-
Được rồi.
-
Vậy khi nói về việc tạo ra
sản phẩm người dùng thích
-
thì cụ thể tôi muốn nói về cách chúng ta
tạo ra những thứ khiến người dùng hào hứng,
-
và người dùng mong muốn
một cách vô điều kiện
-
rằng không chỉ sản phẩm đó thành công,
mà cả công ty đằng sau nó nữa.
-
Chúng ta sẽ có rất nhiều thông tin,
-
nên đừng ghi chú nhiều quá,
hãy tập trung nghe thôi.
-
Tôi sẽ đăng slide lên Twitter
của tôi, và trong link đó
-
sẽ có những cách để các bạn ghi chú,
và các bạn có thể hỏi tôi.
-
Nên nếu không thể nói hết,
tôi sẽ trả lời sau buổi hôm nay.
-
Vậy, các bạn đã học khá nhiều điều
về tăng trưởng trong vài tuần vừa qua,
-
và đối với tôi,
tăng trưởng khá là đơn giản.
-
Đó là sự tương tác
giữa 2 đại lượng hay biến số khác nhau:
-
Tỷ lệ chuyển đổi
và rời bỏ, đúng chứ?
-
Và khoảng cách giữa hai đại lượng này
sẽ cho thấy tốc độ tăng trưởng của các bạn.
-
Và hầu hết mọi người,
đặc biệt là kiểu người kinh doanh,
-
thường thích xem xét sự tương tác này
theo kiểu rất con số và toán học.
-
Hôm nay, tôi muốn nói về điều này
một cách con người hơn.
-
Vì khi một startup tương tác
với người dùng,
-
các bạn sẽ có tương tác khá gần gũi
trong những giai đoạn đầu.
-
Nên tôi nghĩ sẽ luôn có cách khác
để xem xét cách xây dựng sản phẩm.
-
Chúng tôi xem xét rất nhiều ví dụ
khác nhau, và xem nó tốt ở điểm nào.
-
Triết lý của tôi trong rất nhiều điều
mà tôi dạy về startup là
-
cách tốt nhất để tiến tới 1 tỷ đô là
tập trung vào những giá trị
-
đã giúp các bạn kiếm được 1 đô
đầu tiên, và 1 người dùng đầu tiên.
-
Nếu các bạn làm đúng điều đó,
mọi thứ khác sẽ tự chạy.
-
Đó là một kiểu niềm tin.
-
Và tôi trở thành đối tác
của YC và cũng là cựu học viên.
-
Tôi đã học khóa mùa đông năm 2006, đó là
khóa thứ 2. Và tôi làm một sản phẩm tên là Wufoo.
-
Wufoo là một nền tảng để làm biểu mẫu, giúp các bạn
tạo các biểu mẫu liền lạc, khảo sát trực tuyến, và thanh toán.
-
Về cơ bản, nhìn sơ qua sẽ tưởng
nó được thiết kế bởi Fisher Price.
-
Nhưng điều thú vị
là vì nó rất dễ sử dụng,
-
nên chúng tôi có khách hàng trong mọi ngành nghề,
thị trường, lĩnh vực mà các bạn có thể nghĩ tới,
-
bao gồm phần lớn
những công ty trong Fortune 500.
-
Công ty chạy được 5 năm,
rồi bán cho SurveyMonkey vào năm 2013.
-
Thời điểm đó, chúng tôi rất hào hứng với vụ thu mua.
Chúng tôi là nhóm duy nhất chỉ có 10 người.
-
Và dù chúng tôi nhận quỹ ở Silicon Valley
thông qua Y Combinator,
-
chúng tôi lại vận hành nó từ Florida.
-
Chúng tôi không có văn phòng,
mọi người làm việc ở nhà.
-
Và chúng tôi đều rất xuất sắc.
Mỗi chấm ở đây là một startup
-
đã kết thúc thông qua IPO
hoặc được thu mua.
-
Và chúng tôi xuất sắc ở cạnh trái.
Trục dưới là số vốn được nhận.
-
Và trục đứng là giá trị công ty
tại thời điểm đó.
-
Tóm lại, trung bình một startup
gọi vốn được khoảng 25 triệu đô.
-
Và giúp nhà đầu tư thu lợi 676%.
-
Wufoo đã gọi vốn được
tổng cộng 118 triệu đô.
-
Và giúp nhà đầu tư thu lợi
đến 29 ngàn phần trăm.
-
Vậy nên có rất nhiều người
tò mò thích thú,
-
điều gì đã khiến Wufoo tạo khác biệt
và làm sao chúng tôi điều hành nó
-
và phần lớn đều là:
tập trung vào sản phẩm.
-
Chúng tôi không muốn làm
một phần mềm mà...
-
mà chỉ để mọi người muốn dùng, giống như
làm việc trong một căn phòng chật chội
-
vì đó là một dạng ứng dụng
dựa trên dữ liệu.
-
Chúng tôi muốn làm một sản phẩm
mà mọi người yêu quý,
-
mà mọi người muốn gắn kết, và chúng tôi
thực sự rất cuồng tín trong cách tiếp cận này.
-
Ý tưởng này vào lúc đó
có vẻ giống như kiểu là...
-
một kiểu gì đó khá khoa học.
-
Nên chúng tôi nói kiểu như: "Okay,
-
điều thú vị trong startup khi chúng ta muốn
tạo ra những thứ mọi người yêu thích đó là
-
tình yêu và những cảm xúc vô điều kiện là
những thứ rất khó triển khai trong đời thực.
-
Mà khi startup,
chúng ta phải quy mô hóa được nó."
-
Vậy nên chúng tôi quyết định
bắt đầu bằng cách hỏi:
-
"Vậy tình cảm trong đời thực là gì,
và làm sao để áp dụng điều đó
-
vào cách vận hành doanh nghiệp
và xây dựng sản phẩm?"
-
Và chúng tôi đã đưa ra
2 ẩn dụ cơ bản này:
-
Tìm người dùng mới cũng giống như hẹn hò,
và người dùng hiện tại chính là hôn nhân thành công.
-
Khi nói về hẹn hò, chúng tôi phát hiện
có rất nhiều thứ liên quan đến ấn tượng ban đầu.
-
Tất cả các bạn đều thích kể về mối quan hệ
từ khi câu chuyện bắt đầu,
-
nói về nụ hôn đầu tiên, làm sao
quen nhau, cách các bạn tỏ tình,
-
đây là những thứ
chúng ta cứ kể đi kể lại mãi.
-
Cơ bản thì đây là mô hình
truyền miệng của mối quan hệ.
-
Và chúng tôi cũng làm y hệt
như đối với các công ty.
-
Con người là những sinh vật sản xuất mối quan hệ.
Chúng ta không thể ngăn được việc nhân cách hóa
-
những thứ mà chúng ta
tương tác lặp đi lặp lại.
-
Có thể là chiếc xe các bạn lái, quần áo các bạn mặc,
công cụ và phần mềm các bạn sử dụng,
-
chúng ta sẽ gắn những đặc tính
cho nó. Một tính cách.
-
Và mong đợi nó sẽ hành xử một kiểu nhất định,
và đó là cách chúng ta tương tác với nó.
-
Ấn tượng đầu tiên là rất quan trọng
với bất kỳ mối quan hệ nào,
-
vì đó là thứ chúng ta
sẽ kể đi kể lại, đúng chứ?
-
Và chúng ta luôn đặc biệt quan tâm
tới lần gặp đầu tiên. Ví dụ như là
-
nếu các bạn hẹn hò lần đầu với ai đó,
đang tối vui vẻ, các bạn bắt gặp họ ngoáy mũi,
-
có lẽ các bạn sẽ không hẹn hò
với họ lần nào nữa, đúng chứ?
-
Nhưng nếu các bạn đã cưới
một người được 20-30 năm,
-
và bắt gặp người đó
ngồi trên ghế bành gãi mông.
-
Các bạn sẽ không lập tức gọi cho luật sư,
-
rồi nói: "Chúng ta cần nói chuyện.
Tôi bắt đầu soạn đơn ly hôn đây."
-
Các bạn sẽ chỉ nhún vai và nói:
"Ờm, ít nhất thì ổng không kiểu cách."
-
Vậy có điều gì đó về ấn tượng ban đầu
-
khiến mọi người nghĩ
tiêu chuẩn về nó là rất thấp.
