WEBVTT

00:00:07.074 --> 00:00:10.142
Toen ik ongeveer acht jaar oud was,

00:00:10.142 --> 00:00:13.017
hoorde ik voor het eerst
over zoiets als klimaatverandering

00:00:13.017 --> 00:00:15.004
of opwarming van de Aarde.

00:00:15.544 --> 00:00:20.114
Het scheen iets te zijn dat de mens
had teweeggebracht door zijn levenswijze.

00:00:21.147 --> 00:00:24.764
Mij werd verteld de lichten uit te doen
om energie te besparen

00:00:25.013 --> 00:00:28.384
en papier te recyclen
om grondstoffen te besparen.

00:00:30.193 --> 00:00:33.004
Ik weet nog dat ik dacht
dat het heel vreemd was

00:00:33.234 --> 00:00:36.640
dat de mens, die slechts
één diersoort is van de vele,

00:00:36.944 --> 00:00:41.123
in staat zou zijn het klimaat
van de Aarde de veranderen.

00:00:42.015 --> 00:00:45.486
Want als dat zo was
en dit zou echt aan de hand zijn,

00:00:45.761 --> 00:00:48.664
zouden we het nergens anders over hebben.

00:00:49.645 --> 00:00:53.925
Zodra je de tv zou aanzetten,
zou alles daarover gaan.

00:00:54.433 --> 00:00:57.466
Nieuwsrubrieken, radio, kranten,

00:00:57.774 --> 00:01:00.615
je zou nooit over iets anders
lezen of horen,

00:01:01.105 --> 00:01:03.644
alsof er een wereldoorlog aan de gang was.

00:01:04.763 --> 00:01:07.285
Maar niemand had het erover.

00:01:08.055 --> 00:01:11.627
Als fossiele brandstoffen
verbranden zo slecht was

00:01:11.627 --> 00:01:14.329
dat het ons bestaan
in direct gevaar zou brengen,

00:01:14.574 --> 00:01:17.203
hoe kon het dan
dat we hetzelfde bleven doen?

00:01:18.188 --> 00:01:20.423
Waarom waren er geen beperkingen?

00:01:20.955 --> 00:01:23.245
Waarom was het niet illegaal?

00:01:24.846 --> 00:01:27.816
Voor mij was dat onbegrijpelijk.

00:01:28.213 --> 00:01:30.222
Het was te onwerkelijk.

00:01:32.326 --> 00:01:34.903
Toen ik 11 was, werd ik ziek.

00:01:35.175 --> 00:01:36.967
Ik werd depressief,

00:01:37.244 --> 00:01:38.538
ik stopte met praten

00:01:38.923 --> 00:01:40.412
en ik stopte met eten.

00:01:41.624 --> 00:01:45.413
In twee maanden verloor ik
ongeveer 10 kilo lichaamsgewicht.

00:01:46.814 --> 00:01:49.933
Later stelde men vast
dat ik syndroom van Asperger had,

00:01:50.244 --> 00:01:53.214
OCS en selectief mutisme.

00:01:54.114 --> 00:01:57.685
Dat betekent dat ik alleen spreek
als ik denk dat het nodig is --

00:01:57.685 --> 00:01:59.595
en dit is zo'n moment.

00:01:59.595 --> 00:02:03.183
(Applaus)

00:02:09.833 --> 00:02:12.215
Voor mensen met dergelijke aandoeningen

00:02:12.215 --> 00:02:14.782
is bijna alles zwart of wit.

00:02:15.489 --> 00:02:17.159
We kunnen niet zo goed liegen

00:02:17.159 --> 00:02:20.523
en we doen niet zo graag mee
in het sociale spel

00:02:20.523 --> 00:02:23.078
waar de rest van jullie
zo van schijnt te houden.

00:02:23.078 --> 00:02:24.348
(Gelach)

00:02:24.613 --> 00:02:27.956
Ik denk dat op veel manieren
autistische mensen juist normaal zijn

00:02:27.966 --> 00:02:30.293
en de rest van de mensen nogal vreemd,

00:02:30.293 --> 00:02:31.486
(Gelach)

00:02:31.486 --> 00:02:34.434
zeker als het gaat 
om de duurzaamheidscrisis,

00:02:34.725 --> 00:02:38.450
waarvan iedereen blijft zeggen
dat het een existentiële dreiging is

00:02:38.850 --> 00:02:41.061
en de allerbelangrijkste kwestie,

00:02:41.459 --> 00:02:44.007
terwijl ze gewoon hetzelfde blijven doen.

