Lý giải về Iraq – ISIS, Syria và Chiến tranh

Tình hình xung đột hiện tại ở Iraq được giải thich dưới 5 phút.

Có chiến tranh ở Iraq? Lại nữa? Và Mỹ và Iran đang nghĩ tới việc hợp tác với nhau? Và nhóm khủng bố ISIS là ai mà lại ở khắp các tin tức? Và Tôn giáo? Ôi trời... Chính xác thì lúc nào mà thế giới lại trở nên điên loạn lần nữa vậy?

Không thể nào giải thích được một chủ đề phức tạp như vậy mà không đơn giản hóa. Chúng tôi biết rõ video này không tạo ra bức tranh toàn cảnh về vấn đề. Nhưng chúng tôi hi vọng nó có thể đặt nền tảng cho nghiên cứu của bạn và hiểu được tình hình kh*n n*n như thế nào.

Chúng tôi đã phải làm video rất là nhanh – cảm ơn rất nhiều tới người bạn của chúng tôi Martin Wackerbauer và Magnus Schlüter vì đã giúp chúng tôi – chúng tôi không thể làm được video mà không có sự giúp đỡ của hai người!

Kurzgesagt yêu tất cả mọi người miễn là họ không làm hại người khác và cản trở nhân loại trong hành trình đến với các vì sao. Vì thế chúng tôi rất đau buồn khi đọc quá nhiều thứ kinh khủng về tình cảnh ở Iraq. Hi vọng nó sẽ trở nên tốt hơn.

Video, giải thích các thứ. Như tiến hóa, thời gian, vũ trụ, năng lượng toàn cầu hay sự tồn tại của chúng ta trong vũ trụ kỳ lạ này.
Chúng tôi là đội ngũ bao gồm designer, nhà báo và nhạc sĩ với mong muốn làm cho khoa học trông đẹp đẽ. Vì đúng là vậy.

Tìm chúng tôi tại trang web, Twitter, Facebook, Patrein hoặc Behance để nói lời chào!

https://www.facebook.com/Kurzgesagt

https://twitter.com/Kurz_Gesagt

http://www.patreon.com/Kurzgesagt

http://www.behance.net/Kurzgesagt

http://kurzgesagt.org

Lý giải về Iraq – ISIS, Syria và Chiến tranh.

Ôi trời... Ngay lúc bạn nghĩ
vấn đề ở Iraq

đã được giải quyết vì bạn
không nghe tới gần đây,

thì mọi thứ lại quay về với
hỗn loạn, giết chóc và khủng bố.

Chuyện gì đã xảy ra?

Vào năm 2003, Mĩ xâm lược Iraq
vì mối liên hệ không rõ ràng với khủng bố

và số vũ khí hủy diệt hàng loạt.

Vào lúc đó, Saddam Hussein,
một kẻ độc tài tàn bạo, trị vì đất nước.

Hắn là người của hồi giáo thiểu số Sunni

và đàn áp hồi giáo chiếm đa số Shia.

Iraq bị áp đảo khá nhanh chóng,

nhưng Mĩ lại không có kế hoạch
cho nước này.

Hồi giáo chiếm số đông Shia bị đàn áp
lúc đó lên nắm quyền

và đàn áp lại người theo hồi giáo Sunni,

bởi đàn áp tín ngưỡng khác
đã được chứng minh là ý tưởng hay.

Không bất ngờ,
một nhóm người Sunni bắt đầu nổi dậy,

và các tổ chức khủng bố, như al-Qaeda,
len lỏi vào Iraq

và các lực lượng địa phương,
thường là các quân đội Sunni cũ,

bắt đầu chống lại quân Mĩ
và quân chính phủ Iraq lâm thời,

mở đầu cho cuộc nội chiến đẫm máu
vào năm 2006.

Từ đó, người dân Iraq về cơ bản
đã bị phân chia theo tôn giáo.

Vậy nên, mỉa mai thay, cuộc xâm lược
của Mĩ đã dẫn đến sự hình thành của

chính chủ nghĩa khủng bố
mà Mĩ muốn tiêu diệt ngay từ đầu,

vì Iraq giờ là bãi tập tuyệt vời
cho chủ nghĩa khủng bố.

Để hiểu mâu thuẫn phức tạp này rõ hơn,
ta cần phải hiểu

mối quan hệ
giữa hai nhánh chính của đạo Hồi:

Đạo Shia và đạo Sunni.

Đạo Sunni chiếm tới 80% trong đạo Hồi
và đạo Shia chiếm 20%.

Và những kẻ cực đoan ở hai bên
không có thích nhau cho lắm.

Vương quốc Ả Rập và Iran

là hai đối thủ mạnh nhất
trong trận chiến tín ngưỡng này.

