Return to Video

De onrechtvaardigheid van plastic | Van Jones | TEDxGreatPacificGarbagePatch

  • 0:21 - 0:22
    Ta-daa!
  • 0:22 - 0:24
    (Gelach)
  • 0:25 - 0:26
    Het is een eer om hier te zijn
  • 0:26 - 0:30
    en om over dit enorm belangrijke
    onderwerp te mogen spreken.
  • 0:30 - 0:31
    Er is al veel gesproken
  • 0:31 - 0:37
    over de gruwelijke effecten van plastic
    op de wereld en op andere diersoorten,
  • 0:37 - 0:39
    maar plastic kwetst ook mensen.
  • 0:40 - 0:41
    Met name arme mensen.
  • 0:42 - 0:45
    En zowel in de productie van plastic,
  • 0:45 - 0:48
    het gebruik van plastic,
    als in de verwijdering ervan,
  • 0:48 - 0:53
    zijn de arme mensen
    altijd weer het doelwit.
  • 0:55 - 0:57
    Mensen werden heel boos
  • 0:57 - 1:00
    ten tijde van het olielek van BP,
  • 1:00 - 1:01
    en terecht.
  • 1:02 - 1:03
    Mensen dachten: o God,
  • 1:03 - 1:06
    wat vreselijk, die olie in het water;
  • 1:06 - 1:10
    alle levende wezens daar zullen doodgaan;
  • 1:10 - 1:11
    het zal ook mensen raken;
  • 1:11 - 1:13
    dit is verschrikkelijk,
  • 1:13 - 1:15
    deze olie zal de mensen
    in de Golf kwetsen.
  • 1:15 - 1:17
    Waar mensen niet aan denken is:
  • 1:17 - 1:20
    als de olie nu eens
    veilig aan land was gekomen.
  • 1:20 - 1:23
    Als de olie nu eens
    op zijn bestemming was aangekomen.
  • 1:23 - 1:27
    Dan was het verbrand in motoren,
    wat bijdraagt aan de klimaatverandering,
  • 1:27 - 1:31
    maar er is ook een plaats
    genaamd 'Cancer Alley'.
  • 1:31 - 1:33
    En waarom heet dat de 'Kankergang'?
  • 1:33 - 1:36
    Omdat de petrochemische industrie
  • 1:36 - 1:38
    die olie verwerkt tot plastic
  • 1:38 - 1:40
    en daarbij mensen doodt.
  • 1:40 - 1:43
    Het verkort het leven van de mensen
    die daar in de Golf leven.
  • 1:43 - 1:47
    Olie en petrochemie zijn niet slechts
    een probleem wanneer er een lek is;
  • 1:47 - 1:49
    ze zijn altijd een probleem.
  • 1:49 - 1:51
    En waar we niet altijd bij stilstaan
  • 1:51 - 1:53
    is dat arme mensen een prijs betalen
  • 1:53 - 1:55
    voor onze wegwerpproducten.
  • 1:56 - 1:57
    Nog iets waar we nooit bij stilstaan,
  • 1:57 - 2:01
    is dat arme mensen niet alleen
    te lijden hebben van de productie.
  • 2:01 - 2:03
    Arme mensen lijden ook van het gebruik.
  • 2:04 - 2:06
    Degenen die genoeg inkomen genereren,
  • 2:06 - 2:08
    hebben zoiets als 'keuze'.
  • 2:08 - 2:11
    De reden waarom je
    een baan hebt en hard wil werken,
  • 2:11 - 2:12
    in plaats van arm te zijn,
  • 2:12 - 2:15
    is om opties te hebben,
    economische opties.
  • 2:15 - 2:19
    Wij kunnen daadwerkelijk kiezen
    om producten te laten staan
  • 2:19 - 2:22
    die gevaarlijk giftig plastic bevatten.
  • 2:22 - 2:25
    Andere mensen, arme mensen,
    hebben die keuze niet.
