< Return to Video

Ocal oceany, nakarm świat!

  • 0:01 - 0:02
    Zastanawiacie się może,
  • 0:02 - 0:04
    dlaczego morska biolog z Oceanii
  • 0:04 - 0:05
    przyjechała tutaj dzisiaj,
  • 0:05 - 0:07
    aby mówić o głodzie na świecie.
  • 0:07 - 0:09
    Jestem tutaj dzisiaj,
  • 0:09 - 0:13
    bo ratowanie oceanów
    to więcej niż ekologiczna zachcianka.
  • 0:13 - 0:15
    To więcej, niż działania
  • 0:15 - 0:18
    na rzecz stworzenia lub zachowania
    miejsca pracy dla rybaków,
  • 0:19 - 0:22
    To więcej niż cel gospodarczy.
  • 0:22 - 0:25
    Ratowanie oceanów może nakarmić świat.
  • 0:25 - 0:26
    Pokażę wam jak.
  • 0:26 - 0:27
    Jak wiecie,
  • 0:27 - 0:31
    jest już ponad miliard
    głodnych ludzi na tej planecie.
  • 0:31 - 0:33
    Szacujemy, że ten problem narośnie
  • 0:33 - 0:37
    wraz ze wzrostem populacji świata
    do 9-10 miliardów w połowie wieku.
  • 0:38 - 0:41
    Możemy spodziewać się większej presji
  • 0:41 - 0:42
    na nasze zasoby żywności.
  • 0:42 - 0:44
    Jest to duży problem,
  • 0:44 - 0:46
    szczególnie zważywszy
    na obecny stan rzeczy.
  • 0:46 - 0:49
    Wiemy, że proporcje gruntów ornych
    na jednego mieszkańca
  • 0:49 - 0:50
    już się zmniejszają,
  • 0:50 - 0:53
    zarówno w krajach rozwiniętych,
    jak i rozwijających się.
  • 0:53 - 0:56
    Wiemy, że zmienia się klimat,
  • 0:56 - 0:58
    co zmienia rozkład opadów,
  • 0:58 - 1:00
    przez co niektóre obszary wysychają,
  • 1:00 - 1:01
    kolor pomarańczowy,
  • 1:01 - 1:03
    a inne wilgotnieją, kolor niebieski,
  • 1:03 - 1:06
    skutkując suszami w żyznych rejonach
  • 1:06 - 1:08
    jak Środkowy Zachód USA
    czy centralna Europa,
  • 1:08 - 1:09
    a powodziami w innych.
  • 1:09 - 1:11
    To utrudnia rolę gruntu
  • 1:11 - 1:13
    w rozwiązaniu problemu głodu.
  • 1:13 - 1:15
    Zasoby oceaniczne muszą wzrosnąć,
  • 1:15 - 1:17
    żeby dostarczać
  • 1:17 - 1:19
    tyle jedzenia, ile się da.
  • 1:19 - 1:21
    Oceany robiły to dla nas
  • 1:21 - 1:23
    przez długi czas.
  • 1:24 - 1:25
    Odkąd sięgamy pamięcią,
  • 1:25 - 1:30
    ilość jedzenia z oceanów rosła.
  • 1:30 - 1:32
    Zdawało się, że nadal będzie rosnąć,
  • 1:32 - 1:34
    aż do około 1980 roku,
  • 1:34 - 1:37
    kiedy to zauważyliśmy spadek.
  • 1:37 - 1:38
    Znacie szczyt wydobycia ropy,
  • 1:38 - 1:40
    może to jest szczyt połowu ryb.
  • 1:40 - 1:42
    Oby nie, wrócę do tego.
  • 1:42 - 1:44
    Widać około 18-procentowy spadek
  • 1:44 - 1:47
    w ilości złowionych ryb
  • 1:47 - 1:49
    od 1980 roku.
  • 1:49 - 1:50
    To duży problem.
  • 1:50 - 1:53
    Czerwona linia wciąż spada.
  • 1:53 - 1:55
    Ale wiemy, jak temu zapobiec,
  • 1:56 - 1:57
    i o tym opowiem dzisiaj.
