21. Yüzyılda Savaş ve Barış - Aklımızdaki hikâyeler | Daniele Ganser | TEDxDanubia
-
0:09 - 0:11Ben bir tarihçiyim
-
0:12 - 0:14ve gelecek hakkında konuşmak istiyorum.
-
0:15 - 0:20Biliyorum bu biraz garip, çünkü tarihçiler
genellikle geçmiş hakkında konuşurlar, -
0:20 - 0:20değil mi?
-
0:21 - 0:25Örneğin: 19.yüzyıl ve İngiltere
İmparatorluğu hakkında konuşurlar. -
0:26 - 0:30Fakat bence tam zamanı,
hepimizin ilgilendiği -
0:30 - 0:33bu önemli soru:
-
0:33 - 0:3621. yüzyılda daha çok barış olacak mı?
-
0:37 - 0:42Çünkü bu tam olarak bizim yaşadığımız,
çocuklarımızın yaşadığı yüzyıl -
0:42 - 0:45ve bu yüzden bu soruyla ilgileniyoruz.
-
0:46 - 0:52Biliyoruz ki şu anda ,aynı zamanda
hem savaş hem de barıştayız, -
0:52 - 0:54fakat farklı ülkelerde.
-
0:54 - 0:59Biz burada toplanırken, Suriye'de
devam eden bir savaşımız var. -
0:59 - 1:01Yaklaşık 400.000 insan öldürüldü
-
1:02 - 1:05ve sadece burada toplanabilmemizin,
çok zevk aldığım -
1:05 - 1:08bu enteresan konuşmalarımızın farkındayız,
-
1:09 - 1:11çünkü Budapeşte'de barıştayız.
-
1:13 - 1:18Soldaki bu fotoğraf bir
arada farklı inançlar ve farklı -
1:18 - 1:21uluslar arasında barış içinde
var olabileceğimizi gösteriyor, -
1:21 - 1:23hatta cinsiyetler arasında.
-
1:24 - 1:30Sağdaki fotoğraf bazen kendimizi
savaşın içinde bulduğumuzu gösteriyor. -
1:30 - 1:33Bu fotoğraf Irak savaşı sırasında çekildi.
-
1:33 - 1:37Bir milyon müslüman bu savaşta öldürüldü.
-
1:38 - 1:43Bana göre bu savaş kaynaklar içindi;
petrol savaşı. -
1:44 - 1:49Böylece bazı araştırmacılar teknolojinin
bizi kurtarması gerektiğini önerdiler. -
1:50 - 1:53Yeşil büyüme, güneş panelleri.
-
1:53 - 1:57Benzin ve petrol için savaştığımız
bu savaşlardan bizi çıkarmalıdırlar. -
1:57 - 1:59Bilirsiniz, bu umudum var.
-
1:59 - 2:05Gerçekten umuyorum 21. yüzyılda beraber
yapabileceğiimiz şey -
2:06 - 2:07%100 yenilenebilirdir.
-
2:07 - 2:10Aslında, İsviçre'de yaşıyorum.
-
2:10 - 2:12Evime bu güneş panellerinden koydum.
-
2:12 - 2:15Aslında bunlar değil, evim bu değil,
bu kadar büyük evim yok. -
2:15 - 2:19Fakat evime koyduğum güneş panelleri,
-
2:19 - 2:21elektrik üretiyorlar.
-
2:21 - 2:23İşe yarıyor, güvenin bana.
-
2:23 - 2:25Araba bile aldım.
-
2:25 - 2:28Bir Amerikan arabası,
marka söylememe izin verilmiyor. -
2:28 - 2:30Fakat çok hızlı ve
gerçekten hoşuma gidiyor. -
2:31 - 2:34Böylece güneşten gelen enerjiyi
arabamla gezmek için kullanıyorum -
2:34 - 2:38ve arabayla 40.000 km yaptım
ve size söyleyeceğim; işe yarıyor. -
2:39 - 2:40Fakat, aynı zamanda,
-
2:40 - 2:45bu değişime inanmamanızı tavsiye ediyorum.
-
2:45 - 2:48Petrolden, kömürden, benzinden
ve nükleer enerjiden -
2:48 - 2:51yenilenebilir enerjiye geçiş
hızlı ve kolay olacak. -
2:51 - 2:54Hızlı olacağını düşünmüyorum
ve kolay olacağını düşünmüyorum. -
2:54 - 2:58Neden? Bizi esir tutan
eski zorunluluklarımız. -
2:58 - 3:02Bu fotoğraf Almanya'daki
kömür endüstrisinden. -
3:02 - 3:04Şunu söylememek istemiyorum,
-
3:04 - 3:06Almanya'daki kömür endüstrisi şeytandır
-
3:06 - 3:08ya da Çin'deki kömür endüstrisi şeytandır.
-
3:08 - 3:10Bu ülkeler ile ilgili değil tamam mı?
