Cách những nguyên tắc của Hoa Kỳ và Trung Quốc định hình phản ứng với virus Corona
-
0:00 - 0:03Helen Walters: Bà Huang,
rất hân hạnh được gặp bà. -
0:03 - 0:05Cảm ơn bà đã nhận lời tham gia.
Năm 2020 của bà thế nào ạ? -
0:05 - 0:09Huang Hung: Năm 2020 của tôi đã bắt đầu
hoàn toàn bình thường. -
0:09 - 0:12Tháng Một, tôi đi Paris,
-
0:13 - 0:16thực hiện bài phỏng vấn của tôi
về tuần lễ thời trang tại đó, -
0:16 - 0:20trở lại Bắc Kinh vào ngày 22 tháng 1,
-
0:20 - 0:23và nhận thấy mọi chuyện có hơi căng thẳng
-
0:23 - 0:26vì đã có rất nhiều lời đồn.
-
0:26 - 0:29Tôi đã từng sống qua dịch SARS,
-
0:29 - 0:31nên không quá lo lắng.
-
0:31 - 0:37Và vào ngày 23, tôi có một người bạn
từ New York đến nhà chơi, -
0:37 - 0:38người đó đã bị cúm,
-
0:38 - 0:40và chúng tôi ăn tối cùng nhau,
-
0:40 - 0:43và một người bạn khác đến,
-
0:43 - 0:47người đã đi Úc ngày hôm sau
cho một kỳ nghỉ bằng máy bay. -
0:47 - 0:52Vì vậy, chúng tôi không coi điều này
quá nghiêm trọng -
0:52 - 0:54cho đến khi có lệnh phong tỏa.
-
0:54 - 0:57HW: Chúng tôi thấy
điều tương tự trên thế giới. -
0:57 - 1:00Tôi nghĩ vẫn có người cảm thấy
khó hiểu về tầm quan trọng -
1:00 - 1:02của những biện pháp mà Trung Quốc đã làm.
-
1:02 - 1:06Ý tôi là, còn điều gì chúng tôi không biết
về cách phản ứng của Trung Quốc không? -
1:06 - 1:08HH: Cô biết đấy, về lịch sử,
-
1:08 - 1:13chúng ta là những quốc gia khác biệt
-
1:13 - 1:15về phương diện văn hóa và lịch sử.
-
1:15 - 1:22Ý tôi là, đây là hai trải nghiệm đời sống
hoàn toàn khác nhau. -
1:22 - 1:24Vì vậy, đối với Trung Quốc,
-
1:24 - 1:27khi lệnh phong tỏa được thực hiện,
-
1:28 - 1:31mọi người cảm thấy ổn.
-
1:31 - 1:33Mọi người ổn về điều đó,
-
1:33 - 1:37bởi vì họ nghĩ đó là điều mà
một bậc phụ huynh tốt nên làm. -
1:37 - 1:39Cô biết đấy, nếu một đứa trẻ bị bệnh,
-
1:39 - 1:41cô sẽ để cậu ấy ở một phòng khác,
-
1:41 - 1:45đóng cửa lại và đảm bảo
những đứa trẻ khác không bị bệnh. -
1:46 - 1:48Và họ trông chờ điều đó từ chính phủ.
-
1:48 - 1:54Nhưng khi diễn ra ngoài Trung Quốc,
ví dụ như Mỹ, nó trở thành một vấn đề lớn, -
1:54 - 1:56về phương diện chính trị
thì liệu có đúng không, -
1:56 - 2:00và liệu điều đó có vi phạm
quyền tự do cá nhân không. -
2:00 - 2:05Những vấn đề mà bạn phải giải quyết
trong một xã hội dân chủ -
2:05 - 2:09là những vấn đề mà
Trung Quốc không cần giải quyết. -
2:09 - 2:12Tôi phải nói rằng
có một từ trong tiếng Hoa -
2:12 - 2:15mà không xuất hiện trong
các ngôn ngữ khác, -
2:15 - 2:18và từ đó đọc là "guai" (ngoan)
-
2:18 - 2:20Nó được dùng để gọi một đứa trẻ
-
2:21 - 2:24luôn nghe lời bố mẹ.