  • 1:57 - 2:00
    Wiemy, jak odwrócić tę krzywą w górę.
  • 2:00 - 2:02
    To nie musi być szczyt połowu ryb.
  • 2:02 - 2:05
    Jeśli zrobimy parę prostych rzeczy
    we właściwych miejscach,
  • 2:06 - 2:08
    możemy przywrócić rybołówstwo i użyć go,
  • 2:08 - 2:09
    by nakarmić ludzi.
  • 2:10 - 2:12
    Najpierw chcemy wiedzieć, gdzie są ryby,
  • 2:12 - 2:13
    tak więc spójrzmy, gdzie ryby są.
  • 2:13 - 2:15
    Okazuje się, wygodnie,
  • 2:15 - 2:18
    że większość ryb znajduje się
  • 2:18 - 2:20
    w wodach terytorialnych,
  • 2:20 - 2:21
    w strefach przybrzeżnych
  • 2:21 - 2:22
    i nad tymi obszarami
  • 2:22 - 2:25
    rządy krajowe mają kontrolę
  • 2:25 - 2:27
    i mogą zarządzać rybołówstwem
  • 2:27 - 2:29
    w tych obszarach przybrzeżnych.
  • 2:29 - 2:31
    Państwa nadbrzeżne kontrolują wody
  • 2:31 - 2:33
    na mniej więcej 200 mil morskich,
  • 2:33 - 2:36
    w tak zwanych strefach
    wyłączności ekonomicznej.
  • 2:36 - 2:38
    To dobrze, że mogą kontrolować
  • 2:38 - 2:40
    połowy w tych rejonach,
  • 2:40 - 2:41
    bo na obszarach pełnomorskich,
  • 2:41 - 2:43
    ciemniejsze rejony na mapie,
  • 2:43 - 2:46
    trudniej jest sprawować kontrolę,
  • 2:46 - 2:48
    gdyż musi być to robione międzynarodowo.
  • 2:48 - 2:50
    Wchodzi temat umów międzynarodowych.
  • 2:50 - 2:52
    Jeśli śledzicie temat
    umów okołoklimatycznych,
  • 2:52 - 2:54
    to wiecie, że może to być bardzo powolny,
  • 2:54 - 2:56
    frustrujący, żmudny proces.
  • 2:56 - 2:57
    Możliwość kontrolowania rzeczy samemu
  • 2:57 - 3:00
    bardzo pomaga.
  • 3:00 - 3:02
    Ile rzeczywiście jest ryb
    w strefach przybrzeżnych,
  • 3:02 - 3:04
    w porównaniu z pełnym morzem?
  • 3:04 - 3:05
    Widać tutaj,
  • 3:05 - 3:08
    że w obszarach przybrzeżnych
    jest siedem razy więcej ryb,
  • 3:08 - 3:10
    niż na pełnym morzu,
  • 3:10 - 3:12
    dlatego trzeba się na tym skupić,
  • 3:12 - 3:14
    bo można wiele zdziałać.
  • 3:14 - 3:17
    Można odbudować wiele łowisk,
  • 3:17 - 3:19
    jeśli skupimy się
    na obszarach przybrzeżnych.
  • 3:19 - 3:22
    Ale w ilu krajach musimy zadziałać?
  • 3:22 - 3:24
    Jest około 80 krajów nadmorskich.
  • 3:24 - 3:26
    Czy trzeba naprawić
    zarządzanie rybołówstwem
  • 3:26 - 3:27
    we wszystkich tych krajach?
  • 3:27 - 3:28
    Zadaliśmy sobie pytanie,
  • 3:28 - 3:30
    na ilu państwach trzeba się skupić,
  • 3:30 - 3:32
    mając na uwadze to, że Unia Europejska
  • 3:32 - 3:34
    sprawnie zarządza swoimi łowiskami
  • 3:34 - 3:36
    za pośrednictwem
    wspólnej polityki rybołówstwa?
  • 3:36 - 3:39
    Jeśli istnieje dobre zarządzanie połowami
  • 3:39 - 3:42
    w Unii Europejskiej i, powiedzmy,
    w dziewięciu innych krajach,
  • 3:42 - 3:44
    jaką ilość łowisk to obejmuje?
