< Return to Video

Câu chuyện thật về Sacajawea - Karen Mensing

  • 0:07 - 0:08
    Bạn có thể nghĩ rằng mình biết rất nhiều
  • 0:08 - 0:10
    về người Mỹ bản địa
    qua các bộ phim phổ biến,
  • 0:10 - 0:11
    sách,
  • 0:11 - 0:12
    và lớp học ở trường,
  • 0:12 - 0:15
    nhưng điều đó chỉ ra rằng
    rất nhiều thứ chúng ta nghĩ rằng mình biết
  • 0:15 - 0:17
    về nhân vật nổi tiếng người Mỹ bản xứ
  • 0:17 - 0:18
    không hẳn đã đúng.
  • 0:18 - 0:20
    Lấy Sacajawea làm ví dụ.
  • 0:20 - 0:21
    Bạn có thể nhớ cô ấy
  • 0:21 - 0:24
    như một người phụ nữ da đỏ xinh đẹp,
    người đã sống một cuộc sống kỳ lạ
  • 0:24 - 0:25
    như một người dẫn đường thông thái
  • 0:25 - 0:28
    cho Lewis và Clark
    trong chuyến đi nổi tiếng của họ, đúng không?
  • 0:28 - 0:31
    Vâng, đó là không chính xác
    về những gì đã thực sự xảy ra
  • 0:31 - 0:34
    Không có nhiều thông tin về
    thời thơ ấu của Sacajawea ,
  • 0:34 - 0:37
    nhưng chúng ta biết rằng
    cô ấy được sinh ra vào năm 1788
  • 0:37 - 0:38
    trong bộ lạc Agaidika
  • 0:38 - 0:41
    của Lemhi Shoshone ở Idaho.
  • 0:41 - 0:43
    Năm 1800, khi cô khoảng 12 tuổi,
  • 0:43 - 0:46
    Sacajawea và một số các cô gái khác
  • 0:46 - 0:48
    đã bị bắt cóc bởi một nhóm người da đỏ Hidatsa.
  • 0:48 - 0:51
    Cô đã bị bắt làm tù binh đến làng Hidatsa
  • 0:51 - 0:52
    mà ngày nay là Bắc Dakota.
  • 0:52 - 0:56
    Sau đó, cô bị bán cho
    một người buôn lông thú người Pháp - Canada
  • 0:56 - 0:57
    được đặt tên theo Toussaint Charbonneau.
  • 0:57 - 0:59
    Trong vòng một năm hoặc lâu hơn thế,
  • 0:59 - 1:01
    cô đã có thai đứa con đầu lòng.
  • 1:01 - 1:03
    Ngay sau khi cô mang thai,
  • 1:03 - 1:06
    quân đoàn Corps of Discovery
    tiến quân đến gần làng Hidatsa.
  • 1:06 - 1:08
    Đội trưởng Meriwether Lewis và William Clark
  • 1:08 - 1:09
    xây dựng thành Mandan tại đó,
  • 1:09 - 1:11
    và sau đó bắt đầu hỏi han người dân
  • 1:11 - 1:13
    xin được trợ giúp và hướng dẫn
    trên chuyến thám hiểm nguy hiểm của mình.
  • 1:13 - 1:16
    Họ đã đồng ý
    thuê chồng của Sacajawea, Charbonneau,
  • 1:16 - 1:18
    khi biết rằng người vợ đáng yêu của ông
  • 1:18 - 1:21
    cũng sẽ đi theo như một thông dịch viên.
  • 1:21 - 1:23
    Họ đã phát hiện ra rằng sự hiện diện của cô
    giúp ích rất nhiều
  • 1:23 - 1:25
    cho bất kỳ cuộc gặp gỡ nào
    với các bộ lạc thổ dân trên đường đi.
  • 1:25 - 1:27
    Như Clark đã ghi lại trong Nhật ký của mình,
  • 1:27 - 1:29
    "Một người phụ nữ với một đám đàn ông
  • 1:29 - 1:31
    là một tín hiệu của hòa bình."
  • 1:31 - 1:33
    Ngay sau đó, Sacajawea đã hạ sinh
  • 1:33 - 1:36
    một cậu bé, được đặt tên là
    Jean Baptiste Charbonneau.
  • 1:36 - 1:38
    Clark gọi em là Pompy.
  • 1:38 - 1:40
    Cô mang theo Pompy lên đường
    gùi phía sau lưng mình
  • 1:40 - 1:43
    khi quân đoàn tiếp tục chuyến hành trình.
  • 1:43 - 1:44
    Bên cạnh việc thông dịch ngôn ngữ
  • 1:44 - 1:47
    Khi Lewis và Clark gặp phải người da đỏ,
  • 1:47 - 1:50
    Các hoạt động của Sacajawea
    như là một thành viên của quân đoàn
  • 1:50 - 1:51
    bao gồm việc đào tìm rễ cây,
  • 1:51 - 1:53
    thu lượm các loài thực vật ăn được,
  • 1:53 - 1:54
    và hái quả rừng.
  • 1:54 - 1:58