-
2:24 - 2:28Vì vậy tôi nghĩ, là một dân tộc,
chúng tôi rất "ngoan". -
2:28 - 2:31Chúng tôi có một kiểu hình tượng độc tài
-
2:31 - 2:35mà người dân Trung Quốc đều ngưỡng mộ,
-
2:35 - 2:40và họ trông chờ chính phủ
thật sự hành động, -
2:40 - 2:42và họ sẽ nghe theo.
-
2:42 - 2:45Mặc cho có phải chịu đựng bao nhiêu,
-
2:45 - 2:51họ vẫn cảm thấy như vậy là ổn,
nếu anh cả nói phải làm như vậy, -
2:51 - 2:53thì nó chắc chắn phải làm như vậy.
-
2:53 - 2:58Và điều đó đã định nghĩa Trung Quốc
như một quan niệm riêng biệt, -
2:58 - 3:00Trung Quốc có một quan niệm riêng biệt,
-
3:00 - 3:04so với người châu Âu hay Mỹ.
-
3:04 - 3:06HW: Khái niệm về trách nhiệm cộng đồng
-
3:06 - 3:11có lẽ đôi khi không xuất hiện
ở nền văn hóa này. -
3:11 - 3:14Đồng thời, tôi nghĩ, cũng có
những mối lo ngại chính đáng -
3:14 - 3:19xoay quanh những việc như giám sát
và bảo mật thông tin cá nhân. -
3:19 - 3:20Sự cân bằng ở đây là gì,
-
3:20 - 3:25và sự đánh đổi nào là hợp lí
giữa sự giám sát và tự do? -
3:25 - 3:29HH: Tôi nghĩ ở thời đại Internet,
-
3:29 - 3:34nó ở đâu đó giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ.
-
3:34 - 3:40Tôi nghĩ, khi bạn cân đo
giữa tự do cá nhân -
3:40 - 3:43với an toàn cộng đồng,
-
3:43 - 3:45chắc hẳn phải có một sự cân bằng ở đâu đó.
-
3:45 - 3:51Với sự giám sát, chủ tịch Baidu,
ông Robin Li, từng nói -
3:51 - 3:57người Trung Quốc sẵn lòng
từ bỏ một vài quyền cá nhân -
3:57 - 3:59để đổi lấy sự tiện lợi.
-
3:59 - 4:04Thật ra, ông ấy đã bị chỉ trích
rất nhiều trên mạng xã hội Trung Quốc; -
4:04 - 4:06nhưng tôi nghĩ ông ấy đúng.
-
4:06 - 4:09Người Trung Quốc sẵn sàng từ bỏ
một số quyền lợi nhất định. -
4:09 - 4:12Ví dụ, chúng tôi có...
-
4:13 - 4:16hầu hết người Trung Quốc rất tự hào
về hệ thống thanh toán của mình, -
4:16 - 4:20khi mà bạn có thể đi bất cứ đâu
và thanh toán mọi thứ, -
4:20 - 4:21chỉ với chiếc iPhone
-
4:21 - 4:23và chỉ cần quét nhận diện gương mặt.
-
4:23 - 4:27Tôi nghĩ điều đó hẳn sẽ
làm người Mỹ hốt hoảng. -
4:27 - 4:31Bạn biết đấy, ở Trung quốc hiện nay,
chúng tôi vẫn trong tình trạng phong tỏa, -
4:31 - 4:36bất cứ đâu bạn đi sẽ có
một ứng dụng để bạn quét, -
4:36 - 4:39nhập số điện thoại của mình,
-
4:39 - 4:46và ứng dụng sẽ báo với bảo vệ ở lối vào
của trung tâm thương mại, chẳng hạn, -
4:46 - 4:48nơi bạn đã ở trong 14 ngày qua.