-
3:11 - 3:15Fakat bunlar iş modelleri ve
insanlar para kazanıyorlar. -
3:16 - 3:19Böylece ,"tamam o zaman bu
işi bırakalım"demeyecekler, -
3:19 - 3:23çünkü %100 yenilebilir enerji
muhteşem bir fikir, tamam mı? -
3:23 - 3:25Bunu yapmayacaklardır.
-
3:25 - 3:29Aslında, fosil yakıtlarına olan
bağımlılığımıza baktığımızda, -
3:30 - 3:35her gün 90 milyon varil petrole
ihtiyacımız olduğunun farkındayız. -
3:38 - 3:41Bağlantı kuramadığımız büyük bir miktar.
-
3:41 - 3:45Bunun anlamı 45 tane bunlar gibi
gemiye ihtiyacımız olduğudur. -
3:45 - 3:47Bu bir süpertanker, tamam mı?
-
3:47 - 3:50İhtiyacımız olan şey her gün
bu 45 tane gemidir. -
3:50 - 3:53Aksi taktirde bildiğimiz dünya,
çalışmıyor. -
3:53 - 3:561945'te İkinci Dünya Savaşı'nın sonunda,
-
3:56 - 3:59sadece 6 milyon varil kullanmıştık.
-
3:59 - 4:02Şimdi 90 milyon varil.
-
4:02 - 4:07Her bir varil 159 litre,
inanın bana, bu çok fazla petrol -
4:08 - 4:12ve sonra son 70 yıl boyunca
gerçekten ne tecrübe ettik. -
4:12 - 4:14Bunu biliyorsunuz, hepimizin
paylaştığımız dönem, -
4:14 - 4:16sizlerden bazıları 70 değil, diğerleri 70,
-
4:16 - 4:18fakat sadece genel anlamda.
-
4:18 - 4:23Hayatımız artan petrole bağımlı
olduğumuz bir hayat. -
4:25 - 4:28Ve bu yüzden petrolü almak için
çok büyük riskler alıyoruz. -
4:30 - 4:33Bazı durumlarda petrolü sıvı
olmayan hâliyle alıyoruz. -
4:34 - 4:38Kanada'ya gidiyoruz, ormanları kesiyoruz
-
4:39 - 4:41ve böyle görünüyor.
-
4:42 - 4:46Gerçekten öyle, bence biz daha çok
uyuşturucu bağımlısı gibi davranıyoruz. -
4:47 - 4:49Uyuşturucu bağımlılarını bilir misiniz?
-
4:50 - 4:54Sizin yörenizde değil, fakat
genellikle gazetelerden filan. -
4:54 - 4:56(Kahkahalar)
-
4:56 - 4:57Bir uyuşturucu bağımlısı, tamam mı ?
-
4:58 - 5:02Uyuşturucusunu almak için
ne gerekiyorsa yapar. -
5:02 - 5:06Kendisine ve çevresine verdiği zarar
-
5:06 - 5:08umurunda değildir.
-
5:08 - 5:11Böylece gerçekten bu dönüşümün
zor olacağını düşünüyorum. -
5:12 - 5:16Bence 21.yüzyıldaki temel
mesele enerjidir. -
5:16 - 5:21Eğer 21. yüzyılda savaş ve barış
hakkında düşünürsek -
5:21 - 5:24%100 yenilenebilir enerjiye
-
5:24 - 5:27yönelmek zorundayız.
-
5:27 - 5:29Bu zor, biliyorum.
-
5:29 - 5:32Daha zor bile olan diğer şey;
-
5:33 - 5:34ordudur.
-
5:37 - 5:41Her ülkedeki ordu,
dünyada 200 tane ülke var. -
5:41 - 5:43Her bir ülkede,
-
5:43 - 5:48barış gücü olduğuna inanılmıştır ordunun.
-
5:50 - 5:54İsviçre'deki bunun gibi, Macaristan'daki
bunun gibi, iddia ederim. -
5:55 - 6:00Fakat son 100 yıllık tarihi bilgiler
-
6:01 - 6:03bunun doğru olmadığını kanıtlıyor.
-
6:04 - 6:06Ayrıntısına girmeyeceğim.
-
6:08 - 6:12Genel anlamda, bence askerî
harcamaları da azaltmalıyız -
6:13 - 6:15ve kendimize sormalıyız,
-
6:15 - 6:18en güçlü en büyük ordu nedir?
-
6:19 - 6:21Bu Amerikan ordusudur.
-
6:21 - 6:25Bu yüzden biz tarihçiler "Amerikan
İmparatorluğu" terimini kullanırız. -
6:27 - 6:30Bazı insanlar bu terimi
saldırgan bulurlar. -
6:30 - 6:32Sizi temin ederim, saldırgan değil.
-
6:33 - 6:362000 yıl önce Roma
İmparatorluğu'muz vardı, -
6:36 - 6:39100 yıl önce İngiltere
İmparatorluğumuz vardı. -
6:39 - 6:42Şimdi Amerikan İmparatorluğu'muz var.