  • 3:44 - 3:47
    Okazuje się, że Unia Europejska,
    plus dziewięć krajów
  • 3:47 - 3:50
    odpowiada za około
    dwie trzecie światowych połowów.
  • 3:50 - 3:53
    Rozszerzając listę do 24 krajów,
    plus Unia Europejska,
  • 3:53 - 3:55
    zwiększyłoby się to do 90 procent
  • 3:55 - 3:58
    prawie wszystkich połowów ryb na świecie.
  • 3:58 - 4:01
    Uważamy, że wystarczy pracować
    w ograniczonej liczbie miejsc,
  • 4:01 - 4:03
    aby odbudować łowiska.
  • 4:03 - 4:05
    Ale co trzeba tam zrobić?
  • 4:05 - 4:07
    Na podstawie naszej pracy w USA
  • 4:07 - 4:09
    i gdzie indziej wiemy,
  • 4:09 - 4:11
    że są trzy kluczowe rzeczy do zrobienia,
  • 4:11 - 4:13
    by przywrócić łowiska.
  • 4:13 - 4:13
    Są to:
  • 4:13 - 4:17
    wprowadzenie limitów
    lub ograniczeń połowów;
  • 4:17 - 4:20
    ograniczenie przyłowu,
  • 4:20 - 4:23
    przypadkowego połowu i zabijania ryb,
    których nie chcemy łowić,
  • 4:23 - 4:24
    co jest marnotrawstwem;
  • 4:24 - 4:27
    i trzy: ochrona środowiska,
  • 4:27 - 4:28
    siedlisk narybku,
  • 4:28 - 4:29
    tarlisk
  • 4:29 - 4:32
    niezbędnych rybom do rozwoju
    i skutecznego rozmnażania się,
  • 4:32 - 4:34
    by mogły odtworzyć swoją populację.
  • 4:34 - 4:37
    Jeśli zrobimy te trzy rzeczy,
    wiadomo, że ryby powrócą.
  • 4:37 - 4:39
    Skąd to wiemy?
  • 4:39 - 4:41
    Z obserwacji
  • 4:41 - 4:42
    w wielu różnych miejscach.
  • 4:42 - 4:44
    Ten slajd pokazuje
  • 4:44 - 4:46
    populację śledzia w Norwegii,
  • 4:46 - 4:48
    zmniejszającą się od lat 50.
  • 4:48 - 4:51
    Zanikała, a gdy Norwegia ustaliła limity
  • 4:51 - 4:53
    na łowiskach, co się wydarzyło?
  • 4:53 - 4:55
    Ryby powróciły.
  • 4:55 - 4:58
    Tu jest kolejny przykład,
    także z Norwegii,
  • 4:58 - 5:00
    dotyczący norweskiego dorsza
    z Morza Arktycznego.
  • 5:00 - 5:01
    Ten sam układ.
  • 5:01 - 5:03
    Łowiska zanikają.
  • 5:03 - 5:05
    Ustalono limity dotyczące odrzutów.
  • 5:05 - 5:07
    Odrzuty to ryby nie będące celem połowu,
  • 5:07 - 5:09
    które są wyrzucane
    za burtę i marnotrawione.
  • 5:09 - 5:11
    Kiedy ustalono limity odrzutów,
  • 5:11 - 5:13
    ryby powróciły.
  • 5:13 - 5:14
    Nie tylko w Norwegii.
  • 5:14 - 5:16
    Widzieliśmy, jak dzieje się to w krajach
  • 5:16 - 5:19
    na całym świecie, raz po raz.
  • 5:19 - 5:20
    Gdy kraje wkraczają
  • 5:20 - 5:24
    i wprowadzają politykę
    zrównoważonego zarządzania rybołówstwem,
  • 5:24 - 5:27
    pozornie zanikające łowiska
  • 5:27 - 5:29
    powracają.
  • 5:29 - 5:30
    Wygląda to obiecująco.
  • 5:30 - 5:32
    Co oznacza to dla światowego połowu ryb?
