Mars'ı yedek gezegen olarak kullanmayalım

Yıldız astronomu ve değerli TED Senior Fellow'u Lucianne Walkowicz, NASA'nın evrende yaşamı destekleyebilecek yerleri araştıran Kepler görevinde çalışıyor. Dolayısıyla Mars konusunda dikkatli düşünmemizi istediğinde dinlemeye değer. Bu kısa konuşmasında, Mars'ı Dünya'yı mahvettiğimizde er geç gideceğimiz bir yer gibi hayal etmeyi bırakmamızı, gezegen keşfi ve Dünya'yı korumayı aynı amacın iki yüzü olarak düşünmeye başlamamızı öneriyor ve şöyle diyor: "Dünya'ya benzer gezegenler aradıkça, kendi gezegenimizin değerini daha çok idrak etmeye başlıyorsunuz."

İnsanlık tarihinde uç bir noktadayız,

yıldızlara ulaşmak ve yaşadığımız gezegeni
kaybetmek arasında gidip geliyoruz.

Sadece son birkaç yılda bile,

Dünya'nın evrenimizdeki yerine dair
bilgimizi fazlasıyla geliştirdik.

NASA'nın Kepler görevi,
diğer yıldızların çevresinde

binlerce potansiyel gezegen keşfetti,

Dünya'nın galaksimizdeki milyarlarca
gezegenden sadece biri olduğunu gösterdi.

Kepler, yıldızların önünden

gezegen geçtiği zaman oluşan,
bize ulaşması gereken ışık miktarındaki

hafif azalmayı ölçen
bir uzay teleskobudur.

Kepler'in verileri
gezegenlerin boyutunun yanında,

onların kendi ana yıldızlarına olan
uzaklığını da ortaya çıkarıyor.

Birleştirildiğinde, bu veri bize
bu gezegenlerin Güneş sistemimizdeki

kara parçası bulunduran gezegenler gibi
küçük ve kayalık olup olmadığını,

ayrıca ana yıldızlarından ne kadar ışık
aldıklarını anlamamızı sağlar.

Dolayısıyla da bu bilgi,
keşfettiğimiz bu gezegenlerin

yaşanabilir olup olmadığına ilişkin
ipuçları verir.

Ne yazık ki,

bu yaşanabilirliği muhtemel dünyaların
sahipsiz hazinelerini keşfederken,

öte yandan kendi gezegenimiz
insanlığın yükü altında değer kaybediyor.

2014 kaydedilen en sıcak yıldı.

Bin yıldan beri var olan
buzullar ve deniz buzları,

artık birkaç on yıl içerisinde yok oluyor.

Harekete geçirmiş olduğumuz
gezegen ölçekli çevresel değişimler

onların seyrini değiştirme imkanımızı
hızla geride bırakıyor.

İklim bilimci değilim,
bir gök bilimciyim.

Evrende,
kendi gezegenimizin dışında bir yerlerdeki

hayatı keşfetme umuduyla
gezegenlerin yaşanabilirliğinin

yıldızlardan nasıl etkilendiğini
araştırıyorum.

Yabancı olarak uzayda uygun bir
gayrimenkul aradığımı düşünebilirsiniz.

Şimdi, evrende hayat arayışına
son derece gömülmüş biri olarak

sizlere şunu söyleyebilirim;
Dünya'ya benzer gezegenler aradıkça,

kendi gezegenimizin değerini
daha çok idrak etmeye başlıyorsunuz.

Bu yeni dünyaların her biri
yeni keşfedilmiş gezegen ve

çok iyi tanıdığımız gezegenler arasında
bir kıyas yapmamıza neden oluyor.

En çok tanıdığımız gezegenler
Güneş sistemimizdekiler.

Komşumuz Mars'ı düşünün,

Mars küçük ve kayalıktır, ayrıca
Güneş'ten biraz uzak olmasına rağmen

Kepler gibi bir görev esnasında
keşfedilmiş olsaydı,

potansiyel olarak yaşanabilir bir yer
olduğu düşünülebilirdi.

Aslında Mars'ın,
geçmişte yaşanabilir olmuş olması mümkün

ve Mars'ı bu kadar çok
araştırmamızın bir sebebi de bu.