-
Trong phần mềm và hầu hết các sản phẩm
trên mạng mà chúng ta dùng,
-
ấn tượng ban đầu đều rất trực quan.
Đó là những thứ mà rất nhiều công ty quan tâm
-
khi họ yêu cầu nhân viên tiếp thị
của họ nghiên cứu nó.
-
Có một điều ở những người
giỏi xây dựng sản phẩm là
-
họ phát hiện rất nhiều khoảnh khắc đầu tiên khác,
và khiến chúng trở nên đáng nhớ.
-
Email đầu tiên các bạn nhận được,
điều gì xảy ra khi các bạn đăng nhập lần đầu?
-
Link, quảng cáo, lần đầu tương tác
với hỗ trợ khách hàng.
-
Tất cả đều là những cơ hội để tán tỉnh.
-
Vậy cách chúng tôi tạo ra
những khoảnh khắc đầu tiên đó
-
là chúng tôi thực sự nghiên cứu
quan điểm này của Nhật.
-
Họ có 2 từ để mô tả
những thứ đã được hoàn thiện
-
trên phương diện một sản phẩm chất lượng.
-
Và 2 từ chỉ chất lượng đó là
atarimae hinshitsu và miryokuteki hinshitsu.
-
Từ đầu tiên nghĩa là
phẩm chất mặc định phải có.
-
Và từ sau nghĩa là
chất lượng mê hoặc, được chứ?
-
Ví dụ như một cây bút.
Nó sẽ đạt mức miryokuteki nếu
-
trọng lượng của cây bút, cách mực chảy ra,
cách nó được đánh giá bởi người đọc chữ viết tay từ đó
-
là hoàn toàn hài lòng, bởi cả người dùng cây bút
và người trải nghiệm phụ phẩm từ nó.
-
Kiểu như đưa nó lên
một tầm cao mới.
-
Hãy thử vài ví dụ.
Đây là trang đăng nhập của Wufoo,
-
và có một con khủng long trên đó,
tôi nghĩ là khá ngầu.
-
Nhưng nếu các bạn rê chuột lên đó,
-
nó sẽ không hiển thị ra chỉ dẫn
để giải thích làm sao đăng nhập hay gì cả,
-
mà hiện ra: "RARR!"
-
Và...
-
Và chúng tôi phát hiện rằng những trải nghiệm
ban đầu như thế sẽ khiến mọi người mỉm cười.
-
Không thể bàn cãi.
Ở đâu cũng đúng.
-
Tôi nghĩ thông thường khi đánh giá
một sản phẩm, chúng ta không bao giờ nghĩ kiểu:
-
"Này, một người sẽ biểu lộ cảm xúc thế nào
khi tương tác với sản phẩm này?"
-
Đây là trang đăng nhập của Vimeo,
thực ra đây là phiên bản cũ rồi.
-
Đây là bản mà tôi thấy là đẹp nhất, nhưng...
-
Nó cho các bạn biết rằng khi bắt đầu
với Vimeo, mọi thứ sẽ trở nên rất khác.
-
Họ chăm chút mọi chi tiết.
Ví dụ các bạn tìm từ "rắm",
-
thì khi cuộn trang lên xuống
các bạn sẽ nghe tiếng đánh rắm.
-
Có điều gì đó khác biệt, mà khi tương tác,
sẽ có một chút phép màu, một chút khác biệt.
-
Và đó là một điều các bạn muốn kể lại.
-
Không phải lúc nào cũng việc thiết kế.
-
Đây là trang đăng nhập của Cork,
là mạng xã hội cho những người thích uống rượu.
-
Trên đó ghi là: Địa chỉ email -
Cũng là tên đăng nhập và phải hợp pháp.
-
Tên - Mẹ bạn gọi bạn là gì;
Họ - Đồng đội quân ngũ gọi bạn là gì;
-
Mật khẩu - Phải dễ nhớ nhưng thật khó đoán.
Gõ lại mật khẩu - Gõ lại lần nữa, hãy xem...
-
xem như là kiểm tra. Giống như là
một đoạn thơ khi điền thông tin, phải không?
-
Và đó là thứ khiến người ta thốt lên:
"Ồ, mình thích người làm cái này.
-
Mình sẽ tận hưởng trải nghiệm này."
Các bạn cũng sẽ nghĩ vậy khi điền vào đây, phải không?
-
Với Yahoo, tính cách
của trang này sẽ là gì?
-
Điều khiến tôi thất vọng là Yahoo bắt mọi sản phẩm
và dịch vụ đều đăng nhập theo cùng một mẫu.
-
Flickr, theo tôi là ví dụ kêu gọi
hành động tuyệt nhất. Đó là: "Vào xem thôi!"
-
Đúng chứ?
-
Đây là trang đăng nhập của Heroku.
-
Đây là phiên bản cũ.
Nhưng điều đáng chú ý chính là
-
các bạn có ngay một cảm xúc
cho nó: "Ồ, kéo nó lên,
-
thế là nâng cấp máy chủ và dịch vụ đơn giản chỉ là
kéo lên và xuống, khác nhau ở từng nấc và cấp độ."
-
Rất dễ sử dụng
và rất dễ điều chỉnh.
-
Vì ở đây có rất đông dân khoa học
máy tính, nên tôi nghĩ các bạn sẽ thích.
-
Đây là Chocolat. Đây là trình biên tập,
và họ chỉ có một kêu gọi hành động.
-
Khi thời gian giới hạn đã hết, mọi thứ đều sẽ
giữ nguyên, ngoại trừ họ sẽ đổi font chữ
-
thành "Comic Sans".
-
Và...
-
Thông điệp ở đây là họ biết rõ người dùng
của họ là ai, khách hàng thực sự là ai.
-
Họ là những người quan tâm tới chuyện này.
-
Đây là Hurl, đây là
trang kiểm tra truy xuất HTP,
-
và đôi khi những lỗi mà các bạn gặp
chính là cơ hội để tạo ấn tượng ban đầu,
-
và đây là trang lỗi 404
mà các bạn sẽ thấy.
-
Với phần trợ giúp, thông thường điều chúng ta làm
là tạo ra những... vật liệu truyền thông tuyệt đẹp.
-
Nhưng khi thực sự làm tài liệu, chúng ta
lại thường lướt qua tiêu chí thiết kế.
-
Và đây là một điều
các bạn thấy tái diễn lặp đi lặp lại.
-
Một công ty làm đúng là MailChimp.
Họ đã thiết kế lại toàn bộ phần hướng dẫn
-
để nó đẹp như bìa tạp chí. Và...
-
sau một đêm,
số lượt xem tài liệu này tăng mạnh.
-
Và số lượng email yêu cầu hỗ trợ
trong những việc này giảm xuống.
-
Nói về tài liệu: Stripe.
-
Điều thú vị về công ty API
là nó không có UX.
-
UX thực ra chỉ là tài liệu.
-
Ngay cả trong tài liệu vẫn có cơ hội
để khiến người khác ngạc nhiên và hứng thú.
-
Một điều tôi thích ở họ là
những ví dụ rất tuyệt vời.
-
Nhưng nếu đăng nhập vào ứng dụng, một trong
những điều khiến người dùng mệt mỏi nhất là
-
trong hầu hết các trường hợp liên quan tới API,
các bạn phải sẽ tìm mã và chứng thực API.
-
Và điều Stripe đã làm là khi các bạn đăng nhập xong,
họ tự động lấy chứng thực API của các bạn làm ví dụ,
-
nên các bạn chỉ cần cắt dán một lần
khi muốn tìm hiểu về API.
-
Khi Wufoo muốn tung ra
phiên bản API thứ ba, chúng tôi nhận ra rằng:
-
"Bản này đã đủ tốt để mọi người
có thể xây dựng thêm trên đó được rồi."
-
Chúng tôi tìm cách đưa nó ra thế giới
nhưng vẫn giữ được tính cách của chúng tôi trong đó.
-
Bởi vì nhiều người khác thường làm kiểu như
tổ chức cuộc thi API rồi tặng iPad và iPhone.
-
Điều đó khiến các bạn giống họ. Thế là..
-
trong công ty chúng tôi có một giá trị khá kỳ lạ
đó là các đồng sáng lập đều rất cuồng thời trung cổ.
-
Chúng tôi đưa mọi người đến Medieval Times
mỗi năm vào dịp kỷ niệm thành lập công ty.
