< Return to Video

Euclid as the Father of Geometry

  • 0:01 - 0:05
    '' သဘာဝရဲ့ ဥပဒေသည် ဘုရားသခင်ရဲ့ သင်္ချာအတွေးအခေါ်ပါပဲ ''
  • 0:05 - 0:08
    ဒါက Euclid Alexandria ရဲ့ အဆိုဖြစ်တယ်
  • 0:08 - 0:13
    သူက ခရစ်တော် မပေါ်ခင် နှစ်ပေါင်း ၃၀ဝ က ဂရိသင်္ချာနဲ့ ဒဿနပညာရှင်ဖြစ်တယ်
  • 0:13 - 0:20
    ဒီကုးကားချက်ပြောရခြင်း အကြောင်းရင်းက Euclid သည် Geometry ရဲ့ ဖခင်ဖြစ်လို့ပါပဲ။
  • 0:20 - 0:23
    ခင်ဗျားရဲ့ ဘုရားသခင်ပေါ် အထင်အမြင်ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ်၊ ဒီကိုးကားချက် မှန်တယ်။
  • 0:23 - 0:25
    ဘုရားသခင် တကယ်ရှိတာပဲဖြစ်ဖြစ်၊ ဒါမှ မဟုတ် လဲ သဘာဝဘုရားပေါ့
  • 0:25 - 0:28
    ဘဘာဝရဲ့ အခြေခံအချက်အလက် အကြောင်းပြောတာဖြစ်တယ်
  • 0:28 - 0:32
    '' သဘာဝရဲ့ ဥပဒေသည် ဘုရားသခင်ရဲ့ သင်္ချာအတွေးအခေါ်ပါဘဲ "
  • 0:32 - 0:35
    သင်္ချာသည် သဘာဝဥပဒေ အားလုံးကို အထောက်အပံ့ ပေးတယ်။
  • 0:35 - 0:38
    Geometry စာလုံးကိုယ်တိုင်က ဂရိဆီကလာတယ်။
  • 0:38 - 0:41
    Geo သည် ဂရိလို ကမ္ဘာဖြစ်တယ်။
  • 0:41 - 0:44
    Metry သည် ဂရိလို တိုင်းတာချက်ဖြစ်တယ်။
  • 0:44 - 0:47
    ခင်ဗျားတို့က Metric စနစ်တွေကိုသိမှာပေါ့
  • 0:47 - 0:50
    Euclid သည် Geometry ရဲ့ ဖခင်လို့ လူတွေက အသိအမှတ်ပြုတယ်။
  • 0:50 - 0:53
    သူက Geometry ကိုလေ့လာတဲ့ ပထမဦးဆုံးလူတော့ မဟုတ်ဘူး
  • 0:53 - 0:56
    အရှေ့ဆုံးလူသားတွေက Geometry ပညာကို လေ့လာခဲ့မယ်လို့ စိတ်ကူးကြည့်လို့ရတယ်။
  • 0:57 - 1:00
    သူတို့က ဒီမှာလို မြေပေါ်မှာ ရှိတဲ့ အကိုင်းနှစ်ခုကို ကြည့်ပြီး၊
  • 1:00 - 1:02
    ပြီးတေ့ နောက်ထပ် ဒီလိုပုံရှိတဲ့ အကိုင်းတွဲ နှစ်ခုကိုလည်းကြည့်ပြီး၊
  • 1:02 - 1:05
    ဒီဟာက ပိုပြီး ဟ နေတယ်၊ ဒီမှာ ဆက်နွယ်ချက်ကဘာလဲ
  • 1:05 - 1:14
    ဒါမှမဟုတ် သူတို့က ဒီလို အကိုင်းရှိတဲ့ အပင်တစ်ခုကိုကြည့်ပြီး၊
  • 1:14 - 1:18
    သူတို့က ဆိုမယ် " ဒီလိုအဟနဲ့ ဟိုလိုအဟမှာ တစ်ခုခုသဘောတရားတူရမယ်"
  • 1:18 - 1:20
    ဒါမှမဟုတ် သူတို့က ကိုယ့်ကိုယ်ကို မေးကြည့်မယ်
  • 1:20 - 1:26
    အချိုးအစားကဘာလဲ၊ ဒါမှမဟုတ် စက်ဝိုင်းရဲ့ အဝန်းနဲ့အကျယ်ရဲ့ ဆက်နွယ်မှုကဘာလဲ
  • 1:26 - 1:28
    အဲဒါက စက်ဝိုင်းအားလုံးမှာ အတူတူ သက်ရောက်မလား ?
