< Return to Video

Moda që kremton forcën dhe shpirtin afrikan

  • 0:01 - 0:05
    Shpesh thuhet se ndodhitë
    e historisë shkruhen nga fitimtarët,
  • 0:05 - 0:06
    por nëse është e vërtetë,
  • 0:06 - 0:09
    çfarë do ndodhë me të shtypurit,
  • 0:09 - 0:11
    dhe si të shpresojnë
    që të aspirojnë për diçka më të madhe
  • 0:11 - 0:15
    nëse kurrë nuk u tregohen
    ndodhitë e së shkuarës së tyre të ndritur?
  • 0:16 - 0:20
    Nëse, sikur, do qëndroja para jush
    si vetëm një rrobaqepës,
  • 0:20 - 0:23
    por i veshur me coha të lashta
    dhe moderne,
  • 0:23 - 0:24
    kam gjetur një zanat më të mirë.
  • 0:25 - 0:27
    Gjatë punës si stilist,
  • 0:27 - 0:30
    kam zbuluar rëndësinë
    e mundësimit të përfaqësimit
  • 0:30 - 0:33
    të anëtarëve të margjinalizuar
    të shoqërisë tonë,
  • 0:33 - 0:36
    dhe rëndësinë për të treguar
    për më të cënueshmmit nga ne
  • 0:36 - 0:39
    se ata nuk kanë më arsye
    pse të rrezikojnë
  • 0:39 - 0:41
    që të përshtaten me pjesën
    më të madhe që nuk rrezikon.
  • 0:43 - 0:44
    Na rezulton se moda,
  • 0:44 - 0:47
    një disiplinë që shumë
    e mendojnë të parëndësishme,
  • 0:47 - 0:50
    në fakt, mund të jetë një mjet
    i fuqishëm që të largojë paragjykimet
  • 0:50 - 0:54
    dhe të përkrahë imazhin e vetvetes
    për popullsinë e nënpërfaqsuar.
  • 0:55 - 0:58
    Interesi im në përdorimin e stilimit
    si mjet për ndryshimet sociale
  • 0:58 - 1:00
    është personal.
  • 1:00 - 1:03
    Duke qenë amerikan nga Nigeria,
    e di se sa lehte fjala "Afrikan"
  • 1:03 - 1:07
    mund të përdoret nga një
    tregues i thjeshtë gjeografik
  • 1:07 - 1:08
    në një term me kuptim negativ.
  • 1:10 - 1:12
    Për ne që vijmë nga ky shtet i bukur,
  • 1:12 - 1:15
    të jemi afrikanë do thotë
    të frymëzohesh nga kultura
  • 1:15 - 1:18
    e të mbushemi me shpresën e
    pavdekshme për të ardhmen.
  • 1:19 - 1:23
    Ndaj, në përpjekje për të larguar
    konceptet e gabuara që mund
  • 1:23 - 1:25
    të jenë për vendin tim të lindjes,
  • 1:25 - 1:28
    përdor stilimin si mjet të tregoj ndodhi,
  • 1:28 - 1:29
    ngjarje për lumturinë,
  • 1:29 - 1:31
    për triumfet,
  • 1:31 - 1:34
    për këmbënguljen në të gjithë
    diasporën afrikane.
  • 1:35 - 1:36
    I tregoj këto ngjarje
  • 1:36 - 1:39
    si një përpjekje të përbashkët
    për të korrigjuar të dhënat historike,
  • 1:39 - 1:42
    sepse, pavarësisht nga cili vend vijmë,
  • 1:42 - 1:45
    secili nga ne është prekur
    nga ngjarjet e koklavitura
  • 1:45 - 1:47
    të cilat i kanë sjellë familjet
    në tokë të huaj.
  • 1:48 - 1:51
    Këto ngjarje i kanë dhënë formë
    si e shohim botën,
  • 1:51 - 1:53
    dhe i kanë rrënjosur
    paragjykimet që i mbartim akoma.
  • 1:54 - 1:56
    Që t'i luftojmë këto parajykime,
  • 1:56 - 1:59
    puna ime vizaton estetikën
    nga pjesë të ndryshme të globit
  • 1:59 - 2:01
    dhe formon një tregim për rëndësinë
  • 2:01 - 2:02
    e luftës për përfshirje.
  • 2:03 - 2:06
    Me rimodelimin e imazheve
    nga arti klasik europian
  • 2:06 - 2:08
    dhe duke i bashkuar me estetikën afrikane,
  • 2:08 - 2:12
    jam në gjendje t'i zhvendos njerëzit
    me ngjyrë në rolet kryesore,
  • 2:12 - 2:14
    duke ju mundësuar një farë dinjiteti
  • 2:14 - 2:16
    që nuk e kanë patur më parë.
  • 2:17 - 2:21
    Kjo metodë shkatërron ngjarjet e pranuara
    të inferioritetit afrikan në hstori,