  • 2:25 - 2:27
    Dus zijn het vaak mensen
    met een laag inkomen
  • 2:27 - 2:31
    die de producten kopen
    die gevaarlijke chemicaliën bevatten
  • 2:31 - 2:32
    om aan hun kinderen te geven.
  • 2:32 - 2:35
    Deze mensen krijgen dus in het gebruik
  • 2:35 - 2:39
    relatief veel van dit soort
    giftige stoffen binnen.
  • 2:39 - 2:42
    Men zegt: "Dan moeten ze
    maar een ander product kopen."
  • 2:42 - 2:45
    Maar als je arm bent,
    heb je die keuze dus niet.
  • 2:45 - 2:47
    Je zit vast aan de goedkoopste producten
  • 2:47 - 2:50
    en die zijn vaak het gevaarlijkst.
  • 2:50 - 2:52
    En alsof dat nog niet genoeg is ...
  • 2:52 - 2:55
    Alsof het niet genoeg is dat de productie
    van plastic mensen kanker bezorgt
  • 2:55 - 2:57
    op plaatsen zoals de Cancer Alley
  • 2:57 - 3:01
    en levens verkort en kinderen
    kwetst ten tijde van het gebruik ...
  • 3:01 - 3:03
    Als het om het weggooien gaat,
  • 3:03 - 3:06
    zijn het opnieuw de arme mensen
    die de prijs betalen.
  • 3:06 - 3:09
    We denken vaak dat we het goed doen.
  • 3:09 - 3:12
    Je zit op kantoor, drinkt
    een flesje water of wat ook,
  • 3:13 - 3:15
    en denkt bij jezelf: ik ga dit weggooien.
  • 3:15 - 3:19
    Nee, ik doe het netjes,
    ik gooi het in de blauwe bak.
  • 3:19 - 3:21
    Je denkt: ik gooi hem in de blauwe bak.
  • 3:21 - 3:24
    Dan kijk je naar je collega en zegt:
  • 3:24 - 3:28
    "Wat doe je nou, eikel?
    Je gooit hem in de witte bak."
  • 3:28 - 3:30
    We kietelen onszelf moreel.
  • 3:30 - 3:32
    En we zijn heel trots op onszelf.
  • 3:32 - 3:35
    Als we ... nou, OK,
    misschien heb alleen ik dat ...
  • 3:35 - 3:37
    Niet jij, maar dat heb ik dan.
  • 3:37 - 3:39
    (Gelach)
  • 3:39 - 3:42
    We vinden dat gewoon
    even goed van onszelf.
  • 3:42 - 3:45
    Maar als we dat flesje eens zouden volgen
  • 3:45 - 3:47
    op zijn weg,
  • 3:47 - 3:49
    zouden we geshockeerd zijn
    als we erachter kwamen
  • 3:49 - 3:52
    dat die fles vaak op een boot terechtkomt,
  • 3:53 - 3:55
    dat hij helemaal
    over de oceaan wordt vervoerd --
  • 3:55 - 3:57
    en dat kost wat --
  • 3:57 - 4:00
    om uiteindelijk uit te komen
    in een ontwikkelingsland, vaak China.
  • 4:01 - 4:04
    Volgens mij denken we dat iemand
    dat flesje aanneemt en zegt:
  • 4:04 - 4:09
    "O, flesje! We zijn zo blij je te zien!"
  • 4:09 - 4:10
    (Gelach)
  • 4:10 - 4:13
    "Je hebt goed gediend."
  • 4:13 - 4:14
    (Gelach)
  • 4:14 - 4:16
    Hij krijgt een flesjesmassage,
  • 4:16 - 4:17
    een flesjesmedaille
  • 4:17 - 4:20
    en wordt gevraagd
    wat hij nu eens wil gaan doen.
  • 4:20 - 4:22
    Het flesje zegt: "Geen idee ..."
  • 4:22 - 4:23
    (Gelach)
  • 4:23 - 4:26
    Maar zo gaat het niet.
  • 4:28 - 4:32
    Die fles wordt uiteindelijk verbrand.