-
Thế nên chúng tôi muốn làm điều gì đó liên quan
tới điều này, và chúng tôi đã liên lạc với armor.com,
-
và hỏi: "Anh có thể rèn
một cây rìu chiến theo yêu cầu không?"
-
Chúng tôi tuyên bố ai chiến thắng
trong cuộc thi lập trình sẽ giành được nó.
-
Và kết quả là mọi người
đều muốn nói về chuyện này.
-
Đó là một thứ mà mọi người muốn tham gia
vì họ muốn tuyên bố rằng: "Tôi lập trình vì một vũ khí."
-
Và... điều tuyệt vời là chúng tôi có
25 ứng dụng được tạo ra cho chúng tôi
-
với chất lượng và số lượng mà chúng tôi không thể
chi trả nổi với ngân sách và thời gian hạn hẹp như thế.
-
Chúng tôi có app cho iPhone và Android
và cả plugin trên Wordpress.
-
Tất cả là nhờ chúng tôi
đã thay đổi cách mọi người kể lại
-
câu chuyện ban đầu
khi tương tác với dịch vụ của chúng tôi.
-
Chúng ta sẽ mất cả ngày
để nói về những ví dụ này.
-
Nhưng tôi sẽ nói ngắn gọn rằng:
Các bạn nên chú ý tiểu tiết một chút.
-
Có hàng đống ảnh chụp
màn hình của phần mềm
-
là ví dụ tốt, cho thấy họ rất hiểu
về người dùng và khách hàng.
-
Khi nói về mối quan hệ lâu dài, hay hôn nhân,
-
nghiên cứu duy nhất mà chúng ta
phải đọc về điều này là của John Gottman.
-
Ông ấy được vinh danh trên This American Life,
và trong sách của Malcolm Gladwell.
-
Ông ấy là nhà nghiên cứu hôn nhân ở Seattle.
Và ông ấy có một chiêu rất thú vị.
-
Ông ấy có thể xem một băng video
về một cặp đôi cãi vã trong khoảng 15 phút,
-
và dự đoán chính xác 85% rằng cặp đôi đó
vẫn bên nhau, hay sẽ ly hôn trong vòng 4 năm.
-
Nếu tăng thời lượng video lên 1 giờ,
và hỏi thêm họ về hy vọng và ước mơ,
-
tỷ lệ dự đoán chính xác tăng lên 94%.
-
Khi đưa những băng video đó cho các chuyên gia
tư vấn hôn nhân, các cặp đôi hạnh phúc,
-
nhà tâm lý, nhà trị liệu,
thiền sư, vân vân.
-
thì họ không thể dự đoán được là cặp đôi đó
có bên nhau lâu dài hay không.
-
Vậy John Gottman đã thấu hiếu
điều gì đó cốt lõi về
-
những mối quan hệ diễn ra
như thế nào trong dài hạn.
-
Về cơ bản, cách chúng ta đấu tranh,
dù chỉ trong thời gian ngắn, cũng thể hiện được
-
toàn bộ hệ thống
và kết quả sẽ như thế nào.
-
Và một khám phá thú vị của ông ấy là
không phải những cặp đôi hạnh phúc không cãi vã.
-
Tất cả mọi người đều mâu thuẫn.
-
Và đều vì những thứ giống nhau: tiền bạc,
con cái, tình dục, thời gian, và những điều khác.
-
Những điều khác như là
ghen, hay chuyện dâu rể.
-
Để áp dụng điều này,
các bạn có thể gắn mỗi yếu tố ở đây
-
với những vấn đề trong hỗ trợ khách hàng
khi xây dựng sản phẩm, đúng không?
-
Như là: "Chi phí quá cao";
-
"Tôi gặp vấn đề với thẻ tín dụng".
-
Nếu các bạn phát triển một dịch vụ giúp mọi người
phục vụ khách hàng của họ, họ sẽ rất nhạy cảm với điều đó.
-
Hiệu quả: Các bạn lên được bao lâu,
và nhanh cỡ nào.
-
Còn lại là ghen tỵ và chuyện dâu rể,
giống như cạnh tranh và hợp tác.
-
Nếu có chuyện gì kỳ lạ xảy ra,
mọi người sẽ báo các bạn biết.
-
Lý do tôi thích so sánh nó
với hỗ trợ khách hàng đó là vì
-
trong từng bước
của thang chuyển đổi hình phễu này,
-
dịch vụ khách hàng chính là
thứ nằm ở giữa mỗi bước.
-
Đó là lý do mọi người
không đi xuống sâu hơn.
-
Nó là thứ cản trở
tỷ lệ chuyển đổi.
-
Và khi chúng tôi nghĩ về những điều này
và xây dựng công ty,
-
chúng tôi nhận ra một vấn đề lớn
-
trong cách mọi người lập công ty
hay xây dựng đội ngũ kỹ thuật.
-
Đó chính là sự đứt gãy vòng lặp phản hồi.
-
Mọi người "ly hôn"
với hậu quả mà họ gây ra.
-
Đây là kết quả tự nhiên
trong cách thành lập của hầu hết các công ty,
-
đặc biệt là đồng sáng lập
chuyên kỹ thuật.
-
Trước khi triển khai là giai đoạn vui vẻ,
hạnh phúc và hy vọng, đúng chứ?
-
Các bạn chẳng làm sai
ở đâu cả, đúng chứ?
-
Dưới tay các bạn, cảm giác như Chúa trời.
Mọi thứ các bạn viết, từng dòng code
-
đều hoàn hảo,
và thiên tài đối với các bạn.
-
Nhưng sau khi triển khải
thì thực tại bắt đầu nhảy vào,
-
và cả đống việc phát sinh
mà chúng ta cần phải xử lý.
-
Điều mà các đồng sáng lập chuyên kỹ thuật
cần làm là quay lại công việc ban đầu,
-
và điều chúng ta thường làm và thường thấy
là các công ty bắt đầu chia nhỏ tất cả những việc
-
thật sự giúp một startup
hay một công ty hiện thực hóa,
-
và để cho người khác thực hiện.
-
Với chúng tôi, đây là những việc nội bộ,
nên phải để nhân viên trong công ty thực hiện.
-
Và với chúng tôi, chúng tôi muốn thay đổi
cách phát triển phần mềm để có thể đưa vào đó
-
những giá trị mà chúng ta thường phớt lờ,
như tính trách nhiệm, độ tin cậy, sự khiêm nhường, sự nhã nhặn,...
-
Và chúng tôi gọi nó, như mọi người thường làm,
là đặt một tên gọi: Phát Triển Để Hỗ Trợ,
-
tương tự với kiểu TDD
hoặc các phương pháp khác.
-
Đó là cách để tạo ra phần mềm
chất lượng cao, nhưng cực kỳ đơn giản.
-
Các bạn không cần SCRUM,
các bạn không cần cả đống ghi chú,
-
các bạn chỉ cần khiến
tất cả mọi người đều hỗ trợ khách hàng.
-
Và cuối cùng các bạn
sẽ sửa được vòng lặp phản hồi.
-
Người phát triển phần mềm
cũng là người hỗ trợ
-
và kết quả là các bạn sẽ có
rất nhiều lợi ích từ đó.
-
Vậy một trong những điều đó là
-
những lập trình viên và nhà thiết kế đã xây dựng
sản phẩm là những người trợ giúp tốt nhất.
-
Chúng tôi không phải là người đầu tiên nghĩ ra điều này.
Paul English đã ứng dụng rất thành công ở Kayak.
-
Và chuyện là ông ấy đã đặt một điện thoại
hỗ trợ khách hàng màu đỏ ngay giữa phòng kỹ thuật.
-
Và họ trở thành nhân viên
hỗ trợ khách hàng thường trực.
-
Và mọi người thường hỏi ông ấy:
"Tại sao ông trả lương kỹ sư 120.000 đô hoặc hơn
-
để làm một việc mà ông có thể thuê người khác làm
với giá thấp hơn nhiều, như tổng đài chẳng hạn?"
-
Ông trả lời: "Sau cuộc gọi thứ hai hoặc thứ ba
mà các kỹ sư vẫn bị báo cùng một vấn đề,
-
họ sẽ ngừng việc đang làm, sửa lỗi đó,
và không còn ai gọi vì việc đó nữa."
-
Đây là cách để làm QA một cách trang nhã.