    Năm 1805, con thuyền của họ
    bị lật úp.
  • 1:58 - 1:59
    Cô đã liều mình nhảy xuống biển,
  • 1:59 - 2:01
    lượm lại tất cả các giấy tờ quan trọng
    và lương thực
  • 2:01 - 2:03
    mà nếu không có cô, tất cả đều sẽ bị mất,
  • 2:03 - 2:06
    bao gồm các tạp chí
    và các hồ sơ của Lewis và Clark.
  • 2:06 - 2:08
    Cuối năm đó, thuyền trưởng Lewis
    và ba người đàn ông
  • 2:08 - 2:12
    tiến lên 75 dặm
    trước phần đông còn lại của đoàn thám hiểm,
  • 2:12 - 2:14
    băng qua đường phân chia lục địa.
  • 2:14 - 2:16
    Ngày hôm sau họ gặp phải một nhóm Shishones.
  • 2:16 - 2:19
    Không chỉ những người này đã chứng minh rằng
    mình là người cùng tộc với Sacajawea,
  • 2:19 - 2:21
    mà lãnh đạo của họ, tộc trưởng Cameahwait,
  • 2:21 - 2:24
    hoá ra còn là anh trai của cô ấy.
  • 2:24 - 2:26
    Sau năm năm chia ly
  • 2:26 - 2:28
    kể từ vụ bắt cóc khi cô còn là một cô gái trẻ,
  • 2:28 - 2:31
    Sacajawea và Cameahwait đã có
    một cuộc hội ngộ đầy tình cảm.
  • 2:31 - 2:34
    Thật không may, cô nhanh chóng phải chia tay
  • 2:34 - 2:35
    người anh trai yêu quý của mình
  • 2:35 - 2:37
    và tiếp tục với cuộc hành trình.
  • 2:37 - 2:40
    Tại một thời điểm, cuộc thám hiểm
    đã trở nên rất khó khăn và lạnh cóng,
  • 2:40 - 2:44
    Nhóm người này phải cắt giảm lương thực
    đến mức phải ăn nến để tồn tại.
  • 2:44 - 2:46
    Khi nhiệt độ cuối cùng đã trở nên dễ chịu hơn,
  • 2:46 - 2:49
    Sacajawea tìm thấy, đào, và nấu chín rễ cây
  • 2:49 - 2:51
    để giúp nhóm lấy lại sức mạnh.
  • 2:51 - 2:52
    Trên chuyến đi trở về,
  • 2:52 - 2:55
    họ gặp phải một người da đỏ
    mặc một chiếc áo choàng lông rất đẹp.
  • 2:55 - 2:57
    Lewis và Clark muốn mang cái áo
  • 2:57 - 2:59
    đến tặng cho Thomas Jefferson
    như là một món quà
  • 2:59 - 3:01
    nhưng không có gì để trao đổi với nó.
  • 3:01 - 3:03
    Vì vậy, Sacajawea đã đồng ý trao đổi
  • 3:03 - 3:06
    vật quý giá nhất mà cô sở hữu,
    sợi dây nịt đính hạt của mình,
  • 3:06 - 3:07
    để đổi lấy bộ lông.
  • 3:07 - 3:10
    Hơn hai năm kể từ khi cuộc thám hiểm bắt đầu
  • 3:10 - 3:12
    cuối cùng nó cũng đã kết thúc,
  • 3:12 - 3:14
    tại St. Louis.
  • 3:14 - 3:17
    Hôm nay, chúng ta tìm hiểu về
    Sacajawea trong trường học
  • 3:17 - 3:18
    như là một người dẫn đường anh hùng,
  • 3:18 - 3:20
    nhưng cuộc sống của cô ấy,
    giống như hầu hết của tất cả mọi người,
  • 3:20 - 3:22
    thì phức tạp hơn nhiều
  • 3:22 - 3:25
    so với những gì đôi lúc được ghi trong sách lịch sử
Title:
Câu chuyện thật về Sacajawea - Karen Mensing
Description:

Xem bài học đầy đủ tại: http://ed.ted.com/lessons/the-true-story-of-sacajawea-karen-mensing

Trong những năm đầu thế kỷ 19, một thiếu nữ tên là Agaidika Sacajawea đã gia nhập đoàn thám hiểm của Meriwether Lewis và William Clark để hỗ trợ cho chồng mình là Toussaint Charbonneau, với vai trò là người dẫn đường đến Tây Hoa Kỳ. Karen Mensing giải bày một số những huyền thoại xung quanh hình ảnh quen thuộc: người phụ nữ anh hùng với một em bé trên lưng cùng kho kiến thức rộng lớn về vùng hoang dã nước Mỹ.

Bài học: Karen Mensing, hoạt hình: Flaming Medusa Studios Inc

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
03:41

Vietnamese subtitles

Revisions Compare revisions