00:02:45.556 --> 00:02:47.321
Ik begrijp dat niet,

00:02:47.624 --> 00:02:50.123
want als de uitstoot moet stoppen,

00:02:50.372 --> 00:02:52.504
moeten we stoppen met uitstoten.

00:02:53.119 --> 00:02:54.944
Voor mij is dat zwart of wit.

00:02:55.623 --> 00:02:58.385
Er zijn geen grijsgebieden
als het gaat om overleven.

00:02:58.755 --> 00:03:01.706
We gaan ofwel door als beschaving of niet.

00:03:02.571 --> 00:03:04.864
We moeten veranderen.

00:03:05.941 --> 00:03:09.875
Rijke landen als Zweden
moeten hun uitstoot verminderen

00:03:09.875 --> 00:03:13.155
met tenminste 15 procent per jaar.

00:03:14.124 --> 00:03:18.044
Dat is om onder de limiet te blijven
van twee graden opwarming.

00:03:18.746 --> 00:03:22.198
Maar zoals het IPCC
onlangs heeft laten zien,

00:03:23.175 --> 00:03:26.041
zou een streven naar 1,5 graden Celsius

00:03:26.287 --> 00:03:29.227
de klimaatinvloeden sterk verminderen.

00:03:29.853 --> 00:03:33.723
Maar stel je eens voor
wat dat zou betekenen voor de uitstoot.

00:03:34.822 --> 00:03:37.525
Je zou denken dat de media
en al onze leiders

00:03:37.532 --> 00:03:39.532
het nergens anders over zouden hebben,

00:03:39.822 --> 00:03:42.093
maar ze noemen het niet eens.

00:03:42.929 --> 00:03:44.658
Net als dat niemand het ooit heeft

00:03:44.664 --> 00:03:47.784
over de broeikasgassen
die al in onze atmosfeer zitten,

00:03:48.155 --> 00:03:51.170
of over het feit dat luchtvervuiling
een opwarming verbergt,

00:03:51.480 --> 00:03:54.053
zodat zelfs als we stoppen
met fossiele brandstoffen,

00:03:54.341 --> 00:03:56.542
we nog verdere opwarming kunnen verwachten

00:03:56.789 --> 00:04:01.239
van misschien wel
0,5 tot 1,1 graden Celsius.

00:04:02.997 --> 00:04:05.549
Verder wordt er eigenlijk
nauwelijks over gesproken

00:04:05.549 --> 00:04:09.101
dat we ons middenin
de zesde massa-extinctie bevinden,

00:04:09.690 --> 00:04:14.611
waarin er tot 200 soorten
per dag uitsterven

00:04:16.104 --> 00:04:19.744
en dat dat huidige tempo van uitsterven

00:04:19.744 --> 00:04:23.544
tussen de 1.000 en 10.000 keer hoger is

00:04:23.544 --> 00:04:25.773
dan wat als normaal wordt beschouwd.

00:04:28.441 --> 00:04:33.804
Ook heeft bijna niemand het over
klimaatbillijkheid en -rechtvaardigheid,

00:04:34.175 --> 00:04:37.152
toch prominent aanwezig
in het Akkoord van Parijs,

00:04:37.539 --> 00:04:41.774
wat absoluut noodzakelijk is,
wil dit op mondiaal niveau slagen.

00:04:43.411 --> 00:04:45.267
Het betekent dat rijke landen

00:04:45.267 --> 00:04:49.204
terug moeten naar nul uitstoot
binnen 6 tot 12 jaar,

00:04:49.990 --> 00:04:52.262
bij de tegenwoordige uitstoot.

00:04:54.115 --> 00:04:56.255
Dat is ervoor om mensen in armere landen

00:04:56.255 --> 00:04:58.915
de kans te geven hun
levensstandaard te verhogen

00:04:58.915 --> 00:05:02.483
door infrastructuur aan te leggen
waar wij al over beschikken,

00:05:02.788 --> 00:05:05.836
zoals wegen, scholen, ziekenhuizen,

00:05:05.836 --> 00:05:08.885
schoon drinkwater,
elektriciteit, enzovoort.

00:05:09.632 --> 00:05:14.224
Want hoe kunnen we nu verwachten
van landen als India of Nigeria

00:05:14.228 --> 00:05:16.105
dat ze klimaatverandering serieus nemen

00:05:16.110 --> 00:05:21.115
als wij, die alles al hebben,
ons er niets van aantrekken,

00:05:21.115 --> 00:05:23.973
noch van onze beloften
aan het Akkoord van Parijs?

