-
Có rất nhiều tin mừng
-
xung quanh tốc độ kỉ lục của vắc xin cho Covid 19
-
một trong số đó đã bắt đầu đi vào đời sống ý tế
-
Nhưng vì đây là vắc xin mRNA
-
là một công nghệ còn khá mới mẻ chưa được sự dụng rộng rãi trước đây
-
Chúng tôi muốn giải thích cách hoạt động
-
và điều gì xảy ra với cơ thể bạn
-
từ khoảnh khắc kiêm tiêm chạm vào da bạn.
-
Giống như những vắc xin mà chúng ta từng thấy
-
những vắc xin này sẽ được tiêm vào bắp tay trên
-
Nhưng không giống những loại vắc xin điển hình
-
làm bất hoạt hay suy yếu cấu trúc của vi rút
-
Những vắc xin này sẽ phóng ra chất mang năng lượng gọi là mRNA ( RNA thông tin)
-
Vậy chính xác RNA thông tin làm gì?
-
Trong một tế bào bình thường của cơ thể có DNA trong nhân tế bào
-
và DNA này lưu trữ toàn bộ thông tin vá chỉ dẫn
-
quan trong để tế bào và cơ thể hoạt động
-
và sau cùng là những đặc điểm chỉ riêng ở bạn.
-
Và hệ thống bên trong tế bào đọc toàn bộ dữ liệu của DNA
-
và chuyển hóa thành mRNA
-
mRNA sẽ rời nhân và tiến vào tế bào chất.
-
Từ đây các Ribosome trong tế bào đọc RNA
-
dựa vào từng mã cụ thể mà hình thành nên chuối amino axit
-
Tự gấp lại để hình thành protein
-
giữ cho cơ thể sống và hoạt động.
-
Đây được gọi là quá trình phiên mã.
-
Trong thực tế, quá trình này
-
là quá trình đầu tiên vi rút lợi dụng
-
Chúng tiêm thông tin mang năng lượng vào bạn
-
và hệ thống trong tế bào tự động đọc chuỗi thông tin đó
-
và xây nên những protein giúp hình thành nhiều vi rút hơn.
-
Trở về với mũi tiêm
-
mRNA được tiêm vào cơ thể bạn nhờ vắc xin
-
cũng mang trong nó chỉ dẫn mang năng lượng
-
Nhưng trong trường hợp này chỉ là một phần nhỏ mã của vi rút
-
thay vì toàn bộ.
-
Bạn có thể thấy SARS-CoV-2 tiến hành như sau
-
với mũi gai
-
Và gai protein này thực chất vô hại
-
là những gì mà mRNA giải mã.
-
mRNA theo cách của nó xâm nhập vào tế bào chất của cơ thể
-
nơi mà ribosom đọc thông tin và bắt đầu tiến hành tạo ra gai protein
-
Một khi protein được tạo ra
-
Nó tiến tới màng tế bào
-
và tế bào của bạn bị phá vỡ
-
và phá hủy hướng dẫn mRNA
-
Vậy việc có một mảnh nhỏ của gai vi rút có tác dụng gì?
-
Nó cung cấp cho cơ thể bạn
-
hay cụ thể hơn, hệ thống miễn dịch
-
một bản xem trước của vi rút mà không gây ra bệnh.
-
Bỗng nhiên kháng thể của bạn sẽ nhận ra
-
và không còn tồn tại
-
sẽ là hồi chuông cảnh báo cho hệ thống miễn dịch
-
để nhận ra và chuẩn bị cơ thể trước vi rút thật sự
-
mà không cần phải tiếp xúc thực tế với con vi rút
-
Về bản chất hệ thống miễn dịch sẽ có màn mở đầu
-
bằng cách tạo ra kháng thể mạnh
-
có thể vô hiệu hóa và giết vi rút.
-
Và bộ nhớ của kháng thể sẽ được lưu trong tế bào B.
-
Vì thế nếu bạn bị nhiễm vi rút SARS-CoV-2
-
thi cơ thể bạn đã có lợi thế hơn.
-
Đây được gọi là phản ứng thích nghi của hệ miễn dịch.
-
Vì cơ thể bạn đã tiếp xúc với những gai protein trước đó
-
nên có thể biết điều gì phải làm.
-
Thực chất, những vắc xin mRNA
-
cho phép cơ thể tự bảo vệ khỏi sự lây nhiễm trong tương lai
-
mà không cần phải chịu rủi ro
-
hậu quả của bệnh dịch COVID-19.