Cả hai nước không có khác biệt về
thể chế, tôn giáo, các vấn đề đối nội

và có nhiều tiền bán dầu.

Và họ ủng hộ các nhóm
chống lại tôn giáo còn lại.

Một trong những tổ chức khủng bố
được tài trợ bởi Vương quốc Ả Rập

là Nhà nước Hồi giáo Iraq,
hay gọi tắt là ISI.

Vào năm 2010, Mùa xuân Ả Rập diễn ra

và thay đổi hoàn toàn
tình hình ở Trung Đông.

Ở Syria, độc tài Bashar al-Assad
không nghĩ đến việc từ chức

và châm ngòi cuộc nội chiến ghê gớm
chống lại nhân dân hắn.

Cuộc chiến càng dài,

càng nhiều lực lượng ngoại quốc tham gia,

hầu hết là vì lí do tôn giáo

và với mục tiêu thành lập
nhà nước Hồi giáo trong khu vực.

Một trong số đó là tổ chức ISI nổi tiếng,
giờ đã trở thành

Nhà nước Hồi giáo tại Iraq và Syria,
hay còn gọi là ISIS.

Chúng đã tham chiến ở Iraq nhiều năm,

và có hàng ngàn binh lính
thiện chiến và cuồng tín.

Chúng đã kiểm soát phần lớn phía bắc Iraq

và quyết tâm xây dựng
đất nước Hồi giáo của chúng.

Và chúng thay đổi cục diện ở Syria
một cách không ai ngờ đến.

ISIS tàn bạo và cuồng tín đến mức
chúng nhanh chóng

tuyên chiến với tất cả
các phe nổi loạn ở Syria.

Chúng tấn công và giết

thành viên các tổ chức Hồi giáo khác.

Trong lãnh thổ bị chiếm,
chúng dựng

chính quyền Hồi giáo

với luật lệ hà khắc
khiến cả những kẻ

của al-Qaeda và Vương quốc Ả Rập

cũng phải bất ngờ và rút tài trợ.

ISIS bị cáo buộc cho
hàng loạt vụ thảm sát dân thường,

vô số vụ đánh bom tự sát,
bắt cóc phụ nữ và trẻ em,

các cuộc hành hình tù nhân và chém đầu.

Đủ thể loại kinh dị
mà chúng tôi không muốn minh họa ở đây.

Và sự tụ họp đáng quý của đám người này
gần đây quyết định đã đến lúc

lấn sâu vào lãnh thổ Iraq.

Từ khi Mĩ rời Iraq, kẻ cầm đầu đạo Shia,
Nouri al-Maliki,

đã chiếm quyền và phân biệt tôn giáo
với đạo Sunni bất cứ lúc nào có thể.

Chính phủ Iraq được coi là
tham nhũng, bất lực,

và bị phần lớn người dân căm phẫn.

Quân đội Iraq,
gồm khoảng 300,000 quân lính,

được tạo ra bởi 25 tỉ đôla Mĩ tiền thuế,

nhưng không trung thành với chính phủ

và đầu hàng hoặc giải tán hoàn toàn,

bỏ rơi hết thành phố này
đến thành phố khác.

Vì ISIS đã tuyên bố rằng
bất cứ ai chống lại chúng sẽ bị giết,

chúng đã chứng minh rằng
chúng không nói đùa.

Vào tháng 6 năm 2014, chúng đã chiếm
một phần lớn lãnh thổ Iraq,

kể cả Mosul, thành phố lớn thứ 2 Iraq.

Chúng cướp hàng trăm triệu
từ các ngân hàng bị chiếm,

biến chúng thành tổ chức khủng bố
giàu nhất Thế giới.

Và chúng đang ra sức thành lập

một nhà nước tôn giáo hết sức trung cổ.

Iran và Mĩ thậm chí đang cân nhắc hợp tác
để chống lại tổ chức này.

Tình hình nghiêm trọng đến vậy đó.

Các sự kiện ở Iraq cho ta thấy
việc bóc lột những kẻ thua trận,

từ chối trao quyền lực, điều kiện sống
và khả năng tái thiết đất nước

sẽ chỉ gieo mầm cho
những cuộc xung đột tiếp theo.

Bằng cách nào đó,
chúng ta phải phá vòng luẩn quẩn này.

Chúng tôi đã làm những gì có thể
để nén tình cảnh phức tạp này

vào một đoạn video ngắn, nên đừng giận
việc chúng tôi đơn giản hóa thông tin.

Có quá nhiều thứ
chúng tôi không thể nói chi tiết.

Như là người Kurd, cả vụ Sunni/Shia
hoặc chính xác ai đang đánh ai.

Nhưng nếu bạn
không biết nhiều về tình cảnh

thì mong video giúp bạn tìm hiểu dễ hơn.
Không phân biệt khi bình luận!