00:05:26.374 --> 00:05:30.452
Waarom verminderen we onze uitstoot niet?

00:05:31.536 --> 00:05:34.834
Waarom lopen ze feitelijk
nog steeds verder op?

00:05:35.745 --> 00:05:38.956
Veroorzaken we bewust een massa-extinctie?

00:05:39.663 --> 00:05:41.354
Zijn we kwaadaardig?

00:05:43.043 --> 00:05:45.224
Nee, natuurlijk niet.

00:05:45.625 --> 00:05:47.254
Mensen blijven doen wat ze doen,

00:05:47.254 --> 00:05:49.894
omdat de overgrote meerderheid
geen idee heeft

00:05:49.894 --> 00:05:53.647
over de feitelijke gevolgen
van ons dagelijks leven

00:05:54.399 --> 00:05:57.374
en ze weten niet
dat er snel iets moet veranderen.

00:05:58.405 --> 00:06:02.371
We denken allemaal dat we het weten
en we denken dat iedereen het weet,

00:06:02.372 --> 00:06:03.945
maar dat is niet zo.

00:06:04.633 --> 00:06:06.264
Want hoe zou dat ook kunnen?

00:06:08.399 --> 00:06:10.384
Als er echt een crisis was

00:06:10.621 --> 00:06:13.508
en als die crisis werd veroorzaakt
door onze uitstoot,

00:06:13.925 --> 00:06:16.202
zou je op zijn minst wat tekenen zien.

00:06:16.973 --> 00:06:20.843
Niet alleen overstroomde steden,
tienduizenden doden

00:06:21.091 --> 00:06:25.025
en hele landen in het puin
van ingezakte gebouwen.

00:06:25.829 --> 00:06:28.109
Je zou wat beperkingen zien --

00:06:28.541 --> 00:06:30.225
maar nee.

00:06:30.699 --> 00:06:32.495
En niemand heeft het erover.

00:06:34.284 --> 00:06:39.957
Er is geen spoedoverleg,
geen krantenkoppen of nieuwsflitsen.

00:06:40.584 --> 00:06:43.570
Niemand gedraagt zich
alsof we in crisis verkeren.

00:06:44.234 --> 00:06:48.054
Zelfs de meeste groene politici
of klimaatwetenschappers

00:06:48.324 --> 00:06:52.055
blijven de wereld rondreizen
en eten vlees en zuivel.

00:06:56.192 --> 00:07:01.982
Als ik 100 mocht worden,
leef ik nog in 2103.

00:07:03.663 --> 00:07:09.106
Wanneer jullie denken over de toekomst,
denk je niet verder dan 2050.

00:07:10.103 --> 00:07:14.917
In het beste geval heb ik op dat moment
mijn halve leven er nog niet opzitten.

00:07:16.244 --> 00:07:17.894
Wat gebeurt er daarna?

00:07:19.484 --> 00:07:25.515
In het jaar 2078 vier ik
mijn 75ste verjaardag.

00:07:26.375 --> 00:07:31.385
Als ik kinderen of kleinkinderen heb,
zijn ze die dag misschien wel bij mij.

00:07:32.607 --> 00:07:34.878
Misschien vragen ze me over jullie,

00:07:35.309 --> 00:07:38.818
de mensen die er in 2018 waren.

00:07:40.711 --> 00:07:43.193
Misschien vragen ze
waarom jullie niks deden

00:07:43.755 --> 00:07:46.185
toen er nog tijd was om in te grijpen.

00:07:47.815 --> 00:07:52.193
Wat we op dit moment doen of nalaten,
heeft invloed op mijn hele leven

00:07:52.193 --> 00:07:55.396
en op de levens van
mijn kinderen en kleinkinderen.

00:07:55.885 --> 00:07:58.480
Wat we op dit moment doen of nalaten,

00:07:58.487 --> 00:08:02.606
kunnen ik en mijn generatie
later niet meer ongedaan maken.

00:08:06.094 --> 00:08:08.959
Dus toen de school weer begon
in augustus van dit jaar,

00:08:08.959 --> 00:08:11.519
besloot ik dat het genoeg was.

00:08:12.008 --> 00:08:15.940
Ik ging op de grond zitten
voor het Zweedse parlementsgebouw.