-
4:48 - 4:51Bây giờ, khi tôi nói điều này
với một người Mỹ, -
4:51 - 4:53cô ấy hoảng hốt,
-
4:53 - 4:57và cô ấy nghĩ như vậy là
xâm phạm quyền riêng tư. -
4:57 - 4:59Mặt khác,
-
4:59 - 5:01là một người Trung Quốc
-
5:01 - 5:07và đã sống ở Trung Quốc 20 năm qua,
-
5:07 - 5:10mặc dù tôi hiểu tâm lý đó của người Mỹ,
-
5:10 - 5:15nhưng là người Trung, tôi nhận thấy rằng
"Tôi không phiền vì điều đó, -
5:15 - 5:20và tôi cảm thấy tốt hơn, an toàn hơn
khi vào trung tâm thương mại -
5:20 - 5:23vì mọi người đều đã được quét rồi".
-
5:23 - 5:30Trong khi đó, tôi nghĩ sự tự do cá nhân
như một khái niệm trừu tượng, -
5:30 - 5:32trong tình trạng dịch bệnh như thế này
-
5:32 - 5:35nó thật sự vô nghĩa.
-
5:35 - 5:40Nên tôi nghĩ phương Tây cần
tiến gần hơn đến phương Đông -
5:40 - 5:44và nghĩ đến cộng đồng tập thể
-
5:44 - 5:47hơn là chỉ nghĩ cho bản thân.
-
5:47 - 5:50HW: Sự gia tăng của hùng biện đối kháng
giữa Mỹ và Trung Quốc -
5:50 - 5:52rõ ràng là rất rắc rối.
-
5:52 - 5:54Vấn đề là, hai quốc gia
có liên quan mật thiết với nhau -
5:54 - 5:57dù mọi người có hiểu về
chuỗi cung ứng toàn cầu hay không. -
5:57 - 6:00Bà nghĩ chúng ta sẽ
tiến đến đâu tiếp theo? -
6:00 - 6:05HH: Cô biết đấy, đây là vấn đề
đáng sợ nhất của tình trạng hiện nay, -
6:05 - 6:11loại quan điểm tự tôn dân tộc
ở cả hai bên trong dịch bệnh này. -
6:11 - 6:13Vì tôi là một người lạc quan,
-
6:13 - 6:16tôi nghĩ hệ quả của tình trạng này
-
6:16 - 6:22là cả hai bên đều sẽ nhận ra
đây là một cuộc chiến -
6:22 - 6:26mà toàn bộ loài người phải
cùng nhau chiến đấu và không tách rời. -
6:26 - 6:28Mặc cho những hùng biện,
-
6:28 - 6:34nền kinh tế thế giới đã phát triển
đến một sự hợp nhất -
6:34 - 6:40mà việc tách riêng
sẽ cực kỳ đắt đỏ và đau đớn -
6:40 - 6:43cho cả Hoa Kỳ và Trung Quốc.
-
6:43 - 6:45HW: Với tôi, nó cũng khá thú vị
-
6:45 - 6:49khi xem những chỉ trích khá lớn
mà Trung Quốc đã nhận. -
6:49 - 6:54Ví dụ như, họ bị chỉ trích về
nói giảm tỉ lệ tử vong, -
6:54 - 6:55và cũng như là,
-
6:55 - 6:57cố gắng quỷ hóa bác sĩ Lý,
-
6:57 - 7:03bác sĩ đầu tiên ở Vũ Hán
cảnh báo về virus Corona. -
7:03 - 7:05Tôi vừa đọc một báo cáo
trên tờ ''New York Times'' -
7:05 - 7:11rằng người dùng Weibo đã không ngừng
đăng lên bài viết cuối cùng của bác sĩ Lý -
7:11 - 7:14và dùng điều này như
một cách tưởng niệm ông ấy, -
7:14 - 7:16nói chuyện với ông ấy.
-
7:16 - 7:19Có đến khoảng 870,000 bình luận
và vẫn tiếp tục tăng -
7:19 - 7:21trong bài viết cuối cùng ấy.