  • 1:28 - 1:32
    ဒါက သေချာပေါက် မှန်တယ်လို့ ဘယ်လိုယူဆလို့ရမလဲ။
  • 1:32 - 1:34
    ရှေးဂရိတွေရဲ့ အကြောင်းကို လေ့လာခဲ့ရင်,
  • 1:34 - 1:39
    သူတို့တွေက Geometry ပညာမှာ ပိုပြီးစဉ်းစားခဲ့တာတွေ့ရမယ်။
  • 1:39 - 1:43
    Pythagoras လို ဂရိသင်္ချာပညာရှင်တွေ အကြောင်းပြောရရင်၊
  • 1:43 - 1:46
    (Euclid မတိုင်ခင်က)
  • 1:46 - 1:55
    ၃၀ဝ BC ခေတ်က Euclidean Geometry အကြောင်း မကြာခဏ ပြောကြတဲ့ အကြောင်းက
  • 1:55 - 2:00
    ဒီမှာက Rapheel ဆွဲထားတဲ့ Euclid ရဲ့ ပန်းချီပေါ့ ၊ ဘယ်သူမှ သူဘယ်လိုရှိတယ်ဆိုတာ မသိဘူး။
  • 2:00 - 2:06
    သူ ဘယ်ချိန်ကမွေးပြီး၊ သေသွားတာတောင် မသိဘူး၊ ဒါက Raphael စိတ်ကူးပြီး ဆွဲတာဖြစ်တယ်။
  • 2:06 - 2:08
    သူက Alexandria မှာ ဆရာလုပ်တုံးကပေါ့။
  • 2:08 - 2:14
    သူက Geometry ရဲ့ ဖခင်လို့ခေါ်တဲ့ အကြောင်းက သူရေးခဲ့တဲ့ `` Euclid ရဲ့ အက္ခရာ `` စာတန်းကြောင့်ဖြစ်တယ်။
  • 2:14 - 2:21
    Euclid ရဲ့ အက္ခရာ သည် ၁၃ တွဲရှိတဲ့ ကျောင်းသို့စာအုပ်ဖြစ်တယ်။
  • 2:21 - 2:25
    အကျော်ကြားဆုံးကျောင်းသုံးစာအုပ်လို့ တောင်းဆိုနိုင်ပါတယ်။
  • 2:25 - 2:31
    သူက ဒီ ၁၃ တွဲကို အားစိုက်ပြီး သေချာစွာစဉ်းစားပြီး ကျိုးကြောင်းဆက်စပ်တဲ့ ခရီးရှည်ဖြတ်ခဲ့တယ်။
  • 2:31 - 2:38
    Geometry , number theory နဲ့ solid Geometry ( ရှု့ထောင့်သုံးခုရှိတဲ့ Geometry) ကိုရေးဖို့ပဲ။
  • 2:38 - 2:41
    ဒီမှာတော့ အင်္ဂလိပ်ဘာသာပြန်ထားတဲ့ ``ခေါင်းစဉ်စာမျက်နှာရဲ့ တစ်ဖက်ခြမ်း`` Frontinspiece ပုံဖြစ်တယ်။
  • 2:41 - 2:45
    Euclid ရဲ့ အက္ခရာ ကိုပထမဦးဆုံး အင်္ဂလိပ်ဘာသာပြနလည်းဖြစ်တယ်။
  • 2:45 - 2:48
    အဲဒါက ၁၅၇၀ နှစ်မှ ပြန်ခဲ့တာဖြစ်တယ်။
  • 2:48 - 2:52
    သေချာတာကတော့ အလယ်ခေတ်မှာ ဂရိလို အရင်ရေးခဲ့တာဖြစ်တယ်။
  • 2:52 - 2:55
    အာရပ်တွေက ဒီအသိပညာကို ထိန်းသိမ်းပြီး အာရပ်ဘာသာဆီပြန်ခဲ့တယ်။
