< Return to Video

สี่พันล้านปีของวิวัฒนาการในหกนาที

  • 0:01 - 0:05
    ถ้าเรามีวิวัฒนาการมาจากลิง
    ทำไมทุกวันนี้ยังมีลิงอยู่อีกล่ะ
  • 0:05 - 0:07
    (เสียงหัวเราะ)
  • 0:07 - 0:09
    ก็คงเป็นเพราะว่าเราไม่ได้เป็นลิง
  • 0:09 - 0:10
    เราเป็นปลาต่างหาก
  • 0:10 - 0:11
    (เสียงหัวเราะ)
  • 0:11 - 0:14
    เอาล่ะ การรู้ว่าคุณเป็นปลาและไม่ได้เป็นลิง
  • 0:14 - 0:18
    มันสำคัญมาก ๆ เลย
    ต่อการเข้าใจว่าเรามาจากไหน
  • 0:19 - 0:22
    ผมดูแลชั้นเรียนวิชาชีววิทยาวิวัฒนาการ
    ที่ใหญ่ที่สุดในประเทศสหรัฐฯ
  • 0:22 - 0:26
    และเมื่อนักเรียนของผมเข้าใจในที่สุด
    ว่าทำไมผมถึงเรียกพวกเขาว่าปลา
  • 0:26 - 0:29
    ก็แสดงว่าผมทำหน้าที่สำเร็จแล้ว
  • 0:29 - 0:34
    แต่ผมก็มักจะเริ่มสอน
    โดยการขจัดความเชื่อที่มีมานมนานก่อน
  • 0:34 - 0:38
    เพราะว่าเมื่อไม่รู้ เราก็มักสอน
    เรื่องวิวัฒนาการกันแบบผิด ๆ
  • 0:39 - 0:42
    ยกตัวอย่างเช่น เราพูดว่า
    "ทฤษฎีวิวัฒนาการ"
  • 0:43 - 0:47
    อันที่จริงแล้ว มีทฤษฎีมากมาย
    และเช่นเดียวกับตัวกระบวนการเอง
  • 0:47 - 0:51
    ทฤษฎีที่เข้ากับข้อมูลได้ดีที่สุด
    ก็คือทฤษฎีที่คงรอดมาถึงทุกวันนี้
  • 0:51 - 0:54
    ทฤษฎีที่เรารู้จักดีที่สุด
    คือการคัดสรรทางธรรมชาติของดาร์วิน
  • 0:55 - 0:59
    นั่นคือกระบวนการซึ่งสิ่งมีชีวิต
    ที่เหมาะที่สุดกับสิ่งแวดล้อม
  • 0:59 - 1:01
    อยู่รอดและมีโอกาสสืบพันธุ์
  • 1:01 - 1:04
    ในขณะที่พวกที่เหมาะสมน้อยกว่า
    ค่อย ๆ ตายจากไป
  • 1:05 - 1:06
    และนั่นแหละครับ
  • 1:06 - 1:09
    วิวัฒนาการก็แค่นี้เอง
    และมันก็เป็นข้อเท็จจริง
  • 1:10 - 1:14
    วิวัฒนาการเป็นข้อเท็จจริง
    มากพอ ๆ กับ "ทฤษฎีแรงโน้มถ่วง"
  • 1:14 - 1:16
    คุณพิสูจน์มันได้ง่ายพอ ๆ กันเลย
  • 1:16 - 1:18
    คุณก็แค่ดูสะดือของคุณ
  • 1:18 - 1:20
    ที่เหมือนกันกับสะดือ
    ของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมอื่น ๆ
  • 1:20 - 1:24
    หรือกระดูกสันหลังที่เหมือนกับ
    สัตว์มีกระดูกสันหลังอื่น ๆ
  • 1:24 - 1:27
    หรือดีเอ็นเอของคุณที่เหมือนกับ
    ชีวิตอื่น ๆ บนโลกใบนี้
  • 1:28 - 1:30
    ลักษณะเหล่านี้ไม่ได้ปรากฎแต่ในมนุษย์
  • 1:30 - 1:33
    มันถูกส่งต่อลงมาจากบรรพบุรุษมากมาย
  • 1:33 - 1:35