  • 4:33 - 4:36
    Het hergebruik van plastic
    betekent in veel ontwikkelingslanden
  • 4:36 - 4:40
    het verbranden van plastic,
  • 4:40 - 4:42
    waarbij ongelooflijk
    giftige stoffen vrijkomen,
  • 4:42 - 4:44
    en wat, opnieuw, mensen doodt.
  • 4:44 - 4:48
    Dus, arme mensen maken deze producten
  • 4:48 - 4:50
    in petrochemische centra als Cancer Alley;
  • 4:50 - 4:53
    arme mensen krijgen er
    relatief veel van binnen;
  • 4:53 - 4:57
    en dan zien arme mensen
    hun leven ook nog eens ingekort
  • 4:57 - 4:59
    door het recyclingsproces.
  • 4:59 - 5:02
    Ze lijden enorm
  • 5:03 - 5:07
    onder onze verslaving aan wegwerpspullen.
  • 5:07 - 5:10
    Nu denk je natuurlijk --
    ik weet hoe jullie zijn --
  • 5:10 - 5:13
    je denkt: wat vreselijk ....
    voor die arme mensen.
  • 5:15 - 5:18
    Verschrikkelijk. Die arme mensen.
  • 5:18 - 5:20
    Ik hoop dat iemand
    iets doet om ze te helpen.
  • 5:21 - 5:23
    Maar wat we niet begrijpen ...
  • 5:24 - 5:26
    We zijn hier in Los Angeles.
  • 5:26 - 5:29
    We hebben hard gewerkt
    om hier de smog te verminderen.
  • 5:30 - 5:31
    Maar wat dacht je?
  • 5:31 - 5:34
    Omdat ze het vuile werk
    nu zoveel in Azië doen,
  • 5:34 - 5:38
    omdat de milieuwetten
    de mensen daar niet beschermen,
  • 5:38 - 5:41
    is bijna alle vooruitgang
    in luchtkwaliteit
  • 5:41 - 5:44
    die we hier in Californië hebben geboekt,
  • 5:44 - 5:46
    tenietgedaan door de vuile lucht
    die ons bereikt uit Azië.
  • 5:48 - 5:51
    Dus het raakt ons allemaal.
    We hebben er allemaal last van.
  • 5:51 - 5:54
    Alleen treft het arme mensen
    wel eerst en vooral.
  • 5:54 - 5:57
    Maar de vuile productie,
    de giftige verbrandingsprocessen,
  • 5:57 - 5:59
    het ontbreken van
    milieustandaarden in Azië,
  • 5:59 - 6:01
    zorgt feitelijk
    voor zoveel luchtvervuiling
  • 6:01 - 6:03
    dat het de oceaan overkomt
  • 6:03 - 6:05
    en onze verbeteringen
    in Californië tenietdoet.
  • 6:05 - 6:07
    We zijn terug op jaren 70-niveau.
  • 6:07 - 6:09
    We zitten gewoon op één planeet
  • 6:09 - 6:12
    en we zullen deze problemen
    bij de wortel moeten aanpakken.
  • 6:12 - 6:15
    De wortel, in mijn optiek,
  • 6:15 - 6:18
    is het wegwerp-concept zelf.
  • 6:18 - 6:21
    Als je het verband begrijpt
  • 6:21 - 6:25
    tussen hoe we onze planeet
    vervuilen en vergiftigen,
  • 6:25 - 6:27
    en wat we arme mensen aandoen,
  • 6:27 - 6:31
    komt je tot een pijnlijk
    maar behulpzaam inzicht:
  • 6:32 - 6:35
    Als je de planeet wilt vernielen,
  • 6:35 - 6:36
    zul je mensen moeten vernielen.
  • 6:37 - 6:40
    Maar als je een wereld schept
    waarin je geen mensen vernielt,
  • 6:40 - 6:42
    verniel je ook de planeet niet.
  • 6:42 - 6:44
    We zijn nu feitelijk op een moment gekomen
  • 6:44 - 6:47
    waarop sociale
    rechtvaardigheid als concept
  • 6:47 - 6:49
    en ecologie als concept samenkomen,
  • 6:50 - 6:51
    en we eindelijk kunnen zien
  • 6:51 - 6:53
    dat ze feitelijk
    één en hetzelfde concept zijn.