-
Và John Gottman nói về lý do
mà chúng ta
-
thường đổ vỡ với người khác
là vì 4 lý do chính và những dấu hiệu cảnh báo.
-
Ông ấy gọi chúng là 4 kỵ binh:
Chỉ trích; Khinh miệt; Phòng thủ; và Chặn họng.
-
Chỉ trích về cơ bản nghĩa là
chỉ tập trung vào
-
không chỉ những vấn đề hiện tại,
mà cả những vấn đề tổng quan nữa.
-
Kiểu: "Anh chẳng bao giờ chịu lắng nghe người dùng,
nên anh không bao giờ quan tâm tới chúng tôi."
-
Khinh miệt là khi một người
cố tình sỉ nhục người khác.
-
Phòng thủ là lảng tránh trách nhiệm,
đổ lỗi, viện cớ cho hành động của họ.
-
Và chặn họng về cơ bản là
chấm dứt đối thoại.
-
Chặn họng đối với John Gottman là
điều tồi tệ nhất đối với một mối quan hệ.
-
Chờ chút!
-
Và thông thường, chúng ta không quan tâm lắm
tới sự chỉ trích hay khinh miệt, đúng chứ?
-
Phòng thủ là điều các bạn luôn thấy
trong mọi công ty, càng về sau càng nhiều.
-
Chặn họng là thứ
tôi rất thường thấy ở các startup.
-
Các bạn nhận được rất nhiều phản hồi
từ khách hàng, và các bạn nghĩ không cần phải trả lời.
-
"Tôi không cần hồi đáp." Đúng không?
-
Và hành động không phản hồi lại cho họ
là điều tồi tệ nhất các bạn có thể làm.
-
Và có lẽ đây là nguyên nhân lớn nhất làm mất
khách hàng trong giai đoạn đầu của startup.
-
Đây là cách hỗ trợ khách hàng ở Wufoo.
-
Khi được mua lại, chúng tôi đã có
500.000 người dùng trên hệ thống,
-
5 triệu người khác dùng biểu mẫu Wufoo
dù họ có để ý hay không,
-
và tất cả đều được hỗ trợ
chỉ từ 10 người này,
-
và thông thường chỉ có một người trực
mỗi ngày, tất cả các ca.
-
Kết quả là 400 vấn đề mỗi tuần,
và khoảng 800 email.
-
Nhưng thời gian phản ứng từ 9h sáng
tới 9h tối, trung bình là 7-12 phút.
-
Và từ 9h tối đến nửa đêm là
khoảng 1 giờ.
-
Trong cuối tuần
thì trong vòng 24 giờ.
-
Chúng tôi đảm đương
tất cả tới quy mô này luôn.
-
Một điều mọi người thường quên,
và khi nói về AirBnB
-
là chỉ nói về: "Ồ, họ đã làm những việc
rất thú vị, họ đến New York,
-
và làm nhiếp ảnh chuyên nghiệp,
đích thân nhà sáng lập ra đó chụp ảnh
-
cho những căn hộ và giúp họ đăng bài."
Chỉ nói những chuyện về đơn hàng.
-
Điều mà hầu hết mọi người không nhận ra là
khi tôi thấy Joe trong những ngày đầu ở AirBnB,
-
anh ta luôn đeo tai nghe mọi lúc mọi nơi,
vì anh ấy hỗ trợ khách hàng không ngừng nghỉ.
-
Mất khách là chuyện chúng ta ít khi đề cập tới.
-
AirBnB tăng trưởng kiểu như thế này,
-
thực sự bắt đầu tăng
khi họ tìm được cách thích ứng năng lực
-
với nhu cầu, hay số cuộc gọi
được kết nối tới hệ thống hỗ trợ của họ.
-
Ở Wufoo, chúng tôi luôn liên tục
thử nghiệm về hỗ trợ,
-
vì chúng tôi rất xem trọng việc này.
Một thử nghiệm đó là...
-
chúng tôi có nghe Kathy nói về
sự mất kết nối giữa những cảm xúc
-
khi chúng ta cần sự trợ giúp,
và kiểu như...
-
Nội dung và phản ứng mà chúng ta nhận được
từ mọi người khi được trợ giúp, đặc biệt là qua mạng.
-
Vì họ không thấy
những dấu hiệu phi ngôn ngữ đó.
-
Nên cô ấy nói rằng trừ khi
có nhận diện khuôn mặt trên web,
-
không thì chúng ta sẽ luôn mất
kết nối với người dùng.
-
Chúng tôi không phải là chuyên gia về nhận dạng
khuôn mặt, nhưng tôi nghĩ sẽ có cách khác để đồng cảm.
-
Nên, với phong cách biểu mẫu, chúng tôi thêm vào
câu hỏi: "Trạng thái tâm lý của bạn thế nào?"
-
Và chúng tôi đoán là
chẳng có ai lựa chọn cả.
-
Về cơ bản, chúng tôi nghĩ:
"Okay, bạn biết đấy,
-
đây sẽ là thử nghiệm thất bại,
nhưng thôi cứ thử xem thế nào."
-
Nhưng hóa ra, bảng "Trạng thái tâm lý"
đã được chọn tới 75,8% số lần thử.
-
Mục "Trình duyệt", để tiện so sánh
thì nó được chọn 78,1% số lần thử.
-
Vậy, về cơ bản mọi người đang nói
với chúng tôi về vấn đề kỹ thuật này rằng
-
cảm giác của tôi đối với vấn đề này
-
cũng quan trọng như khía cạnh kỹ thuật
mà anh phải xử lý vậy.
-
Chúng ta không xếp thứ tự ưu tiên
công việc bằng cảm xúc, đúng chứ?
-
Phần lớn mọi người không dám thử.
-
Một trong những hệ quả của việc này là mọi người
bắt đầu cư xử tốt hơn với chúng tôi khi cần hỗ trợ.
-
Đó là một thứ rất tiềm thức. Chúng tôi
chỉ cảm thấy: "Quao! Người dùng tử tế hơn rồi.
-
Sao thế nhỉ?"
-
Chúng tôi quay lại xem xét dữ liệu
và phân tích văn bản, và chúng tôi nhận ra rằng:
-
"Ồ, khi nói về giao tiếp với mọi người
bằng chữ viết, ví dụ như email,
-
chỉ có 3 cách để bạn thể hiện cảm xúc mạnh:
Dấu chấm than (!), từ ngữ tục tĩu, và IN HOA.
-
Và chắc chắn là cả 3 tiêu chí này
đều đi xuyên suốt
-
trong cách chúng tôi tương tác
với mọi người khi hỗ trợ khách hàng.
-
Khi mọi người đã chọn một trạng thái
cảm xúc, họ sẽ trở nên lý trí hơn rất nhiều,
-
và kết quả là công việc
của chúng tôi dễ chịu hơn rất nhiều.
-
Một hệ quả tuyệt vời khác là
-
các bạn sẽ phát triển
một phần mềm tốt hơn rất nhiều.
-
Tốt hơn rất nhiều. Có hàng đống nghiên cứu
chứng minh điều này. Jared Spool, một kỹ sư giao diện,
-
là một tay chơi lớn trong lĩnh vực này, nói rằng:
"Có một mối liên hệ trực tiếp giữa lượng thời gian mà chúng ta
-
tương tác với người dùng
và chất lượng của sản phẩm."
-
Ông ấy nói rằng
phải dùng cách này, đó là tương tác trực tiếp.
-
Đó không phải là kiểu
có người làm báo cáo với biểu đồ,
-
mà các bạn phải tương tác
trực tiếp với họ trong thời gian thực.
-
Tối thiểu là trong vòng 6 tháng,
và ít nhất là phải đủ 2 giờ.
-
Nếu không, phần mềm của các bạn
sẽ tệ hơn theo thời gian.
-
Đội phát triển của chúng tôi
trên Wufoo đều tham gia
-
tương tác với người dùng
4-8 giờ mỗi tuần.
-
Và điều đó sẽ thay đổi
cách các bạn xây dựng phần mềm.
-
Jared Spool có một cách khác
khi nói về xây dựng sản phẩm.
-
Hãy tưởng tượng hình này thể hiện toàn bộ
những kiến thức cần biết để dùng sản phẩm của các bạn.
-
Cạnh trái là không có,
còn cạnh phải là tất cả kiến thức cần có.
