< Return to Video

Niçin ergenler için okul daha geç başlamalı

  • 0:00 - 0:03
    Saat sabahın 6'sı,
  • 0:03 - 0:04
    dışarısı zifiri karanlık.
  • 0:05 - 0:08
    14 yaşındaki oğlum derin uykusunda,
  • 0:08 - 0:11
    bir ergenin derin ve kayıtsız uykusunda.
  • 0:12 - 0:16
    Işığı açıyorum ve zavallı çocuğu
    sarsarak uyandırıyorum
  • 0:16 - 0:19
    çünkü bu, biliyorum ki
    yara bandını çıkarmak gibi,
  • 0:19 - 0:21
    bu işi çabucak bitirmek daha iyidir.
  • 0:21 - 0:22
    (Kahkahalar)
  • 0:22 - 0:27
    Çocuğunu uyandırmak için "Yangın var!"
    diye bağıran bir arkadaşım var.
  • 0:27 - 0:29
    Ve bir diğeri o kadar bıkmış ki
  • 0:29 - 0:32
    sadece oğlunu yataktan
    kaldırmak için üzerine soğuk suyu
  • 0:32 - 0:34
    boca etmek zorunda kalmıştı.
  • 0:35 - 0:36
    Biraz gaddarca sanki,
  • 0:36 - 0:38
    ama belki de aşina olduğumuz bir şey.
  • 0:40 - 0:42
    Her sabah kendime soruyorum,
  • 0:42 - 0:44
    " Ben nasıl olur da --
  • 0:44 - 0:46
    ne bildiğini bilen
  • 0:46 - 0:48
    ve ekmeğini bu işten
    kazanan biri olarak --
  • 0:48 - 0:50
    kendi oğluma böyle bir şeyi
    reva görebilirim?
  • 0:51 - 0:52
    Anlayacağınız üzere,
  • 0:52 - 0:54
    ben bir uyku araştırmacısıyım.
  • 0:54 - 0:56
    (Kahkahalar)
  • 0:56 - 0:58
    Evet, uyku hakkında çok şey biliyorum
  • 0:58 - 1:01
    ve uyku yetersizliğinin sonuçlarını da.
  • 1:01 - 1:05
    Biliyorum ki hızla büyüyen bir ergenin
    gerçekten ihtiyaç duyduğu
  • 1:05 - 1:07
    uykudan oğlumu mahrum ediyorum.
  • 1:07 - 1:10
    Ve biliyorum ki doğal biyolojik saati,
  • 1:10 - 1:14
    ona hazır olduğunu söylemeden,
    saatler öncesinden uyandırarak,
  • 1:14 - 1:17
    tabiri caizse, onun rüyalarını çalıyorum--
  • 1:17 - 1:23
    öğrenmeyle, hafıza yoğunlaştırmayla
    ve duygusal işlemlerle
  • 1:23 - 1:25
    alakalı olan uykusunu.
  • 1:26 - 1:29
    Fakat uykudan mahrum edilen
    sadece benim çocuğum değil.
  • 1:30 - 1:34
    Amerikan gençleri arasında
    uyku eksikliği adeta bir salgın.
  • 1:34 - 1:39
    Doktorlar ve uyku uzmanlarının
    tavsiye ettiği uyku olan
  • 1:39 - 1:42
    her gece sekiz-on saat uykuyu
    10 ergenden sadece 1'i uyuyor.
  • 1:43 - 1:45
    Şimdi kendi kendinize düşünüyor
  • 1:45 - 1:48
    ve "Çok şükür, biz bu konuda iyiyiz,
    benim çocuğum sekiz saat uyuyor."
  • 1:48 - 1:50
    diyorsanız unutmayın,
  • 1:50 - 1:53
    sekiz saat minimum tavsiye edilen uyku.
  • 1:53 - 1:55
    Siz bu sınavdan kıl payı geçiyorsunuz.
  • 1:55 - 1:58
    Sekiz saat, karnede C almak gibi bir şey.
  • 1:59 - 2:02
    Bu salgına neden olan birçok neden var,
  • 2:03 - 2:07
    fakat ergenlerin ihtiyaç duydukları
    uykuyu almalarına engel olan en önemli şey
  • 2:07 - 2:09
    aslında kamu politikalarıyla
    alakalı bir olay.
  • 2:10 - 2:14
    Hormonlar, sosyal yaşam
    ya da Snapchat değil.
  • 2:16 - 2:17
    Ülke genelinde
  • 2:17 - 2:22
    birçok okul 7:30 civarı
    ya da daha erken başlıyor.
  • 2:22 - 2:26
    Büyük tıbbi kuruluşlarca
    ortaokul ve liselerin
  • 2:26 - 2:30
    8:30'dan erken başlatılmaması
    gerektiği tavsiyelerine rağmen.