Curiosity gibi gezginlerimiz,
Mars'ın yüzeyini tarayıp,

bildiğimiz hayat ipuçlarını
ve kökenlerini arıyor.

MAVEN gibi uydular,
Mars'ın yaşanabilirliğini

nasıl kaybetmiş olabileceğini anlamak
için Mars atmosferini örnekliyor.

Özel uzay uçuşu şirketleri şimdi,
sadece yakın uzaya kısa geziler değil,

hayatımızı Mars'ta yaşama gibi
boş umutlar vadeden geziler sunuyor.

Mars'a ait bu manzaralar

her ne kadar
dünyamızdaki çöllere benzese de,

ki oralar aklımızda öncü olma ve keşif
gibi fikirlerle bağlantılı olan yerlerdir,

Dünya ile karşılaştırılırsa,

Mars yaşamak için bayağı berbat bir yer.

Gezegenimizde koloni kurmadığımız çöllerin

Mars'la karşılaştırıldığında,

ne ölçüde verimli yerler olduğunu düşünün.

Dünya'daki
en kuru, en yüksek yerlerde bile

hava yumuşaktır ve
binlerce kilometre ötedeki

yağmur ormanlarımızın yaydığı
oksijenle doludur.

Endişeliyim; Mars'ı ve diğer gezegenleri
kolonileştirme heyecanının

beraberinde uzun ve karanlık bir gölge
taşımasından endişe duyuyorum:

kimilerinin çıkarım ve inanışı;

Mars, bildiğimiz gerçekten yaşanabilir
tek gezegenin, yani Dünya'nın

kendi kendine olan yıkımından
bizi kurtarmak üzere orada olacaktır.

Gezegenlerarası keşfi sevdiğim kadar

bu fikre sonuna kadar karşıyım.

Mars'a gitmek için bir sürü
mükemmel nedenler var,

ancak, Mars'ın insanlığı desteklemek için
var olacağını söyleyen kimse,

asıl partinin filikalarda
olacağını söyleyen

Titanic'in kaptanı gibidir.

(Gülüşmeler)

(Alkışlar)

Teşekkürler.

Gezegenlerarası keşif ve
gezegen korumanın amaçları

birbirine zıt değildir.

Değiller, hatta aynı amacın
iki yüzüdürler:

hayatı anlamak, korumak ve
hayatın ilerlemesini sağlamak.

Dünyamızın en uç çevreleri
yabancı manzaralardır.

Evimize daha yakındır.

Bu Dünya'daki uygun olmayan,
yaşanması zor alanlarda,

yaşanabilir alan oluşturmayı
ve onları korumayı öğrenebilirsek,

belki de hem kendi çevremizi korumanın,
hem de onun ötesine geçmenin

gerekliliklerini yerine getirebiliriz.

Sizleri bir düşünce deneyi ile
başbaşa bırakıyorum:

Fermi paradoksu.

Uzun bir süre önce, fizikçi Enrico Fermi
şunu sormuştu:

Evrenimizin çok uzun süredir var olduğunu

ve içerisinde birçok gezegenin olduğunu
düşündüğümüzü göz önüne alırsak,

şimdiye kadar uzaylı yaşamına dair
kanıt bulmuş olmamız gerekirdi.

Peki neredeler?

Şöyle ki, Fermi paradoksunun
muhtemel bir çözümü şudur:

Medeniyetler yıldızların arasında
yaşamayı düşünecek kadar

teknolojik olarak ilerlemiş olurken,

ilk önce o ilerlemeyi besleyen

ana gezegenlerini korumanın
ne kadar önemli olduğunu unuturlar.

Sadece gezegenlerarası koloni kurmanın
bizi bizden koruyacağına inanmak

kendini beğenmişlik olur,

fakat gezegen koruma ve
gezegenlerarası keşif

birlikte işe yarayabilir.

Eğer Mars'ın düşman ortamını

insan yerleşimi için esnetme gücümüze
gerçekten inanıyorsak,

o zaman çok daha kolay bir görev olan
"Dünya'nın yaşanabilirliğini koruma"nın

altından kalkabiliyor olmalıyız.

Teşekkür ederim.

(Alkışlar)