  • 6:53 - 6:56
    Het punt is dat er geen
    wegwerp-wat-dan-ook bestaat.
  • 6:57 - 6:59
    Er bestaan geen wegwerpgrondstoffen.
  • 7:00 - 7:02
    Er bestaan geen wegwerpdiersoorten.
  • 7:02 - 7:05
    En er bestaan ook geen wegwerpmensen.
  • 7:05 - 7:07
    We hebben geen wegwerpplaneet
  • 7:07 - 7:10
    en geen wegwerpkinderen;
    het is ons allemaal dierbaar.
  • 7:10 - 7:13
    Wanneer we allemaal terugkeren
    naar dat fundamentele inzicht,
  • 7:13 - 7:16
    beginnen zich alternatieve
    handelswijzen aan te dienen.
  • 7:16 - 7:18
    Biomimetica,
  • 7:18 - 7:22
    een opkomende wetenschap,
  • 7:22 - 7:25
    blijkt een zeer belangrijk concept
    voor sociale rechtvaardigheid.
  • 7:25 - 7:27
    Voor mensen die het niet kennen:
  • 7:27 - 7:31
    biomimetica betekent de wijsheid
    van alle soorten respecteren.
  • 7:31 - 7:32
    Democratie betekent
  • 7:32 - 7:35
    de wijsheid van alle mensen
    respecteren, daar kom ik op terug.
  • 7:35 - 7:38
    Biomimetica betekent de wijsheid
    van alle soorten respecteren.
  • 7:38 - 7:41
    We blijken een hele slimme soort te zijn.
  • 7:41 - 7:44
    We hebben een grote cortex,
    we zijn daar heel trots op.
  • 7:44 - 7:47
    Maar als we iets hards willen maken,
  • 7:47 - 7:49
    zeggen we: "Dat kan ik!
    Ik ga iets heel hards maken.
  • 7:49 - 7:53
    Kan ik! Ik ga dingen vacuum zuigen
    en ik gebruik ovens,
  • 7:53 - 7:54
    en ik ga dingen uit de grond halen
  • 7:54 - 7:57
    en dingen verhitten,
    en vervuilen en vergiftigen ...
  • 7:57 - 8:00
    Maar ik maak iets hards!"
  • 8:00 - 8:01
    (Gelach)
  • 8:01 - 8:03
    "Ik ben zo slim!"
  • 8:03 - 8:06
    Maar je kijkt om
    en je hebt van alles vernield.
  • 8:06 - 8:07
    Maar weet je wat?
  • 8:07 - 8:10
    Je bent zo slim,
    maar niet zo slim als een mossel.
  • 8:10 - 8:12
    Die heeft een harde schelp.
  • 8:12 - 8:15
    Zonder vacuum, zonder ovens.
  • 8:15 - 8:16
    Niks gifstoffen, niks vervuiling.
  • 8:17 - 8:21
    Het blijkt dat andere soorten
    lang geleden al hadden uitgevogeld
  • 8:21 - 8:24
    hoe ze dingen moesten maken
    die ze nodig hadden
  • 8:24 - 8:27
    door biologische processen te gebruiken
    waarin de natuur voorziet.
  • 8:27 - 8:31
    Dat inzicht van biomimicry,
    onze wetenschappers die eindelijk inzien
  • 8:31 - 8:33
    dat we net zoveel
    van andere soorten kunnen leren ...
  • 8:33 - 8:37
    Ik bedoel niet een muis
    volstoppen met van alles en nog wat.
  • 8:37 - 8:40
    Ik heb het niet over
    kleinere soorten misbruiken.
  • 8:40 - 8:43
    Ik heb het over respecteren,
    respecteren wat ze bereikt hebben.