  • 2:31 - 2:35
    Bu erken başlama politikaları
    Amerikan gençlerinin
  • 2:35 - 2:39
    ne kadar çok ya da ne kadar az
    uyumalarında direkt etkiye sahip.
  • 2:41 - 2:44
    Bunlar ayrıca ergenleri ve
    ebeveynleri kendi vücutlarına karşı
  • 2:44 - 2:49
    aslında kazanılamayacak bir
    savaşta karşı karşıya getiriyor.
  • 2:49 - 2:51
    Ergenlik döneminde
  • 2:51 - 2:55
    ergenler biyolojik saatlerinde
    bir gecikme yaşarlar ki bu
  • 2:55 - 2:59
    ne zaman en uyanık ve ne zaman
    en uykulu hissettiğimizi belirler.
  • 3:00 - 3:03
    Bu biraz melatonin hormonunun
    salgılanmasındaki değişimden kaynaklanır.
  • 3:04 - 3:10
    Ergenlerin vücutları melatonin
    salgılamaya sabah saat 11'de başlar,
  • 3:10 - 3:14
    ki bu küçük çocuklarda ve yetişkinlerde
    görülenden iki saat sonradır.
  • 3:16 - 3:22
    Bu, bir ergeni sabah 6'da kaldırmanın
    bir yetişkini sabah 4'te kaldırmaya
  • 3:22 - 3:25
    karşılık geldiği anlamına geliyor.
  • 3:26 - 3:30
    Sabah 4'te kalkmak zorunda
    kaldığım talihsiz günlerde
  • 3:30 - 3:31
    ben tam bir zombi oluyorum.
  • 3:31 - 3:33
    Tamamen işlevsiz.
  • 3:33 - 3:34
    Sağlıklı düşünemem,
  • 3:35 - 3:36
    asabi olurum
  • 3:36 - 3:38
    ve belki de araba kullanmıyor olmalıyım.
  • 3:40 - 3:44
    Fakat bu tam da birçok Amerikan
    gencinin her okul gününde hissettiğidir.
  • 3:44 - 3:47
    Aslında, ergen olmanın hanesine
    yazdığımız nahoş özellikler,
  • 3:47 - 3:52
    aksi olma, asabiyet, tembellik, depresyon,
  • 3:52 - 3:55
    kronik uyku yetersizliğinin
    bir sonucu olabilir
  • 3:55 - 3:58
    diyebiliriz.
  • 3:59 - 4:02
    Kronik uyku yetersizliğiyle
    mücadele eden birçok ergen için
  • 4:02 - 4:07
    venti frappuçino şeklinde büyük miktarda
    kafein tüketmek onların bu eksikliği
  • 4:07 - 4:10
    karşılama stratejisi olmaktadır
  • 4:10 - 4:12
    ya da enerji içecekleri ve bir tek içki.
  • 4:12 - 4:13
    Yani temelde
  • 4:13 - 4:19
    biz tamamı yorgun ve gergin
    bir genç nüfusa sahibiz.
  • 4:22 - 4:25
    Uyku dostu başlangıç saatlerini
    savunanlar bilir ki
  • 4:25 - 4:29
    ergenlik beyin gelişiminin
    çoğunun olduğu dönemdir,
  • 4:29 - 4:31
    özellikle yüksek derecedeki
  • 4:31 - 4:34
    düşünme işlevlerinden sorumlu
    olan beynin bölgelerinde
  • 4:34 - 4:39
    mantık yürütme, problem çözme
    ve doğru karar vermeyi içeren,
  • 4:39 - 4:42
    diğer bir ifadeyle, riskli
    ve fevri hareketleri
  • 4:42 - 4:47
    dizginlemekten sorumlu
    olan beyin aktivitesi,
  • 4:47 - 4:50
    ergenliğin özellikleri olan
  • 4:50 - 4:54
    ve ergenlerin ebeveynlerini
    çok korkutan şeyler.
  • 4:55 - 4:56
    Onlar da bizler gibi biliyorlar ki
  • 4:57 - 4:59
    ergenler ihtiyaç duydukları
    uykuyu almadıklarında
  • 4:59 - 5:02
    beyinleri, vücutları ve
    davranışları eziyet çeker,
  • 5:02 - 5:05
    hem kısa hem de uzun
    vadede süren etkileriyle.
  • 5:05 - 5:07
    Konsantre olamazlar,
  • 5:07 - 5:09
    dikkatleri dağılır ve hatta çoğu
  • 5:09 - 5:13
    DEHB davranış belirtileri
    bile gösterebilirler.