  • 5:32 - 5:35
    Jeśli zajmiemy się zanikającymi łowiskami
  • 5:35 - 5:38
    i odwrócimy trend, można by go zwiększyć
  • 5:38 - 5:41
    do 100 milionów ton metrycznych rocznie.
  • 5:42 - 5:43
    Nie osiągnęliśmy jeszcze szczytu odłowu.
  • 5:43 - 5:45
    Mamy jeszcze szansę,
  • 5:45 - 5:46
    by nie tylko przywrócić ryby,
  • 5:46 - 5:48
    ale by mieć ich więcej,
  • 5:48 - 5:49
    żeby wykarmić więcej ludzi,
  • 5:49 - 5:51
    niż możemy obecnie.
  • 5:51 - 5:52
    O ile więcej?
  • 5:52 - 5:54
    Obecnie możemy zapewnić posiłek z rybą
  • 5:54 - 5:57
    około 450 milionom ludzi dziennie,
  • 5:57 - 5:59
    w oparciu o obecny poziom połowów,
  • 5:59 - 6:02
    który, jak wiecie, spada.
  • 6:02 - 6:04
    Liczba ta również spadnie z biegiem czasu,
  • 6:04 - 6:05
    jeśli tego nie naprawimy,
  • 6:05 - 6:07
    ale jeśli wprowadzimy
    praktyki zarządzania połowami,
  • 6:07 - 6:10
    jak te opisane wcześniej,
  • 6:10 - 6:12
    w 10 do 25 krajów
  • 6:12 - 6:13
    można zwiększyć tę liczbę
  • 6:13 - 6:17
    i nakarmić do 700 milionów osób rocznie
  • 6:17 - 6:18
    zdrowym rybnym posiłkiem.
  • 6:18 - 6:20
    Powinniśmy to zrobić,
  • 6:20 - 6:23
    ponieważ dobrze jest
    zająć się problemem głodu,
  • 6:23 - 6:25
    ale jest to też opłacalne.
  • 6:25 - 6:26
    Okazuje się,
  • 6:26 - 6:28
    że ryba jest najbardziej opłacalnym
  • 6:28 - 6:30
    źródłem białka na tej planecie.
  • 6:30 - 6:31
    Jeśli spojrzeć,
  • 6:31 - 6:33
    ile rybiego białka dostanie się za dolara,
  • 6:33 - 6:36
    porównując z innymi białkami zwierzęcymi,
  • 6:36 - 6:39
    ryby są dobrą decyzją biznesową.
  • 6:39 - 6:42
    Potrzebują też niewiele cennej ziemi,
  • 6:42 - 6:44
    w porównaniu z innymi źródłami białka.
  • 6:44 - 6:45
    (Śmiech)
  • 6:45 - 6:48
    Nie potrzebują także dużo świeżej wody.
  • 6:48 - 6:50
    Zużywają o wiele mniej świeżej wody
  • 6:50 - 6:51
    niż na przykład bydło,
  • 6:51 - 6:53
    gdzie trzeba nawadniać łąki,
  • 6:53 - 6:56
    żeby wykarmić bydło.
  • 6:56 - 6:58
    Mają też niską emisję dwutlenku węgla.
  • 6:58 - 7:00
    Wydzieli się trochę dwutlenku węgla,
  • 7:00 - 7:02
    bo trzeba wypłynąć i je złowić.
  • 7:02 - 7:04
    To zużywa trochę paliwa,
  • 7:04 - 7:06
    ale podczas gdy rolnictwo
    emituje dwutlenek węgla,
  • 7:06 - 7:08
    a ryby emitują go o wiele mniej,
  • 7:08 - 7:09
    więc jest to mniej szkodliwe.
  • 7:09 - 7:12
    Ryby już stanowią dużą część naszej diety,
  • 7:12 - 7:14
    ale mogą stać się jeszcze większą,
  • 7:14 - 7:16
    co jest dobre, ponieważ wiemy,
  • 7:16 - 7:17
    że jest to dla nas zdrowe.
  • 7:17 - 7:20
    Może to obniżyć ryzyko zachorowań na raka,
  • 7:20 - 7:21
    chorób serca czy otyłości.
