< Return to Video

Automati im i shitjeve të ADN

  • 0:00 - 0:03
    Ky është një automat shitjesh në Los Anxheles.
  • 0:03 - 0:05
    Gjendet në një qendër tregtare, dhe shet vezë peshku.
  • 0:05 - 0:09
    Është automat shitjesh i haviarit.
  • 0:09 - 0:11
    Ky është një Art-o-mat,
  • 0:11 - 0:12
    një automat shitjesh arti i cili shet
  • 0:12 - 0:14
    krijime të vogla nga artistë të ndryshëm,
  • 0:14 - 0:16
    në copa të vogla druri ose kuti shkrepëseje,
  • 0:16 - 0:18
    në kopje të limituara.
  • 0:18 - 0:20
    Ja Oliver Medvedik. Ai nuk është automat shitjesh,
  • 0:20 - 0:23
    por një prej themelueve të Genspace,
  • 0:23 - 0:25
    një biolaborator komuniteti në New York,
  • 0:25 - 0:26
    ku çdokush mund të shkojë të mësojë gjëra
  • 0:26 - 0:29
    si të rrisi E.coli qe shkëlqen në errëirë
  • 0:29 - 0:32
    ose si të nxjerre ADN-n e luleshtrydhes.
  • 0:32 - 0:35
    Unë pashe Oliverin para një viti
    të nxirte ADN-në e luleshtrydhes,
  • 0:35 - 0:37
    dhe kjo më drejtoi në këtë rrugë të çuditshme
  • 0:37 - 0:39
    për të cilën do t'ju flas tani.
  • 0:39 - 0:42
    Sepse ADN-ja e luleshtrydhes është shumë
    tërheqëse, e mrekullueshme.
  • 0:42 - 0:44
    Nuk do ta kisha menduar kurrë më parë
    ADN-në si diçka të bukur,
  • 0:44 - 0:46
    para se ta shihja në këtë formë.
  • 0:46 - 0:48
    Shumë njerëz, veçanërisht ata të botës së artit,
  • 0:48 - 0:50
    nuk e kanë të nevojshme të përfshihen
    në shkencë në këtë mënyrë.
  • 0:50 - 0:52
    Menjëherë pas kësaj, iu bashkova Genspace,
  • 0:52 - 0:54
    dhe e pyeta Oliverin, " Nëse
    mund ta bëjmë këtë tek luleshtrydhet,
  • 0:54 - 0:56
    a mund ta bëjmë edhe tek njerëzit?"
  • 0:56 - 0:57
    Rreth 10 minuta më vonë, ne ishim të dy
  • 0:57 - 0:59
    duke e vërtitur atë në epruveta dhe me idene
  • 0:59 - 1:01
    për protokollin e nxjerrjes se ADN-së njerëzore.
  • 1:01 - 1:03
    Fillova ta bëj vetë këtë gjë,
  • 1:03 - 1:06
    dhe ja se si duket ADN-ja ime.
  • 1:06 - 1:08
    Isha në një mbrëmje festive me
    miq artistë,
  • 1:08 - 1:10
    dhe po u tregoja mbi këtë projekt,
  • 1:10 - 1:13
    dhe nuk besonin se mund ta shohësh ADN.
  • 1:13 - 1:16
    U thashë, dakord le të
    nxjerrim disa të tilla tani.
  • 1:16 - 1:19
    Organizoja këto darka të çuditshme
  • 1:19 - 1:20
    në shtëpinë time të premteve ku njerëzit
  • 1:20 - 1:22
    vinin të bënim nxjerrjen e ADN-së,
  • 1:22 - 1:23
    dhe unë mund t'i filmoja,
  • 1:23 - 1:27
    sepse e gjithë kjo ishte edhe pak humoristike.
  • 1:27 - 1:29
    (Të qeshura)
  • 1:29 - 1:31
    Ata janë njerëz që jo domosdoshmërisht
  • 1:31 - 1:33
    janë të përfshirë në botën e shkencës.
  • 1:33 - 1:36
    Kjo duket qartë nga reagimet e tyre.
  • 1:36 - 1:38
    Por, kjo gjë i tërhoqi kaq shumë,
  • 1:38 - 1:40
    dhe më entuziasmonte fakti
  • 1:40 - 1:42
    që të ishin kaq të emocionuar nga shkenca.
  • 1:42 - 1:44
    Fillova ta bëj rregullisht këtë gjë.
  • 1:44 - 1:47
    Pak e çuditshme të shpenzosh
    kështu të Premtet ne mbrëmje,
  • 1:47 - 1:48
    por unë fillova ta bëj një gjë të tillë,
  • 1:48 - 1:50
    dhe fillova të mbledh një grup të tërë
  • 1:50 - 1:52
    të epruvetave me ADN-në e miqve të mi
  • 1:52 - 1:53
    dhe t'i kategorizoja ato.
  • 1:53 - 1:54
    Ja se si duket kjo.
  • 1:54 - 1:57
    Kjo më bëri të mendoj
    mbi ca gjëra të tjera.
  • 1:57 - 1:59
    Në rradhë të parë, kjo ngjante shumë
    me faqen time të Facebook.
  • 1:59 - 2:02
    Kështu që, krijova një lloj rrjeti gjenetik,
  • 2:02 - 2:03
    një rrjet gjenetik social, me të vertetë.
  • 2:03 - 2:05
    Gjëja e dytë ishte,
    kur një mik erdhi për vizitë
  • 2:05 - 2:08
    dhe e pa këtë mbi tavolinën time dhe tha, " Oh,
  • 2:08 - 2:12
    Pse kanë numra?
    A është ky person më i rrallë se ky tjetri?"
  • 2:12 - 2:13
    Unë nuk e kisha menduar fare një gjë të tillë.
  • 2:13 - 2:16
    Kisha vene numra sepse ajo ishte rradha
    në te cilën e kisha nxjerrë ADN.
  • 2:16 - 2:19
    Por kjo më bëri të mendoj
    rreth mbledhjes së lodrave,
  • 2:19 - 2:20
    dhe asaj që ndodh aktualisht
