Mülteci krizi bizim için bir karakter testi

Altmış beş milyon kişi çatışmalar veya afetler sonucu 2016 yılında evlerinden oldu. David Miliband, bu sadece bir kriz değil, kim olduğumuzun ve neyi temsil ettiğimizin bir sınavı diyor, bunu çözmek de hepimizin sorumluluğu. Mutlaka izlenmesi gereken bu konuşmada, Miliband bize mülteci krizini çözmenn ve empati ve özgeçiliği harekete dönüştürmenin yollarını gösteriyor.

Sizinle küresel mülteci krizi
hakkında konuşacağım

ve amacım size bu krizin

çözümlenemez değil, yönetilebilir
olduğunu

ve size bu konunun
ön saflardaki mülteciler kadar

bizler ve kim olduğumuz hakkında
da bir dava olduğunu anlatacağım.

Bu konu benim için,
sadece mültecilere destek olan bir STÖ

yönetmemden kaynaklı bir profesyönel
yükümlülük değil.

Bu konu kişisel.

Bu resmi çok seviyorum.

Sağdaki o çok yakışıklı adam,

o ben değilim.

O benim babam Ralph, 1940'ta
Londra'da

babası Samuel ile birlikteyken.

Belçika'dan gelen Yahudi
mültecilerdiler.

Naziler işgâle başladıkları gün
kaçmışlardı.

Bu resmi de çok seviyorum.

Bir grup mülteci çocuğun

Polonya'dan İngiltere'ye 1946'da
varışları.

Ortadaki benim annem, Marion.

12 yaşında, yeni bir hayata,

yeni bir ülkede

tek başına

başlaması için gönderilmiş.

Şunu biliyorum:

Eğer İngiltere 1940'larda

mültecileri kabul etmeseydi,

kesinlikle bugün burada olamayacaktım.

Fakat bundan 70 yıl sonra,
tarih yine tekerrür ediyor.

Duvarların örülüşünün sesini,

kin dolu siyasi konuşmaları,

insani değerlerin ve prensiplerin
yakılışını,

bundan daha 70 yıl önce
savaş mağdurlarının

ülkesizliğine ve umutsuzluğuna
çare olan ülkelerde gözlemliyoruz.

Geçen yıl, her dakikada
24 insan daha

savaş, şiddet
veya zulüm yüzünden

evinden olmuştu:

Suriye'de bir yeni kimyasal silah
kullanıldığı için,

Afganistan'da Taliban'ın saldırıları
yüzünden,

Kuzeydoğu Nijerya'da kızların
okullardan Boko Haram tarafından

kaçırıldıkları için.

Bu insanlar yeni bir ülkeye
daha iyi bir hayat kurmak

için taşınmıyorlar.

Hayatlarını kurtarmak için
kaçıyorlar.

Dünyadaki en ünlü
mültecinin bugün

size konuşamıyor oluşu
büyük bir trajedidir.

Bu resmi birçoğunuz
biliyorsunuzdur.

Bu resim 2015'te
Akdeniz'de ölen

beş yaşındaki Alan Kurdi'nin

cansız bedenini gösteriyor.

O, Avrupa'ya varmaya çalışan
3.700 diğer mülteciyle birlikte öldü.

Bir sonraki yıl, 2016'da

5.000 kişi öldü.

Onlar için artık çok geç,

ama milyonlarca diğerleri
için henüz geç değil.

Frederick gibi insanlar için
geç değil.

Onunla Nyarugusu
mülteci kampında tanıştım.

Kendisi Burundi'den.

Eğitimini nerede tamamlayabileceğini
öğrenmek istiyordu.

11 yıllık eğitimini tamamlamış,
12. sınıfı okumak istiyordu.

Bana dedi ki: ''Dua ederim ki günlerim

bu mülteci kampında son bulmaz.''

Halud için de çok geç değil.

Ebeveynleri Şam dışında
yaşayan

Filistinli mültecilerdi.

Mülteci bir aileye doğmuş

ve şimdi kendisi de Lübnan'da
bir mülteci olarak yaşamakta.

