Carbohydrate tác động đến sức khỏe của bạn như thế nào? - Richard J. Wood
-
0:07 - 0:10Đố bạn món nào trong đây
chứa carbon hydrate ít nhất? -
0:10 - 0:11Ổ bánh mì?
-
0:11 - 0:12Hay bát cơm?
-
0:12 - 0:14Hay lon soda này nhỉ?
-
0:14 - 0:15Quả là một câu hỏi khó.
-
0:15 - 0:20Mặc dù các món đó khác nhau về lượng mỡ,
vitamin và các chất dinh dưỡng khác, -
0:20 - 0:23nhưng xét về lượng carbonhydrate,
ba món này gần như tương đương. -
0:23 - 0:26Vậy điều này có ý nghĩa gì đối với
chế độ ăn của bạn? -
0:26 - 0:30Đầu tiên, carbohydrate là
nhóm chất dinh dưỡng bao gồm đường -
0:30 - 0:34và các phân tử mà cơ thể phân giải
để tạo thành đường. -
0:34 - 0:39Tùy theo cấu trúc mà ta có
carbohydrate đơn hay phức hợp. -
0:39 - 0:43Đây là đường đơn
hay monosaccharide. -
0:43 - 0:47Glucose, fructose, và galactose
đều là đường đơn. -
0:47 - 0:51Hai đường đơn liên kết với nhau
hình thành nên một disaccharide, -
0:51 - 0:55có 3 loại: lactose, maltose, hay sucrose.
-
0:55 - 0:58Mặt khác, carbohydrate phức hợp
-
0:58 - 1:01có ít nhất ba loại đường đơn trở lên
liên kết với nhau -
1:01 - 1:04Carbohydrate phức hợp
có từ 3 đến 10 loại đường liên kết nhau -
1:04 - 1:06được gọi là oligosaccharides.
-
1:06 - 1:09Những carbohydrate có hơn 10 loại đường
gọi là polysaccharides. -
1:09 - 1:11Trong lúc tiêu hóa,
-
1:11 - 1:14cơ thể phân giải
những carbohydrate phức hợp -
1:14 - 1:17thành những khối monosaccharide,
-
1:17 - 1:19mà tế bào sẽ chuyển hóa chúng
thành năng lượng. -
1:19 - 1:22Vậy nên khi bạn ăn
những thức ăn giàu carbohydrate, -
1:22 - 1:27lượng đường trong máu,
thông thường khoảng một thìa nhỏ, tăng lên -
1:27 - 1:32Nhưng bộ máy tiêu hóa không phản ứng
như nhau với tất cả các carbohydrate -
1:32 - 1:34Hãy xem tinh bột và chất xơ
-
1:34 - 1:35cả hai đều là polysaccharides,
-
1:35 - 1:37cả hai đều xuất phát từ thực vật,
-
1:37 - 1:42đều chứa từ hàng trăm đến hàng ngàn
monosaccharides liên kết chặt chẽ nhau, -
1:42 - 1:44nhưng chúng lại liên kết theo kiểu
khác nhau, -
1:44 - 1:47và điều này dẫn đến tác động khác nhau
lên cơ thể bạn. -
1:47 - 1:52Tinh bột thường được dự trữ trong rễ, hạt
thực vật với vai trò cung cấp năng lượng, -
1:52 - 1:56các phân tử glucose kết nối với nhau
bằng liên kết alpha, -
1:56 - 2:00hầu hết các liên kết này dễ bị phá vỡ
bởi các enzyme trong bộ máy tiêu hóa. -
2:00 - 2:06Ở chất xơ, các phân tử monosaccharide lại
kết nối bằng liên kết beta, -
2:06 - 2:08không thể bị phá vỡ.
-
2:08 - 2:13Chất xơ có thể bao quanh tinh bột,
giúp chúng khỏi bị phá vỡ -
2:13 - 2:16tạo nên một chất gọi là tinh bột kháng.
-
2:16 - 2:20Vậy nên thức ăn có lượng tinh bột cao,
như bánh quy giòn và bánh mì trắng, -
2:20 - 2:21thường dễ tiêu hóa,
-
2:21 - 2:25nhanh chóng phóng thích lượng lớn glucose
đi vào máu, -
2:25 - 2:29giống như khi bạn uống thứ nước gì đó
có lượng glucose cao, như soda. -
2:29 - 2:32Những thức ăn này
có chỉ sổ đường huyết cao, -
2:32 - 2:36chỉ số phản ánh lượng tăng đường huyết
sau khi ăn cái gì đó. -
2:36 - 2:40Soda và bánh mì trắng
có chỉ số đường huyết giống nhau -
2:40 - 2:43vì cả hai đều có tác động tương tự
lên lượng đường trong máu. -
2:43 - 2:47Nhưng khi bạn ăn thức ăn có nhiều chất xơ,
như rau củ, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, -
2:47 - 2:53những liên kết beta không thể phân hủy đó
làm chậm quá trình hấp thụ glucose. -
2:53 - 2:55Những thức ăn này có chỉ số đường huyết
thấp hơn, -
2:55 - 3:01và những thức ăn như trứng, phô mai, thịt
lại có chỉ số đường huyết thấp nhất. -
3:01 - 3:04Khi đường di chuyển từ ống tiêu hóa
vào hệ tuần hoàn máu, -
3:04 - 3:08cơ thể bạn ngay lập tức kích hoạt
để vận chuyển đường đi vào các mô -
3:08 - 3:11nhằm xử lý và chuyển hóa đường
thành năng lượng. -
3:11 - 3:15Insulin, một hormone được tổng hợp
ở tuyến tụy -
3:15 - 3:18là một trong những công cụ chính
của cơ thể nhằm kiểm soát đường. -
3:18 - 3:21Khi bạn ăn thứ gì đó làm lượng đường
trong máu tăng, -
3:21 - 3:23insulin sẽ được đưa vào trong máu.