  • 2:20 - 2:23
    në botën e lodrave
    me kutitë e panjohura të lodrave,
  • 2:23 - 2:25
    dhe mundesisë për t'i mbledhur këto lodra të rralla.
  • 2:25 - 2:27
    Ti blen këto kuti. Nuk je i sigurt
    se çfarë do të kenë brenda.
  • 2:27 - 2:28
    Por pastaj, pasi i hap,
  • 2:28 - 2:30
    ti ke një gamë të rrallë lodrash.
  • 2:30 - 2:31
    Mendova se kjo ishte vërtet interesante.
  • 2:31 - 2:34
    Fillova të mendoj për këtë dhe për automatet
    e shitjes së haviarit dhe krijimeve të artit,
  • 2:34 - 2:38
    dhe për këto arsye, një natë
    përfundova duke skicuar një automat,
  • 2:38 - 2:40
    duke menduar që të bëja
    piktura të një automati,
  • 2:40 - 2:42
    dhe epruveta e vogël e ADN sime
    qëndronte pikërisht atje,
  • 2:42 - 2:44
    dhe më erdhi në mendje
    një bashkëpunim i bukur mes
  • 2:44 - 2:47
    fijeve të ADN-së dhe
    dhe spiraleve të një automati.
  • 2:47 - 2:49
    Dhe sigurisht që, vendosa
    të krijoj një instalim artistik
  • 2:49 - 2:51
    të quajtur Automati i Shitjeve të ADN-së.
  • 2:51 - 2:53
    Ja ku është.
  • 2:53 - 2:59
    (Muzikë)
  • 2:59 - 3:03
    ["Automati i Shitjeve të ADN-së është një instalim artistik mbi rritjen e aksesit në bioteknologji."]
  • 3:07 - 3:11
    ["Me një kosto shumë të arsyeshme,
    mund të blini një kampion
  • 3:11 - 3:15
    të ADN-së njerëzore nga
    një makineri tradicionale shitjesh,"]
  • 3:33 - 3:35
    ["Çdo kampion vjen bashkë me një version
  • 3:35 - 3:38
    të limituar të portretit të qënies njerëzore."]
  • 3:42 - 3:45
    ["Automati i Shitjeve të ADN-së e trajton ADN-në
  • 3:45 - 3:47
    si një material të koleksionueshëm
    dhe nxjerr në dritë
  • 3:47 - 3:51
    çështje ligjore mbi pronësinë e ADN-së."]
  • 3:52 - 3:54
    GG-C: Automati i Shitjeve të ADN-së
  • 3:54 - 3:56
    gjendet aktualisht në disa galeri në New York
  • 3:56 - 3:58
    dhe në fakt, ka shitje shumë të mira.
  • 3:58 - 4:00
    Kemi hedhur versionin e parë me 100 copë,
  • 4:00 - 4:02
    duke shpresuar që të prodhojmë
    një tjetër së shpejti.
  • 4:02 - 4:04
    Do të doja që ta vendosja
    edhe nëpër stacionet e metrove
  • 4:04 - 4:06
    si ai i Grand Central apo Penn Station,
  • 4:06 - 4:09
    pikërisht përkrah disa automatëvë të tjerëve,
    që ekzistojnë aty.
  • 4:09 - 4:11
    Me këtë projekt dhe me shumë
    projekte të tjera artistike të miat
  • 4:11 - 4:13
    unë dua t'i drejtoj një pyetje
    audiencës, e cila është,
  • 4:13 - 4:15
    se nëse bioteknologjia dhe nxjerrja e ADN-së
  • 4:15 - 4:18
    bëhet aq e lirë sa, le të themi prerja me lazer,
  • 4:18 - 4:22
    printimi 3D ose blerja e haviarit nga automatet,
  • 4:22 - 4:25
    a do të ishit të gatshëm të depozitonit një kampion të
    ADN suaj që të shitej në këto automate?
  • 4:25 - 4:27
    Dhe sa do të vlenin këto kampione?
  • 4:27 - 4:29
    A do të blinit kampionin e dikujt tjetër?
  • 4:29 - 4:33
    Dhe çfarë do të ishit në gjendje
    të bënit me këtë kampion?
  • 4:33 - 4:35
    Faleminderit.
  • 4:35 - 4:39
    (Duartrokitje)
Title:
Automati im i shitjeve të ADN
Speaker:
Gabriel Barcia-Colombo
Description:

Automatet ofrojnë zakonisht soda, sheqerka dhe patatina. Por jo ai që është krijuar nga anëtari i TED Fellow, Gabe Barcia-Colombo. Ky artist ka thurur ëndrra për një automat i cili shpërndan ADN e nxjerrë nga njerëzit, të paketuar në epruveta të vogla bashkë me një fotografi të personit që e ka dhënë atë. Kjo është mahnitëse dhe e çuditshme, por nxjerr në pah çështje më të medha etike që do të ngrihen më vonë me rritjen e qasjes ndaj bioteknologjisë.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
04:56
Helena Bedalli approved Albanian subtitles for My DNA vending machine
Helena Bedalli edited Albanian subtitles for My DNA vending machine
Helena Bedalli edited Albanian subtitles for My DNA vending machine
Helena Bedalli accepted Albanian subtitles for My DNA vending machine
Helena Bedalli edited Albanian subtitles for My DNA vending machine
Elvira Peço edited Albanian subtitles for My DNA vending machine

Albanian subtitles

Revisions