00:08:16.435 --> 00:08:18.853
Ik ging spijbelen voor het klimaat.

00:08:20.602 --> 00:08:23.680
Sommigen zeggen dat ik
op school zou moeten zitten.

00:08:24.194 --> 00:08:27.854
Sommigen zeggen dat ik moet studeren
om klimaatwetenschapper te worden,

00:08:27.854 --> 00:08:31.149
zodat ik de klimaatcrisis kan 'oplossen'.

00:08:32.793 --> 00:08:35.556
Maar de klimaatcrisis is al opgelost.

00:08:36.325 --> 00:08:39.293
We hebben alle feiten en oplossingen al.

00:08:39.845 --> 00:08:42.743
Alles wat we hoeven te doen
is wakker worden en veranderen.

00:08:44.025 --> 00:08:48.654
En waarom zou ik studeren
voor een toekomst die er niet komt,

00:08:48.764 --> 00:08:52.724
omdat niemand er ook maar iets aan doet
om die toekomst veilig te stellen?

00:08:53.784 --> 00:08:57.204
En waarom zou ik feiten leren
in een schoolsysteem

00:08:57.868 --> 00:08:59.827
wanneer de belangrijkste feiten

00:08:59.827 --> 00:09:03.274
die de beste wetenschap
van dat schoolsysteem voortbrengt,

00:09:03.545 --> 00:09:07.554
duidelijk niets betekenen
voor onze politici en gemeenschap.

00:09:09.513 --> 00:09:12.573
Sommigen zeggen dat Zweden
maar een klein land is

00:09:12.794 --> 00:09:15.424
en dat het niet uitmaakt wat we doen,

00:09:15.826 --> 00:09:20.104
maar ik denk dat als een paar kinderen
al over de hele wereld in het nieuws komen

00:09:20.104 --> 00:09:22.571
door gewoon een paar weken
niet naar school te gaan,

00:09:23.002 --> 00:09:26.033
wat zouden we dan samen
kunnen doen als je zou willen?

00:09:26.033 --> 00:09:29.449
(Applaus)

00:09:30.425 --> 00:09:33.095
We zijn nu bijna
bij het einde van mijn talk

00:09:35.014 --> 00:09:40.305
en dan beginnen mensen
meestal te praten over hoop --

00:09:40.885 --> 00:09:45.337
zonnepanelen, windenergie,
kringloopeconomie, enzovoort --

00:09:46.305 --> 00:09:48.343
maar dat ga ik niet doen.

00:09:48.676 --> 00:09:53.244
We hebben 30 jaar van peptalk
en positieve ideeën gehad.

00:09:53.837 --> 00:09:56.124
En het spijt me,
maar het werkt gewoon niet.

00:09:56.834 --> 00:09:58.442
Want als het dat wel deed,

00:09:58.446 --> 00:10:00.704
was de uitstoot inmiddels wel afgenomen.

00:10:00.704 --> 00:10:02.357
En dat is niet zo.

00:10:03.397 --> 00:10:05.845
En ja, we hebben behoefte aan hoop,

00:10:06.505 --> 00:10:08.114
natuurlijk.

00:10:08.574 --> 00:10:12.394
Maar wat we meer nodig hebben
dan hoop is actie.

00:10:12.965 --> 00:10:16.108
Beginnen we eenmaal iets te doen,
dan is er overal hoop.

00:10:17.645 --> 00:10:19.885
Dus in plaats van hoop te zoeken,

00:10:19.885 --> 00:10:21.745
zoek naar actie.

00:10:22.435 --> 00:10:26.444
Dan, en pas dan, komt er hoop.

00:10:28.486 --> 00:10:34.970
Op dit moment gebruiken we
100 miljoen vaten olie per dag.

00:10:35.895 --> 00:10:38.146
Er zijn geen wetten om dat te veranderen.

00:10:39.073 --> 00:10:41.675
Er zijn geen regels
om die olie in de grond te houden.

00:10:43.283 --> 00:10:46.320
We redden de wereld dus niet
door de regels te volgen;

00:10:46.915 --> 00:10:49.495
de regels zullen moeten veranderen.

00:10:50.124 --> 00:10:52.131
Alles zal moeten veranderen

00:10:52.601 --> 00:10:54.465
en wel vanaf vandaag.

00:10:54.934 --> 00:10:56.073
Dank je wel.

00:10:56.073 --> 00:10:59.422
(Applaus)