Waarom huilen we? De drie soorten tranen - Alex Gendler
-
0:06 - 0:09Ons verhaal gaat over
een meisje genaamd Iris. -
0:10 - 0:13Iris is heel gevoelig.
-
0:13 - 0:17Zo erg dat ze altijd moet huilen.
-
0:17 - 0:20Ze huilt wanneer ze verdrietig is,
-
0:20 - 0:22als ze blij is,
-
0:22 - 0:27en zelfs wanneer het even teveel wordt.
-
0:28 - 0:31Ze heeft speciale traanklieren om
nieuwe tranen te produceren -
0:31 - 0:34en speciale traankanalen
-
0:34 - 0:36om de oude af te voeren.
-
0:36 - 0:39Ze huilt zó veel, dat ze wel
-
0:39 - 0:41bijna 300 gram tranen
per dag produceert. -
0:41 - 0:43Dat is 110 liter per jaar!
-
0:43 - 0:45Als je goed kijkt,
-
0:45 - 0:50zie je dat ze de hele tijd
een beetje huilt. -
0:50 - 0:52De basale tranen die Iris
voortdurend produceert -
0:52 - 0:55vormen een dun traanfilmpje
van drie lagen -
0:55 - 0:58dat haar beschermt en vuil en
afvalproducten afweert. -
0:58 - 1:01Vlak naast Iris
bevindt zich de mucinelaag, -
1:01 - 1:04die alles vasthoudt.
-
1:04 - 1:06Daarbovenop zit de waterlaag,
-
1:06 - 1:07die Iris gehydrateerd houdt,
-
1:07 - 1:09invasieve bacteriën afstoot
-
1:09 - 1:13en haar hoornvlies beschermt
tegen beschadiging. -
1:13 - 1:15Tenslotte is er een lipidenlaag,
-
1:15 - 1:19een olie-achtige buitenlaag
die het oppervlak mooi houdt, -
1:19 - 1:20zodat Iris erdoorheen kan kijken,
-
1:20 - 1:23en verdamping
van het traanvocht voorkomt. -
1:23 - 1:25Iris leidt haar leven
-
1:25 - 1:27zonder wat te merken
van de basale tranen -
1:27 - 1:28die hun werk doen.
-
1:28 - 1:30Dat is ook waar het om draait.
-
1:30 - 1:33Maar op een dag ontmoet ze
een meisje genaamd Ui. -
1:33 - 1:35Iris is meteen verkocht.
-
1:35 - 1:38Ui ziet er schitterend uit in
haar felpaarse jas, -
1:38 - 1:40en ze ruikt geweldig.
-
1:40 - 1:42Iris nodigt Ui bij haar thuis
voor een etentje, -
1:42 - 1:45maar wanneer ze binnenkomt
en haar jas uitdoet, -
1:45 - 1:47gebeurt er iets vreselijks.
-
1:47 - 1:50Wanneer de jas van Ui is verwijderd,
-
1:50 - 1:51ontstaat er een chemische reactie,
-
1:51 - 1:55die de sulfoxiden, waardoor ze
ze eerder zo lekker rook, -
1:55 - 1:57in sulfeenzuur omzet.
-
1:57 - 2:00Dit wordt uiteindelijk een vervelende stof
met een lange naam: -
2:00 - 2:04syn-propaanthial-S-oxide.
-
2:04 - 2:06Het gas prikkelt Iris,
-
2:06 - 2:08en plotseling moet ze
-
2:08 - 2:10oncontroleerbaar huilen
-
2:10 - 2:13Deze reflextranen zijn anders dan
de basale tranen -
2:13 - 2:14die Iris al kende.
-
2:14 - 2:17Ze zijn ontworpen
om schadelijke stoffen of deeltjes -
2:17 - 2:19weg te spoelen.
Ze worden in veel -
2:19 - 2:21grotere getale vrijgegeven
-
2:21 - 2:24en hun waterlaag bevat meer antilichamen
-
2:24 - 2:28om binnendringende micro-organismen
tegen te houden. -
2:28 - 2:31Zowel Iris als Ui zijn er kapot van.