-
3:23 - 3:27Chất này thúc đẩy cơ và các tế bào mỡ
tiếp nhận glucose -
3:27 - 3:31và nhanh chóng chuyển hóa
đường thành năng lượng. -
3:31 - 3:34Mức độ mà một đơn vị insulin làm giảm
đường huyết -
3:34 - 3:37giúp chúng ta hiểu thêm về cái gọi là
độ nhạy cảm insulin. -
3:37 - 3:41Một đơn vị insulin cụ thể càng làm giảm
nhiều đường huyết, -
3:41 - 3:43cơ thể bạn càng nhạy cảm với insulin hơn.
-
3:43 - 3:48Nếu mức độ nhảy cảm insulin càng thấp,
sẽ dẫn đến hiện tượng kháng insulin. -
3:48 - 3:50Tuyến tụy vẫn tiết ra insulin,
-
3:50 - 3:55nhưng các tế bào, đặc biệt là ở cơ,
dần dần ít tương tác với insulin hơn, -
3:55 - 3:57nên không làm giảm đường huyết được,
-
3:57 - 4:01trong khi lượng insulin tiếp tục tăng.
-
4:01 - 4:04Về lâu dài, việc tiêu thụ
nhiều carbohydrate -
4:04 - 4:06có thể dẫn đến việc kháng insulin,
-
4:06 - 4:09và nhiều nhà khoa học tin rằng
việc kháng insulin -
4:09 - 4:13gây ra một chứng bệnh trầm trọng
có tên là Hội Chứng Chuyển Hóa -
4:13 - 4:16Nó có nhiều triệu chứng liên quan đến nhau
-
4:16 - 4:17bao gồm tăng đường huyết
-
4:17 - 4:19vòng eo tăng lên
-
4:19 - 4:21và cao huyết áp
-
4:21 - 4:23Nó làm tăng khả năng
mắc những chứng bệnh như -
4:23 - 4:25bệnh nhồi máu cơ tim
-
4:25 - 4:27và bệnh tiểu đường loại II
-
4:27 - 4:32Và mức độ phổ biến của bệnh đang tăng lên
một cách nhanh chóng trên toàn thế giới. -
4:32 - 4:37Có khoảng 32% dân số của Mỹ
mắc hội chứng này. -
4:38 - 4:40Giờ hãy quay lại chế độ ăn của bạn.
-
4:40 - 4:44Cho dù thức ăn của bạn có ngọt hay không,
thì đường vẫn là đường, -
4:44 - 4:47và quá nhiều carbohydrate
có thể khiến sức khỏe bạn gặp vấn đề. -
4:47 - 4:50Có thể bạn sẽ phải từ chối
-
4:50 - 4:54món bánh sandwich kẹp mì, sushi,
bánh mì pita, món burrito, donut burger.
- Title:
- Carbohydrate tác động đến sức khỏe của bạn như thế nào? - Richard J. Wood
- Speaker:
- Richard J. Wood
- Description:
-
Hãy xem bài học đầy đủ tại: http://ed.ted.com/lessons/how-do-carbohydrates-impact-your-health-richard-j-wood
Những gì chúng ta ăn, uống hàng ngày có thể tác động rất lớn đến sức khỏe chúng ta. Ví dụ như khi hấp thụ quá nhiều carbohydrate có thể dẫn đến việc kháng insulin ở cơ thể, đây là nguyên nhân chính dẫn đến các chứng bệnh như nhồi máu cơ tim, và bệnh tiểu đường loại 2. Nhưng nói một cách chính xác thì carbohydrate là gì? Chúng tác động gì lên cơ thể chúng ta? Richard J. Wood sẽ giải thích cho chúng ta về vấn đề này.
Nội dung bài học do Richard J. Wood thực hiện, hình ảnh minh họa do Qa'ed Mai thực hiện.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 05:11
Dimitra Papageorgiou approved Vietnamese subtitles for How do carbohydrates impact your health? - Richard J. Wood | ||
Thao My Le Ngo edited Vietnamese subtitles for How do carbohydrates impact your health? - Richard J. Wood | ||
Thao My Le Ngo accepted Vietnamese subtitles for How do carbohydrates impact your health? - Richard J. Wood | ||
Thao My Le Ngo edited Vietnamese subtitles for How do carbohydrates impact your health? - Richard J. Wood | ||
Thao My Le Ngo edited Vietnamese subtitles for How do carbohydrates impact your health? - Richard J. Wood | ||
Da Nguyen edited Vietnamese subtitles for How do carbohydrates impact your health? - Richard J. Wood | ||
Da Nguyen edited Vietnamese subtitles for How do carbohydrates impact your health? - Richard J. Wood | ||
Da Nguyen edited Vietnamese subtitles for How do carbohydrates impact your health? - Richard J. Wood |