< Return to Video

Tình huống trớ trêu: Thứ đối lập với cái bạn nghĩ - Christopher Warner

  • 0:17 - 0:18
    Hình dung thế này:
  • 0:18 - 0:20
    bạn và một người bạn đang xem một hài kịch
  • 0:20 - 0:23
    thì một anh chàng khá ngáo bước vào phòng
  • 0:23 - 0:25
    mang theo chiếc bánh cưới 4 tầng.
  • 0:25 - 0:26
    Anh ta hụt chân,
  • 0:26 - 0:27
    ngã xuống,
  • 0:27 - 0:29
    và cắm mặt vào cái bánh.
  • 0:29 - 0:31
    Bạn của bạn cười ngặt ngẽo và nói
  • 0:31 - 0:35
    "Buồn cười quá! Thật trớ trêu!"
  • 0:35 - 0:36
    Vậy, bạn sẽ làm gì?
  • 0:36 - 0:38
    Bạn sẽ cười theo
  • 0:38 - 0:42
    và mặc kệ sự nhầm lẫn tai hại
    về sự trớ trêu?
  • 0:42 - 0:43
    Hay bạn sẽ nhanh nhảu
  • 0:43 - 0:45
    giải thích ý nghĩa thực sự
    của từ "trớ trêu"?
  • 0:45 - 0:49
    Nếu bạn là tôi, bạn sẽ chọn phương án sau.
  • 0:49 - 0:53
    Đáng tiếc là, từ "trớ trêu"
    thường bị hiểu sai hoàn toàn.
  • 0:53 - 0:54
    Chúng ta vô tư dùng khái niệm này
  • 0:54 - 0:58
    mỗi khi thấy thứ gì đó hài hước
    tình cờ xảy ra.
  • 0:58 - 1:01
    Và dù có nhiều trường hợp thực sự trớ trêu
    đúng là hài hước,
  • 1:01 - 1:04
    thì hài hước không phải là nhân tố cốt lõi
    của việc "trớ trêu".
  • 1:04 - 1:07
    Một tình huống chỉ thực sự trớ trêu
    nếu điều xảy ra
  • 1:07 - 1:11
    hoàn toàn trái ngược
    với cái được mong đợi.
  • 1:11 - 1:13
    Nếu bạn mong chờ A,
    nhưng điều xảy ra lại là B,
  • 1:13 - 1:15
    thì đó chính là "trớ trêu".
  • 1:15 - 1:18
    Lấy tình huống bánh kem vừa nãy
    làm ví dụ.
  • 1:18 - 1:21
    Khi ai đó cố giữ thăng bằng một thứ
    trong thế chênh vênh
  • 1:21 - 1:23
    vốn một mình không thể cáng đáng,
  • 1:23 - 1:25
    rốt cuộc vấp, ngã và làm hỏng chuyện,
  • 1:25 - 1:28
    nó có thể hài hước,
    nhưng không phải "trớ trêu".
  • 1:28 - 1:30
    Thực ra, bạn có thể đoán trước rằng
  • 1:30 - 1:33
    một người bê bánh kem to bằng một tay
    có khả năng cao sẽ vấp té.
  • 1:33 - 1:36
    Và khi anh ấy té thật,
    thực tế đó không quá bất ngờ.
  • 1:36 - 1:39
    Thế nên đó không phải là "trớ trêu".
  • 1:39 - 1:42
    Nhưng nếu đó là một gã ngổ ngáo
    giành huy chương vàng
  • 1:42 - 1:44
    trong cuộc thi bê bánh kem đi bộ
  • 1:44 - 1:47
    ở Thế Vận Hội Atlanta 1996 thì sao?
  • 1:47 - 1:50
    Nếu anh ta là
    người mang bánh chuyên nghiệp?
  • 1:50 - 1:53
    Khi đó, bạn sẽ có cơ sở để nghĩ rằng
  • 1:53 - 1:55
    hẳn anh ta sẽ thuần thục hơn
  • 1:55 - 1:58
    khi bê trên tay cái bánh to đến kì cục.
  • 1:58 - 2:03
    Thế nhưng trái với kì vọng thông thường,
    anh ta rốt cuộc ngã nhào cùng chiếc bánh,
  • 2:03 - 2:05
    sự "trớ trêu" sẽ xuất hiện.
  • 2:05 - 2:06
    Một ví dụ khác.
  • 2:06 - 2:09
    Một công dân lớn tuổi
    nhắn tin và viết blog.
  • 2:09 - 2:11
    Kì vọng thông thường và hợp lí
  • 2:11 - 2:13
    của phần lớn đàn ông và phụ nữ
    trưởng thành là
  • 2:13 - 2:17
    người cao tuổi không thích hoặc
    chẳng biết gì về công nghệ,
  • 2:17 - 2:19
    họ sẽ loay hoay với việc bật máy tính,
  • 2:19 - 2:23
    hoặc gần như 100% sẽ dùng
    điện thoại cục gạch từ những năm 1980.
  • 2:23 - 2:25
    Chẳng ai nghĩ rằng họ sẽ biết lên mạng,
  • 2:25 - 2:26
    thạo công nghệ cao,
  • 2:26 - 2:28
    hay đủ am hiểu để nhắn tin
  • 2:28 - 2:29
    hoặc viết blog,
  • 2:29 - 2:32
    những thứ vốn được cho là thời thượng
  • 2:32 - 2:35
    mà "vào thời của tôi," họ không hề có.
  • 2:35 - 2:37
    Nên khi Bà rút điện thoại thông minh
  • 2:37 - 2:39
    để đăng những bức hình
    về bộ răng giả
  • 2:39 - 2:41
    hoặc cháu của bà,
  • 2:41 - 2:43
    sự trớ trêu hài hước nảy sinh.
  • 2:43 - 2:46
    Thực tế diễn ra quá khác với
    mong đợi ban đầu.
  • 2:46 - 2:48
    Trớ trêu chứ còn gì nữa.
  • 2:48 - 2:51
    Việc anh chàng úp mặt vào bánh
    có thể không đáng mỉa mai,
  • 2:51 - 2:55
    nhưng ngoài kia lại không thiếu
    những tình huống trái khoáy.
  • 2:55 - 2:59
    Hãy ra ngoài và tìm thử
    những ví dụ trớ trêu đúng nghĩa nhé.
Title:
Tình huống trớ trêu: Thứ đối lập với cái bạn nghĩ - Christopher Warner
Speaker:
Christopher Warner
Description:

Xem bài học đầy đủ tại: http://ed.ted.com/lessons/situational-irony-the-opposite-of-what-you-think-christopher-warner

Những cú nhảy vọt chia tách cái thực sự là trớ trêu và cái mà nhiều người đơn giản nói là trớ trêu. Christopher Warner muốn định nghĩa lại cho đúng: Thứ gì đó trớ trêu khi và chỉ khi nó hoàn toàn trái ngược với cái bạn mong đợi.

Bài giảng của Christopher Warner, minh họa bởi Ben Pearce.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
03:12

Vietnamese subtitles

Revisions