O, şu anda International Rescue
Committee'de diğer mültecilere

yardımcı olmak için çalışıyor,

fakat gelecek için,
nerede ve nasıl olacağı

hakkında bir güvencesi yok.

Bu konuşma Frederick ve Halud

ve onlar gibi olan milyonlar hakkında:

neden yerlerinden oluyorlar,
nasıl hayatta kalıyorlar,

neye ihtiyaçları var
ve bizlere düşen sorumluluklar nedir.

Şuna gerçekten inanıyorum ki,

21. yüzyılın en büyük sorusu

başkalarına olan
sorumluluğumuzla ilgilidir.

Gelecek ''sen,'' başkalarına

olan sorumluluklarımız hakkındadır.

Herkesten daha iyi bilirsiniz

dünya hiç olmadığı kadar
bağlantılı,

fakat en tehlikeli olan

farklılıklarımıza kafamızı
takmış durumda oluşumuz.

Ve bunu gösteren en iyi örnek ise

mültecilere nasıl davrandığımızdır.

İşte size gerçekler: 65 milyon insan

geçtiğimiz yıl evinden şiddet ve zulüm
gördükleri için ayrıldı.

Eğer bu bir ülke olsaydı,

bu nüfusla dünyanın 21. en büyük
ülkesi olurdu.

Bu insanların birçoğu, yaklaşık 40 milyonu
kendi ülkelerinde kalıyorlar,

ama 25 milyonu mülteci oluyor.

Bu da komşu bir ülkenin
sınırını geçtikleri anlamına geliyor.

Birçoğu fakir ülkelerde yaşıyorlar

fakir veya orta-düzey gelirli
Lübnan gibi ülkelerde,

Halud'un yaşadığı gibi.

Lübnan'da, her dört kişiden
biri mültecidir,

yani tüm nüfusun dörtte biri
kadar.

Ve mülteciler uzun zaman
kalıyorlar.

Ortalama evsiz kalışları

10 yıl.

Dünya'daki en büyük mülteci
kampına, doğu Kenya'daki

Dadaab'a gittim.

1991-1992'de

sivil savaştan kaçan Somalililer için,
''geçici bir kamp'' olarak kurulmuştu.

Silo ile tanıştım.

Toy bir şekilde Silo'ya şunu
sordum:

''Sence evine, Somali'ye geri
dönebilecek misin?''

O da dedi ki: ''Eve gitmek, ne demek?

Ben burada doğdum.''

Sonra kamp yönetimine
kamptaki 330.000 insandan

kaçının kampta doğduğunu
sorduğumda,

bana şu cevabı verdiler:

100.000.

Bu uzun süreli göçmenliğin anlamı.

Bunun nedenleri derin:

zayıf devletler, kendi halklarını
destekleyemiyor

ve uluslarası politik sistem

1945'ten bu yana olduğu en zayıf halde

ve Müslüman ülkeler arasında
teolojik, yönetim farklılıkları

ve dış dünyayla ilişkilerinde
farklılıklar var.

Bunlar uzun vadeli
kuşaksal sorunlar.

Bu yüzden mülteci krizinin
bir eğri olduğunu,

tek bir nokta olmadığını söylüyorum.

Ve karmaşık, büyük, geniş, uzun vadeli
sorunlarınız olduğunda,

yapılabilecek hiçbirşey
olmadığını düşünüyorlar.

Papa Francis İtalya kıyısı Lampedusa'ya

2014 yılında gittiğinde,

hepimizi ve küresel nüfusu
''küresel duyarsızlıkla''

suçlamıştı.

Bu ağır bir itham.

Kalplerimizin taş kesildiği
anlamına geliyor.

Ben bilmiyorum, bunu siz bana anlatın.

Papa'yla tartışmak,
hele TED gibi bir yerde uygun olur mu?

Ama bence bu doğru değil.

Bence insanlar bir farklılık
yapmak istiyor,

ama sadece bu krize bir çözüm olup
olmadığını bilmiyorlar.

Bugün size söylemek istediğim,

sorunlarımız ne kadar gerçekse,

çözümlerimizin de
o kadar gerçek olduğudur.

Birinci çözüm:

Mülteciler yaşadıkları ülkelerde işe
girmeliler

ve yaşadıkları ülkelerin de
bu ekonomik desteğe ihtiyacı var.