  • 2:55 - 3:02
    အလည်ခေတ်နောက်ပိုင်းမှာတော့ လက်တင်ဘာသာကို ပြန်တယ်၊ နောက်ပြီး အင်္ဂလိပ်ဘာသာပြန်ခဲ့တယ်။
  • 3:02 - 3:06
    ``အားစိုက်ခဲ့ရတဲ့ခရီးရှည်`` ဆိုတာ ကျွန်တော်ပြောတာပါ၊ Euclid မဟုတ်ဘူး။
  • 3:06 - 3:14
    ``ဒေါင့်မှန်တြိဂံရဲ့ အနားနှစ်ခုရဲ့ နှစ်ထပ်ကိန်းသည် ဒေါင့်မှန် ခံအရာနှစ်ထပ်နဲ့ညီတယ်။
  • 3:14 - 3:18
    အဲဒါမျိုးတွေပေါ့ `` အသေးစိတ်ကို ကျွန်တော်တို့ နောက်ကျမှ ရှင်းပါမယ်``
  • 3:18 - 3:24
    မှန်ကောင်းမှန်မယ်လောက်ကို မရောင့်ရဲချင်ဘူး၊ မှန်တယ်ဆိုတာကို သက်သေပြချင်တယ် လို့ သူကဆိုတယ်
  • 3:24 - 3:30
    အက္ခရာ ကိုရေးခဲ့ရာမှာ ၊ အထူးသဖြင့် Planer Geometry နဲ့ ပတ်သက်တဲ့ အတွဲ ၆ ခုမှာ
  • 3:33 - 3:38
    မှန်တယ်လို့ ယူဆချက် တွေနဲ့စခဲ့တယ်။
  • 3:38 - 3:44
    Grometry မှာဆိုရင် အဲ့ဒီ့ယူဆချက်တွေကို Axioms ဒါမှမဟုတ် Postulates တွေလိ့ဆိုတယ်။
  • 3:44 - 3:52
    အဲဒီ့ကနေစပြီး သူက သက်သေပြချက်၊ ကောက်နှုတ်တင်ပြချက်တွေ ရေးခဲ့တယ်။ အဲဒါတွေကို Theorems လို့လဲခေါ်တယ်။
  • 3:52 - 3:56
    ပြီးတော့ `` ဒါနဲ့ဒါနဲ့မှန်ခဲ့ရင် ဒီဟာက မှန်ရမယ် `` လို့သူကပြောခဲ့တယ်။
  • 3:56 - 3:58
    တခြားဟာတွေ မမှန်ဘူးဆိုတာလည်း သူက သက်သေပြနိုင်ခဲ့တယ်။
  • 3:58 - 4:01
    ဒါကအမှန်အကန် မဟုတ်ဘူးလို့ သက်သေပြနိုင်ခဲ့တယ်။
  • 4:01 - 4:04
    `` ငါထိုင်ခဲ့တဲ့ စက်ဝိုင်းတိုင်းမှာ ဒီအရည်အချင်းရှိတယ်`` လို့လဲ မပြောခဲ့ဘူး
  • 4:04 - 4:06
    ``ဒါမှန်တယ်ဆိုတာ ကျွန်တော် သက်သေပြခဲ့တယ်`` လို့ဆိုတယ်။
  • 4:06 - 4:11
    အဲဒီ့ကနေဆက်ပြီး နောက်ထပ်ကောက်ချက်တွေ Theorems တွေကို ရှာတွေ့ခဲ့တယ်။
  • 4:11 - 4:14
    အရင်က မှန်တယ်လို့ လက်ခံခဲ့တဲ့အဆို Axioms တွေကို သုံးလို့ရပါတယ်။
  • 4:14 - 4:17
    ဒီမှာ ထူးခြားတာက အရင်က ဘယ်သူကမှ မလုပ်ခဲ့ဖူးဘူး။
  • 4:17 - 4:23