  • 5:14 - 5:19
    Ergen uyku yetersizliğinin sonuçları
    ergenlik döneminde maalesef
  • 5:19 - 5:22
    uçuşa geçen birçok akıl
    hastalığına neden olarak
  • 5:22 - 5:25
    sınıfın çok ötesine geçer.
  • 5:25 - 5:27
    Madde kullanımı,
  • 5:27 - 5:29
    depresyon ve intihar da buna dâhil.
  • 5:30 - 5:34
    Los Angeles Birleşik Okul Bölgesi'nden
    ergenlerle yaptığımız çalışmada
  • 5:34 - 5:36
    bulduk ki uyku problemi olan ergenlerin
  • 5:36 - 5:40
    geçtiğimiz ayda alkol alması
    yüzde 55 oranında daha olasıydı.
  • 5:41 - 5:45
    30.000' den fazla lise öğrencisiyle
    yapılan başka bir çalışmada
  • 5:45 - 5:49
    buldular ki her bir kayıp saat uyku için
  • 5:49 - 5:52
    kendini üzgün ya da ümitsiz
    hissetmede yüzde 38 oranında
  • 5:53 - 5:57
    ve ergen intihar teşebbüsünde
    yüzde 58 oranında bir artış oldu.
  • 5:59 - 6:01
    Ve eğer bu yeterli değilse
  • 6:01 - 6:03
    uyku problemi olan ergenler,
  • 6:03 - 6:07
    ülkemizi saran fiziksel sağlık
    problemlerinin davetçileri olan
  • 6:08 - 6:12
    obezite, kalp rahatsızlıkları
    ve diyabete karşı büyük riskteler.
  • 6:13 - 6:16
    Ve uyku mahrumu,
    ehliyeti yeni almış ergenin
  • 6:16 - 6:18
    direksiyonun başına geçmesinde
  • 6:18 - 6:20
    risk var.
  • 6:20 - 6:25
    Araştırmalar gösteriyor ki her gece
    beş veya daha az saat uyuma,
  • 6:25 - 6:30
    yasal alkol sınırının üzerinde
    araç kullanmayla eş değer.
  • 6:36 - 6:39
    Uyku dostu başlama vakitlerini savunanlar
  • 6:39 - 6:41
    ve bu alandaki araştırmacılar
  • 6:41 - 6:43
    geç vakitte başlamanın
  • 6:43 - 6:47
    harika faydalarını gösteren
    muazzam bir bilim üretti.
  • 6:47 - 6:49
    Bulgular çok sağlam
  • 6:49 - 6:51
    ve bir uyku bilimcisi olarak ben,
  • 6:51 - 6:54
    nadiren kesin konuşurum.
  • 6:55 - 6:59
    Geç vakitte başlayan bölgelerden
    olan çocuklar daha fazla uyuyorlar.
  • 6:59 - 7:02
    Karşıt fikirlilere göre
    okullar geç başlarsa
  • 7:03 - 7:04
    ergenler daha geç yatacaklar.
  • 7:05 - 7:06
    Gerçek ise
  • 7:06 - 7:08
    yatakta kalma sürelerinin aynı kaldığı,
  • 7:08 - 7:10
    fakat daha fazla uyku ile sonuçlanan
  • 7:10 - 7:13
    uyanma saatlerinin genişlediğidir.
  • 7:13 - 7:16
    Onların okula gelme olasılığı daha fazla;
  • 7:16 - 7:20
    bir bölgede okula gelmeme
    oranları yüzde 25 oranında düştü
  • 7:20 - 7:22
    ve daha az okulu bırakıyorlar.
  • 7:22 - 7:26
    Doğal olarak, akademik olarak daha iyiler.
  • 7:26 - 7:31
    Sonuçta bunun, başarı boşluğunu
    azaltmada gerçek sonuçları var.
  • 7:31 - 7:33
    Matematik ve okuma
    standart test skorlarında
  • 7:33 - 7:36
    yüzde iki veya üçlük bir artış olmuştur.
  • 7:36 - 7:42
    Bu ise sınıf mevcudunun 1/3
    oranında azalması kadar güçlüdür
  • 7:42 - 7:45
    ya da vasat bir öğretmeni
  • 7:45 - 7:48
    harika bir öğretmenle değiştirmek kadar.
  • 7:48 - 7:51
    Onların fiziki ve ruhsal
    sağlıkları düzelir,
  • 7:51 - 7:53
    hatta aileleri bile daha mutlu olurlar.
  • 7:53 - 7:58
    Yani kim, ergenlerden biraz
    iyi şeyler ve daha az tuhaflık
  • 7:58 - 8:00
    görmekten hoşlanmaz ki?
  • 8:01 - 8:03
    Hatta toplum daha güvenli hâle gelir,
  • 8:03 - 8:05
    çünkü trafik kazası oranları düşer--
  • 8:05 - 8:08
    bir bölgede yüzde 70
    oranında bir azalma olmuştur.
