< Return to Video

د نړۍ په هر کونج کې د ادرس لپاره یو دقیق درې لغوي لغت

  • 0:01 - 0:03
    د ملګري ملتونو پر بنسټ،
  • 0:03 - 0:06
    په میلیاردونو خلک اوس ادرسونه نه لري.
  • 0:07 - 0:09
    اقتصاد پوه هرناندو دی سوتو ویلي،
  • 0:09 - 0:11
    د ادرس پرته،
  • 0:11 - 0:13
    تاسې د قانونو ورهاخوا ژوند کوئ.
  • 0:13 - 0:14
    کیدای شي تاسې بیخې موجود نه یاست.
  • 0:16 - 0:19
    زه درته نن وایم چې څنګه به زه او
    زما ټیم هڅه کوي چې
  • 0:20 - 0:23
    دې ته بدلون ورکړي. که تاسې چیرته انلاین
    نقشې ته لاړ شئ او هلته
  • 0:23 - 0:25
    د برازیل فویلا وګورئ او یا په افریقا
  • 0:25 - 0:28
    کې کوم ښارګوټی وګورئ، نو تاسې به ډيرې
    فاصلې او څو کوڅې وګورئ
  • 0:29 - 0:31
    خو که بیا يې د سټلایټ نه وګورئ،
  • 0:31 - 0:34
    نو په زرګونه خلک وګورئ، کورونه، تجارتونه
  • 0:34 - 0:37
    خو له نقشې ورک او ادرس نلري
  • 0:38 - 0:39
    د ګانا مرکز، اکرا کې،
  • 0:39 - 0:44
    دیوالونو په سر حروف او شمارې لیکل شوي وي،
  • 0:44 - 0:47
    په دې ځایونو کې خلکو ادرسونه ورکړي
    خو لا تر اوسه بشپړ نه دي.
  • 0:48 - 0:51
    خو دا ټول ځایونه بې ادرسه
    ځایونه دي،
  • 0:51 - 0:53
    چې ډير غټ اقتصادي پوتانشیل لري.
  • 0:55 - 0:58
    نو ځکه ما سره د ادرس موضوع ذهن کې راغله
  • 0:58 - 1:01
    ما د موسیقۍ تجارت کې ۱۰ کاله کار کړی،
  • 1:01 - 1:03
    او تاسې د موسیقۍ نړۍ باره کې دومره
    معلومات ونه لرئ
  • 1:03 - 1:06
    چې هره ورځ خلک د ادرس له ستونزو
    سره مخ دي.
  • 1:06 - 1:09
    نو هنرمندانو ته چې هغه کمپنیو سره چې
  • 1:09 - 1:12
    په لوړه کچه تولیدات کوي
  • 1:12 - 1:14
    نو تقریبا هر یو پکې ورکیږي.
  • 1:14 - 1:16
    نو بیا که یو کس ته خپل مهالویش کې
  • 1:16 - 1:19
    وخت ورکړې او کوم وخت چې دې وعده کړې وي،
  • 1:19 - 1:20
    په وخت ور ونه رسیږې.
  • 1:20 - 1:22
    او مونږ ډير خراب وخت درلود،
  • 1:23 - 1:26
    لکه په ایټالیه کې چې د ټرک ډریور چې په یو
    ساعت کې د روم شمال خواته
  • 1:26 - 1:28
    خالي کړې، د روم جنوب خواته وړي،
  • 1:28 - 1:30
    او له دې څخه هم بد وخت،
  • 1:30 - 1:32
    کله چې د بینجو غږونکی ماته زنګ
    وهي او وایي،
  • 1:32 - 1:35
    کریس! وارخطا کیږه مه،
  • 1:35 - 1:36
    مونږ د بل چا واده ته تللي یو.
  • 1:36 - 1:38
    (په خندا)
  • 1:38 - 1:40
    نو د روم دې پیښې څخه لږ وخت وروسته،
  • 1:40 - 1:43
    ما خپل یو ملګري سره دا خبره
    شریکه کړه،
  • 1:43 - 1:44
    چې هغه یو ریاضي پوه دی،
  • 1:44 - 1:47
    هغې ویل چې دا یوه ستونزه ده
    او دې باره کې باید یوڅه وکړو.
  • 1:47 - 1:49
    مونږ فکر وکړ، چې مونږ یو نوی
    سیستم رامنځته کړو.
  • 1:49 - 1:51
    چې د زوړ سیستم په څیر نه وي.
  • 1:52 - 1:54
    مونږ موافق شو چې ادرسونه سیستم خراب دی.
  • 1:54 - 1:56
    مونږ پوهیدو چې داسې سیستم غواړو
    چې دقیق وي
  • 1:57 - 1:59
    خو د GPS، latitude او longitude
  • 1:59 - 2:00
    هم ډیر مغلقه دي.
  • 2:01 - 2:04
    نو مونږ دنیا په درې متري مربع وویشله.
  • 2:05 - 2:09
    ټوله دنیا په ۵۷ تریلیارده درې مترۍ
    مربع باندې وویشل شوه،
  • 2:09 - 2:11
    او مونږ پوه شو چې ډیر داسې لغاتونه شته
  • 2:11 - 2:13