    ကျယ်ပြန့်တဲ့အသိပညာတစ်ခုလုံးအပေါ်မှာ သံသယနဲနဲမှ မရှိအောင်ကြိုးစားပြီး သက်သေပြခဲ့တယ်။
  • 4:23 - 4:30
    သူက ဒီမှာတစ်ခု ဟိုမှာတစ်ခုမဟုတ်ပဲ အသိပညာ အားလုံးပေါ်မှာ သက်သေပြခဲ့တယ်။
  • 4:31 - 4:40
    ဒီလိုနဲ့ Axiom, Postulates, Theorems, Propositions တွေကို ကြိုးပမ်းပြီး တစ်ခုပေါ်တစ်ခုဆင့်ပြီး ဆောက်ခဲ့တယ်။
  • 4:40 - 4:42
    Theorems တို့ Proposition တို့ဆိုတာ တကယ်တော့အတူတူပါပဲ။
  • 4:43 - 4:48
    Euclid ရေးပြီး နှစ်ပေါင်းနှစ်ထောင်လောက်( ကျောင်းသုံးစာအုပ်ရဲ့ အံ့မခန်းလောက်တဲ့ သက်တန့်)
  • 4:48 - 4:55
    Euclid ရဲ့ အက္ခရာကို နောကျေခဲ့ရင် လူတွေက ခင်ဗျားကို ပညာတက်လို့ မယူဆခဲ့ဘူး၊
  • 4:55 - 5:00
    အနောက်နိုင်ငံတွေမှာ Euclid ရဲ့ အက္ခရာစာအုပ်သည် ဒုတိယ အရောင်းကောင်းဆုံး ဖြစ်ခဲ့တယ်။
  • 5:00 - 5:02
    ခရစ်ယာန်ကျမ်းစာပြီးရင်။
  • 5:02 - 5:04
    အဲဒါက ကျမ်းစာပြီးရင် ဒုတိယ လိုက်တာက သင်္ချာစာအုပ်ဖြစ်တယ်။
  • 5:04 - 5:08
    ပုံနှိပ်စက်စထွက်တဲ့အချိန်မှာ သူတို့တွေကဆိုမယ်၊ ကျမ်းစာအုပ်ကို ထုတ်ရအောင် ပြီးတော့ ဘာထုတ်မလဲ
  • 5:08 - 5:10
    Euclid ရဲ့အက္ခရာ ကိုထုတ်ရအောင်
  • 5:11 - 5:17
    ဒါကတော်တော့ကိုကြာခဲ့တဲ့ အဖြစ်သည် အဲဒီ့အချိန်အထိ အကျုံးဝင်တယ်ဆိုတာ တွေ့ရမယ်။
  • 5:17 - 5:19
    ၁၅၀-၁၆၀ နှစ် မတိုင်ခင်က
  • 5:20 - 5:24
    ဒီဟာက Abraham Lincoln ရဲ့ ကိုးကားချက်ဖြစ်တယ် (ထူးချွန်တဲ့
  • 5:24 - 5:27
    အမေရိကန်သမ္မတ တစ်ယောက်) ဒီ Abraham Lincoln ရဲ့ပုံကို ကျွန်တော်သဘောကျတယ်။
  • 5:27 - 5:30
    ဒါက Lincoln ရဲ့ အသက် ၃၀ နောက်ပိုင်းဓါတ်ပုံပေါ့။
  • 5:30 - 5:36
    သူက Euclid ရဲ့ အက္ခရာ ကို အရမ်းသဘောကျတယ်။ သူ့ရဲ့စိတ်က ဒီစာအုပ်ဖတ်ပြီး လေ့ကျင့်ခဲ့တယ်။
  • 5:36 - 5:39
    သူကမြင်းစီးနေတဲ့အချိန်မှာ Euclid ရဲ့ အက္ခရာကို ဖတ်မယ် ၊ သူက
  • 5:39 - 5:41
