Χρειάζεστε μονάχα 10 λεπτά επίγνωσης

Πὀτε ήταν η τελευταία φορά που δεν κάνατε απολύτως τίποτα για 10 ολόκληρα λεπτά; Ούτε να γράφετε, ούτε να μιλάτε, ούτε καν να σκέφτεστε;
Ο Άντι Πάντικομ περιγράφει αυτήν ακριβώς τη μεταμορφωτική δύναμη: Να αναζωογονείς το νου σου για 10 λεπτά τη μέρα με το να έχεις επίγνωση και να βιώνεις τη παρούσα στιγμή.
(Δε χρειάζεται λιβάνι ή περίεργες στάσεις).

Ζούμε σε ένα εξαιρετικά πολυάσχολο κόσμο.

Ο ρυθμός της ζωής είναι συχνά ξέφρενος,
ο νους μας είναι πάντα απασχολημένος,

και κάνουμε συνέχεια κάτι.

Θα ήθελα για μια στιγμή να σκεφτείτε,

πότε ήταν η τελευταία φορά που βρήκατε
λίγο χρόνο να μη κάνετε τίποτα;

Να μείνετε για 10 μόνο λεπτά, ανενόχλητοι;

Και όταν λέω τίποτα, το εννοώ!

Ούτε email, ούτε SMS, ούτε ίντερνετ,

χωρίς τηλεόραση, χωρίς κουβέντα,
χωρίς φαγητό, χωρίς διάβασμα

ούτε καν να κάθεστε και ν' αναπολείτε το παρελθόν

ή να σχεδιάζετε για το μέλλον.

Απλά χωρίς να κάνετε τίποτα.

Βλέπω πολλά κενά πρόσωπα. (Γέλια)

Μάλλον πρέπει να πάτε πολύ πίσω!

Δεν είναι τρομερό;

Μιλάμε για το νου μας.

Το μυαλό μας, η πολυτιμότερη πηγή μας.

μέσω της οποίας βιώνουμε την κάθε στιγμή της ζωής μας,

Το νου, πάνω στον οποίο βασιζόμαστε για να είμαστε

ευτυχισμένοι, ικανοποιημένοι, συναισθηματικά σταθεροί ως άτομα,

και ταυτόχρονα ευγενικοί, συμπονετικοί

και διακριτικοί στις σχέσεις μας με τους άλλους.

Στον ίδιο νου βασιζόμαστε για να είμαστε

εστιασμένοι, δημιουργικοί, αυθόρμητοι

και να εκτελούμε όσο καλύτερα μπορούμε, ό,τι κάνουμε.

Παρολ' αυτά, δε βρίσκουμε χρόνο να τον φροντίσουμε.

Αντίθετα, περνάμε περισσότερο χρόνο φροντίζοντας τα αμάξια μας,

τα ρούχα μας και τα μαλλιά μας,

-καλά, ίσως όχι τα μαλλιά μας αλλά καταλαβαίνετε τι εννοώ..

Το αποτέλεσμα, φυσικά, εἰναι το στρες.

Το μυαλό στριφογυρίζει σαν πλυντήριο,

γύρω-γύρω, με πολλά δύσκολα, μπερδεμένα συναισθήματα

και δε ξέρουμε πώς να τα αντιμετωπίσουμε.

Και δυστυχώς, είμαστε τόσο αφηρημένοι που πλέον δεν

είμαστε παρόντες στον κόσμο στον οποίο ζούμε.

Χάνουμε τα σημαντικά για μας πράγματα.

και όσο τρελό κι αν ακούγεται, το θεωρούμε ως δεδομένο πως

κάπως έτσι είναι η ζωή, κι απλώς συνεχίζουμε.

Αλλά δε θα έπρεπε να ᾽ναι έτσι.

Ήμουν περίπου 11 χρονών όταν πήγα

για πρώτη φορά σε μάθημα διαλογισμού.

Και πιστέψτε με, ήταν ακριβώς όπως το φαντάζεστε,

κάθισμα σταυροπόδι στο πάτωμα,

λιβάνι, τσάι από βότανα, χορτοφάγοι, έτσι ακριβώς,

αλλά πήγαινε η μαμά μου και μου κίνησε την περιέργεια, και πήγα μαζί της.

Επίσης είχα δει μερικές ταινίες Κουνγκ-φου, και από μέσα μου

σκεφτόμουν πώς μπορεί να μάθω να πετάω!

ήμουν πολύ νέος τότε!

Τότε νόμιζα, όπως άλλωστε πολλοί άλλοι,

πώς ήταν απλά μια ασπιρίνη για το νου.

Έχεις άγχος, κάνεις λίγο διαλογισμό.