  • 7:21 - 7:23
    Nasz dyrektor Andy Sharpless,
  • 7:23 - 7:26
    który jest pomysłodawcą tego konceptu,
  • 7:26 - 7:30
    często mawia, że ryba
    jest białkiem idealnym.
  • 7:30 - 7:33
    Andy mówi również o tym,
  • 7:33 - 7:35
    że nasz ruch ochrony oceanu
  • 7:35 - 7:37
    powstał z ruchu ochrony lądu,
  • 7:37 - 7:38
    a w ochronie lądu
  • 7:38 - 7:41
    mamy ten problem, że bioróżnorodność
  • 7:41 - 7:44
    prowadzi wojnę z produkcją żywności.
  • 7:44 - 7:47
    Trzeba wyciąć bioróżnorodny las,
  • 7:47 - 7:49
    jeśli chcemy mieć pole
  • 7:49 - 7:51
    do obsiania kukurydzą,
    którą wykarmimy ludzi
  • 7:51 - 7:53
    i to powoduje ciągłe problemy.
  • 7:53 - 7:55
    Jest to trudna decyzja,
  • 7:55 - 7:57
    bo trzeba wybrać między dwiema
  • 7:57 - 7:59
    bardzo ważnymi rzeczami:
  • 7:59 - 8:00
    zachowaniem różnorodności biologicznej,
  • 8:00 - 8:02
    a wykarmieniem ludzi.
  • 8:02 - 8:04
    Ale w oceanach nie ma tej wojny.
  • 8:04 - 8:07
    W oceanach bioróżnorodność
    nie wojuje z obfitością.
  • 8:08 - 8:10
    W rzeczywistości idą w parze.
  • 8:10 - 8:13
    Kiedy wspomagamy różnorodność biologiczną,
  • 8:13 - 8:15
    w rzeczywistości zwiększamy zasobność,
  • 8:15 - 8:19
    co jest ważne dla wykarmienia ludzi.
  • 8:19 - 8:22
    Ale jest tu haczyk.
  • 8:22 - 8:24
    Nikt nie zrozumiał?
    (Śmiech)
  • 8:24 - 8:26
    Nielegalne połowy.
  • 8:26 - 8:27
    Nielegalne połowy
  • 8:27 - 8:29
    osłabiają odnawialne zarządzanie połowami,
  • 8:29 - 8:30
    o którym mówię.
  • 8:30 - 8:33
    Są to na przykład połowy sprzętem,
  • 8:33 - 8:34
    który został zakazany,
  • 8:34 - 8:37
    połowy w miejscach,
    gdzie nie powinno się łowić,
  • 8:37 - 8:39
    czy łowienie ryb
    o niewłaściwym rozmiarze lub gatunku.
  • 8:39 - 8:41
    Nielegalne połowy oszukują konsumenta,
  • 8:41 - 8:44
    jak i uczciwych rybaków.
  • 8:44 - 8:45
    Musimy z tym skończyć.
  • 8:45 - 8:48
    Nielegalnie odłowione ryby
    trafiają na rynek na drodze oszustwa.
  • 8:48 - 8:50
    Mogliście o tym słyszeć.
  • 8:50 - 8:52
    Ryby są oznaczone jako coś, czym nie są.
  • 8:52 - 8:54
    Pomyślcie o ostatniej rybie.
  • 8:54 - 8:55
    Co jedliście?
  • 8:55 - 8:57
    Jesteście pewni, co to było?
  • 8:57 - 8:59
    Przebadaliśmy 1300 różnych próbek ryb
  • 8:59 - 9:01
    i około jedna trzecia z nich
  • 9:01 - 9:03
    nie była tym, co na opakowaniu.
  • 9:03 - 9:05
    9 na 10 lucjanów wcale nimi nie było.
  • 9:05 - 9:07
    59% przetestowanego tuńczyka
  • 9:07 - 9:09
    było źle oznaczonych.
  • 9:09 - 9:12
    Zbadaliśmy 120 próbek lucjana czerwonego
  • 9:12 - 9:14
    i tylko siedem faktycznie było lucjanem.