    သမ္မတရုံးမှာလဲ Euclid ရဲ့ အက္ခရာကိုဖတ်မယ်။
  • 5:41 - 5:44
    ဒါက Lincoln ရဲ့ တိုက်ရိုက် ကိုးကားချက်ဖြစ်တယ်။
  • 5:44 - 5:48
    `` ကျွန်တော်ဥပဒေပညာသင်ချိန်မှာ ၊ Demonstrate ဆိုတာ သက်သေပြတယ်ဆိုတာကို ခဏခဏ တွေ့ခဲ့တယ်။
  • 5:48 - 5:53
    ပထမတော့ အဓိပ္ပါယ်ကိုနားလည်တယ်လို့ထင်ခဲ့တယ်၊ နောက်ပိုင်းကျတော့ နားမလည်ခဲ့ဖူးလို့သိလာတယ်။
  • 5:53 - 5:59
    ကိုယ့်ဟာကိုယ်မေးကြည့်တယ်၊ သက်သေပြနိုင်တာထက်ကို ပိုပြီး ရှင်းပြရရင် ကျွန်တော်ဘာလုပ်ရမလဲ။
  • 5:59 - 6:03
    တခြားသက်သေပြချက်နဲ့ Demonstration က ဘာကွာသလဲ။
  • 6:03 - 6:08
    ဒါနဲ့ Lincoln က Demonstration ရဲ့ အဓိပ္ပါယ်သည် သံသယမရှိ သက်သေပြတာလို့ ဆိုတယ်
  • 6:08 - 6:13
    ပိုပြီး ကြိုးပမ်းရတဲ့ ရိုးရိုးကျေနပ်နိုင်တဲ့ အကျိုးအကြောင်းပြချက်ထက်ပိုတယ်
  • 6:13 - 6:18
    ``ကျွန်တော် Webster အဘိဓမ္မါ မှာ ရှာကြည့်တယ်`` ( Lincoln ခေတ်က Webster ရှိခဲ့တယ်။)
  • 6:18 - 6:23
    `` တစ်ခုခုသက်သေပြနိုင်တယ်၊ သံသယမရှီလောက်အောင်၊ ဒါပေမယ့် ကျွန်တော်
  • 6:23 - 6:28
    ဘယ်လိုသက်သေပြရမလဲဆိုတာကို စဉ်းစားလို့မရဘူး ၊ ကြီးကျယ်တဲ့ အရာတွေကို
  • 6:28 - 6:33
    သံသယမရှိလောက်အောင်၊ ပုံမှန်မဟုတ်တဲ့ ဆင်ခြင်သုံးသပ်မှုမပါပဲ
  • 6:33 - 6:36
    Demonstration ကို ကျွန်တော်နားလည်တာက
  • 6:36 - 6:41
    တခြား အဘိဓမ္မာတွေ၊ အကိုးအကားစာစောင်တွေ ရှာပြီး လေ့လာကြည့်တယ်၊ ဒါပေမယ့် ဒါထက်ကောင်းတဲ့အဖြေမတွေ့ဘူး။
  • 6:41 - 6:46
    မျက်ကန်းကို အပြာ လို့ သတ်မှတ်သလိုဖြစ်နေတယ်။
  • 6:46 - 6:55
    ကျွန်တော်က ကိုယ့်ကိုယ်ကို `` Demonstrate ရဲ့ အဓိပ္ပါယ်မသိပဲ မင်းဘယ်လိုရှေ့နေလုပ်မလဲ`` လို့ဆိုတယ်။
  • 6:55 - 7:00
    ကျွန်တော်သည် Springfield ကထွက်ပြီး အဖေ့ရဲ့ အိမ်မှာ သွားနေတယ်။
  • 7:00 - 7:04
    Euclid ရဲ့စာအုပ်ခြောက်အုပ်မှာရှိတဲ့ ဘယ်ယူဆချက်မဆို ရွတ်နိုင်တဲ့အထိ
