< Return to Video

Het ware verhaal over Sacajewea - Karen Mensing

  • 0:07 - 0:08
    Je denkt dat je veel weet
  • 0:08 - 0:10
    over inheemse Amerikanen
    door populaire films,
  • 0:10 - 0:11
    boeken
  • 0:11 - 0:12
    en lessen op school,
  • 0:12 - 0:15
    maar het blijkt dat veel
    van wat we denken te weten
  • 0:15 - 0:17
    over inheemse Amerikaanse figuren
  • 0:17 - 0:18
    niet helemaal juist is.
  • 0:18 - 0:20
    Neem bijvoorbeeld Sacajewea.
  • 0:20 - 0:21
    Je herinnert je waarschijnlijk
  • 0:21 - 0:24
    een mooie Indiaanse vrouw
    die een exotisch leven leidde
  • 0:24 - 0:25
    en diende als de alwetende gids
  • 0:25 - 0:28
    voor de expeditie van Lewis en Clark, toch?
  • 0:28 - 0:31
    Maar, dat is niet helemaal hoe het gebeurde.
  • 0:31 - 0:34
    Er is niet veel bekend
    over Sacajawea's jeugd,
  • 0:34 - 0:37
    maar we weten wel dat ze geboren is in 1788,
  • 0:37 - 0:38
    in de Agaidika-stam
  • 0:38 - 0:41
    in Lemhi Shoshone,
    wat nu Idaho is.
  • 0:41 - 0:43
    In 1800, toen ze ongeveer 12 jaar was,
  • 0:43 - 0:46
    werden Sacajewea
    en enkele andere meisjes
  • 0:46 - 0:48
    ontvoerd door een groep Hidatsa-Indianen.
  • 0:48 - 0:51
    Ze werd als gevangene
    meegenomen naar een Hidatsa-dorp,
  • 0:51 - 0:52
    tegenwoordig Noord-Dakota.
  • 0:52 - 0:56
    Toen werd ze verkocht
    aan een Frans-Canadese pelsjager,
  • 0:56 - 0:57
    Toussaint Charbonneau.
  • 0:57 - 0:59
    Binnen ongeveer een jaar
  • 0:59 - 1:01
    werd ze zwanger van haar eerste kind.
  • 1:01 - 1:03
    Spoedig nadat ze zwanger werd,
  • 1:03 - 1:06
    arriveerde het ontdekkingskorps
    vlakbij de Hidatsa-dorpen.
  • 1:06 - 1:08
    De leiders Meriwether Lewis en William Clark
  • 1:08 - 1:09
    bouwden daar het Fort Mandan
  • 1:09 - 1:11
    en begonnen mensen te interviewen
  • 1:11 - 1:13
    die hen zouden kunnen helpen
    op hun gevaarlijke expeditie.
  • 1:13 - 1:16
    Ze kwamen overeen om Sacajewea's man,
    Charbonneau, in te huren
  • 1:16 - 1:18
    met dien verstande dat zijn lieflijke vrouw
  • 1:18 - 1:21
    mee zou gaan als tolk.
  • 1:21 - 1:23
    Ze bedachten dat haar aanwezigheid onderweg
  • 1:23 - 1:25
    zou kunnen helpen bij ontmoetingen
    met inheemse stammen.
  • 1:25 - 1:27
    Zoals Clark in zijn dagboek vermeldde:
  • 1:27 - 1:29
    "Een vrouw in gezelschap van mannen
  • 1:29 - 1:31
    is een teken van vrede."
  • 1:31 - 1:33
    Niet lang daarna gaf Sacajewea het leven
  • 1:33 - 1:36
    aan een jongetje:
    Jean Baptiste Charbonneau.
  • 1:36 - 1:38
    Clark noemde hem Pompy.
  • 1:38 - 1:40
    Ze droeg Pompy met een band
    vastgebonden op haar rug
  • 1:40 - 1:43
    terwijl de expeditie doorging.
  • 1:43 - 1:44
    Naast het interpreteren van de taal,
  • 1:44 - 1:47
    bij ontmoetingen met Indianen,
  • 1:47 - 1:50
    had Sacajewea meer taken
    als lid van de expeditie:
  • 1:50 - 1:51
    graven naar wortels,
  • 1:51 - 1:53
    eetbare planten verzamelen
  • 1:53 - 1:54
    en bessen plukken.
  • 1:54 - 1:58
    In 1805 kapseisde de boot waar ze op voeren.
