ئەو پەتا دەمارییەی کە دێت
-
0:00 - 0:02مەگەر ئێمە شتێک بکەین
بۆ قەدەغە کردنی ئەوە، -
0:02 - 0:05لە سەرووی ٤٠ ساڵی داھاتووەوە ڕووبەڕووی
نەخۆشییەکی درم دەبینەوە -
0:05 - 0:08لە نەخۆشییە دەمارییەکان
لە سەر ئاستی جیھان. -
0:08 - 0:12بیرۆکەیەکی شاد.
-
0:12 - 0:15لەم نەخشەیەدا، ھەموو وڵاتێک
کە بە شین ڕەنگ کراوە -
0:15 - 0:19زیاتر لە ٢٠ لە سەدی دانیشتوانەکەی
لە سەرووی تەمەنی ٦٥ دان. -
0:19 - 0:21ئەمە ئەو جیھانەیە کە تێیدا دەژین.
-
0:21 - 0:24و ئەو جیھانەیە کە منداڵەکانت تێیدا دەژین.
-
0:25 - 0:29بۆ ١٢٠٠٠ ساڵ، دابەش کردنی
تەمەن لە کۆمەڵەی مرۆڤ -
0:29 - 0:32لە ھەرەمێک دەچێت،
لەگەڵ پیر ترینیان لە لوتکە. -
0:32 - 0:34ئەوە پێشتر ئاست کراوە.
-
0:34 - 0:38لە ٢٠٥٠، ئەوە ستون دەبێت و دەست
بە ھەڵگەڕانەوە دەکات. -
0:38 - 0:41لەبەر ئەمەیە ئەوە ڕوودەدات.
-
0:41 - 0:44تێکڕای ماوەی ژیان بووە بە دوو
ئەوەندە لە ١٨٤٠ەوە، -
0:44 - 0:49و لە زیاد بوون دایە، بە تێکڕای نزیکەی
پێنج سەعات ھەموو ڕۆژێک. -
0:49 - 0:52و لەبەر ئەوەیە ئەمە بە
تەواوی شتێکی باش نییە: -
0:52 - 0:56چونکە لە سەرووی ٦٥ ساڵی، لە ژێر
مەترسی توش بوون بە زەھایمەر، -
0:56 - 1:00یان نەخۆشییەکانی ئیفلیجین
بە ئاشکرا زیاد دەکەن. -
1:00 - 1:04لە ٢٠٥٠، ٣٢ میلیۆن خەڵک لە ویلایەتە
یەکگرتوەکانی ئەمریکا -
1:04 - 1:07لە سەرووی تەمەنی ٨٠ ساڵی دان،
مەگەر ئێمە شتێک بکەین، -
1:07 - 1:09نیوەیان توشی نەخۆشی زەھایمەر دەبن
-
1:09 - 1:12و سێ میلیۆن زیاتر توشی
نەخۆشی ئیفلیج بوون دەبن. -
1:12 - 1:15ئێستا، ئەوانە و نەخۆشیە دەمارییەکانی تر--
-
1:15 - 1:18بۆ ئەوە ھیچ چارەسەرییەک
و ڕێگریمان نییە-- -
1:18 - 1:20لە ساڵێکدا نزیکەی سێ
تریللیۆن دۆلاری تێدەچێت. -
1:20 - 1:24لە ساڵی ٢٠٥٠ تا سەرووی یەک
تریلیۆن دۆلار دەبێت. -
1:24 - 1:26نەخۆشی زەھایمەر دەست
پێدەکات کاتێک پڕۆتینێک -
1:26 - 1:28کە پێویستە بە شێوەیەکی گونجاو بپێچرێتەوە
-
1:28 - 1:32بە ھەڵە دەپێچرێتەوە لە شێوەی
پێچانەوەی ئۆریگامی. -
1:32 - 1:35کەواتە ئەو ڕێگەیەی ئێمە دەیگرینە
بەر، نەخشاندنی دەرمانە -
1:35 - 1:38کە وەک شریتی گەردی ساڕێژ کردن ئیش دەکەن،
-
1:38 - 1:41بۆ گرتنی پڕۆتینەکە بە شێوە گونجاوەکەی.
-
1:41 - 1:43ئەوە بەردەوامی دەدا لە
دروست کردنی کۆمەڵەکان -
1:43 - 1:47کە واپێدەچێت بەشە گەورەکانی مێشک
بکوژێت کاتێک ئەمە دەکەن. -
1:47 - 1:49تەواو سەرنجڕاکێشە،
نەخۆشییە دەمارییەکانی تر -
1:49 - 1:52کە کاریگەری لەسەر بەشە زۆر
جیاوازەکانی مێشک دەبێت -
1:52 - 1:55ھەروەھا کۆمەڵەی پڕۆتینی
بە ھەڵە پێچراوە نیشان دەدات، -
1:55 - 1:58کە دەریدەخات ئەم ڕێبازە ڕەنگە
ڕێبازێکی گشتی بێت، -
1:58 - 2:00و ڕەنگە بۆ چارەسەری نەخۆشی
دەمار بەکار بێت، -
2:00 - 2:02تەنیا نەخۆشی زەھایمەر نا.
