< Return to Video

Leer om Sjinees te lees ... met gemak!

  • 0:01 - 0:03
    Ek't in Taiwan grootgeword
  • 0:03 - 0:04
    as die dogter van ’n kalligraaf.
  • 0:05 - 0:07
    Een van my kosbaarste herinneringe
  • 0:07 - 0:10
    was toe my ma vir my die skoonheid
  • 0:10 - 0:12
    en vorm van Sjinese karakters gewys het.
  • 0:13 - 0:15
    Van toe af is ek
  • 0:15 - 0:18
    deur dié ongelooflike taal geboei.
  • 0:18 - 0:20
    Maar vir ’n buitestander lyk dit
  • 0:20 - 0:24
    so ondeurdringbaar soos
    die Groot Sjinese Muur.
  • 0:24 - 0:27
    Oor die afgelope paar jaar het ek gewonder
  • 0:27 - 0:28
    of ek hierdie muur kan afbreek,
  • 0:28 - 0:31
    sodat enigiemand wat die skoonheid
    van dié gesofistikeerde taal
  • 0:31 - 0:35
    wil verstaan en waardeer, dit kan doen.
  • 0:35 - 0:39
    Ek't begin dink hoe
    ’n nuwe, vinnige manier
  • 0:39 - 0:42
    om Sjinees te leer handig sou wees.
  • 0:42 - 0:46
    Vandat ek vyf was,
    het ek begin leer hoe om
  • 0:46 - 0:49
    elke liewe streep vir elke karakter
  • 0:49 - 0:52
    in die korrekte volgorde te teken.
  • 0:52 - 0:54
    Ek't 15 jaar lank
  • 0:54 - 0:56
    elke dag nuwe karakters geleer.
  • 0:57 - 0:58
    Aangesien ons net vyf minute het,
  • 0:58 - 1:02
    is dit beter dat ons
    ’n vinnig en makliker manier het.
  • 1:02 - 1:06
    ’n Sjinese leerling sou
    20 000 karakters verstaan.
  • 1:06 - 1:11
    Jy't net 1000 nodig
    om basies geletterd te wees.
  • 1:11 - 1:15
    Die top 200 sal jou 40 persent
  • 1:15 - 1:18
    van basiese literatuur laat verstaan --
  • 1:18 - 1:21
    genoeg om padtekens en spyskaarte te lees,
  • 1:21 - 1:24
    om die basiese idee van webblaaie
  • 1:24 - 1:25
    of koerante te verstaan.
  • 1:25 - 1:28
    Vandag gaan ek met agt begin
  • 1:28 - 1:29
    om julle te wys hoe die metode werk.
  • 1:30 - 1:31
    Is julle gereed?
  • 1:32 - 1:34
    Maak jou mond so wyd soos moontlik oop
  • 1:34 - 1:36
    totdat dit vierkantig is.
  • 1:36 - 1:39
    Jy kry ’n mond.
  • 1:39 - 1:42
    Dis is ’n persoon wat gaan stap.
  • 1:43 - 1:45
    Persoon.
  • 1:45 - 1:48
    As die vorm van die vuur ’n persoon is,
  • 1:48 - 1:50
    met arms aan beide kante,
  • 1:50 - 1:52
    as of sy verwoed gil:
  • 1:53 - 1:55
    "Help! Ek's aan die brand!" --
  • 1:57 - 2:00
    Hierdie simbool is werklik oorspronklik
    van die vorm van vlamme,
  • 2:00 - 2:03
    maar ek hou daarvan om so te dink.
    Wat ook al vir jou werk.
  • 2:04 - 2:06
    Dis ’n boom.
  • 2:06 - 2:08
    Boom.
  • 2:08 - 2:11
    Dis ’n berg.
  • 2:13 - 2:15
    Die son.
  • 2:18 - 2:20
    Die maan.
  • 2:23 - 2:25
    Die simbool vir deur
  • 2:25 - 2:29
    lyk soos ’n paar kroeg deure
    in die Wilde Weste.
  • 2:30 - 2:34
    Ek noem hierdie
    agt karakters radikale.
  • 2:34 - 2:35
    Hulle is die boustene
  • 2:35 - 2:39
    vir jou om baie meer karakters te maak.
  • 2:40 - 2:41
    ’n Persoon.
  • 2:41 - 2:45
    As iemand agterna loop,
    is dit "om te volg."
  • 2:45 - 2:48
    Soos die gesegde lui:
  • 2:48 - 2:51
    twee is ’n paar, drie onpaar.
  • 2:51 - 2:54
    As ’n persoon hul arms wyd uitstrek,
  • 2:54 - 2:58
    sê hierdie persoon: "Dit was só groot."
  • 2:59 - 3:03
    Die persoon binne die mond,
    die persoon is vasgevang.
  • 3:03 - 3:08
    Hy is ’n gevangene,
    net soos Jona in die walvis.
  • 3:09 - 3:12
    Een boom is ’n boom.
    Twee bome saam is ’n bos.
  • 3:12 - 3:16
    Drie bome saam skep ’n woud.
  • 3:16 - 3:20