  • 9:14 - 9:17
    Powodzenia ze znalezieniem
    lucjana czerwonego.
  • 9:17 - 9:20
    Łańcuch dostaw owoców morza
    jest bardzo złożony
  • 9:20 - 9:22
    i na każdym jego etapie
  • 9:22 - 9:24
    jest możliwość oszustwa.
  • 9:24 - 9:26
    Chyba, że możemy go śledzić.
  • 9:26 - 9:29
    Wykrywalność pozwala przemysłowi rybnemu
  • 9:29 - 9:31
    śledzić owoce morza od łodzi po talerz,
  • 9:31 - 9:34
    aby zapewnić konsumentom informację
  • 9:34 - 9:35
    o pochodzeniu owoców morza.
  • 9:36 - 9:37
    To jest naprawdę ważne.
  • 9:37 - 9:39
    Niektóre przemysły to robią,
  • 9:39 - 9:40
    ale to za mało,
  • 9:40 - 9:41
    przepychamy więc przez Kongres prawo,
  • 9:41 - 9:43
    SAFE Seafood Act.
  • 9:43 - 9:45
    Z radością mogę ogłosić wysłanie
  • 9:45 - 9:46
    petycji szefów kuchni,
  • 9:46 - 9:48
    gdzie 450 kucharzy
  • 9:48 - 9:50
    podpisało petycję wzywającą Kongres
  • 9:50 - 9:53
    do wsparcia tej ustawy.
  • 9:53 - 9:54
    Wspiera ją wielu znanych szefów kuchni,
  • 9:54 - 9:58
    Anthony Bourdain, Mario Batali,
  • 9:58 - 9:59
    Barton Seaver i inni.
  • 9:59 - 10:01
    Podpisali ją, ponieważ wierzą,
  • 10:01 - 10:03
    że ludzie mają prawo wiedzieć,
  • 10:03 - 10:05
    co jedzą.
  • 10:05 - 10:10
    (Brawa)
  • 10:10 - 10:13
    Rybakom też się podoba,
    więc jest duża szansa,
  • 10:13 - 10:14
    że uzyskamy niezbędne wsparcie,
  • 10:14 - 10:16
    by uchwalić tę ustawę.
  • 10:16 - 10:17
    To krytyczny moment,
  • 10:17 - 10:19
    żeby zatrzymać
    nieuczciwy handel owocami morza,
  • 10:19 - 10:21
    ograniczyć nielegalne połowy,
  • 10:21 - 10:23
    i zapewnić, że limity odłowów,
  • 10:23 - 10:24
    ochrona siedlisk
  • 10:24 - 10:25
    i zmniejszenie przyłowów
  • 10:25 - 10:27
    spełnią swoją rolę.
  • 10:27 - 10:30
    Wiemy, że można zarządzać
    łowiskami w sposób zrównoważony.
  • 10:30 - 10:32
    Wiemy, że można produkować
  • 10:32 - 10:36
    zdrowe posiłki dla setek milionów ludzi,
  • 10:36 - 10:38
    nie wykorzystując ziemi,
    nie zużywając wiele wody,
  • 10:38 - 10:40
    z małym śladem węglowym,
  • 10:40 - 10:41
    a przy tym opłacalnie.
  • 10:41 - 10:43
    Wiemy, że ratując oceany,
  • 10:43 - 10:45
    możemy wykarmić świat
  • 10:45 - 10:47
    i musimy zacząć teraz.
  • 10:47 - 10:50
    (Brawa)
  • 10:50 - 10:54
    Dziękuję. (Brawa)
Title:
Ocal oceany, nakarm świat!
Speaker:
Jackie Savitz
Description:

Dlaczego biolog morski porusza temat głodu na świecie? Jackie Savitz mówi, że naprawa oceanów może pomóc nakarmić miliard najgłodniejszych osób na świecie. W otwierającej oczy prelekcji Savitz mówi nam, co się naprawdę teraz dzieje ze światowymi połowami - a nie jest to dobre - i oferuje inteligentne sposoby uzdrowienia, przy jednoczesnym wzroście produkcji żywności dla wszystkich.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
11:10

Polish subtitles

Revisions