  • 8:43 - 8:45
    Dat heet biomimetica
  • 8:45 - 8:49
    en dat wijst de weg
    naar produceren zonder afval;
  • 8:49 - 8:51
    produceren zonder vervuiling;
  • 8:51 - 8:53
    het daadwerkelijk genieten
  • 8:53 - 8:55
    van een hoge kwaliteit van leven,
    een hoge levensstandaard,
  • 8:55 - 8:57
    zonder de planeet te vernielen.
  • 8:57 - 9:00
    Het biomimetica-concept,
  • 9:00 - 9:02
    het respecteren van de wijsheid
    van alle soorten,
  • 9:03 - 9:07
    gecombineerd met het concept van
    democratie en sociale rechtvaardigheid,
  • 9:07 - 9:09
    het respecteren van de wijsheid
    en waarde van alle mensen,
  • 9:09 - 9:11
    zou een andere gemeenschap opleveren.
  • 9:11 - 9:13
    Met een andere economie.
  • 9:13 - 9:16
    We zouden een groene gemeenschap hebben
  • 9:16 - 9:18
    waar dr. King trots op zou zijn.
  • 9:18 - 9:19
    Dat zou het doel moeten zijn.
  • 9:20 - 9:23
    En we komen daar
    door ons eerst te realiseren
  • 9:23 - 9:25
    dat het wegwerp-concept
  • 9:26 - 9:30
    niet alleen de soorten kwetst
    waar we het over hadden,
  • 9:30 - 9:32
    maar het tast zelfs
    onze eigen gemeenschap aan.
  • 9:32 - 9:35
    We zijn zo trots op Californië.
  • 9:35 - 9:38
    Er is net een verkiezing geweest
    en iedereen zegt:
  • 9:38 - 9:39
    "Ja, nou ... niet hier!
  • 9:39 - 9:41
    (Gelach)
  • 9:41 - 9:44
    Ik weet niet wat die
    andere staten dachten, maar ..."
  • 9:44 - 9:45
    (Gelach)
  • 9:45 - 9:47
    Zo trots.
  • 9:48 - 9:50
    En ja, dat ben ik ook.
  • 9:50 - 9:52
    Maar ...
  • 9:53 - 9:57
    Hoewel Californië een leider is
    in de groene beweging,
  • 9:57 - 9:59
    leiden we de wereld helaas ook
  • 9:59 - 10:00
    op minder fraaie gebieden.
  • 10:01 - 10:05
    Californië heeft een van de
    hoogste opsluitingsratio's
  • 10:05 - 10:07
    van alle 50 staten.
  • 10:07 - 10:09
    Dat is een moreel probleem.
  • 10:10 - 10:15
    We redden hartstochtelijk
    dood materiaal van de vuilnisbelt,
  • 10:15 - 10:17
    maar zijn soms minder gedreven
  • 10:17 - 10:19
    om levende wezens,
    levende mensen te redden.
  • 10:19 - 10:23
    En we leven in een land
  • 10:23 - 10:25
    met 5% van de wereldbevolking,
  • 10:25 - 10:26
    25% van de broeikasgassen
  • 10:27 - 10:29
    maar ook 25% van 's werelds gevangenen.
  • 10:30 - 10:33
    Een op de vier mensen
    die vastzit in de wereld,
  • 10:33 - 10:35
    zit ergens hier in de VS.
  • 10:35 - 10:38
    Het is consistent met ons idee
  • 10:38 - 10:40
    dat je weg kunt gooien wat je niet zint.
  • 10:41 - 10:42
    Toch,
  • 10:43 - 10:48
    als een beweging
    die aanhangers moet winnen,
  • 10:48 - 10:49
    die moet groeien,
  • 10:49 - 10:52
    die buiten zijn comfortzone moet reiken,
  • 10:52 - 10:55
    een van de problemen voor deze beweging,
  • 10:55 - 10:58
    die plastic kwijt wil
    en een andere economie,
  • 10:58 - 11:01
    is dat mensen er
    met wantrouwen naar kijken.
  • 11:02 - 11:04
    Ze stellen de volgende vraag:
  • 11:04 - 11:06
    Waar komt die hartstocht vandaan?