Πραγματικά δεν είχα σκεφτεί πως θα μπορούσε να έχει και προληπτικό σκοπό,

μέχρι τα 20 μου, όταν συνέβησαν στη ζωή μου

κάποια πράγματα πολύ διαδοχικά,

πράγματα πολύ σοβαρά που φέρανε τα πάνω κάτω

και ξαφνικά κατακλύστηκα από σκέψεις

και δύσκολα συναισθήματα που δεν ήξερα πώς να αντιμετωπίσω.

Όποτε έσπρωχνα μια σκέψη

αμέσως πεταγόταν μια άλλη.

Ήταν πραγματικά πολύ αγχωτική εποχή.

Όλοι μας αντιμετωπίζουμε το άγχος με διαφορετικούς τρόπους.

Κάποιοι θα βυθιστούν στη δουλειά τους

για να τους αποσπάσει την προσοχή.

Άλλοι θα απευθυνθούν στους φίλους και την οικογένειά τους, αναζητώντας υποστήριξη.

Κάποιοι το ρίχνουν στο ποτό ή παίρνουν φάρμακα.

Εγώ πάλι αποφάσισα να μονάσω.

Έτσι παράτησα το πτυχίο μου, και ξεκίνησα για τα Ιμαλάια,

Έγινα μοναχός, και άρχισα να μελετώ το διαλογισμό.

Συχνά με ρωτούν τι έμαθα από εκείνη την εποχή

Καλά, προφανώς τα πράγματα άλλαξαν.

Το να γίνεις άγαμος μοναχός

αλλάζει αρκετά πράγματα.

Αλλά έγινε και κάτι άλλο.

Μου έμαθε - απέκτησα μεγαλύτερη εκτίμηση,

και άρχισα να καταλαβαίνω την παρούσα στιγμή.

Με αυτό εννοώ το να μη χάνομαι στις σκέψεις,

να μην είμαι αφηρημένος,

να μη καταβάλλομαι από δύσκολα συναισθήματα,

αλλά αντίθετα να μάθω πώς να ζω στο εδώ και τώρα,

Πώς να έχω επίγνωση, πώς να είμαι παρόν.

Νομίζω πως η παρούσα στιγμή είναι πολύ υποτιμημένη.

Ακούγεται απλό, κι όμως περνάμε τόσο λίγο χρόνο

στην παρούσα στιγμή που είναι κάθε άλλο παρά απλό.

Μία πρόσφατη έρευνα στο Χάρβαρντ

έδειξε πως κατά μέσο όρο ο νους μας είναι

χαμένος στις σκέψεις περίπου 47% του χρόνου.

Σαράντα επτά τοις εκατό.

Ταυτόχρονα, αυτή η συνεχής περιπλάνηση του νου

είναι επίσης άμεση αιτία της δυστυχίας.

Δεν είμαστε εδώ για πολύ ούτως ή άλλως,

αλλά το να περνάμε σχεδόν το μισό της ζωής μας χαμένοι στις σκέψεις

και πιθανότατα πολύ δυστυχισμένοι

πραγματικά φαίνεται κάπως τραγικό,

ειδικά όταν υπάρχει κάτι που μπορούμε να κάνουμε γι ' αυτό,

όταν υπάρχει μια θετική, πρακτική, εφικτή,

επιστημονικά αποδεδειγμένη τεχνική

που επιτρέπει στο νου μας να είναι πιο υγιής,

πιο προσεκτικός και λιγότερο αφηρημένος.

Και το ωραίο είναι πως παρόλο που παίρνει

μονάχα 10 λεπτά την ημέρα,

επηρεάζει όλη μας την ζωή.

Αλλά πρέπει να μάθουμε πώς γίνεται.

Χρειαζόμαστε μια άσκηση. Χρειαζόμαστε ένα τρόπο

να μάθουμε να έχουμε επίγνωση.

Αυτό είναι ουσιαστικά ο διαλογισμός.

Το να εξοικειωθούμε με την παρούσα στιγμή.

Αλλά πρέπει βέβαια να γνωρίζουμε πώς να τη προσεγγίσουμε

έτσι ώστε να ωφεληθούμε κατάλληλα.

Να γιατί κρατάω αυτά, σε περίπτωση που αναρωτιέστε,

επειδή οι περισσότεροι άνθρωποι υποθέτουν πως

διαλογισμός σημαίνει διακοπή των σκέψεων,

απαλλαγή από συναισθήματα ή έλεγχος του νου

αλλά στην πραγματικότητα δεν είναι έτσι.

Στην ουσία σημαίνει να κάνεις ένα βήμα πίσω,

και να παρατηρήσεις τη σκέψη προσεκτικά, να τη δεις που

έρχεται και φεύγει, το ίδιο και με τα συναισθήματα

χωρίς κριτική, αλλά με το νου ήρεμο και εστιασμένο.