    Sit ’n plank onder die boom,
    dan kry ons die fondasie.
  • 3:20 - 3:24
    Sit ’n mond bo-op die boom:
    dis idioot. (Gelag)
  • 3:24 - 3:26
    Maklik om te onthou,
  • 3:26 - 3:30
    aangesien ’n pratende boom
    nogal idioties is.
  • 3:31 - 3:33
    Onthou julle nog vuur?
  • 3:33 - 3:36
    Twee vure saam: ek kry baie warm.
  • 3:36 - 3:38
    Drie vure saam, dis baie vlamme.
  • 3:38 - 3:42
    Sit die vuur onder
    die twee bome: dit brand.
  • 3:44 - 3:46
    Vir ons is die son ’n bron van voorspoed.
  • 3:46 - 3:48
    Twee sonne saam: voorspoedig.
  • 3:48 - 3:51
    Drie saam: dis skitter.
  • 3:51 - 3:53
    Die son en die maan skyn saam:
  • 3:53 - 3:54
    dis helderheid.
  • 3:54 - 3:58
    Dit beteken ook môre, na ’n dag en ’n nag.
  • 3:58 - 4:02
    Die son kom op oor die horison.
    Sonsopkoms.
  • 4:03 - 4:06
    ’n Deur. Sit ’n plank in die deur:
  • 4:06 - 4:08
    dis ’n deurgrendel.
  • 4:08 - 4:11
    Sit ’n mond in die deur: vra vrae.
  • 4:11 - 4:14
    Klop-klop. Is enigiemand tuis?
  • 4:14 - 4:17
    Die persoon sluip by die deur uit,
  • 4:17 - 4:20
    hy ontsnap, vermy.
  • 4:20 - 4:22
    Aan die linkerkant het ons ’n vrou.
  • 4:22 - 4:24
    Twee vroue saam, hulle het rusie.
  • 4:24 - 4:26
    (Gelag)
  • 4:27 - 4:31
    Drie vroue saam, wees versigtig,
    dis egbreuk.
  • 4:33 - 4:36
    So ons is amper deur 30 karakters.
  • 4:37 - 4:40
    Met hierdie metode
    sal die eerste agt radikale
  • 4:40 - 4:42
    jou toelaat om 32 te bou.
  • 4:42 - 4:43
    Die volgende groep van agt karakters
  • 4:43 - 4:46
    sal ’n nog 32 bou.
  • 4:46 - 4:48
    So met baie min moeite
  • 4:48 - 4:50
    sal jy ’n paar honderd karakters kan leer,
  • 4:50 - 4:53
    net so baie soos ’n Sjinese agtjarige ken.
  • 4:54 - 4:56
    Sodra ons die karakters ken,
    begin ons frases bou.
  • 4:56 - 4:59
    Byvoorbeeld, die berg en die vuur saam,
  • 4:59 - 5:02
    gee ons vuurberg. Dis ’n vulkaan.
  • 5:02 - 5:05
    Ons weet dat Japan die land
    van die opkomende son is.
  • 5:05 - 5:09
    Hierdie is ’n son
    geplaas met die oorsprong,
  • 5:09 - 5:12
    omdat Japan oos van Sjina lê.
  • 5:12 - 5:16
    So met son en oorsprong saam
    maak ons Japan.
  • 5:16 - 5:19
    ’n Persoon agter Japan; wat kry ons?
  • 5:19 - 5:22
    ’n Japanese persoon.
  • 5:22 - 5:25
    Die karakter links is twee berge
  • 5:25 - 5:26
    wat opmekaar gestapel is.
  • 5:27 - 5:30
    In Antieke Sjina beteken dit verbanning,
  • 5:30 - 5:32
    omdat die Sjinese keisers
    hul politiese vyande
  • 5:32 - 5:35
    verban oor berge.
  • 5:35 - 5:40
    Deesdae het verbanning
    verander na uitgaan.
  • 5:40 - 5:43
    ’n Mond wat vir jou sê waar om uit te gaan
  • 5:43 - 5:44
    is ’n uitgang.
  • 5:44 - 5:48
    Hierdie is ’n skyfie wat my herinner
    dat ek moet ophou praat
  • 5:48 - 5:50
    en die verhoog verlaat. Dankie.
  • 5:50 - 5:54
    (Applous)
Title:
Leer om Sjinees te lees ... met gemak!
Speaker:
ShaoLan
Description:

Dis ’n moeilike taak vir buitelanders om Sjinees te leer. Maar om die mooi, soms komplekse karakters van geskrewe Sjinees te leer lees kan makliker wees. ShaoLan werk deur ’n eenvoudige les om die idees agter die karakters en hul betekenisse te erken -- om van ’n paar eenvoudige vorms tot komplekser konsepte op te bou. Noem dit Chinamaklik.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
06:10

Afrikaans subtitles

Revisions Compare revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.