Điều gì khiến một bài thơ... là một bài thơ? - Melissa Kovacs

Xem bài học đầy đủ tại: http://ed.ted.com/lessons/what-makes-a-poem-a-poem-melissa-kovacs

Chính xác thì điều gì khiến một bài thơ ... là một bài thơ? Chính các nhà thơ đã phải vật lộn với câu hỏi này, thường sử dụng phép ẩn dụ để xác định gần đúng định nghĩa đó. Bài thơ là một cỗ máy nhỏ? Pháo hoa? Một tiếng vọng? Một giấc mơ? Melissa Kovacs chia sẻ ba đặc điểm nhận dạng của hầu hết các bài thơ.

Bài học của Melissa Kovacs, hoạt hoạ bởi Ace & Son Moving Picture Co., LLC.

Muhammad Ali dành nhiều năm luyện tập để
trở thành võ sĩ quyền Anh vĩ đại nhất

mà thế giới từng thấy,

nhưng chỉ dành một ít thời gian
để làm bài thơ ngắn nhất.

Ali thu hút sự chú ý
của khóa tốt nghiệp Havard năm 1975

bằng thông điệp
của tình đoàn kết và tình bạn.

Khi anh phát biểu xong,
khán giả muốn nhiều hơn thế

Họ muốn một bài thơ.

Ali đã làm một bài thơ được xem là
ngắn nhất từ trước đến nay

"Me, we."

Hay "me, weeee"?

Không ai chắc chắn.

Nhưng nếu hai từ này tạo ra một bài thơ,
điều gì khiến một bài thơ là một bài thơ?

Nhiều nhà thơ đã chật vật với
câu hỏi này,

thường dùng phép ẩn dụ để
phỏng đoán định nghĩa.

Một bài thơ có phải một cỗ máy nhỏ?

Pháo hoa?

Tiếng vọng?

Một giấc mơ?

Thơ thường có một số đặc điểm nhận dạng

Một - các bài thơ nhấn mạnh
chất nhạc của ngôn ngữ

Điều này có thể đạt được qua
vần, nhịp và các vế thơ

từ các bài
sonnet của Shakepeare

đến tụng ca của Khổng Tử

đến phạn ngữ Vedas.

Hai - những bài thơ có ngôn từ cô đọng

giống văn chương được lắng đọng lại.

Ba - những bài thơ mang
những cảm xúc mãnh liệt,

từ thơ tình của Rumi

đến "Ode to an Onion" của Pablo Neruda

Thơ ca, cũng như nghệ thuật, thử thách
những khái niệm đơn giản

Trong khi quy luật gieo vần
của các bài thơ sớm nhất

là một cách để ghi nhớ các mẩu truyện
trước cả sự xuất hiện của ghi chép

một bài thơ không cần phải trữ tình

“Apfel” của Reinhard Döhl

và "silencio" của Eugen Gomringer

tuân theo quy luật giữa hình ảnh và thơ ca

Trong khi đó, thơ của E.E. Cummings
có hình dạng quan trọng như

bản thân ngôn từ

trong trường hợp phóng đại nỗi buồn, cô
đơn của chiếc lá rơi trong không trung

nếu bản chất trực quan của thơ
mờ nhạt đi

có lẽ chúng ta sẽ chỉ còn âm nhạc

điều đó dẫn tới một câu hỏi
chúng ta thích tranh luận

Những bài hát có phải là các bài thơ?

Nhiều người không xem nhạc sĩ là
các nhà thơ theo khuynh hướng văn học

nhưng lời bài hát của những nhạc sĩ
như Paul Simon,

Bob Dylan,

và Tupac Shakur

vẫn có ý nghĩa khi không có nhạc

Ở những bài rap, yếu tố thơ ca như nhịp,
vần, và hình ảnh

không thể tách rời khỏi loại hình này

Ví dụ lời của Notorious B.I.G.

"I can hear sweat trickling
down your cheek

Your heartbeat sound
like Sasquatch feet

Thundering, shaking the concrete."

Từ trước đến nay, mọi ví dụ ta thấy
đều có ngắt dòng

Ta còn có thể hình dung hai từ trong thơ
của Ali sắp xếp trong không khí

Me, We.

Thơ ca có hình dạng mà ta thường nhận ra

Khoảng cách giữa các dòng giúp người đọc
xác định nhịp điệu bài thơ

Nhưng nếu các khoảng cách đó biến mất?

Nó có làm mất bản chất của một bài thơ?

Có lẽ là không.

Lấy thơ văn xuôi làm ví dụ.

Thơ văn xuôi dùng hình ảnh phong phú
và chơi chữ

nhưng được định dạng như một đoạn văn

Khi ta xem thơ như một khái niệm
hơn là hình thức

ta có thể thấy chất thơ
xung quanh chúng ta

các bài thánh ca,

bài phát biểu của những diễn giả
như Martin Luther King, Jr.,

JFK,

và Winston Churchill,

và những nơi đáng ngạc nhiên
như mạng xã hội

Trong năm 2010, nhà báo Joanna Smith
cập nhật về một trận động đất ở Haiti

"B-room, nghe thấy tên khi đang thay đồ.

Chao đảo.Chạy ra ngoài qua cửa trượt.

Mọi thứ đều ổn. An toàn.
Ấm áp quây quần."

Smith dùng những ngôn ngữ một cách
trực tiếp, mạnh mẽ

nhiều hình ảnh phong phú

So sánh ngôn từ của cô với thơ haiku

thể thơ cổ của Nhật
nhấn mạnh tính cô đọng mà sâu sắc

chỉ bằng ba dòng với lần lượt năm
bảy và năm âm tiết

Dòng chảy của thơ văn sâu và rộng

Thơ văn đã phát triển theo thời gian

và có lẽ là lúc này hơn bao giơ hết

sự ngăn cách giữa thơ, văn xuôi, âm nhạc
và tranh ảnh đã được xóa nhòa

Dù vậy, có một thứ chưa thay đổi.

Từ "thơ ca" thực chất bắt nguồn là một
động từ

từ thời Hy Lạp cổ đại: poiesis,
có nghĩa là tạo ra

Nhà thơ, như những thợ thủ công, vẫn làm
việc trên các vật liệu thô của Thế giới

để tạo ra những hiểu biết mới

và bình luận về việc thế nào là làm người
bằng cách mà chỉ loài người mới có thể làm

Các nhà nghiên cứu Dartmouth chứng minh ý
tưởng này nhờ yêu cầu rô bốt thảo thơ

Một ban giám khảo đánh giá
một loạt các bài sonet

để xem liệu họ có thể phân biệt
bản người làm và máy làm

Bạn có thể cảm thấy vui khi biết rằng
trong khi các nhà khoa học đã thành công

sử dụng trí thông minh nhân tạo
trong sản xuất

y khoa,

và cả báo chí,

nhưng thơ ca là một câu chuyện khác.

100% rô bốt bị bắt quả tang.