  • 11:07 - 11:10
    Een arme persoon, laag inkomen,
    iemand uit Cancer Alley,
  • 11:11 - 11:13
    iemand uit Watts,
  • 11:13 - 11:16
    iemand uit Harlem,
    of iemand van een Indianenreservaat,
  • 11:16 - 11:18
    die zegt misschien wel --
    en terecht --
  • 11:18 - 11:20
    "Hoe kunnen die mensen
    zo hartstochtelijk zijn
  • 11:21 - 11:23
    om te regelen
  • 11:23 - 11:27
    dat een plastic fles
    een tweede kans krijgt,
  • 11:27 - 11:29
    of dat een aluminium blikje
    een tweede kans krijgt,
  • 11:30 - 11:33
    terwijl wanneer mijn kind
    naar de gevangenis moet,
  • 11:34 - 11:35
    die daarna geen tweede kans krijgt.
  • 11:35 - 11:38
    Hoe kan deze beweging
    die zo hartstochtelijk beweert
  • 11:38 - 11:41
    dat we geen wegwerpvoorwerpen,
    geen wegwerpdingen hebben,
  • 11:41 - 11:43
    wel wegwerplevens accepteren
  • 11:44 - 11:46
    en wegwerpgemeenschappen,
    zoals Cancer Alley?"
  • 11:46 - 11:51
    We krijgen dus nu de kans
    om echt trots te zijn op onze beweging.
  • 11:51 - 11:53
    Als we dit soort onderwerpen oppakken,
  • 11:53 - 11:58
    geeft het ons die extra push om connecties
    te leggen met andere bewegingen,
  • 11:58 - 12:00
    breder te worden en te groeien,
  • 12:00 - 12:03
    zodat we eindelijk dit tergende dilemma
    achter ons kunnen laten.
  • 12:04 - 12:06
    De meesten van jullie
    zijn zachtaardige mensen.
  • 12:07 - 12:10
    Toen je jonger was,
    nam je het op voor de hele wereld,
  • 12:10 - 12:13
    tot er iemand zei dat je je
    op iets specifieks moest richten,
  • 12:13 - 12:16
    dat je je liefde tot één kwestie
    moest beperken.
  • 12:16 - 12:18
    "Je kunt niet alles doen ...
  • 12:18 - 12:21
    Je werkt of voor de bomen,
    of aan immigratiekwesties.
  • 12:21 - 12:24
    Je moet je concentreren op één zaak."
  • 12:24 - 12:27
    Wat ze je eigenlijk vertelden, was:
  • 12:27 - 12:29
    "Ga je een boom omarmen?
  • 12:29 - 12:32
    Of een kind? Kiezen!
  • 12:32 - 12:33
    Ga je een boom omarmen?
  • 12:33 - 12:35
    Of een kind? Kiezen!"
  • 12:35 - 12:38
    Als je begint te werken
    aan kwesties als plastic,
  • 12:38 - 12:40
    kom je erachter dat alles verbonden is.
  • 12:40 - 12:43
    Gelukkig hebben de meesten
    van ons twee armen ...
  • 12:43 - 12:44
    We kunnen ze beide omarmen.
  • 12:44 - 12:46
    Dankjewel.
  • 12:46 - 12:50
    (Applaus)
Title:
De onrechtvaardigheid van plastic | Van Jones | TEDxGreatPacificGarbagePatch
Description:

Van Jones presenteert zijn visie op plasticvervuiling vanuit het perspectief van sociale onrechtvaardigheid. Want wegwerpplastic raakt arme mensen en arme landen 'eerst en vooral', met consequenties die ons allemaal raken, ongeacht waar we wonen of hoe rijk we zijn. Hij biedt een aantal krachtige ideeën om onze wegwerpplaneet terug te winnen.

Deze talk werd gehouden op een TEDx-evenement, in de stijl van de TED-conferenties, maar onafhankelijk georganiseerd door een lokaal team. Meer informatie hierover op http://ted.com/tedx

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDxTalks
Duration:
12:59

Dutch subtitles

Revisions Compare revisions