Για παράδειγμα, εάν τώρα εστιάσω όλη μου την προσοχή

στις μπάλες, δε θα μπορέσω ταυτόχρονα να χαλαρώσω

και να συνεχίσω να σας μιλάω.

Εξίσου, εάν χαλαρώσω πάρα πολύ μιλώντας σας,

δε θα καταφέρω να εστιάσω στις μπάλες, θα μου πέσουν.

Στη ζωή, και στο διαλογισμό, υπάρχουν στιγμές

όπου εστιαζόμαστε πάρα πολύ έντονα

και η ζωή μοιάζει κάπως έτσι

Eἰναι πολύ άβολο να ζεις

με τόση ένταση και στρες

Άλλες φορές, χαλαρώνουμε υπερβολικά πολύ

και γινόμαστε κάπως έτσι

Στο διαλογισμό (ροχαλητό)

θα μας πάρει ο ύπνος.

Ψάχνουμε λοιπόν την ισορροπία, την εστιασμένη χαλάρωση

οπού επιτρέπουμε στις σκέψεις να έρχονται και να φεύγουν

χωρίς να τα βάζουμε μαζί τους.

Συνήθως όταν μαθαίνουμε να κάνουμε διαλογισμό

οι σκέψεις αποσπούν τη προσοχή μας.

Ας πούμε πως αυτή είναι μια αγχωτική σκέψη.

Αρχικά όλα πάνε καλά, και μετά να μια αγχωτική σκέψη!

και λες 'Ωχ, δε κατάλαβα πως με ανησυχούσε αυτό!'

''Ὠχ, είμαι αγχωμένος. Είμαι πολύ αγχωμένος

Πω πω, έχω τόσο πολύ άγχος! '

Και προτού τo καταλάβουμε,

ανησυχούμε επειδή αγχωνόμαστε!

Είναι απίστευτο και μας συμβαίνει

συνέχεια και καθημερινά.

Σκεφτείτε την τελευταία φορά που κουνιόταν

ένα δόντι σας.

Ξέρετε ότι κουνιέται και ότι πονάει.

Αλλά τι κάνετε κάθε 20, 30 δευτερόλεπτα;

'Αx, πονάει'. Και ενισχύουμε τον πόνο, σωστά;

Και συνεχίζουμε να λέμε στον εαυτό μας

και συνεχίζουμε το ίδιο. Και αν αρχίσουμε να παρατηρούμε

τι κάνει ο νους με αυτό τον τρόπο, θα αρχίσουμε να απελευθερωνόμαστε

από τα σενάρια και τις πλοκές του.

Αλλά όταν αρχίσετε να παρατηρείτε τι κάνει ο νους με αυτό τον τρόπο

μπορεί να δείτε διαφόρων ειδών σχέδια.

Ίσως βρείτε πως ο νους είναι συνεχώς

πολύ ανήσυχος.

Μην εκπλαγείτε εάν αισθανθείτε ταραχή στο σώμα σας

όταν καθίσετε και δεν κάνετε τίποτε και ο νους αισθάνεται έτσι.

Ίσως βρείτε πως οι σκέψεις σας είναι ανιαρές

και βαρετές, σχεδόν μηχανικές,

λες κι απλώς

σηκώνεστε, πάτε στη δουλειά, τρώτε, κοιμάστε, σηκώνεστε, δουλειά.

Ή μπορεί να έχετε μια πολύ ενοχλητική σκέψη

που συνεχώς στριφογυρίζει στο μυαλό σας.

Ὀ,τι και να ᾽ναι, με το διαλογισμό έχετε

τη δυνατότητα να κάνετε ένα βήμα πίσω

και να δείτε τα πράγματα από άλλη οπτική γωνία

για να δείτε ότι δεν είναι πάντα όπως φαίνονται.

Δεν μπορούμε να αλλάξουμε κάθε τι μικρό

που μας συμβαίνει στη ζωή

αλλά μπορούμε να αλλάξουμε τον τρόπο που το βιώνουμε.

Να ποια είναι η δυνατότητα του διαλογισμού.

Δεν χρειάζεται να κάψετε θυμίαμα,

ούτε να κάτσετε στο πάτωμα.

Χρειάζεστε μονάχα 10 λεπτά την ημέρα

να αποτραβηχτείτε, να εξοικειωθείτε με την παρούσα στιγμή

για να μπορέσετε να νιώσετε τη σημαντική αίσθηση

της ηρεμίας και διαύγειας στη ζωή σας.

Σας ευχαριστώ πολύ. (Χειροκροτήματα)