    สู่ลูกหลานของพวกมันทั้งหมด ไม่ใช่แค่พวกเรา
  • 1:36 - 1:39
    แต่เราไม่ได้เรียนชีววิทยา
    มากันแบบนั้นใช่ไหม
  • 1:39 - 1:42
    เราเรียนเกี่ยวกับพืชและแบคทีเรีย
    และสิ่งมีชีวิตพื้นฐานอื่น ๆ
  • 1:42 - 1:46
    และปลาให้กำเนิดสัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำ
    แล้วก็สัตว์เลื้อยคลานและสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม
  • 1:46 - 1:47
    และจากนั้นก็ได้คุณ
  • 1:47 - 1:50
    ที่เป็นสิ่งมีชีวิตปลายทาง
    ที่มีวิวัฒนาการมาอย่างสมบูรณ์
  • 1:51 - 1:54
    แต่ชีวิตไม่ได้มีวิวัฒนาการเป็นเส้นตรง
  • 1:54 - 1:55
    และมันไม่ได้มาจบลงที่เรา
  • 1:57 - 2:00
    แต่เราแสดงภาพวิวัฒนาการ
    เป็นอะไรเช่นนี้เสมอ ๆ
  • 2:00 - 2:02
    ลิงและชิมแพนซี
  • 2:02 - 2:04
    มนุษย์ที่สูญพันธุ์ไปแล้ว
  • 2:04 - 2:07
    ทั้งหมดนี้เดินแถวตรงมาเป็นพวกเรา
  • 2:08 - 2:11
    แต่พวกเขาไม่ได้กลายมาเป็นเรา
    มากพอ ๆ กับที่พวกเราจะไม่กลายเป็นพวกเขา
  • 2:11 - 2:14
    เราไม่ได้เป็นเส้นชัยแห่งวิวัฒนาการ
  • 2:15 - 2:17
    แล้วนี่มันสำคัญอย่างไร
  • 2:17 - 2:20
    ทำไมเราถึงต้องเข้าใจวิวัฒนาการอย่างถูกต้อง
  • 2:21 - 2:24
    ก็เพราะว่าความเข้าใจวิวัฒนาการแบบผิด ๆ
    ได้นำไปสู่ปัญหามากมาย
  • 2:24 - 2:28
    คุณไม่อาจถามคำถาม
    ซึ่งมีมานานแล้วที่ว่า
  • 2:28 - 2:30
    "เรามาจากไหน"
  • 2:30 - 2:33
    ได้โดยปราศจากความเข้าใจ
    เกี่ยวกับวิวัฒนาการ
  • 2:33 - 2:39
    ความเข้าใจผิดต่อวิวัฒนาการ
    ได้นำไปสู่มุมมองที่วิบัติสับสน
  • 2:39 - 2:42
    ในการปฏิบัติต่อชีวิตอื่น ๆ บนโลก
  • 2:42 - 2:44
    และในการปฏิบัติต่อกันและกัน
  • 2:44 - 2:46
    ในแง่ของเชื้อชาติและเพศ
  • 2:47 - 2:50
    ลองย้อนกลับไปเป็นเวลาสี่พันล้านปี
  • 2:51 - 2:54
    นี่คือสิ่งมีชีวิตเซลล์เดียว
    ที่เป็นต้นกำเนิดของเรา
  • 2:54 - 2:57
    ทีแรก มันให้กำเนิดสิ่งมีชีวิตเซลล์เดียว
  • 2:57 - 3:00
    ซึ่งพวกมันก็ยังมีวิวัฒนาการ
    อยู่ในปัจจุบันนี้
  • 3:00 - 3:02
    และบางคนก็อาจบอกว่า
    แบคทีเรียโบราณและแบคทีเรีย
  • 3:02 - 3:04
    ที่เป็นสมาชิกของกลุ่มนี้
  • 3:04 - 3:06
    เป็นสิ่งมีชีวิตที่ประสบความสำเร็จที่สุด
  • 3:06 - 3:09
    พวกมันคงจะอยู่ที่นี่ต่อไปได้แน่ ๆ