-
Và hai vạch này là tương tác của các bạn
với người dùng khi hỗ trợ khách hàng.
-
Đây là kiến thức hiện tại của họ
-
và đây là mục tiêu mà các bạn muốn họ đạt được
để hiểu cách dùng ứng dụng của các bạn.
-
Khoảng cách giữa chúng
được Jared Spool gọi là khoảng cách tri thức.
-
Và điều thú vị ở đây là chỉ có
2 cách để thay đổi điều này.
-
Khoảng cách này thể hiện
mức độ dễ dùng của ứng dụng.
-
Hoặc là các bạn phải tăng
kiến thức cho người dùng,
-
hoặc là các bạn phải giảm khối lượng
kiến thức cần có để dùng ứng dụng.
-
Thông thường khi kỹ sư và mọi người xây dựng
sản phẩm, chúng ta đều muốn thêm tính năng.
-
Mà tính năng mới nghĩa là
tăng thêm khoảng cách tri thức.
-
Và với chúng tôi, chúng tôi tập trung
nhiều hơn vào những hướng khác.
-
Nghĩa là chúng tôi dành rất nhiều thời gian,
-
30% thời gian kỹ thuật để tạo ra các công cụ
nội bộ dùng trong hỗ trợ khách hàng,
-
nhưng thường là giúp mọi người
tự xử lý vấn đề,
-
như là câu hỏi thường gặp,
mẹo sử dụng.
-
Hay kiểu như click vào
mục trợ giúp
-
thay vì dẫn các bạn
tới một trang tài liệu,
-
thì sẽ đưa các bạn đến trang hướng dẫn
tương ứng với phần mà các bạn đang thao tác.
-
Chúng tôi đã thiết kế lại tài liệu
rất nhiều lần, AB test liên tục.
-
Có một phiên bản đã giúp giảm
yêu cầu hỗ trợ xuống 30% chỉ sau một đêm.
-
Một trong số đó
kiểu như sau một đêm,
-
tất cả những người phát triển
sản phẩm được nhẹ đi 30% gánh nặng.
-
Vậy điều gì sẽ xảy ra khi tất cả mọi người
đều liên tục hỗ trợ khách hàng
-
và đều đặc biệt
quan tâm tới điều đó?
-
Vâng, tôi đã nói rất nhiều ở phần đầu,
tăng trưởng là tỷ lệ giữa được người và mất người.
-
Đây là đường tăng trưởng
của Wufoo trong 5 năm đầu tiên.
-
Điều thú vị là chúng tôi không hề
bỏ tiền ra quảng cáo hay tiếp thị.
-
Tất cả đều nhờ tăng trưởng
truyền miệng. Được chứ?
-
Và tương quan giữa người dùng
mới và giảm cấp là đây.
-
Nó rất nhỏ, và khoảng cách đó
là cả một công trình.
-
Và điều mà mọi người thường quên là
-
hầu như chẳng có khác biệt nào giữa
việc tăng 1% được người và giảm 1% mất người.
-
Nó tác động đến mức tăng trưởng
y hệt nhau. Tuy nhiên,
-
cái thứ hai dễ làm hơn nhiều,
và cũng rẻ hơn nhiều, trong ứng dụng,
-
nhưng chúng ta thường bỏ mặc
điều này, bỏ mặc điều này rất rất lâu.
-
Và phải lập cả một đội B để lo
những việc tương tự như vậy.
-
Đây không phải là biểu đồ mà chúng tôi liên tục
theo dõi ở Wufoo, cũng không phải điều mà tôi tự hào.
-
Đây mới là điều mà tôi tự hào.
-
Mặc dù chúng tôi có một biểu đồ tăng trưởng tuyệt đẹp,
nhưng đây mới là thứ giúp chúng tôi nhân rộng,
-
vẫn giữ được quy mô nhỏ,
và một văn hóa tuyệt vời.
-
Và điều đó liên quan tới việc giúp mọi người
tự làm được việc mà họ muốn.
-
John Gottman đã phát hiện có một kiểu hành vi khác
trong các mối quan hệ, và tại sao họ lại ly dị.
-
Về cơ bản, sẽ có một phần nhỏ
những người bên nhau được 10-15 năm,
-
và rồi đột nhiên, họ ly dị.
-
Và chẳng có một dấu hiệu nào
cho thấy điều này sẽ xảy ra cả.
-
Ông ấy đã xem xét dữ liệu,
và nhận ra:
-
"Ồ, không có đam mê,
không có lửa giữa những người này."
-
Các mối quan hệ thường sẽ tuân theo
định luật hai nhiệt động lực học:
-
Trong một hệ thống năng lượng
khép kín, mọi thứ sẽ tự suy kiệt,
-
nên chúng ta phải liên tục bơm thêm
năng lượng vào trong đó.
-
Và mọi người thường suy nghĩ theo kiểu cách
để thể hiện sự quan tâm trong sản phẩm hay trong công ty
-
là làm những việc
kiểu lập trang blog, đúng không?
-
Hoặc gửi newsletter?
-
Nhưng khi xem xét những tỷ lệ này,
-
thì cơ bản có rất ít người dùng tích cực, kiểu như là
-
hầu hết đều không biết những tính năng
tuyệt vời mà chúng tôi làm cho họ.
-
Nên chúng tôi là một công cụ mới.
-
Và gọi nó là Hệ thống Báo hiệu Wufoo,
và nó giúp chúng tôi đóng mác thời gian
-
cho mỗi tính năng mới
mà chúng tôi làm cho người dùng.
-
Và cứ mỗi lần đăng nhập, họ sẽ thấy
sự khác biệt giữa những lần đăng nhập,
-
so với lần trước và thấy tính năng mới
mà chúng tôi đã làm.
-
Và có một tin nhắn: "Chào, khi bạn vắng mặt,
chúng tôi đã làm những thứ tuyệt vời này cho bạn."
-
Khỏi bàn cãi, đây là tính năng được nhắc
nhiều nhất khi tôi nói chuyện với người dùng.
-
Họ nói kiểu: "Này, tôi thích kiểu
khi tôi vắng mặt,
-
dù mỗi tháng tôi vẫn chỉ trả nhiêu đó,
nhưng họ vẫn phát triển thêm cho tôi,
-
gần như mỗi tuần luôn, thật tuyệt vời.
Tôi cảm thấy đang nhận được giá trị tối đa."
-
Một việc khác chúng tôi đã làm để các nhân viên
hỗ trợ khách hàng tốt hơn
-
là dạy họ nói cảm ơn.
-
Và đây là... phần lớn liên quan tới văn hóa
khiêm nhường và nhã nhặn mà chúng tôi xây dựng.
-
Thứ sáu hàng tuần
chúng tôi đều họp lại
-
và viết tay từng tấm thiệp cảm ơn
cho người dùng của chúng tôi.
-
Và tôi biết có rất nhiều người
không thích làm việc này.
-
Nhưng đây là một nghi thức đã tạo ra
tất cả những khác biệt về mặt đội ngũ
-
rất gọn gàng, và rất gắn kết,
-
và cùng làm những việc họ thực sự
quan tâm. Họ luôn biết rõ sứ mệnh là gì,
-
và tại sao phải làm những việc đang làm.
Đây không phải tấm thiệp hoa mỹ.
-
Đó chỉ đơn giản là
những tấm thiệp viết tay thôi.
-
Chúng tôi dán thêm
hình con khủng long vào đằng trước.
-
Và...
-
điều thú vị là chúng tôi đã bắt đầu
truyền thống này từ hệ quả của những ngày đầu ở Wufoo.
-
Chris, Ron, và tôi đang thảo luận xem
chúng tôi nên làm gì
-
để cảm ơn người dùng
vào dịp Giáng sinh. Và
-
Chris nảy ra ý tưởng và nói rằng:
-
"Nghe này, vài năm trước mẹ tớ
bắt tớ viết thư cảm ơn cho họ hàng
-
vì đã tặng quà Giáng sinh.
-
Tớ không thích làm việc đó,
nhưng quà của mấy năm sau đều rất tuyệt."
-
Nên tôi nghĩ chúng tôi có thể áp dụng
vào kinh doanh xem nó sẽ thế nào.
-
Và năm đầu tiên chúng tôi đã viết tay
thiệp Giáng sinh gửi cho tất cả người dùng.
-
Rồi đến năm thứ hai, chúng tôi có quá nhiều
người dùng, mà vẫn chỉ có 3 người sáng lập.