-
2:02 - 2:05و ھەروەھا پەیوەندیەکی سەرنجڕاکێش
بە شێرپەنجە ھەیە لێرە، -
2:05 - 2:07چونکە خەڵک لەگەڵ نەخۆشییە دەمارییەکان
-
2:07 - 2:10زۆر کەم تووشی جۆرەکانتی شێرپەنجە دەبن.
-
2:10 - 2:13و ئەوە پەیوەندییەکە کە زۆرینەی
خەڵک ئێستا شوێنی ناکەون، -
2:13 - 2:16بەڵام سەنجی ڕاکێشاوین.
-
2:16 - 2:19زۆرێک لە گرنگترین و ھەموو کارە
ھونەرییەکان لەم ھەرێمە -
2:19 - 2:22پارەی بۆ دابین دەکرێت
لە لایەن خێرخوازی تایبەت -
2:22 - 2:25و بواری گەورەتر ھەیە لێرە بۆ
یارمەتیدانی تایبەتی زیاتر، -
2:25 - 2:28چونکە بە داخەوە حکومەت
زۆر پشت بەمە دەبەستێت. -
2:28 - 2:32لەم کاتەدا، ئێمە چاوەڕێی ھەموو ئەم
شتانەمان دەکرد کە ڕوو بدەن، -
2:32 - 2:34ئەمە ئەوەیە کە دەتوانی بۆ خۆتی بکەیت.
-
2:34 - 2:36گەر دەتەوێت مەترسی ئیفلیج
بوونت کەم کەیتەوە -
2:36 - 2:41کافاین بۆ ھەندێک بوار پارێزەرە؛
کەس نازانێت بۆچی. -
2:41 - 2:44برینەکانی سەر خراپن بۆت، دەبنە
ھۆی نەخۆشی ئیفلیج بوون. -
2:44 - 2:48و ھەروەھا ئەنفلۆنزای باڵندە
شتێکی باش نییە. -
2:49 - 2:52ئەوەندەی کە دەتوانی خۆت بپارێزە
لە نەخۆشی زەھایمەر، -
2:52 - 2:55باشە، دەرکەوتوە کە ڕۆنی ماسی کاریگەری ھەیە
-
2:55 - 2:58لە کەم کردنەوەی مەترسی
توش بوون بە زەھایمەر. -
2:58 - 3:00و پێویستە پەستانی خوێنت
بە نزمی بھێڵییەوە، -
3:00 - 3:02چونکە بەرزی پەستانی خوێنی درێژخایەن
-
3:02 - 3:04مەترسیدارترین ھۆکارە بۆ نەخۆشی زەھایمەر.
-
3:04 - 3:07ھەروەھا گەورەترین ھۆکاری
مەترسیدارە بۆ گلۆکۆما، -
3:07 - 3:10کە نەخۆشی زەھایمەری چاوە.
-
3:10 - 3:12بە دڵنیاییەوە، کە کار لە توانای
فێر بوون بکا، -
3:12 - 3:14"بەکاری بھێنە یان لە دەستی
بدە" جێبەجێ دەبێت، -
3:14 - 3:16کەواتە تۆ دەتەوێت بە
ھۆشت چالاک بمێنیتەوە. -
3:16 - 3:18بەڵام ھێی، تۆ گوێ بۆ من دەگری
-
3:18 - 3:20کەواتە تەواو تێگەشتن لەمە.
-
3:20 - 3:24و کۆتا شت، ھیوای بەخت بۆ خەڵک
بخوازن وەک من، باشە؟ -
3:24 - 3:26چونکە کاتژمێرەکە بۆ ھەموومان دەچرکێنێ.
-
3:26 - 3:29سوپاس
- Title:
- ئەو پەتا دەمارییەی کە دێت
- Speaker:
- گرێگۆری پێتسکۆ
- Description:
-
more » « less
کیمیاگەر گرێگۆری پێتسکۆ، گفتوگۆیەکی قایلکەری دەکات کە لە ٥٠ ساڵی داھاتوو، ئێمە نەخۆشییەکی پەتایی دەماری دەبینین، وەک زەھایمەر، وەک دانیشتوانانی جیھان گەشە دەکات. چارەسەرە: توێژینەوەی زیاتر لە مێشک و ئێشەکانی مێشک بکەین.
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 03:29
|
Daban Q Jaff approved Kurdish subtitles for The coming neurological epidemic | |
|
|
Daban Q Jaff accepted Kurdish subtitles for The coming neurological epidemic | |
|
|
Daban Q Jaff edited Kurdish subtitles for The coming neurological epidemic | |
|
|
Daban Q Jaff edited Kurdish subtitles for The coming neurological epidemic | |
|
|
Daban Q Jaff edited Kurdish subtitles for The coming neurological epidemic | |
|
Shajwan Ibrahim edited Kurdish subtitles for The coming neurological epidemic | |
|
|
Shajwan Ibrahim edited Kurdish subtitles for The coming neurological epidemic | |
|
|
Shajwan Ibrahim edited Kurdish subtitles for The coming neurological epidemic |