  • 2:22 - 2:24
    dhe shërben si frymëzim
    për njerëzit me ngjyrë
  • 2:24 - 2:27
    që ruhen nga rreziku ta shohin veten
    të portretizuar pa sofistikim
  • 2:28 - 2:29
    dhe pa hijeshi.
  • 2:30 - 2:32
    Secila nga këto sixhade kulturore
  • 2:32 - 2:34
    bëhet një rrobë e qepur
  • 2:34 - 2:38
    apo një shall i mëndafshtë, si ky
    që kam veshur krejt rastësisht.
  • 2:38 - 2:40
    (Të qeshura)
  • 2:40 - 2:43
    Madje, edhe të rrethuar nga
    klasicizmi europian,
  • 2:43 - 2:47
    këto ngjarje lartësojnë
    meritat e fuqizimit afrikan.
  • 2:48 - 2:53
    Kështu, mjetet e mjeshtrave
    bëhen kryevepra
  • 2:53 - 2:55
    për të kremtuar ata
    që dikur ishin të nënshtruar.
  • 2:57 - 2:59
    Kjo metaforë shtrihet
    përtej fushës së artit
  • 2:59 - 3:01
    drejt e në botën reale.
  • 3:01 - 3:05
    Të veshur nga refugjatët apo
    sipërmarrësit që ndryshojnë botën,
  • 3:05 - 3:08
    kur njerëzve u jepet liria
    të përfaqësojnë veten
  • 3:08 - 3:10
    në një mënyrë që kremton
    identitetet e tyre unike,
  • 3:11 - 3:12
    ndodh diçka magjike.
  • 3:12 - 3:14
    Jemi më të mëdhenj.
  • 3:14 - 3:15
    Më krenarë e të vet-ndërgjegjshëm
  • 3:15 - 3:18
    sepse po përfaqësojmë veten
    tonë autentike.
  • 3:19 - 3:22
    Dhe nga ana tjetër, ne që jemi
    përreth tyre edukohemi më shumë,
  • 3:22 - 3:26
    jemi më të hapur dhe më tolerantë
    ndaj pikëpamjeve të ndryshme të tyre.
  • 3:27 - 3:29
    Ndaj, rrobat që veshim
  • 3:29 - 3:33
    mund të jenë ilustrim shumë i mirë
    i fuqisë së butë diplomatike.
  • 3:34 - 3:36
    Rrobat që veshim mund të
    shërbejnë si ura
  • 3:36 - 3:38
    midis kulturave tona të ndryshme.
  • 3:38 - 3:44
    Ndaj, qëndroj këtu para jush
    si një rrobaqepës.
  • 3:45 - 3:47
    Puna ime ka qenë gjithmonë
    më shumë se vetëm modë.
  • 3:48 - 3:51
    Është bërë qëllimi im për të
    rishkruar ngjarjet kulturore
  • 3:51 - 3:55
    që njerëzit me ngjyrë të shihen
    në një dritë me nuancë të re,
  • 3:55 - 3:56
    që ne,
  • 3:56 - 3:58
    bijtë krenarë të Afrikës e Saharasë jugore
  • 3:58 - 4:00
    mund të shëtisim botën
  • 4:00 - 4:02
    me krenari për veten.
  • 4:03 - 4:05
    Ishte e vërtetë që
    ndodhitë e historisë
  • 4:05 - 4:09
    tregoheshin nga fitimtarët e tyre,
  • 4:09 - 4:10
    por unë jam i brezit të ri.
  • 4:11 - 4:13
    Puna ime flet për ata
  • 4:13 - 4:16
    që nuk do lejojnë më të ardhmen
    të kontrollohet nga e shkuara shqetësuese.
  • 4:16 - 4:20
    Sot, jemi të gatshëm
    të tregojmë historitë tona
  • 4:20 - 4:23
    pa kompromise, pa kërkuar ndjesë.
  • 4:23 - 4:25
    Por pyetja mbetet pezull akoma:
  • 4:26 - 4:29
    A jeni të përgatitur
    për atë çka do dëgjoni?
  • 4:30 - 4:34
    Shpresoj të jeni,
    ne po i sjellim gjithsesi.
  • 4:34 - 4:38
    (Duartrokitje)
Title:
Moda që kremton forcën dhe shpirtin afrikan
Speaker:
Walé Oyéjidé
Description:

Të jesh afrikan duhet të frymëzohesh nga kultura dhe të mbushesh me shpresë të pavdekshme për të ardhmen ", thotë projektuesi dhe TED Fellow Walé Oyéjidé. Me linjën e tij Ikiré Jones (ju do të shihni punën e tyre tek "Pantera e zezë" të Marvelit) ai përdor stilin klasik për të shfaqur elegancën dhe hijeshinë e grupeve shpesh të margjinalizuara, në veshje të qepura mirë që tregon një histori.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
04:54

Albanian subtitles

Revisions Compare revisions