-
2:31 - 2:33Ze kunnen geen vriendjes zijn
-
2:33 - 2:37als Iris steeds pijn heeft en huilen moet
als Ui haar jas uitdoet. -
2:38 - 2:40Ze besluiten elkaar
niet meer te zien. -
2:40 - 2:41Zodra Ui de deur uitloopt,
-
2:41 - 2:43stopt Iris met huilen.
-
2:43 - 2:45Ze begint meteen weer met huilen.
-
2:45 - 2:47Ze huilt nu echter geen reflextranen,
-
2:47 - 2:49maar emotionele tranen.
-
2:49 - 2:52Wanneer iemand
te verdrietig of te blij is, -
2:52 - 2:54voelt het aan alsof je controle verliest,
-
2:54 - 2:56wat gevaarlijk kan zijn.
-
2:56 - 2:57Emotionele tranen komen dan
-
2:57 - 3:00om de toestand
zo snel mogelijk te stabiliseren, -
3:00 - 3:03samen met andere
lichamelijke reacties, -
3:03 - 3:04zoals een verhoogde hartslag
-
3:04 - 3:06en een langzamere ademhaling.
-
3:06 - 3:08Maar wetenschappers
weten nog niet precies -
3:08 - 3:11hoe of waarom de tranen
behulpzaam zijn. -
3:11 - 3:13Misschien is het een sociaal mechanisme
-
3:13 - 3:16om medelijden op te wekken
of om onderdanigheid te tonen. -
3:16 - 3:18Onderzoek heeft ook uitgewezen
-
3:18 - 3:21dat emotionele tranen hogere concentraties stresshormonen bevatten,
-
3:21 - 3:24zoals ACTH en enkefaline,
-
3:24 - 3:27een endorfine, een natuurlijke pijnstiller.
-
3:27 - 3:30In dit geval kalmeren de emotionele tranen
Iris ook onmiddellijk -
3:30 - 3:33en seinen haar emotionele staat
ook door aan anderen. -
3:33 - 3:36Jammer dat het niets is
geworden tussen jullie, Iris, -
3:36 - 3:37maar maak je geen zorgen.
-
3:37 - 3:39Zolang je deze drie soorten tranen hebt
-
3:39 - 3:41om je evenwichtig en gezond te houden,
-
3:41 - 3:42komt het wel goed.
-
3:42 - 3:44Dat zie je nog wel.
- Title:
- Waarom huilen we? De drie soorten tranen - Alex Gendler
- Speaker:
- Alex Gendler
- Description:
-
Zie volledige les: http://ed.ted.com/lessons/why-do-we-cry-the-three-types-of-tears-alex-gendler
Of we nou huilen tijdens een droevige film, tijdens het snijden van uien of wanneer we het compleet onvrijwillig doen: onze ogen produceren voortdurend tranen. Alex Gendler volgt een bijzonder waterige dag uit het leven van Iris (de iris) wanneer ze door de basale, reflex- en emotionele tranen 'fietst'.
Les gegeven door Alex Gendler, animatie door The Moving Company Animation Studio.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 03:59
Christel Foncke edited Dutch subtitles for Why do we cry? The three types of tears | ||
Christel Foncke edited Dutch subtitles for Why do we cry? The three types of tears | ||
Christel Foncke edited Dutch subtitles for Why do we cry? The three types of tears | ||
Christel Foncke approved Dutch subtitles for Why do we cry? The three types of tears | ||
Rik Delaet accepted Dutch subtitles for Why do we cry? The three types of tears | ||
Rik Delaet commented on Dutch subtitles for Why do we cry? The three types of tears | ||
Rik Delaet edited Dutch subtitles for Why do we cry? The three types of tears | ||
Rik Delaet edited Dutch subtitles for Why do we cry? The three types of tears |
Rik Delaet
Hallo,
Ik heb een paar kleine wijzigingen aangebracht, vooral dan wat de tijdsduur van de ondertitels aangaat. Kijk maar eens of je met alles akkoord kan gaan.
Rik