-
7:21 - 7:24Bà có thấy một sự thay đổi
trong truyền thông không? -
7:24 - 7:27Một sự thay đổi trong việc
tiếp cận các lãnh đạo Trung Quốc -
7:27 - 7:31mà có thể đưa Trung Quốc nhảy
vào gần trung tâm hơn -
7:31 - 7:36như khi Mỹ cần đến gần
một hình mẫu giống Trung Quốc hơn? -
7:36 - 7:38HH: Tiếc thay là không hẳn,
-
7:38 - 7:43vì tôi nghĩ có một cách
-
7:43 - 7:47để chính phủ cầm quyền
và người dân giao tiếp với nhau. -
7:47 - 7:50Vào đêm mà bác sĩ Lý qua đời,
-
7:51 - 7:55khi cái chết của ông ấy được thông báo,
-
7:55 - 7:57mạng xã hội của Trung Quốc đã nổ tung.
-
7:57 - 8:00Mặc dù ông ấy từng bị đối xử tệ
như một kẻ bịa đặt, -
8:00 - 8:02ông ấy vẫn đến bệnh viện làm việc
-
8:03 - 8:05và cố gắng cứu người như một người bác sĩ,
-
8:05 - 8:07và rồi ông ấy chết
-
8:07 - 8:09vì bị nhiễm bệnh.
-
8:09 - 8:11Thế rồi đã có những
cơn giận, sự thất vọng, -
8:11 - 8:14và tất cả xuất hiện
-
8:14 - 8:17dưới dạng tưởng nhớ một hình tượng
-
8:17 - 8:20mà họ cảm thấy rằng
chính phủ đã đối xử bất công. -
8:20 - 8:21Những phán quyết
-
8:22 - 8:27và những nhận định chính thức về:
-
8:27 - 8:30"Ai là bác sĩ Lý?
Ông ấy là kẻ xấu hay người tốt?" -
8:30 - 8:33đã thay đổi hoàn toàn 180 độ.
-
8:33 - 8:38Ông ấy từ chỗ là một bác sĩ bịa đặt
-
8:38 - 8:40trở thành anh hùng cảnh báo mọi người.
-
8:40 - 8:44Dưới quyền của chính phủ cầm quyền,
-
8:44 - 8:49họ vẫn nhận thức rõ về
những ý kiến của quần chúng, -
8:49 - 8:51nhưng mặt khác,
-
8:51 - 8:56khi mọi người phàn nàn
và tưởng niệm bác sĩ Lý, -
8:56 - 8:58họ có thật sự muốn thay đổi
cả hệ thống không? -
8:59 - 9:02Và câu trả lời của tôi là không,
-
9:02 - 9:06vì dù họ không thích
một quyết định cụ thể nào đó, -
9:06 - 9:08nhưng họ không muốn thay đổi hệ thống.
-
9:08 - 9:10Và một lý do khác là vì
-
9:10 - 9:14họ chưa bao giờ biết về
những hệ thống khác. -
9:14 - 9:16Đây là hệ thống mà họ hiểu cách hoạt động.
-
9:17 - 9:19HW: "Ném chảo" nghĩa là gì vậy, bà Huang?
-
9:19 - 9:25HH: Oh, "ném chảo" là khi
bạn đổ lỗi cho người khác. -
9:25 - 9:30Cơ bản là một ai đó phải chịu trách nhiệm,
trong tiếng lóng của tiếng Trung, -
9:30 - 9:34là một người mang một cái chảo đen.
-
9:34 - 9:39Bạn bị đưa ra làm kẻ gánh tội
cho điều gì đó tệ hại. -
9:39 - 9:44Về căn bản, Trump bắt đầu
gọi nó là "virus Trung Quốc," -
9:44 - 9:45"virus Vũ Hán,"
-
9:45 - 9:52và cố gắng đổ lỗi của toàn bộ
dịch bệnh virus Corona này -
9:52 - 9:53lên Trung Quốc.
-
9:53 - 9:57Và sau đó người Trung Hoa, tôi nghĩ,
đã ném cái chảo ngược lại cho người Mỹ. -
9:57 - 10:02Đó là một câu đùa khá vui
trên mạng xã hội Trung Quốc -
10:02 - 10:04về việc ném chảo qua lại này.