  • 7:04 - 7:07
    Planar Geometry နဲ့ဆိုင်တဲ့ စာအုပ်ခြောက်အုပ်ကို ပြောတာ
  • 7:07 - 7:12
    အဲဒီ့တော့မှ Demonstrate ရဲ့အဓိပ္ပါယ်ကို နားလည်ပြီးမှ ရှေ့နေပညာကို ပြန်ဆက်သင်တယ်
  • 7:12 - 7:17
    ထူးချွန်တဲ့ အမေရိကန်သမ္မတက ရှေ့နေကောင်းတစ်ယောက်ဖြစ်ဖို့ရာ
  • 7:17 - 7:24
    Euclid ရဲ့အက္ခရာ စာအုပ်ခြောက်အုပ်က ဘယ်ယူဆချက်ကို မဆို သက်သေပြနိုင်ရမယ်လို့ဆိုတယ်။
  • 7:24 - 7:31
    သူသမ္မတဖြစ်လာတဲ့အချိန်မှာ သူဆက်ပြီးလေ့ကျင့်ခဲ့လို့
  • 7:31 - 7:33
    သမ္မတကာင်းတစ်ယောက်ဖြစ်ခဲ့တယ်
  • 7:33 - 7:37
    ကျွန်တော်တို့ဒီ Geometry သင်တန်းအစီအစဉ်က အဲဒါကိုလေ့လာဒါဘဲ။
  • 7:37 - 7:43
    ကျွန်တော်တို့ လေ့လာရမှာက ဘယ်လိုကြိုးစားပြီး သက်သေပြရမလဲဆိုတာကို
  • 7:43 - 7:50
    ကျွန်တော်တို့သည် Euclid နှစ်ထောင်ကျော်က လေ့လာခဲ့သလို ဒီခေတ်ပုံစံနဲ့ပေါ့
  • 7:50 - 8:00
    ကျွန်တော်တို့ ပြောဆိုချက်တွေကို သေချာရအောင် အကွက်လုံအောင် အကျိုးအကြောင်းရှင်းပြရမယ်။
  • 8:00 - 8:02
    ကျွန်တော်တို့ ပြောတာကို သက်သေပြနိုင်ရမယ်။
  • 8:02 - 8:06
    တကယ်အခြေခံကျတဲ့ သင်္ချာကို ခင်ဗျားတို့က လေ့လာရမှာဖြစ်တယ်
  • 8:06 - 8:09
    သင်္ချာသည် တကယ်တော့ တွက်ချက်မှု ဒါပါပဲ
  • 8:09 - 8:13
    ဒီ Geometry (အခုတော့ Euclidean Geometry ပေါ့)
  • 8:13 - 8:17
    ဒါက တကယ်တော့ သင်္ချာဆိုတာပါပဲ
  • 8:17 - 8:21
    တစ်ချို့ဟာတွေကို ယူဆမယ် အဲဒီ့ကို မူတည်ပြီးမှာ တခြားဟာတွေကို ကောက်ချက်ချရမယ်။
Title:
Euclid as the Father of Geometry
Description:

Euclid and his long-lasting textbook "Euclid's Elements" (and how much Abraham Lincoln liked them!).
more » « less
Video Language:
English
Duration:
08:23

Burmese subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.