    چې رایوځای کولای شو
  • 2:13 - 2:16
    او د درې مترۍ مربع
    لپاره یو نوی
  • 2:16 - 2:18
    لغت رامنځته کړو.
  • 2:19 - 2:20
    مونږ ۴۰ زره لغاتونه استعمال کړل،
  • 2:20 - 2:22
    نو دا شو ۴۰ زره مکعبه،
  • 2:22 - 2:25
    او ۶۴ تریلیونه د درې لغاتونو ترکیب،
  • 2:25 - 2:29
    چې دا شمیره د ۵۷ تریلیونه درې متره مربع
  • 2:29 - 2:30
    نه یو څه ډير دی.
  • 2:31 - 2:33
    نو مونږ هم همداسې وکړل.
  • 2:33 - 2:36
    مونږ دنیا په درې مترۍ مربع باندې وویشله،
  • 2:36 - 2:39
    او هر یو ته مو بې جوړې درې لغوي
    پیژند ورکړ،
  • 2:39 - 2:41
    چې هغې ته مو درې لغوي ادرس نوم ورکړ.
  • 2:41 - 2:44
    د مثال په ډول، دلته،
  • 2:44 - 2:47
    لکه میز.چوکۍ. کاشوغه،
  • 2:47 - 2:48
    (په خندا)
  • 2:48 - 2:50
    خو دلته...
  • 2:51 - 2:54
    خو انګلیسي لپاره
  • 2:57 - 2:59
    دا بیا کافي نه ده.
  • 2:59 - 3:03
    مونږ فکر وکړ چې خلک باید دا سیستم په خپله
  • 3:03 - 3:04
    ژبه کې هم استعمال کړي
  • 3:04 - 3:06
    تراوسه، مونږ په ۱۴ ژبو کې جوړ کړی،
  • 3:06 - 3:09
    چې پکې فرانسوي، سواهلي، او عربي شاملې دي
  • 3:09 - 3:11
    او اوس په ژوسا، زولو او هندي باندې کار کوو.
  • 3:13 - 3:15
    خو دا نظریه له دې هم ډير کولی شي
  • 3:15 - 3:18
    چې زما موسیقۍ ملګري په وخت خپل ځای ته
    راورسیږي.
  • 3:18 - 3:22
    که چیرته د ۷۵ سلنه هیوادونه چې د ادرسونو
    لپاره هڅه وکړي،
  • 3:22 - 3:24
    پر ځای درې لغوي ادرس څخه ګټه
    واخلي
  • 3:24 - 3:27
    نو نور هم ډیرځایونو کې استعمالیدای شي
  • 3:28 - 3:30
    د جنوبي افریقا، دوربن کې،
  • 3:30 - 3:32
    یوه موسسه چې د ګیټوی هیلت په نوم
    ده
  • 3:32 - 3:35
    په خپله ټولنه کې يې ۱۱ زره درې لغوي
  • 3:35 - 3:37
    ادرسې نښې لګولي.
  • 3:37 - 3:39
    نو حامله ښځې چې د کار لپاره ځي،
  • 3:39 - 3:41
    عاجله خدمتونو ته زنګ وهلی شي
  • 3:41 - 3:43
    او کولی شي خپل دقیق ځای وروښایي.
  • 3:43 - 3:47
    خو مخکې به امبولانس په ساعتونو کې
    ځای نه شو پیدا کولی.
  • 3:47 - 3:50
    په منګولیا کې ملي پوست خدمتونو هم دغه
    سیستم غوره کړی
  • 3:50 - 3:53