-
10:04 - 10:10Có một video về bài tập thể dục dụng cụ
ném chảo đã rất nổi tiếng. -
10:10 - 10:11HW: Bà Huang, hãy nói xem
-
10:11 - 10:14có phải bà cũng tập những điệu nhảy
trên Tiktok không? -
10:14 - 10:15HH: Oh, tất nhiên.
-
10:15 - 10:19Tôi đang quay rất nhiều bài
nhịp điệu ném chảo trên Tiktok. -
10:19 - 10:23HW: Ý tôi là, một tia hy vọng
trong tình hình này là nó đã bóc trần -
10:23 - 10:27một vài sự bất bình đẳng trong hệ thống,
-
10:27 - 10:29một số cấu trúc bị lỗi của chúng ta,
-
10:29 - 10:33nếu chúng ta có tư duy, chúng ta
có thể xây dựng lại nó tốt hơn. -
10:33 - 10:36HH: Vâng, tôi nghĩ một trong những
tia hy vọng của dịch bệnh này -
10:36 - 10:40là chúng ta nhận ra được
-
10:41 - 10:47rằng cả loài người phải
cùng nhau làm gì đó -
10:47 - 10:53hơn là phân biệt nhau
bởi sắc tộc, hay màu da -
10:53 - 10:55hay quốc tịch của nhau;
-
10:55 - 11:01rằng con virus này rõ ràng
không phân biệt bất kì ai, -
11:01 - 11:03dù bạn giàu hay nghèo,
-
11:03 - 11:05có sức ảnh hưởng hay không,
-
11:05 - 11:09hay bất kể màu da hay quốc tịch nào.
-
11:09 - 11:12Đây là thời điểm chúng ta chung sức,
-
11:12 - 11:16chứ không phải cố gắng đẩy nhau ra xa
-
11:16 - 11:20và bò lại trong chiếc vỏ
tự tôn dân tộc của mình. -
11:21 - 11:22HW: Đó là một cảm xúc thật đẹp.
-
11:22 - 11:25Huang Hung, cảm ơn bà đã tham gia
cùng chúng tôi từ Bắc Kinh. -
11:25 - 11:26Giữ gìn sức khỏe nhé.
-
11:27 - 11:30HH: Cảm ơn cô, Helen,
và cô cũng giữ sức khỏe nhé.
- Title:
- Cách những nguyên tắc của Hoa Kỳ và Trung Quốc định hình phản ứng với virus Corona
- Speaker:
- Huang Hung
- Description:
-
Để đối phó với COVID-19, các quốc gia đã thi hành lệnh phong tỏa toàn thành phố, yêu cầu ở nhà và đeo khẩu trang -- nhưng phản ứng (và sự tuân thủ) với những luật lệ này rất khác nhau ở phương Đông và phương Tây. Trong cuộc trò chuyện với trưởng biên tập TED, Helen Walters, tác giả và nhà xuất bản Huan Hung đã làm sáng tỏ cách những giá trị văn hóa của Trung Quốc và Hoa Kỳ giúp định hình phản ứng với dịch bùng phát này -- và bày tỏ quan điểm tại sao mọi người cần đoàn kết để đẩy lùi dịch bệnh này. (Ghi hình vào ngày 16 tháng 4 năm 2020)
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 11:44
![]() |
Thu Ha Tran approved Vietnamese subtitles for How American and Chinese values shaped the coronavirus response | |
![]() |
Thu Ha Tran edited Vietnamese subtitles for How American and Chinese values shaped the coronavirus response | |
![]() |
Thu Ha Tran edited Vietnamese subtitles for How American and Chinese values shaped the coronavirus response | |
![]() |
Prin Le accepted Vietnamese subtitles for How American and Chinese values shaped the coronavirus response | |
![]() |
Prin Le edited Vietnamese subtitles for How American and Chinese values shaped the coronavirus response | |
![]() |
Prin Le edited Vietnamese subtitles for How American and Chinese values shaped the coronavirus response | |
![]() |
Phương Trịnh edited Vietnamese subtitles for How American and Chinese values shaped the coronavirus response | |
![]() |
Phương Trịnh edited Vietnamese subtitles for How American and Chinese values shaped the coronavirus response |