    แม้เราจะสูญพันธุ์ไปแล้ว
  • 3:10 - 3:13
    ประมาณสามพันล้านปีก่อน
    สิ่งมีชีวิตหลายเซลล์มีวิวัฒนาการขึ้นมา
  • 3:13 - 3:16
    รวมถึงเห็ดรา พืช และสัตว์ของคุณ
  • 3:17 - 3:21
    สัตว์ชนิดแรกที่วิวัฒนาการจนมีกระดูกสันหลัง
    คือปลา
  • 3:21 - 3:25
    ฉะนั้น ด้วยเหตุนี้สัตว์มีกระดูกสันหลัง
    ทุกชนิดก็คือปลา
  • 3:25 - 3:29
    ด้วยเหตุนี้ คุณและผมก็คือปลา
  • 3:29 - 3:30
    ก็อย่างมาหาว่าผมไม่เตือนนะ
  • 3:32 - 3:34
    ปลาเชื้อสายหนึ่งขึ้นมาบนบก
  • 3:34 - 3:38
    และให้กำเนิดสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม
    และสัตว์เลื้อยคลาน
  • 3:38 - 3:42
    สัตว์เลื้อยคลานบางส่วนกลายเป็นนก
    สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมบางส่วนกลายเป็นไพรเมต
  • 3:42 - 3:45
    ไพรเมตบางส่วนกลายเป็นลิงที่มีหาง
  • 3:45 - 3:49
    และพวกอื่น ๆ เป็นลิงไร้หาง
    ที่รวมถึงสายพันธุ์มนุษย์ต่าง ๆ
  • 3:50 - 3:52
    จะเห็นได้ว่า เราไม่ได้มีวิวัฒนาการมาจากลิง
  • 3:52 - 3:54
    แต่เรามีบรรพบุรุษเดียวกันกับพวกมัน
  • 3:55 - 3:58
    ในขณะเดียวกัน
    ชีวิตทั้งหลายก็มีวิวัฒนาการต่อไป
  • 3:58 - 4:02
    มีแบคทีเรีย เห็ดรามากขึ้น
    ปลา ปลา ปลา เยอะแยะไปหมด
  • 4:02 - 4:04
    คุณคงเดาได้ว่า ผมชอบปลามาก ๆ
  • 4:04 - 4:05
    (เสียงหัวเราะ)
  • 4:05 - 4:08
    เช่นเดียวกับที่สิ่งมีชีวิตมีวิวัฒนาการ
    มันยังมีการสูญพันธุ์ด้วย
  • 4:08 - 4:12
    สายพันธุ์ส่วนใหญ่คงอยู่เพียงไม่กี่ล้านปี
  • 4:12 - 4:14
    เห็นไหมครับ ว่าชีวิตบนโลกส่วนใหญ่
    ที่เราเห็นอยู่รอบตัวเราในทุกวันนี้
  • 4:14 - 4:17
    มีอายุพอ ๆ กันกับสายพันธุ์ของเรา
  • 4:17 - 4:20
    มันช่างกร่างและเห็นแก่ตัวที่จะคิดว่า
  • 4:20 - 4:23
    "โอ้ย พืชและแบคทีเรียเป็นสิ่งมีชีวิตพื้น ๆ
  • 4:23 - 4:25
    แต่เราที่เพิ่งปรากฏขึ้นมา
    ได้เพียงหนึ่งนาทีทางวิวัฒนาการ
  • 4:25 - 4:27
    กลับมีความพิเศษกว่า"
  • 4:27 - 4:31
    คิดถึงชีวิตในว่าเป็นเหมือนหนังสือเล่มนี้
    หนังสือที่ยังเขียนไม่เสร็จ
  • 4:32 - 4:35
    เราแค่ได้เห็นหน้าสุดท้ายของแต่ละบท
  • 4:36 - 4:39
    ถ้าคุณลองดูสายพันธุ์ทั้งแปดล้าน
  • 4:39 - 4:40
    ที่เราอยู่ร่วมกันบนโลก
  • 4:40 - 4:45
    ให้คิดว่าพวกเขาว่ามีวิวัฒนาการ
    มาสี่พันล้านปี