-
Vậy thì tại sao vắt xin mRNA không được sự dụng trước đây?
-
Trong khi chúng khá mới mẻ
-
nhưng thực tế các nhà nghiên cứu đã không ngừng thí nghiệm chúng trong hàng thế kỉ
-
Trong quá khứ, chúng không được ổn định
-
Enzim trong cơ thể sẽ nhanh chóng phá hủy mRNA
-
nên mRNA cần có được vỏ bọc tốt.
-
Những vắc xin mRNA được trưng bày hôm nay
-
đã được bọc trong các hạt nano lipid
-
để bảo vệ mRNA không bị phân hủy.
-
Vì chúng bất ổn hơn các loại vắc xin khác
-
nên cần được giữ lạnh.
-
Ví dụ, vắc xin Pfizer cần giữ ở nhiệt độ -70º C
-
và ở nhiệt độ của tủ lạnh thông thường, chúng chỉ tồn tại khoảng 5 ngày.
-
Và dĩ nhiên, dịch bệnh toàn cầu
-
đã nâng số quỹ và tài nguyên
-
cần cho những loại vắc xin này
-
điều này tăng tốc sự phât triển của chúng.
-
Điều làm những vắc xin này hấp dẫn so với những loại khác
-
ở chỗ chúng có thể được tạo ra trong phòng thí nghiệm với vật liệu có sẵn
-
và nhanh hơn những loại vắc xin khác nhiều.
-
Thay vì phát triển vi rút hoàn toàn không lây nhiễm
-
rồi tiêm chúng vào cơ thể
-
thì những vắc xin mRNA này có thể vượt qua nhiều trở ngại
-
bằng cách sử dụng cơ thể một cách thông minh.
-
Và chi phí khá tiết kiệm khi tạo ra phân tử mRNA
-
hơn là bản thân protein
-
và còn có thể mở rộng qui mô
-
điều mà vô cùng hữu ích trong bối cảnh đại dịch
-
đang chờ một vắc xin.
-
Vậy thì nó có an toàn không?
-
Bởi đây là công nghệ còn khá mới mẻ
-
bạn có cần bận tâm đến vậy?
-
Đó là những gì giai đoạn thử nghiệm ban đầu trăn trở
-
không đơn thuần kiểm tra nó có hoạt động và tăng cường miễn dịch hay không
-
mà còn phải giảm tác dụng phụ xuống mức tối đa.
-
Giờ đây, khoảng 70 000 người đã được tiêm chủng
-
mà không hề có hệ lụy nghiêm trọng nào
-
Đã có báo trước rằng toàn bộ nghiên cứu chưa được xuất bản
-
khi đang quay video này.
-
Nhưng quan trọng hơn phải nhớ rằng dù vắc xin an toàn
-
cũng không đồng nghĩ với việc không mang lại cảm giác đau nhức nào.
-
Một số người đã tiêm chủng báo về cơ đau nhức
-
và hiên tại thì cần phải tiêm 2 mũi để đảm bảo độ hiệu quả.
-
Tôi đã thấy sự tương đồng lớn bởi giáo sư Shane Crotty,
-
người đang nghiên cứu vắc xin
-
và ngài nói rằng
-
"Tương tự như đi tập gym và luyện tập
-
và đau cơ
-
một chút đau đơn là tín hiệu tích cực rằng điều tốt đẹp sẽ diễn ra.
-
Đôi lúc cần phải rèn lấy khả năng miễn nhiễm
-
giống như việc bạn rất muốn một cánh tay cơ bắp."
-
Chúng tôi biết bạn đã luôn thắc mắc rất nhiều về những vắc xin này.
-
Chúng tôi cũng có câu hỏi
-
Vì vậy hi vọng với bạn những thông tin này hữu ích, ngắn gọn
-
và mang tính giáo dục.
-
Bởi vì đây là những điều giúp mọi thứ bớt mơ hồ và đáng sợ
-
trong thời gian ngắn.
-
Cảm ơn vì đã theo dõi
-
Nếu bạn muốn biết thêm thông tin về những vắc xin này, những bản thu của chúng tôi có ở trên Youtube.
-
Các bạn có thể thử xem.
-
Chúng tôi có vài tập về vắc xin.
-
Thực ra chúng tôi đồn về vắc xin
-
Vâng
-
Bạn sẽ thích nghe lời đồn về vắc xin.
-
Và hãy chắc chắn bạn đã thích video, đăng kí
-
và hẹn gặp bạn lần tới với nhiều thông tin khoa học hơn.
-
Tạm biệt.
Amplifying Voices
