< Return to Video

Neden ağlarız? Gözyaşının üç çeşidi. - Alex Gendler

  • 0:06 - 0:10
    Hikayemiz "İris" adında bir kızla ilgili.
  • 0:10 - 0:13
    İris çok duygusal biri.
  • 0:13 - 0:17
    Çoğu zaman göz yaşları içinde kalır.
  • 0:17 - 0:20
    Üzgün olduğunda ağlar,
  • 0:20 - 0:23
    mutlu olduğunda da
  • 0:23 - 0:28
    hatta her şey yolundayken bile.
  • 0:28 - 0:31
    Yeni gözyaşı üretmek için "lakrimal" bezleri vardır
  • 0:31 - 0:34
    ve eski gözyaşını akıtmak için
  • 0:34 - 0:37
    "lacrimal punktum" denilen özel kanalları.
  • 0:37 - 0:39
    Ve o kadar çok ağlar ki, ürettiği sıvı
  • 0:39 - 0:41
    günde 283 gr,
  • 0:41 - 0:43
    yılda 113 litre!
  • 0:43 - 0:45
    Aslında yakından bakarsanız
  • 0:45 - 0:50
    her zaman biraz ağladığını görürsünüz.
  • 0:50 - 0:53
    İris'in durmaksızın ürettiği bazal miktardaki gözyaşı,
  • 0:53 - 0:55
    üç tabakadan oluşur
  • 0:55 - 0:58
    ve artıkları, kiri uzaklaştırır.
  • 0:58 - 1:01
    İris'in bitişiğinde mukus tabakası bulunur
  • 1:01 - 1:04
    ve yapışan şeyleri bağlı tutar.
  • 1:04 - 1:06
    Onun üstünde su tabakası bulunur
  • 1:06 - 1:08
    ve İris'in kurumasını önler,
  • 1:08 - 1:09
    işgalci bakterileri def eder
  • 1:09 - 1:13
    ve göz cildini, korneayı kazalardan korur.
  • 1:13 - 1:16
    Son olarak, lipid tabakası bulunur
  • 1:16 - 1:19
    bu tabaka göz yüzeyini irisin düzgün görebilmesi için
  • 1:19 - 1:20
    ona yardım eder
  • 1:20 - 1:23
    ve diğer tabakalardan buharlaşmayı önler.
  • 1:23 - 1:25
    Normalde İris her gün bazal miktarda
  • 1:25 - 1:27
    üretilen gözyaşını
  • 1:27 - 1:28
    farketmez.
  • 1:28 - 1:30
    Bu bir anlamda meselenin en önemli noktasıdır.
  • 1:30 - 1:33
    Ama bir gün İris, Soğan adında bir kızla tanışır.
  • 1:33 - 1:35
    Ona dakikasında aşık olur.
  • 1:35 - 1:38
    Soğan, parlak pembe ceketinin içinde çok güzel görünmektedir
  • 1:38 - 1:40
    ve çok da kötü kokmaktadır.
  • 1:40 - 1:42
    Sonra İris, Soğanı evine yemeğe çağırır,
  • 1:42 - 1:45
    ama Soğan eve geldiğinde ceketini çıkarır
  • 1:45 - 1:47
    ve çok kötü şeyler olur.
  • 1:47 - 1:50
    Görüldüğü gibi, Soğan, ceketini çıkardığında
  • 1:50 - 1:51
    kimyasal reaksiyon olur,
  • 1:51 - 1:55
    sülfoksitler dönüşüme uğrar ve iğrenç kokan
  • 1:55 - 1:57
    sülfürik asit oluşur.
  • 1:57 - 2:01
    Daha sonra Sülfürik asit, "syn-Propanethial S-oxide"
  • 2:01 - 2:04
    denilen kötü maddeye dönüşür.
  • 2:04 - 2:06
    Gaz İrisi yakar ve
  • 2:06 - 2:08
    ne yapacağını bilemez hale gelir,
  • 2:08 - 2:10
    kontrol edilemez bir şekilde ağlamaya başlar.
  • 2:10 - 2:13
    Bu refleks gözyaşı salgısı
  • 2:13 - 2:15
    bazal salgıdan farklıdır.
  • 2:15 - 2:16
    Çünkü gözü yıkamak, zararlı madde ve bileşikleri
  • 2:16 - 2:18
    uzaklaştırmak için büyük
  • 2:18 - 2:21
    miktarlarda sentezlenir ve
  • 2:21 - 2:24
    sıvı tabakası mikroorganizmaları durdurmak için
  • 2:24 - 2:28
    daha fazla antikor taşır.
  • 2:28 - 2:31
    Her ikisi de hayal kırıklığına uğramıştır.
  • 2:31 - 2:33
    Eğer İris, Soğan her ceketini çıkardığında zarar
  • 2:33 - 2:35
    görecekse ve ağlayacaksa, ilişkiyi
  • 2:35 - 2:38
    devam ettiremeyeceklerini bilmektedirler.
  • 2:38 - 2:40
    O yüzden ayrılmaya karar verirler.
  • 2:40 - 2:42
    Soğan kapıdan çıkarken
  • 2:42 - 2:43
    İris ağlamayı keser.
  • 2:43 - 2:45
    Ama sonra yeniden başlar.
  • 2:45 - 2:47
    Fakat bu seferki refleks yanıtından değil
  • 2:47 - 2:50
    duygulandığından ağlamaktadır.
  • 2:50 - 2:53
    Bir kişi çok üzüldüğünde ya da çok mutlu olduğunda
  • 2:53 - 2:54
    kontrolünü kaybedebilir
  • 2:54 - 2:56
    ve bunun tehlikeli sonuçları olabilir.
  • 2:56 - 2:57
    Bu yüzden duygusal gözyaşları üretilir ki
  • 2:57 - 2:59
    ruh durumumuz,
  • 2:59 - 3:01
    kalp hızının artışı,
  • 3:01 - 3:03
    soluğun yavaşlaması gibi diğer
  • 3:03 - 3:04
    fiziksel reaksiyonlarla birlikte
  • 3:04 - 3:06
    normale dönsün.
  • 3:06 - 3:08
    Ama bilimadamları, gözyaşının nasıl
  • 3:08 - 3:12
    yararlı olduğuna dair hala kesin bilgilere sahip değiller.
  • 3:12 - 3:13
    Belki de sempati gösterme ya da kabullenme
  • 3:13 - 3:16
    için oluşan bir sosyal davranıştır.
  • 3:16 - 3:18
    Bazı çalışmalarda ise
  • 3:18 - 3:20
    duygusal gözyaşlarının yüksek düzeyde
  • 3:20 - 3:21
    ACTH ve enkefalin, endorfin
  • 3:21 - 3:24
    ve doğal ağrı kesiciler gibi
  • 3:24 - 3:27
    stres hormonları salgılattığı gösterilmiştir.
  • 3:27 - 3:30
    Demek ki, duygusal gözyaşları duygusal durumu yansıttığı gibi
  • 3:30 - 3:33
    İris'in de rahatlamasını sağlar.
  • 3:33 - 3:36
    Soğan ile işlerin iyiye gitmemesine üzüldüm, İris
  • 3:36 - 3:37
    ama merak etme,
  • 3:37 - 3:39
    seni sağlıklı ve dengeli tutan bu 3 çeşit
  • 3:39 - 3:41
    gözyaşına sahip olduğun sürece
  • 3:41 - 3:42
    iyi olacaksın.
  • 3:42 - 3:43
    Sen de göreceksin.
Title:
Neden ağlarız? Gözyaşının üç çeşidi. - Alex Gendler
Speaker:
Alex Gendler
Description:

Videonun tamamı için: http://ed.ted.com/lessons/why-do-we-cry-the-three-types-of-tears-alex-gendler

Duygusal bir film izlerken, soğan doğrarken ya da istemdışı bir şekilde, gözlerimiz sürekli olarak gözyaşı üretir. Alex Gendler İris'in bazal, refleks şekilde ve duygusal gözyaşlarıyla geçen bir gününü anlatıyor.
Ders: Alex Gendler, animasyon: The Moving Company Animation Studio.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
03:59
Meric Aydonat approved Turkish subtitles for Why do we cry? The three types of tears
güney örnek commented on Turkish subtitles for Why do we cry? The three types of tears
güney örnek accepted Turkish subtitles for Why do we cry? The three types of tears
güney örnek edited Turkish subtitles for Why do we cry? The three types of tears
güney örnek edited Turkish subtitles for Why do we cry? The three types of tears
Meric Aydonat approved Turkish subtitles for Why do we cry? The three types of tears
Meric Aydonat rejected Turkish subtitles for Why do we cry? The three types of tears
güney örnek accepted Turkish subtitles for Why do we cry? The three types of tears
Show all
  • Arkadaşlar güzel bir çeviri olmuş, ama şunlara dikkat ederek yeniden gözden geçirirseniz daha doğru olacak. 1. Virgüllerden ve diğer noktalama işaretlerinden sonra bir boşluk bırakıyoruz. 2. Konuşmacı irisi kişileştirmiş ve ondan bir kız olarak bahsediyor, İris de adı. Konuşmada İris'i özel ad gibi kullanmamız gerekiyor: büyük harf ve kesme işareti 3. Gözyaşı sistemlerinin, çok benzer olsa da, Türkçe adlarını kullanıyoruz: http://www.dicle.edu.tr/Contents/1af5d172-2fd9-4008-9f90-41fef842133d.pdf

  • Düzeltmeler yapılmamış.

  • Düzelttim şimdi.

Turkish subtitles

Revisions