeste groene politici[br]of klimaatwetenschappers

0:06:48.324,0:06:52.055
blijven de wereld rondreizen[br]en eten vlees en zuivel.

0:06:56.192,0:07:01.982
Als ik 100 mocht worden,[br]leef ik nog in 2103.

0:07:03.663,0:07:09.106
Wanneer jullie denken over de toekomst,[br]denk je niet verder dan 2050.

0:07:10.103,0:07:14.917
In het beste geval heb ik op dat moment[br]mijn halve leven er nog niet opzitten.

0:07:16.244,0:07:17.894
Wat gebeurt er daarna?

0:07:19.484,0:07:25.515
In het jaar 2078 vier ik[br]mijn 75ste verjaardag.

0:07:26.375,0:07:31.385
Als ik kinderen of kleinkinderen heb,[br]zijn ze die dag misschien wel bij mij.

0:07:32.607,0:07:34.878
Misschien vragen ze me over jullie,

0:07:35.309,0:07:38.818
de mensen die er in 2018 waren.

0:07:40.711,0:07:43.193
Misschien vragen ze[br]waarom jullie niks deden

0:07:43.755,0:07:46.185
toen er nog tijd was om in te grijpen.

0:07:47.815,0:07:52.193
Wat we op dit moment doen of nalaten,[br]heeft invloed op mijn hele leven

0:07:52.193,0:07:55.396
en op de levens van[br]mijn kinderen en kleinkinderen.

0:07:55.885,0:07:58.480
Wat we op dit moment doen of nalaten,

0:07:58.487,0:08:02.606
kunnen ik en mijn generatie[br]later niet meer ongedaan maken.

0:08:06.094,0:08:08.959
Dus toen de school weer begon[br]in augustus van dit jaar,

0:08:08.959,0:08:11.519
besloot ik dat het genoeg was.

0:08:12.008,0:08:15.940
Ik ging op de grond zitten[br]voor het Zweedse parlementsgebouw.

0:08:16.435,0:08:18.853
Ik ging spijbelen voor het klimaat.

0:08:20.602,0:08:23.680
Sommigen zeggen dat ik[br]op school zou moeten zitten.

0:08:24.194,0:08:27.854
Sommigen zeggen dat ik moet studeren[br]om klimaatwetenschapper te worden,

0:08:27.854,0:08:31.149
zodat ik de klimaatcrisis kan 'oplossen'.

0:08:32.793,0:08:35.556
Maar de klimaatcrisis is al opgelost.

0:08:36.325,0:08:39.293
We hebben alle feiten en oplossingen al.

0:08:39.845,0:08:42.743
Alles wat we hoeven te doen[br]is wakker worden en veranderen.

0:08:44.025,0:08:48.654
En waarom zou ik studeren[br]voor een toekomst die er niet komt,

0:08:48.764,0:08:52.724
omdat niemand er ook maar iets aan doet[br]om die toekomst veilig te stellen?

0:08:53.784,0:08:57.204
En waarom zou ik feiten leren[br]in een schoolsysteem

0:08:57.868,0:08:59.827
wanneer de belangrijkste feiten

0:08:59.827,0:09:03.274
die de beste wetenschap[br]van dat schoolsysteem voortbrengt,

0:09:03.545,0:09:07.554
duidelijk niets betekenen[br]voor onze politici en gemeenschap.

0:09:09.513,0:09:12.573
Sommigen zeggen dat Zweden[br]maar een klein land is

0:09:12.794,0:09:15.424
en dat het niet uitmaakt wat we doen,

0:09:15.826,0:09:20.104
maar ik denk dat als een paar kinderen[br]al over de hele wereld in het nieuws komen

0:09:20.104,0:09:22.571
door gewoon een paar weken[br]niet naar school te gaan,

0:09:23.002,0:09:26.033
wat zouden we dan samen[br]kunnen doen als je zou willen?

0:09:26.033,0:09:29.449
(Applaus)

0:09:30.425,0:09:33.095
We zijn nu bijna[br]bij het einde van mijn talk

0:09:35.014,0:09:40.305
en dan beginnen mensen[br]meestal te praten over hoop --

0:09:40.885,0:09:45.337
zonnepanelen, windenergie,[br]kringloopeconomie, enzovoort --

0:09:46.305,0:09:48.343
maar dat ga ik niet doen.

0:09:48.676,0:09:53.244
We hebben 30 jaar van peptalk[br]en positieve ideeën gehad.

0:09:53.837,0:09:56.124
En het spijt me,[br]maar het werkt gewoon niet.

0:09:56.834,0:09:58.442
Want als het dat wel deed,

0:09:58.446,0:10:00.704
was de uitstoot inmiddels wel afgenomen.

0:10:00.704,0:10:02.357
En dat is niet zo.

0:10:03.397,0:10:05.845
En ja, we hebben behoefte aan hoop,

0:10:06.505,0:10:08.114
natuurlijk.

0:10:08.574,0:10:12.394
Maar wat we meer nodig hebben[br]dan hoop is actie.

0:10:12.965,0:10:16.108
Beginnen we eenmaal iets te doen,[br]dan is er overal hoop.

0:10:17.645,0:10:19.885
Dus in plaats van hoop te zoeken,

0:10:19.885,0:10:21.745
zoek naar actie.

0:10:22.435,0:10:26.444
Dan, en pas dan, komt er hoop.

0:10:28.486,0:10:34.970
Op dit moment gebruiken we[br]100 miljoen vaten olie per dag.

0:10:35.895,0:10:38.146
Er zijn geen wetten om dat te veranderen.

0:10:39.073,0:10:41.675
Er zijn geen regels[br]om die olie in de grond te houden.

0:10:43.283,0:10:46.320
We redden de wereld dus niet[br]door de regels te volgen;

0:10:46.915,0:10:49.495
de regels zullen moeten veranderen.

0:10:50.124,0:10:52.131
Alles zal moeten veranderen

0:10:52.601,0:10:54.465
en wel vanaf vandaag.

0:10:54.934,0:10:56.073
Dank je wel.

0:10:56.073,0:10:59.422
(Applaus)