< Return to Video

Lịch sử đáng kinh ngạc của đội quân đất nung - Megan Campisi và Pen-Pen Chen

  • 0:05 - 0:12
    Chuyện gì xảy ra sau khi chết đi?
  • 0:12 - 0:14
    Phải chăng là thiên đường bình yên?
  • 0:14 - 0:15
    Nỗi dày vò không ngừng nghỉ?
  • 0:15 - 0:17
    Đầu thai?
  • 0:17 - 0:20
    Hay tất cả chỉ là hư không?
  • 0:20 - 0:24
    Một hoàng đế Trung Hoa nghĩ rằng
    dù kiếp sau có thế nào,
  • 0:24 - 0:26
    tốt hơn hết là ông mang theo một đội quân.
  • 0:26 - 0:28
    Chúng ta biết điều này vì vào năm 1974,
  • 0:28 - 0:30
    các nông dân đào giếng gần ngôi làng nhỏ
  • 0:30 - 0:35
    tình cờ gặp một trong những phát hiện
    quan trọng nhất lịch sử khảo cổ:
  • 0:35 - 0:38
    một hang rộng mênh mông dưới lòng đất
    bao quanh lăng mộ hoàng đế,
  • 0:38 - 0:44
    và chứa hơn 8.000 tượng sỹ đất nung có
    kích thước như thật trong tư thế ra trận
  • 0:44 - 0:47
    Câu chuyện về đội quân dưới lòng đất
    bắt đầu khi Doanh Chính
  • 0:47 - 0:50
    người đã trở thành hoàng đế nước Tần
    lúc 13 tuổi
  • 0:50 - 0:53
    vào năm 246 TCN.
  • 0:53 - 0:54
    Đầy tham vọng và tàn nhẫn,
  • 0:54 - 0:57
    ông lên ngôi lấy hiệu Tần Thủy Hoàng,
  • 0:57 - 1:01
    vị hoàng đế đầu tiên của Trung Hoa
    sau khi thống nhất 7 nước thời Chiến quốc.
  • 1:01 - 1:05
    36 năm trị vì của ông đã cho thấy
    nhiều thành tựu lịch sử,
  • 1:05 - 1:07
    bao gồm thống nhất hệ thống đo lường,
  • 1:07 - 1:11
    thống nhất chữ viết cho toàn bộ Trung Hoa,
  • 1:11 - 1:16
    và bức tường phòng thủ mà sau này được
    biết đến với tên gọi Vạn Lý Trường Thành
  • 1:16 - 1:19
    Nhưng có lẽ Tần Thủy Hoàng
    đã đổ nhiều tâm huyết
  • 1:19 - 1:21
    cho việc giữ vững ngai vàng của mình
  • 1:21 - 1:24
    bởi lẽ ông bị ám ảnh với ý nghĩ
    được bất tử.
  • 1:24 - 1:27
    Trong những năm cuối đời, ông cho
    đạo sĩ luyện đơn
  • 1:27 - 1:30
    và cho người đi tìm thuốc tiên
  • 1:30 - 1:33
    thứ sẽ giúp ông thỏa ước muốn bất tử
  • 1:33 - 1:35
    Thậm chí khi vừa mới lên ngôi,
  • 1:35 - 1:38
    ông đã bắt đầu cho xây dựng
    một nghĩa trang nguy nga dưới lòng đất
  • 1:38 - 1:41
    chất đầy tượng đài,
    đồ thủ công mỹ nghệ
  • 1:41 - 1:44
    và cả một đội quân để hộ tống
    ông về thế giới bên kia,
  • 1:44 - 1:46
    và tiếp tục trị vì vương quốc.
  • 1:46 - 1:50
    Đội quân hùng vĩ này vẫn đứng
    ngay đúng vị trí đội hình chiến đấu
  • 1:50 - 1:52
    và được trải dài qua nhiều khu hầm
  • 1:52 - 1:55
    Đội quân chính gồm 6.000 lính,
  • 1:55 - 1:58
    mỗi tượng nặng vài trăm tạ.
  • 1:58 - 2:03
    Đội quân thứ hai có hơn 130 xe ngựa chiến
    và hơn 600 con ngựa.
  • 2:03 - 2:06
    Còn đội quân thứ ba là chỉ huy cấp cao.
  • 2:06 - 2:09
    Hầm trống thứ 4 được cho rằng
    công trình nguy nga kia
  • 2:09 - 2:11
    có lẽ vẫn chưa kịp hoàn thành khi
    hoàng đế băng hà.
  • 2:11 - 2:16
    Ngoài ra, khu đền đài gần đó
    có tượng nhạc công và vũ công,
  • 2:16 - 2:18
    tùy tùng và quan đại thần,
  • 2:18 - 2:20
    cùng nhiều loại động vật lạ.
  • 2:20 - 2:23
    Nó cho thấy Tần Thủy Hoàng còn có nhiều
    kế hoạch cho thế giới bên kia
  • 2:23 - 2:25