-
Chúng tôi nhận ra: "Thôi tiêu rồi.
Tớ chẳng biết nên làm gì."
-
Và chúng tôi đọc quyển sách tên là
"Câu hỏi tối thượng", trong đó nói rằng:
-
"Này, hãy tập trung
vào những khách chi nhiều nhất.
-
Chỉ cần chăm sóc họ thôi,
mọi việc sẽ ổn cả."
-
Vậy thì được, cũng dễ hiểu,
và có thể làm được.
-
Nên năm đó chúng tôi chỉ gửi
cho những khách chi nhiều nhất.
-
Và tháng giêng
đến sau năm thứ hai,
-
một trong những khách hàng
trung thành nhất viết cho chúng tôi là:
-
"Chào mọi người, tôi rất thích
tấm thiệp Giáng sinh năm đầu tiên,
-
và tôi muốn báo rằng tôi vẫn chưa nhận được
tấm thiệp thứ hai, và tôi vẫn đang chờ.
-
Tôi biết các anh không quên tôi đâu.
Cảm ơn rất nhiều."
-
Chúng tôi kiểu như: "Đậu!" Vì cách tốt nhất
để xóa bỏ kỳ vọng là đừng gửi nó ngay từ đầu.
-
Thế là chúng tôi kẹt vào thế bí.
-
Và sau khi suy nghĩ,
chúng tôi quyết định phải dừng việc đó,
-
kiểu mỗi năm một lần. Nó phải đi vào
văn hóa và diễn ra mỗi tuần.
-
Và mặc dù không thể gửi kịp
đến toàn bộ khách hàng,
-
chỉ riêng truyền thống làm việc này
cũng sẽ tạo ra khác biệt.
-
Tôi đã nói đủ thứ
về yêu đương các kiểu,
-
và những thứ cảm xúc nọ kia mà tôi nghĩ
các kỹ sư không thích nói tới quá nhiều.
-
Nên tôi sẽ kết thúc với kiểu dữ liệu
kinh doanh khô cứng và nghiên cứu.
-
Có một bài viết đăng trên
Harvard Business Review vài năm trước,
-
bởi Michael Treacy và Fred Wiersema,
và nói về kỷ luật của những người dẫn đầu thị trường.
-
Họ nói chỉ có 3 cách
để thống lĩnh thị trường,
-
và tùy vào cách các bạn muốn vươn tới vị trí thống lĩnh đó,
các bạn sẽ phải tổ chức công ty theo một cách riêng:
-
Giá tốt nhất; Sản phẩm tốt nhất;
Giải pháp tổng thể tốt nhất.
-
Nếu muốn giá tốt nhất, hãy tập trung vào
kho vận, như Wal-Mart, Amazon.
-
Nếu muốn sản phẩm tốt nhất,
hãy tập trung vào R&D,
-
và Apple thường là
ví dụ điển hình cho việc đó.
-
Giải pháp tổng thể tốt nhất,
hãy thân thiết với khách hàng.
-
Đó là con đường của những nhãn hiệu
xa xỉ và ngành dịch vụ khách hàng.
-
Điều tôi thích ở những cách
thống lĩnh thị trường này là
-
cách thứ ba là cách mà mọi người
đều có thể áp dụng ở mọi giai đoạn của công ty.
-
Không cần có tiền
để bắt đầu thực hiện. Thường chỉ cần...
-
chỉ cần một chút khiêm nhường
và biết cách ứng xử.
-
Và kết quả là các bạn có thể đạt được thành công
như những người khác trong thị trường này.
-
Tôi nói hết rồi.
-
Cảm ơn các bạn rất nhiều.
-
Vâng, hãy đặt câu hỏi nếu các bạn
thắc mắc? Ở ngay phía sau kia!
-
>> Xây dựng sản phẩm
mà người dùng thích,
-
nhưng có rất nhiều kiểu người dùng,
-
vậy làm sao
để tất cả người dùng đều thích?
-
Vì có thể một tính năng người này
thích nhưng người khác không.
-
>> Vậy ta phải làm gì khi có rất nhiều
kiểu người dùng khác nhau?
-
Người này thích thứ này,
người kia sẽ thích thứ khác.
-
Và tôi đồng ý, và có một câu nói
thú vị về điều đó. Điều mà tôi
-
luôn bảo mọi người là tập trung vào
những người nhiệt tình nhất, đặc biệt là giai đoạn đầu.
-
Bất kể là ngách nào, đó vẫn là
những người tôi tập trung vào.
-
Đó là điều nhiều dự án đã làm.
-
Tôi nghĩ Ben Silverman của Pinterest
đã bắt đầu từ những nhà thiết kế, đúng chứ?
-
Tối ưu sản phẩm cho họ và cuối cùng bạn sẽ phát hiện ra
những giá trị hấp dẫn mà từ nó có thêm nhiều người khác.
-
Nên hãy làm từng việc một thôi. Và...
-
rất nhiều ví dụ bạn thấy trên đây,
rất nhiều người phạm sai lầm kiểu:
-
"Ồ, tôi sẽ khiến ứng dụng thật vui vẻ."
-
Nhưng hài hước là một thứ rất khó.
Nếu bạn muốn làm một điều dí dỏm
-
thì bạn phải làm đúng
về mặt chức năng nền tảng.
-
Cũng như chất lượng Nhật Bản,
nếu bạn chưa làm được atarimae,
-
đừng cố vẽ rắn thêm chân,
nó sẽ phản tác dụng đấy.
-
Khỏi bàn cãi, mục tiêu tối thượng của chúng tôi là
làm nó càng dễ dùng càng tốt rồi sau đó mới trau chuốt.
-
Xin mời!
-
>> Mọi người đều nói phải tập trung vào sản phẩm.
-
Em cũng giỏi việc đó.
Em thích làm nó tốt nhất có thể.
-
Sẽ có những lúc chúng ta tập trung cho sản phẩm,
nhưng không phải lúc nào cũng thế, đúng chứ?
-
Vậy chúng ta nên tập trung
cho sản phẩm đến mức nào?
-
Bởi vì chúng ta cũng cần làm marketing,
và cần người đi gặp khách hàng và
-
nói chuyện với khách hàng,
nhưng khi quá tập trung và sản phẩm...
-
như tìm người dùng trực tuyến?
-
Vậy làm sao các anh có thể chỉ tập trung vào
sản phẩm để tạo ra sản phẩm tốt nhất?
-
>> Rồi.
-
Câu hỏi đại khái là
-
làm sao cân bằng giữa việc chúng tôi
muốn dồn sức cho sản phẩm
-
và tất cả những việc khác
cần thiết cho công ty
-
như marketing,
thương hiệu và đủ thứ khác.
-
Làm sao cân bằng tất cả?
Và vấn đề là...
-
sẽ luôn có cả đống thứ
treo lơ lửng trước mặt bạn.
-
Nhưng nếu tập trung vào sản phẩm,
bạn sẽ luôn có lợi thế khi nói chuyện với khách hàng.
-
Và ở Wufoo, cách chúng tôi khiến mọi người nói chuyện
với người dùng là bắt họ hỗ trợ khách hàng.
-
Và họ sẽ ngay lập tức biết được
tính năng đó có tốt hay không,
-
đồng thời tác động đến tất cả mọi người
trong công ty, vì ai cũng phải hỗ trợ khách hàng.
-
Nên bạn sẽ có lợi thế về mặt xã hội
để khiến mọi thứ hoạt động.
-
Và như đã nói, không nên chia giai đoạn
khi nào thì cần tập trung vào sản phẩm.
-
Bạn nên liên tục tập trung vào sản phẩm
và những gì người dùng phản hồi
-
và luôn luôn duy trì vòng lặp phản hồi đó.
-
Hãy cẩn thận nếu bạn chưa làm điều đó.
-
Thường thì cuối cùng,
nếu bạn may mắn,
-
về mặt tiếp thị và bán hàng,
-
tôi cảm thấy bạn sẽ phải tốn tiền
cho quảng cáo, tiếp thị và đủ thứ.
-
Đó là cái giá phải trả vì sản phẩm
của bạn chưa đủ ấn tượng, đúng chứ?
-
Truyền miệng là cách tăng trưởng dễ nhất,
và rất nhiều công ty tăng trưởng kiểu này.