  • 8:09 - 8:12
    Sunulan bu harika faydalarla,
  • 8:12 - 8:13
    düşünebilirsiniz,
  • 8:13 - 8:16
    basit bir şey, öyle değil mi?
  • 8:16 - 8:20
    Peki niçin biz bu çağrıya kulak asamadık?
  • 8:22 - 8:25
    Geç saatte başlamaya karşı olan
    iddia genellikle şu şekilde oluyor:
  • 8:26 - 8:28
    "Neden ergenlerin başlama
    vakitlerini erteleyelim ki?
  • 8:28 - 8:32
    Biz onları şimdiden sıkalım ki ileride
    gerçek yaşama hazır olsunlar."
  • 8:32 - 8:35
    Bu, iki yaşında oğlu olan bir
    ebeveyne, şöyle demeye benziyor:
  • 8:35 - 8:37
    "Johnny' i fazla uyutmayın,
  • 8:37 - 8:39
    yoksa anaokulunda çok zorlanır."
  • 8:39 - 8:40
    (Kahkahalar)
  • 8:42 - 8:46
    Başlangıç vakitlerini ertelemek
    ayrıca birçok lojistik zorluklar çıkartır.
  • 8:46 - 8:48
    Sadece öğrenciler ve
    onların aileleri için değil,
  • 8:48 - 8:51
    topluma bir bütün olarak.
  • 8:51 - 8:52
    Otobüs rotalarını güncellemek,
  • 8:52 - 8:54
    artan ulaşım harcamaları,
  • 8:54 - 8:56
    sporlar üzerindeki etkisi,
  • 8:56 - 8:58
    okuldan öncesi ve sonrası bakım.
  • 8:58 - 9:03
    Bunlar, okula başlama
    vakitleri tartışılırken
  • 9:03 - 9:05
    tekrar tekrar ülke boyunca her bölgede
  • 9:05 - 9:07
    ortaya çıkan benzer kaygılardır.
  • 9:08 - 9:10
    Ve bunlar yasal kaygılar,
  • 9:11 - 9:14
    bunlar üzerinde detaylıca
    düşünmemiz gereken problemler.
  • 9:14 - 9:16
    Onlar, çocuklarımız için
    doğru şeyi yapmak olan
  • 9:16 - 9:19
    ortaokul ve liselerin 8:30'dan
    erken başlatmamakta
  • 9:20 - 9:25
    çuvallamamızda geçerli bahaneler değil.
  • 9:26 - 9:28
    Ve ülke boyunca bölgelerde,
  • 9:28 - 9:30
    küçük ve büyük, her kim
    bu değişikliği yaptıysa
  • 9:30 - 9:34
    onlar, bu korkuların genellikle
    yersiz olduğunu buldular
  • 9:34 - 9:39
    ve öğrencilerin sağlığına ve performansına
    ve bizim toplu halk güvenliğimize olan
  • 9:39 - 9:40
    muazzam faydaları
  • 9:40 - 9:42
    daha ağır basmaktadır.
  • 9:44 - 9:46
    Yani yarın sabah
  • 9:46 - 9:51
    biz tesadüfen saatlerimizi
    bir saat geri aldığımızda
  • 9:52 - 9:56
    sen fazladan bir saat
    tatlı bir uyku alırsın
  • 9:57 - 9:59
    ve gün biraz daha uzun gözükür
  • 10:00 - 10:02
    ve biraz daha umutla dolu,
  • 10:03 - 10:07
    uykunun muhteşem gücü hakkında düşünün.
  • 10:08 - 10:10
    Ve düşün bu, çocuklarımızın
    doğal bir şekilde,
  • 10:10 - 10:14
    kendi bedenleriyle uyum
    içinde uyanabilmeleri için
  • 10:14 - 10:16
    nasıl bir armağan olacak.
  • 10:17 - 10:19
    Teşekkür ederim
  • 10:19 - 10:20
    ve tatlı rüyalar.
Title:
Niçin ergenler için okul daha geç başlamalı
Speaker:
Wendy Troxel
Description:

Ergenler uykularını yeterince alamıyorlar ve bunun nedeni Snapchat, sosyal hayatlar ya da hormonlar değil, bilakis kamu politikaları, diyor Wendy Troxel.
Uyku araştırmacısı, klinisyen ve bir ergenin annesi olma tecrübesinden yararlanarak Troxel, erken okula başlama saatlerinin tam da uykuya en çok ihtiyaç duydukları dönemde ergenleri nasıl uykudan mahrum bıraktığını dile getiriyor.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
10:33

Turkish subtitles

Revisions