    chứ không đơn thuần là gây chiến.
  • 2:25 - 2:29
    Tất cả các pho tượng đều được điêu khắc
    từ đất nung,
  • 2:29 - 2:32
    một loại đất sét nâu đỏ.
  • 2:32 - 2:37
    Để làm ra chúng, hơn 720.000 lao động
    và nhiều công xưởng được huy động
  • 2:37 - 2:39
    làm việc theo lệnh của hoàng đế,
  • 2:39 - 2:43
    gồm nhóm thợ thủ công
    nắn các phần cơ thể tượng rời
  • 2:43 - 2:48
    rồi ráp lại thành tượng lính,
    dựng thành đội quân cho hoàng đế.
  • 2:48 - 2:50
    Tượng được sắp xếp theo cấp bậc
  • 2:50 - 2:53
    và được trang bị vũ khí
    và quân phục khác nhau,
  • 2:53 - 2:54
    mỗi tượng có kiểu tóc, vẻ mặt,
  • 2:54 - 2:57
    và thậm chí có đôi tai khác nhau
  • 2:57 - 3:00
    Theo nguyên bản, mỗi tượng sỹ
    được sơn màu bắt mắt,
  • 3:00 - 3:03
    nhưng khi tiếp xúc với ánh sáng,
    sơn bị khô và bong tróc,
  • 3:03 - 3:06
    chỉ để lại lớp đất nung.
  • 3:06 - 3:10
    Vì lý do này, một lăng tẩm khác
    chỉ cách đó không đầy một dặm
  • 3:10 - 3:11
    nhưng vẫn chưa được khai quật.
  • 3:11 - 3:15
    Đây là ngôi mộ thật sự của Tần Thủy Hoàng.
  • 3:15 - 3:18
    Theo báo cáo, nó gồm nhiều cung điện,
    các loại đá quý và đồ thủ công mỹ nghệ,
  • 3:18 - 3:23
    và thậm chí các dòng sông thủy ngân
    chảy quanh các ngọn núi bằng đồng.
  • 3:23 - 3:27
    Nhưng cho đến khi tìm được cách phơi bày
    mà không hủy hoại kho báu bên trong,
  • 3:27 - 3:30
    ngôi mộ vẫn bị niêm phong.
  • 3:30 - 3:34
    Hoàng đế Tần không phải người duy nhất
    muốn người hộ tống đến đích cuối.
  • 3:34 - 3:39
    Lăng mộ Ai Cập cổ cũng đầy tượng đất sét
    tượng trưng cho thế giới cực lạc.
  • 3:39 - 3:42
    Ở Nhật, thời Kofun,
    người chết được chôn cùng
  • 3:42 - 3:44
    tượng ngựa và nhà cửa.
  • 3:44 - 3:47
    Còn các ngôi mộ ở Đảo Jaina,
    gần bờ biển Mexico,
  • 3:47 - 3:49
    chứa đầy tượng gốm.
  • 3:49 - 3:51
    May thay, dù là người tàn nhẫn,
  • 3:51 - 3:55
    Tần Thủy Hoàng đã chọn cách xây dựng
    một đạo quân tùy táng,
  • 3:55 - 3:58
    thay vì hy sinh người sống tuẫn táng
    theo ông
  • 3:58 - 4:02
    như cách ta thấy
    ở Ai Cập, Tây Phi, Tiểu Á,
  • 4:02 - 4:04
    vài vùng ở Bắc Mỹ
  • 4:04 - 4:08
    và thậm chí là Trung Hoa,
    thời nhà Thương và Chu.
  • 4:08 - 4:12
    Ngày nay, mọi người trên khắp thế giới
    đổ về chiêm ngưỡng đội quân hiên ngang
  • 4:12 - 4:16
    vẫn đang lặng lẽ chờ lệnh nghênh chiến
    suốt hàng thế kỷ.
Title:
Lịch sử đáng kinh ngạc của đội quân đất nung - Megan Campisi và Pen-Pen Chen
Description:

Xem bài học đầy đủ tại: http://ed.ted.com/lessons/the-incredible-history-of-china-s-terracotta-warriors-megan-campisi-and-pen-pen-chen

Năm 1974, nông dân đào giếng gần ngôi làng nhỏ tình cờ gặp một trong những phát hiện quan trọng nhất lịch sử khảo cổ: một hang rộng mênh mông dưới lòng đất bao quanh lăng mộ hoàng đế và chứa hơn 8.000 tượng binh mã cao như thật bằng đất nung ở tư thế giao chiến.

Bài học được thực hiện bởi Megan Campisi và Pen-Pen Chen, minh họa bởi Zedem Media.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:32

Vietnamese subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.