2014'te Uganda'da
bir araştırma yapıldı:

Başkent Kampala'daki
mültecilerin yüzde 80i

çalıştıkları için insani yardıma
ihtiyaç duymuyordu.

İş bulmaları için
desteklenmişlerdi.

İkinci çözüm:

eğitim uzun süre göçmen olmuş
çocukların hayatında

bir lüks değil bir yaşam kaynağıdır.

Çocuklar kendilerine gerekli sosyal
ve duygusal destek verildiğinde

okur yazarlığa ek olarak,
canlanıyorlar.

Bunu kendim gözlemledim.

Tüm dünyadaki mülteci çocuk
nüfusunun yarısı

ilkokul çağında fakat
eğitim alamıyor

ve dörtte üçü orta okul yaşında
fakat eğitim alamıyor.

Bu delilik.

Üçüncü çözüm:

çoğu mülteciler şehirlerde
yaşıyor, kamplarda değil.

Eğer sen veya ben bir şehirde
mülteci olsak ne isterdik?

Paraya ihtiyaç duyardık,
kiramızı ödemek veya elbise almak için.

Bu insani yardım sisteminin
geleceğidir

ya da büyük bir kısmıdır:

insanlara nakit verin,
ve mültecilerin gücünü arttırın

böylece lokal ekonomiye de
faydanız dokunur.

Dördüncü bir çözüm daha var,

bu daha tartışmalı, ama
konuşulması gerekiyor.

En savunmasız mültecilere
yeni bir başlangıç hakkı sunulmalı

ve yeni bir ülkede yeni bir hayat
verilmeli,

Batı da dahil.

Bu rakamlar çok küçük,
yüz binlerden bahsediyoruz,

milyonlardan değil,
ama sembolizmi kocaman.

Trump hükümetinin teklif
ettiği gibi

zaman mültecileri yasaklama
zamanı değil.

Zaman, terör kurbanlarına
kucak açma zamanı.

Ve şunu hatırlayın --

(Alkışlar)

''Düzgün seçildiler mi?'' sorusunu
soranlar olunca,

bunun çok mantıklı ve iyi bir soru
olduğunu hatırlayın.

Gerçek o ki, yerleşmeye gelen mülteciler,
ülkelerimize gelen diğer

nüfus gruplarına oranla
daha düzgün seçiliyorlar.

Yani bu hernekadar da
makul bir soru olsa da,

mülteci, terörist anlamına gelen bir
söz değildir.

Şimdi --

(Alkışlar)

Peki mülteciler işe giremeyince,

çocuklarını okula gönderemeyince,
paraları olmadığında,

yasal yoldan umutlarına

erişemediklerinde ne olur?

Olan şu, daha riskli
yolculuklara çıkarlar.

İki yıl önce Yunanistan'ın güzel

Midilli adasına gittim.

90.000 nüfusu var.

Bir yılda, 500.000
mülteci bu adaya uğradı.

Size adanın kuzeyinde
araba sürerken

gördüklerimi
göstermek istiyorum:

sahile varmış insanların
can yeleklerinden bir yığın.

Daha yakından baktığımda,

çocuklar için küçük sarı

can yelekleri vardı.

Ve şu resmi çektim.

Muhtemelen yazıları

okuyamıyorsunuz, ama ben sizin
yerinize okuyayım:

''Dikkat: Boğulmaya karşı
korumaz.''

Yani 21. yüzyılda,

çocuklara Avrupa'ya güvene
ulaşmaları için

can yelekleri veriliyor,
hem de bu ceketlerin

onları oraya götüren botlardan
düşmeleri halinde

hayatlarını kurtarmayacağı halde.

Bu bir kriz değil, bu bir sınav.

Bu medeniyetlerin çağlar boyunca
karşılaştığı bir sınav.

İnsanlığımızın sınavı.

Batı dünyasındaki bizlerin
kim olduğumuzun

ve neleri savunduğumuzun
sınavı.

Karakterimizin sınavı,
sadece politikalarımızın değil.

Ve mülteciler çok zor bir konudur.

Dünya'nın çok uzak yerlerinden
geliyorlar.