-
Vậy cách làm sao để có một câu chuyện
mà mọi người muốn kể về sản phẩm của bạn,
-
khi có những người thú vị nhất
ngồi ở bàn ăn tối.
-
Và người đó sẽ bán hàng thay bạn.
-
Đó là đội bán hàng của bạn.
-
Xin mời.
-
>> Anh tìm được người dùng phù hợp nhất,
hay nhu cầu thị trường đúng với giải pháp của anh?
-
Làm sao nói chuyện với đội thiết kế
và kỹ thuật để đảm bảo điều đó,
-
vì đôi khi thành viên trong nhóm
sẽ có nhiều ý tưởng, nhưng rốt cuộc,
-
làm sao để quyết định nên chọn cái nào?
-
>> Vậy, làm sao ra quyết định về sản phẩm
-
và giao tiếp với đội kỹ thuật
khi có nhiều hướng đi khác nhau?
-
Cảm giác của tôi là...
-
Với chúng tôi,
chỉ việc xem việc hỗ trợ,
-
thì sẽ rất dễ, vì bạn sẽ thấy ngay
mọi người gặp vấn đề gì nhiều nhất.
-
Hay kiểu như bạn không thể từ chối
làm tính năng mà mọi người yêu cầu,
-
bất kể đó là đoạn mở đầu,
hay bất kỳ cái gì trong sản phẩm.
-
Mọi người sẽ đổ cả
đống yêu cầu cho bạn.
-
Bạn sẽ rất dễ biết được cái gì là cái gì.
-
Việc của bạn và các kỹ sư là
đừng làm những gì họ bảo, bởi vì như thế
-
bạn sẽ trở thành nô lệ, mà bạn phải tìm hiểu
sâu hơn xem cái lý do tại sao
-
nằm bên dưới những yêu cầu đó
là gì và xử lý nguyên nhân đó.
-
Vấn đề là mọi người
muốn cách giải quyết khác
-
để tiếp tục sử dụng,
và cuối cùng bạn sẽ phát hiện ra một điều khác.
-
Nhưng hãy làm từng phiên bản
nhỏ nhất của những ý tưởng đó thôi.
-
Không dành quá 1-2 tuần
để phát triển nó.
-
Rồi thử nghiệm xem
nó có hiệu quả hay không.
-
Tôi nghĩ sẽ rất nguy hiểm nếu có nhiều hướng
làm sản phẩm mà cần quá nhiều thời gian để quyết định.
-
Sam!
-
>> Liên quan tới những gì cậu kể
về câu chuyện làm vua mỗi ngày...
-
>> Vâng. Rồi. Tôi không thích hackathon.
-
Tôi nghĩ nó là thứ vớ vẩn
nếu áp dụng trong công ty.
-
Vì bạn tốn đến 48 giờ để xử lý một vấn đề
rất khó mà bạn rất muốn giải quyết
-
nhưng 99% chẳng bao giờ đi vào
sản phẩm cuối cùng. Điều đó thật đáng buồn.
-
Nên với chúng tôi, chúng tôi biến nó
thành ý tưởng gọi là: Làm vua một ngày.
-
Và nó thực sự hiệu quả vào cuối tuần.
-
Cách làm là một người sẽ được chọn
ngẫu nhiên, và họ phải làm vua,
-
và vua phải ra lệnh mỗi người
phải làm gì với sản phẩm.
-
Nên tất cả những thứ
khiến họ thấy chán ở Wufoo,
-
ở phần hỗ trợ khách hàng,
hoặc tính năng mà họ muốn làm,
-
thì họ đã có nguồn lực
về kỹ thuật, thị trường, và quảng cáo
-
của tất cả mọi người
trong công ty để hiện thực hóa nó.
-
Và tất nhiên, chúng tôi phải làm việc với họ
để xem cần phải thực sự làm gì trong 48 giờ.
-
Nhưng chúng tôi sẽ làm việc này
1-2 lần mỗi năm.
-
Nó đã rất thành công, mọi người
lên tinh thần rất nhiều, vì ai cũng thích.
-
Kiểu như đó là điều mà mọi người có thể nói:
"Tôi là người tạo thay đổi cho ứng dụng."
-
Thế nên, với chúng tôi, đó là một cách
để dành thời gian cho định hướng sản phẩm.
-
Vì đôi khi những người làm cho bạn
sẽ có ý kiến mạnh hơn về định hướng sản phaarm.
-
và đó là cách rất tốt để dân chủ hóa
bằng cách thay đổi vai trò một chút.
-
Vâng.
-
>> Anh nói mọi người đều làm ở nhà.
Thường thì đó là ác mộng.
-
Vậy thì làm sao anh khiến nó hiệu quả?
-
>> Vâng, chúng tôi đều làm ở nhà.
Và phải nói rằng
-
chúng tôi đều ở Vịnh Tampa.
-
Chúng tôi cho phép mọi người
làm ở bất kỳ đâu, nhưng thông thường
-
khi tuyển dụng, họ gặp
nhóm chúng tôi, và quyết định:
-
"Okay, dù sao thì
tôi cũng muốn dọn tới đây."
-
Làm việc từ xa
thật sự rất khó khăn.
-
Rất nhiều người lãng mạn hóa nó,
đặc biệt là nhân viên.
-
Nhưng vấn đề là văn phòng
sẽ có nhiều lợi ích, và năng suất cao
-
mà bạn phải cố gắng bù đắp
khi làm việc từ xa.
-
Nhưng làm việc từ xa
cũng có mặt hiệu quả của nó, ví dụ,
-
tôi không cần lo lắng chuyện nhân viên
phải mất 2 giờ để đi và về chẳng hạn.
-
Vậy điều quan trọng nhất khi làm việc từ xa
là tôn trọng thời gian của mọi người.
-
Và cách chúng tôi thiết lập là
-
chúng tôi có 4 ngày rưỡi
mỗi tuần làm việc ở Wufoo.
-
Nửa ngày thứ 6 sẽ chỉ dành để họp
và tương tự. Không giao dịch với đối tác,
-
không họp hay nói chuyện
với các nhóm bên ngoài.
-
Họ phải tập trung vào thứ 6,
trong nửa ngày đó.
-
Không thể làm ở giữa tuần được.
-
Và có một ngày mọi người
phải tập trung hỗ trợ khách hàng.
-
Nên mọi người trong công ty
thực ra chỉ có 3 ngày mỗi tuần
-
để thực sự phát triển
hoặc giải quyết công việc.
-
Nhưng tôi tin chắc rằng
nếu bạn có 3 ngày hiệu quả, 8-10 giờ,
-
nếu bạn tập trung vào những gì cần làm,
bạn sẽ làm được rất nhiều thứ.
-
Nên chúng tôi muốn nói rằng
-
bạn phải tôn trọng thời gian
của tất cả mọi người trong 3 ngày đó.
-
Và chúng tôi nghĩ ra
nguyên tắc 15 phút, và đại khái đó là
-
bạn có thể thảo luận, chat,
hoặc điện thoại với người khác
-
nhưng không được quá 15 phút,
nên nếu bạn gặp vấn đề phức tạp không thể giải quyết,
-
chúng tôi yêu cầu sau 15 phút
bạn phải gác lại vấn đề đó. Được chứ?
-
Để thảo luận vào thứ 6, và bạn phải làm tới
việc tiếp theo, để tăng hiệu suất công việc.
-
Thông thường thì,
chắc phải 90% các trường hợp,
-
vấn đề không cần đợi tới thứ 6,
vì mọi người sẽ nghĩ về nó,
-
và một cách thần kỳ họ sẽ nói "Tôi tìm được
giải pháp rồi" hoặc "Đó chẳng phải vấn đề lớn lắm".
-
Vì hầu hết các vấn đề trong công ty không cần phải
giải quyết trong thời gian thực, hoặc ngay lập tức.
-
Chỉ có những thứ như trang web bị sập,
thanh toán không hoạt động. Đúng chứ?
-
Mọi thứ khác đều khá là xa xỉ, nên hãy tập trung vào
trọng tâm càng nhiều càng tốt.
-
Kết quả là đội 10 người của tôi hiệu quả hơn
rất nhiều so với nhiều công ty khác.
-
Nhưng cần nỗ lực nhiều hơn
khi chọn làm việc từ xa.
-
Chúng tôi đều là những người
rất kỷ luật. Và phải nói rằng
-
không nhiều công ty ở YC có thể
bắt chước những gì chúng tôi đang làm.