  • 1:58 - 1:59
    Ze dook het water in
  • 1:59 - 2:01
    en redde alle belangrijke papieren
    en benodigdheden
  • 2:01 - 2:03
    die anders verloren waren gegaan,
  • 2:03 - 2:06
    inclusief de dagboeken
    en opnames van Lewis en Clark.
  • 2:06 - 2:08
    Later dat jaar gingen
    kapitein Lewis en drie mannen
  • 2:08 - 2:12
    100 kilometer verder dan
    de hoofdgroep op verkenning
  • 2:12 - 2:14
    en ze staken de 'Contintental Divide' over.
  • 2:14 - 2:16
    De volgende dag kwamen
    ze een groep Shoshonen tegen.
  • 2:16 - 2:19
    Ze bleken niet alleen
    van dezelfde stam te zijn als Sacajewea,
  • 2:19 - 2:21
    maar hun leider, Chief Cameahwait,
  • 2:21 - 2:24
    bleek haar bloedeigen broer te zijn.
  • 2:24 - 2:26
    Na een scheiding van vijf jaar,
  • 2:26 - 2:28
    sinds haar ontvoering als jong meisje,
  • 2:28 - 2:31
    was de reünie
    van Sacajewea en Cameahwait emotioneel.
  • 2:31 - 2:34
    Helaas moest ze haar geliefde broer
  • 2:34 - 2:35
    al snel vaarwel zeggen
  • 2:35 - 2:37
    en haar reis voortzetten.
  • 2:37 - 2:40
    Op een gegeven moment werd de expeditie
    zo moeilijk en ijskoud
  • 2:40 - 2:44
    dat de groep kaarsen at
    om te overleven.
  • 2:44 - 2:46
    Toen de temperatuur
    eindelijk wat dragelijker werd,
  • 2:46 - 2:49
    vond, graafde en kookte Sacajewea wortels
  • 2:49 - 2:51
    om de groep weer op krachten te laten komen.
  • 2:51 - 2:52
    Op de terugreis
  • 2:52 - 2:55
    kwamen ze een Indiaan tegen
    die een prachtig bontgewaad droeg.
  • 2:55 - 2:57
    Lewis en Clark wilde het gewaad
  • 2:57 - 2:59
    als cadeau aan Thomas Jefferson geven,
  • 2:59 - 3:01
    maar ze hadden niets om tegen te ruilen.
  • 3:01 - 3:03
    Sacajewea was bereid
  • 3:03 - 3:06
    om haar kostbaarste bezit
    te ruilen voor het bont:
  • 3:06 - 3:07
    haar kralen gordel.
  • 3:07 - 3:10
    Iets meer dan 2 jaar
    na het begin van de expeditie
  • 3:10 - 3:12
    was het eindelijk voorbij
  • 3:12 - 3:14
    en eindigde in St. Louis.
  • 3:14 - 3:17
    Vandaag leren we op school dat Sacajewea
  • 3:17 - 3:18
    een heldin was,
    maar haar leven was
  • 3:18 - 3:20
    zoals het leven van bijna iedereen
  • 3:20 - 3:22
    veel ingewikkelder
  • 3:22 - 3:25
    dan de meeste geschiedenisboeken
    soms beweren.
Title:
Het ware verhaal over Sacajewea - Karen Mensing
Description:

Zie de volledige les: http://ed.ted.com/lessons/the-true-story-of-sacajawea-karen-mensing In de vroege 19e eeuw werd de jonge tiener Sacajewea, uit de Agaidika stam, door Meriwether Lewis en William Clark in dienst genomen, om haar man Toussaint Charbonneau als gids door het westen van de VS te dienen. Karen Mensing ontmaskert sommige van die mythen die rondgaan over het bekende plaatje van de heldin met een baby vastgebonden op haar rug, en die een enorme kennis van de Amerikaanse wildernis had. Les door Karen Mensing, animatie door Flaming Medusa Studios Inc.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
03:41

Dutch subtitles

Revisions Compare revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.