Travmalar atlatıyorlar.

Genellikle farklı bir dinden oluyorlar.

Bunlar mültecilere
yardım etmememiz için değil,

yardım etmemiz için olan nedenler.

Kendimiz hakkında anlattıkları
için yardım etmeliyiz.

Bizim değerlerimizi yansıtıyor.

Empati ve özgecilik medeniyetin
iki temelidir.

Empati ve özgeselliği harekete dökün

ve bir ahlak temeline göre yaşayalım.

Ve modern günümüzde
hiçbir mazaretimiz yok.

Juba, Güney Sudan'da veya Halep, Suriye'de
neler olduğunu

bilmediğimizi söyleyemeyiz.

Orda, elimizdeki

telefonun içinde.

Cahillik bir mazaret değildir.

Yardım etmezsek, vicdan pusulamızın
olmadıdığını gösteririz.

Ayrıca, tarihimizi bilip
bilmediğimizi de gösterir.

Mültecilerin dünyada haklarının
olmasının nedeni

olağanüstü Batı
devlet adamları ve kadınlarının

İkinci Dünya Savaşı sonrasında
gösterdiği olağanüstü liderlik

sayesinde evrensel insan haklarımız var.

Mültecilerin sığınma haklarını çöpe atın
ve kendi tarihimizi çöpe atmış oluruz.

Bu--

(Alkışlar)

Bu ayrıca demokrasierin
diktatörlüklerden

farkını da göstermektedir.

Kaç tane politikacıyı şunu
söylerken duydunuz:

''Biz örnek oluşumuzun gücüne inanıyoruz,
gücümüzün örnek oluşuna değil.''

Demek istedikleri şey, neleri savunduğumuz
attığımız bombalardan daha önemli.

Mülteciler sığınma arıyor

Batıyı umut ve güven kaynağı
olarak görüyorlar.

Ruslar, İranlılar

Çinliler, Eritreliler, Kübalılar

Batı'ya, güvenlikleri için geldiler.

Bundan canımız pahasına
vazgeçiyoruz.

Hakkımızda, söylediği bir diğer şey ise:

hatalarımızdan öğrenecek kadar
mütevazi olup olmadığımız.

Ben dünyadaki tüm sorunların

Batı'nın eseri olduğuna inanan
insanlardan değilim.

Çünkü değiller.

Ama hata yaptığımızda bunu
kabul etmeliyiz.

Amerika'nın diğer ülkelerden
daha çok Vietnamlı

mülteci kabul edişi

bir raslantı değil.

Bu tarihini anlatır.

Ama daha yakın tarihte,
Irak ve Afganistan var.

Dış politika hatalarını
insani yardımla,

telafi edemezsiniz,

ama birşeyi kırdığınızda,
düzeltmekle mükellefsiniz

ve bu da artık
bizim sorumluluğumuz.

Hatırlıyor musunuz,
konuşmamın başında size,

mülteci krizinin yönetilebilir
olduğunu, çözülemez olmadığını

anlatmak istediğimi söylemiştim?

Bu gerçek. Sizlerin daha değişik
düşünmenizi istiyorum,

ama ayrıca birşeyler yapmanızı da
istiyorum.

Eğer bir işveren iseniz,

mültecileri çalıştırın.

Eğer bu argümanlardan ikna olmuşsanız
önyargılara saldırın

eğer aileniz, arkadaşlarınız veya

meslektaşlarınız bunları tekrarlıyorsa.

Eğer paranız varsa, tüm dünyada

mültecilerin hayatlarını değiştirmeye
çalışan vakıflara bağışlayın.

Eğer bir vatandaşsanız,

bahsettiğim çözümleri
pratiğe dökecek siyasetçilere

oy verin.

(Alkışlar)

Yabancılara olan sorumluluğumuzu

küçük ve büyük,

kahramanca ve sıradan
gösterebiliriz.

1942'de

halam ve büyükannem
Belçika'da Alman

işgali altında yaşıyorlardı.

Nazi yetkililerinden

Brüksel Tren İstasyonuna
gitmelerini söyleyen bir celp almışlardı.