    او اوس د لومړي ځل لپاره
  • 3:53 - 3:54
    سامان د خلکو کورونو پورې رسوي
  • 3:54 - 3:58
    ملګري ملتونه يې افت ځپلي سیمو کې
    هم استعمالوي
  • 3:58 - 4:01
    تر څو مرسته ټاکلي او دقیق ځای ته
    ورسوي.
  • 4:01 - 4:03
    په کارابین کې يې ډامینوس پیزا والا هم
    استعمالوي،
  • 4:03 - 4:06
    تر دې وړاندې يې د پیریدونکو کورونه
    نه شول پیدا کولې.
  • 4:06 - 4:09
    خو دوی غوښتل چې پيزا سړیدو نه وړاندې
    د خلکو کورونو ته ورسوي
  • 4:10 - 4:12
    په لنډه، تاسې موټر کې کښینئ.
  • 4:12 - 4:14
    او درې لغوي لغات وایې،
  • 4:14 - 4:16
    او موټر به مو هماغه دقیق ځای ته رسوي.
  • 4:18 - 4:21
    په افریقا کې خلکو د لینی ټیلیفونو پر ځای
  • 4:21 - 4:23
    مبایل استعمالوي،
  • 4:23 - 4:26
    او بانکي راکړه ورکړه هم د مبایل له لارې
    تر سره کوي.
  • 4:27 - 4:31
    مونږ ډیر ویاړو چې افریقا کې درې
    پوسته رسونکي خدمتونه
  • 4:31 - 4:34
    لکه نایجیریا، جی باوټي او کوټی دی لوور
  • 4:34 - 4:37
    درې لغوي ادرس خدمت څخه ګټه اخلي،
  • 4:37 - 4:39
    نو ددې مطلب دا دی چې خلک په هاغه هیوادونو
  • 4:39 - 4:42
    کې په ډيره اسانۍ ویلی شي چې دوی
    چیرته اوسیږي.
  • 4:43 - 4:47
    زما لپاره، د ادرس زوړ سیستم ډیر
    زړه خوړونکی وو.
  • 4:47 - 4:49
    خو د میلیاردونو خلکو لپاره،
  • 4:49 - 4:52
    د تجارت یو منفي ټکی وو.
  • 4:52 - 4:55
    د تجارانو لپاره يې زیربناوي پرمختګ
    مخه نیوله،
  • 4:55 - 4:56
    او شاید ژوند يې اخستی شو.
  • 4:57 - 4:58
    مونږ په دې موخه یو تر څو يې بدل شي
  • 4:58 - 5:00
    درې لغته په یو وخت کې
  • 5:00 - 5:01
    مننه
  • 5:01 - 5:05

    ژباړه: طارق نجیب
Title:
د نړۍ په هر کونج کې د ادرس لپاره یو دقیق درې لغوي لغت
Speaker:
کریس شلډرک
Description:

درې لغوي لغت، د کریس شلډرک او د هغې ټیم له خواچې ټوله کره يې په درې متري مربع ویشلې او دې لپاره يې بې جوړې نوم غوره کړی. دا سیستم میلیاردونو خلکو ته ادرس ورکوي. په دې ویډیو کې همدې په اړه خبرې شوي.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
05:18

Pashto subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.