-
Tôi nghĩ chỉ có 2 công ty khác ở YC
có kiểu làm việc tương tự với chúng tôi.
-
Vì phải nỗ lực hơn bình thường
rất nhiều, phải không?
-
Văn phòng sẽ cho phép bạn lười hơn một chút,
khi nói về những thứ liên quan đến hiệu suất.
-
Được rồi.
-
Đằng này.
-
>> Cũng theo câu hỏi trước,
với tư cách lãnh đạo,
-
làm sao anh truyền đạt văn hóa công ty
-
và tính trách nhiệm cho nhân viên,
đặc biệt là làm việc từ xa?
-
>> Làm sao chúng tôi xây dựng tính trách nhiệm
cho nhân viên với tư cách quản lý?
-
Vâng, ở Wufoo, chúng tôi có lời trong 9 tháng
sau khi ra mắt, nên có chia lợi nhuận, được chứ?
-
Vậy nên cũng khá đơn giản và rõ ràng,
-
nó sẽ tăng nhiều lần
so với những gì chúng tôi đã có,
-
và hiệu quả sẽ được đo
dựa trên việc hỗ trợ khách hàng của họ,
-
trên nhiệm vụ của họ,
và những gì họ nói họ sẽ làm được.
-
Tôi không thích quy trình, và không thích
đống công cụ để giúp tăng hiệu suất.
-
Nên thứ duy nhất mà chúng tôi dùng
để mọi người quản lý dự án là danh sách công việc.
-
Và đó chỉ là một file văn bản
được chia sẻ trên Dropbox.
-
Mỗi người có tên trong đó, và bạn sẽ thấy
khi họ cập nhật danh sách công việc của họ.
-
Và mỗi tối mọi người phải cập nhật
mọi việc đã làm trong ngày.
-
Rồi đến thứ 6,
chúng tôi sẽ xem lướt lại.
-
"Đây điều tuần trước cậu nói cậu sẽ làm.
-
Đây là điều cậu thực sự đã làm,
hoặc các vấn đề phát sinh."
-
Siêu đơn giản phải không?
-
Nó tạo ra một hình mẫu
trong việc xử lý công việc.
-
Và tôi không phải lo nghĩ
về việc quản lý họ.
-
Họ sẽ tự đặt tiêu chí
để đánh giá công việc của chính họ.
-
Và nó rất đơn giản. Và với những ai
xuất sắc trong việc họ làm,
-
cách này rất rất hiệu quả.
-
Và khi có vấn đề,
bạn sẽ rất dễ sa thải người đó.
-
May là tôi chưa phải
sa thải ai ở Wufoo cả.
-
Nhưng chúng tôi phải chỉnh sửa hành vi
của mỗi người rất rất nhanh,
-
vì khi nhìn vào đó:
"Xem này, đây là kiểu hành vi của anh.
-
Anh chỉ hoàn thành
một phần nhỏ công việc.
-
Phần lớn anh đều làm xong
vào phút chót ngay trước thứ sáu.
-
Đó là vấn đề. Anh phải quản lý thời gian
tốt hơn và đây là bằng chứng của việc đó."
-
Chúng tôi phải phản hồi điều đó với họ,
và vì mọi người trong công ty đều thấy
-
nên áp lực xã hội
sẽ giúp họ làm điều đó tốt hơn.
-
Ở đây.
-
>> Làm sao tuyển được những người
-
có thể làm việc trong kiểu môi trường giống như vậy?
-
>> Làm sao để tuyển người có thể làm việc từ xa
-
và làm việc trong môi trường như vậy?
-
Rất đơn giản, hãy làm
một dự án nhỏ với họ trước.
-
Bạn thuê họ,
và họ phải làm việc từ xa.
-
Ví dụ một dự án
mà họ phải làm mất một tháng.
-
Tôi có thể làm nhanh hơn trong một tuần,
-
và hiểu được hiệu quả
làm việc và tự quản lý của họ,
-
trong một dự án như thế.
Đó là bước đầu tiên.
-
Chúng tôi không thuê người
chỉ bằng cách phỏng vấn.
-
Một việc khác mà chúng tôi làm là
quan sát họ hỗ trợ khách hàng.
-
Vì không có nhiều kỹ sư có kỹ năng
đồng cảm để chịu được áp lực đó.
-
Nên đôi khi tôi sẽ yêu cầu
họ viết thư chia tay cho tôi.
-
Trong buổi phỏng vấn,
tôi bảo giả vờ như sắp chia tay,
-
và bạn có 15 phút
để viết thư tay, bạn sẽ viết gì?
-
Và bạn sẽ biết kỹ năng viết
của họ cỡ nào, bởi vì
-
90% việc hỗ trợ khách hàng
là thông báo tin xấu,
-
kiểu như "Chúng tôi không hỗ trợ tính năng này;
cái này không hoạt động; hoặc nó sẽ không ra mắt"...
-
Nên mọi người phải đối mặt với việc đó.
-
>> Một câu nữa nhé?
-
>> Một câu nữa.
Ngay đây. Đeo kính.
-
>> Chúng ta có sẵn rất nhiều mánh khóe
và thủ thuật hữu ích cho công ty,
-
có cái nào không dùng được không?
-
>> Trong số những mánh khóe và thủ thuật
cho công ty, có cái nào không dùng được không?
-
Vâng, tôi sẽ nói về một thứ.
Một việc mà hồi đầu chúng tôi làm
-
để thúc đẩy tinh thần
của chúng tôi là cố gắng...
-
chúng tôi hiểu chế độ làm việc dồn dập,
và nó rất có hại cho mọi người.
-
Ví dụ ở phần đăng ký thành viên,
bạn muốn mọi người ở lại lâu dài
-
và thông thường trò chơi điện tử rất dồn dập,
-
như bạn có thời hạn
và cứ tăng lên mỗi 2 tuần,
-
và bạn phải bắt kịp thời hạn,
thật sự rất mệt mỏi.
-
Thế nên, dù khi đó
bạn có thể tăng hiệu suất lên
-
nhưng thời gian hồi phục cho mọi người
còn nhiều hơn hiệu suất đã tăng thêm.
-
Và ở một công ty mà mọi người
đều hỗ trợ khách hàng
-
và liên tục ra tính năng mới,
bạn không có thời gian hồi phục.
-
Chúng tôi nghĩ: Okay,
chúng ta muốn đưa kỳ nghỉ công ty
-
thành một phần của Wufoo
để thưởng cho người dùng hàng năm.
-
Vậy nếu dịp nghỉ này dùng để hồi phục,
thì có thể chạy một đợt nước rút
-
trước khi kỳ nghỉ diễn ra. Và chúng tôi
chỉ hỗ trợ khách hàng với một nhóm người như vậy.
-
Và, cách chúng tôi...
chế độ làm việc dồn dập đầu tiên là
-
chỉ có 3 người sáng lập,
và mỗi người rút thăm chọn 10 việc cần làm,
-
mà khá là căng thẳng,
và người đầu tiên làm xong 7 việc sẽ thắng.
-
Và người cuối cùng hoàn thành 7 việc
-
sẽ trở thành...
chúng tôi gọi là culi.
-
Và culi nghĩa là bạn phải xách hành lý,
bưng đồ uống trong kỳ nghỉ của công ty.
-
Chúng tôi đã làm vậy.
Và trong thời gian đó,
-
mọi người đều rất hào hứng
và lên tinh thần,
-
và người thắng sẽ được chọn
nơi đi nghỉ cho năm tiếp theo.
-
Rồi đột nhiên Ryan đã ước đoán
sai lầm khối lượng công việc,
-
và nhanh chóng nhận ra:
"Mình thua cái chắc rồi."
-
Và cậu ấy kiểu:
"Tớ bỏ cuộc."
-
Và cậu ấy dừng luôn. Nên chế độ dồn dập
trở thành chế độ trơ với cậu ấy
-
vì cậu ấy biết mình sẽ thua
và mất hết tinh thần.
-
Nên kết quả là chúng tôi quyết định
sẽ không lặp lại kiểu đó nữa.
-
Nên, đó là ý tưởng khá hay khi nói,
nhưng chúng tôi sẽ không làm.
-
Rồi. Cảm ơn rất nhiều. Các bạn có thể email
cho tôi tại: kenvin@ycombinator.com.