Büyükannem hemen birşeylerin
doğru olmadığını hissetti.

Akrabalarına Brüksel tren istasyonuna

gitmemeleri için yalvardı.

Akrabaları ona

''Eğer gitmezsek,
Bize denileni yapmazsak

o zaman başımız belaya girer.''

Tren istasyonuna giden akrabalarına

neler olduğunu tahmin edebiliyorsunuz.

Onları bir daha görmediler.

Ama büyükannem ve halam,

güney Brüksel'de

bir on yıl kadar önce tatile gittikleri

küçük bir köye gittiler

ve yerli Katolik çiftçi Mösyö Maurice'in

kapısını çalıp,

onları içeri almalarını istemişler.

O da kabul etmiş.

Ve savaşın sonuna kadar

o köyde 17 yahudinin
yaşadığını öğrendim.

Gençken halama sormuştum

''Beni Mösyö Maurice'le
tanıştırabilir misin?''

''Evet götürebilirim. Halâ hayatta.
Haydi onu görmeye gidelim.''

Sanırım 83 veya 84 yılıydı,

onu görmeye gittik.

Ve sanırım sadece gençlerin

sorabileceği bir şekilde

onunla tanıştığımda

gri saçlı bir centilmendi,

dedim ki '' Neden bunu yaptın?

Neden bu riski aldın?''

Omuzlarını silkip bana baktı ve

bana Fransızca cevap verdi,

''On doit.''

''Mecbursun.''

Bu özünden geliyordu.

Doğaldı.

Anlatmaya çalıştığım bunun,
bizim özümüzden geliyor olması gerektiği.

Kendinize deyin ki,

bu mülteci sorunu yönetilebilir,

çözülemez değil

ve hepimizin

bunu sağlamakta kişisel
sorumluluğu var.

Çünkü bu bizlerin ve değerlerimizin
kurtuluşuna dair olduğu kadar

mültecilerin ve hayatlarının da
kurtuluşu demektir.

Gerçekten çok teşekkürler.

(Alkışlar)

Bruno Giussani: David, teşekkürler.
David Miliband: Teşekkür ederim.

BN: Bunlar güçlü tavsiyeler

ve senin bireysel sorumluluk çağrın da
çok güçlü

ama bir düşünce beni
endişelendiriyor. O da şu:

Senin deyiminle ''olağanüstü
Batı liderliği'nden'' bahsettin,

yani 60 yıl kadar önce

insan hakları hakkında
görüşmeleri

mülteci konvansiyonlarına vs.
götüren liderlik.

Bu liderlik,
büyük bir travma sonrası

ve karşılıklı mutabakata
bağlı bir politik ortamda oluştu,

ve şimdi bölünmüş bir siyasi
ortamdayız.

Ve aslında mülteciler de
bu bölücü konulardan biri.

Peki günümüzde liderlik
nereden gelecek?

DM: Sanırım dediğin gibi

savaşın düzdüğü bir liderliğin

barışın düzdüğü bir liderlikten

farklı bir mizacı
farklı bir temposu

ve farklı bir bakışı vardır.

Bu yüzden benim yanıtım,
liderliğin aşağıdan gelmesi derektiğidir,

yukarıdan değil.

Yani, bu hafta konferansta
süregelen bir tema

gücün demokratikleşmesi
hakkındaydı.

Demokrasilerimizi korumalıyız,

ama aynı zamanda kendi demokrasilerimizi
aktifleştirmeliyiz.

Ve insanlar bana

''Mültecilere karşı bir akım var,''

dediği zaman yanıtım,

''Hayır, ortada bir kutuplaşma var

ve şu anda

sadece korkuları olanlar
seslerini çıkarıyor

gururlu olanlar değil.''

Yani soruna cevabım,
kendimizi mobilize ettiğimiz

zaman, liderliği desteklemiş,
motive etmiş

ve liderliğe güvence vermiş
olacağız.

Ve liderliği aradığınız zaman,

aslında kendinize bakıp

kendi çevrenizdekileri
mobilize ederek

daha farklı bir netice
yaratacak şartları yaratmalısınız.

BG: Teşekkürler, David.
TED'e geldiğin için teşekkürler.

(Alkışlar)