  • 4:45 - 4:47
    พวกเขาทั้งหลายคือผลิตผลของสิ่งนั้น
  • 4:47 - 4:52
    ให้คิดว่าเราทุกคนเป็นดั่งใบอ่อน
    บนต้นไม้ยักษ์โบราณแห่งชีวิต
  • 4:52 - 4:57
    ที่เชื่อมต่อเข้าด้วยกันโดยกิ่งก้านล่องหน
    ที่ไม่ได้แค่เชื่อมเราไว้ด้วยกัน
  • 4:57 - 5:00
    แต่ยังเชื่อมเราเข้ากับญาติที่สูญพันธุ์ไปแล้ว
    และบรรพบุรุษทางวิวัฒนาการของเรา
  • 5:00 - 5:04
    ในฐานะนักชีววิทยา
    ผมยังพยายามเรียนรู้ กับผู้อื่น
  • 5:04 - 5:07
    ว่าทุก ๆ คนเกี่ยวข้องกันและกันอย่างไร
    และใครเกี่ยวข้องกับใคร
  • 5:09 - 5:11
    บางทีมันคงจะดีกว่า
  • 5:11 - 5:15
    เมื่อคิดว่าเราเป็นปลาน้อยที่ขึ้นมาจากน้ำ
  • 5:15 - 5:18
    ใช่แล้ว ปลาที่หัดเดินและพูด
  • 5:18 - 5:20
    แต่ก็ยังเป็นปลาที่ยังต้องรู้อะไรอีกเยอะ
  • 5:20 - 5:23
    ว่าเราเป็นใครและเรามาจากไหน
  • 5:23 - 5:24
    ขอบคุณครับ
  • 5:25 - 5:29
    (เสียงปรบมือ)
Title:
สี่พันล้านปีของวิวัฒนาการในหกนาที
Speaker:
โพรซานทา ชาคราบาที (Prosanta Chakrabarty)
Description:

คนมีวิวัฒนาการมาจากลิงหรือจากปลา ในการบรรยายที่ให้ความกระจ่างนี้ นักมีนวิทยาและ TED Fellow โพรซานทา ชาคราบาที ขจัดความเชื่อที่มีมาแสนนานเกี่ยวกับวิวัฒนาการ กระตุ้นให้เราตระหนักว่าเราเป็นส่วนเล็ก ๆ ส่วนหนึ่งของความซับซ้อน ผ่านการะบวนการอายุสี่พันล้านปี และยังไม่ได้เป็นปลายทาง "เราไม่ใช่เส้นชัยของวิวัฒนาการ" ชาคราบาที กล่าว "ให้คิดว่าเราทุกคนเป็นดั่งใบอ่อนบนต้นไม้ยักษ์โบราณแห่งชีวิต ที่เชื่อมต่อเข้าด้วยกันโดยกิ่งก้านล่องหน ที่ไม่ได้แค่เชื่อมเราไว้ด้วยกัน แต่ยังเชื่อมเราเข้ากับญาติที่สูญพันธุ์ไปแล้ว และบรรพบุรุษทางวิวัฒนาการของเรา"

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
05:41
Kelwalin Dhanasarnsombut approved Thai subtitles for Four billion years of evolution in six minutes
Kelwalin Dhanasarnsombut edited Thai subtitles for Four billion years of evolution in six minutes
Varintorn Tacha accepted Thai subtitles for Four billion years of evolution in six minutes
Varintorn Tacha edited Thai subtitles for Four billion years of evolution in six minutes
Kelwalin Dhanasarnsombut edited Thai subtitles for Four billion years of evolution in six minutes

Thai subtitles

Revisions