-
6:42 - 6:46Amerika dünyanın en güçlü ülkesi
-
6:46 - 6:50ve bu yüzden ana meseleyi
ve ana rolü oynuyor, -
6:50 - 6:53iş 21. yüzyıldaki savaşa
ve barışa geldiğinde. -
6:54 - 6:57Dünya genelinde 700'den fazla
askerî üssü var. -
6:58 - 7:00Hiçbir ülke bu kadar çok
askerî üsse sahip değil. -
7:00 - 7:02Savunma harcamalarına bakarsanız,
-
7:02 - 7:07ABD savunma harcamaları
neredeyse 600 milyar. -
7:07 - 7:10Bu her gün 2 milyar dolar demektir.
-
7:10 - 7:13TED'in bütçesinden fazla, tamam mı?
-
7:14 - 7:16Bir günde 2 milyar dolar.
-
7:17 - 7:20Çinde'deki savunma harcamalarına
baktığınızda 200 milyar civarlarında, -
7:20 - 7:23sonra Rusya ve Suudi Arabistan
ve dünyanın geri kalanı. -
7:23 - 7:28Böylelikle fikrim bütün ülkelerin askerî
savunma harcamalarını azaltmalıyız. -
7:28 - 7:30Bu zordur.
-
7:30 - 7:34Ne yaparsak yapalım veya yapmayalım
bu daha çok basına bağlı. -
7:36 - 7:39Çünkü basın kafamıza bir
sürü hikâyeler sokmaktadır. -
7:40 - 7:43Bu hikâyeler bazen barışı yaymak
için yardımcı olur, -
7:43 - 7:48diğer zamanlar da basın
savaş propagandası sunar. -
7:49 - 7:53Bu yüzden basın bir çözüm değildir
fakat sorunların çoğudur. -
7:54 - 7:58Irak savaşından önce kitle imha
silahları hikâyesini duymuştuk. -
7:59 - 8:03Bence bu örnek basının bizi
nasıl kandırdığının örneğidir. -
8:03 - 8:0821. yüzyılda basın ile nasıl başa
çıkacağımızı öğrenmemiz çok önemli. -
8:09 - 8:12Tarihçiler olarak, Irak'ta savaşan ABD
-
8:12 - 8:16askerlerinin ne düşündüğünü araştırırız.
-
8:16 - 8:19Bu askerlerle yapılan röportajlar var.
-
8:19 - 8:24İnanın bana, "Petrolü almak
için burada Irak'tayız" demiyorlar. -
8:25 - 8:28Bu bir kaynak savaşı, fetih savaşı.
-
8:28 - 8:30Söyledikleri şey bu değil.
-
8:31 - 8:38Irak'taki ABD askerleri
"Saddam Hüseyin'in 11 Eylül 2001'de -
8:38 - 8:42rol aldığı terör saldırısına
misilleme yapmak için buradayız. -
8:42 - 8:48Kasklarının üzerinde Pentagon'daki
ikiz kulelerin resimlerini çizmişlerdir. -
8:49 - 8:52Tarihçi olarak size şimdi
söyleyebileceğim problem -
8:53 - 8:572011 Eylül'de Saddam Hüseyin'in
bir rolü olmadığıdır. -
8:57 - 8:59Hiçbir şey tamam mı ?
-
8:59 - 9:03Bu askerler çok kötü biçimde aldatıldılar.
-
9:03 - 9:06Savaş propagandasından muzdaripler.
-
9:08 - 9:12Eylül 2011'e döndüğümüzde
o zaman ne yaptık. -
9:12 - 9:1715 yıldan beri bu saldırılar
tüm dünyayı şok etmektedir. -
9:17 - 9:21Birçoğunuz o gün evde hangi odada
olduğunuzu bile hatırlıyorsunuz, -
9:21 - 9:23ofiste olup olmadığınızı,
-
9:23 - 9:26evde çocuklarla oynayıp oynamadığınızı.
-
9:26 - 9:29Bilirsiniz, nerede olduysanız olun,
-
9:29 - 9:32büyük ihtimalle çok nadir hatırlarsınız.
Tamam mı? -
9:33 - 9:37Şu anda öğrenmeye çalıştığımız
ne ise araştırıyoruz, -
9:37 - 9:40zihnimizdeki resmin ne olduğu
-
9:40 - 9:44basının kurduğu bu olay ile ilgili.
-
9:44 - 9:50Fotoğraf, New York'un fotoğrafı,
şehir merkezi Manhattan - -
9:50 - 9:52bir uçak kuzey kuleye saldırdı.
-
9:52 - 9:55diğer uçak güney kuleye saldırdı
-
9:55 - 9:57ve sonra kuleler çöktü.
-
9:57 - 9:59Bu hepimiz için temel olarak
Eylül 2001'dir. -
9:59 - 10:01Uçak, uçak, kule, kule.
-
10:02 - 10:06Şimdi problem ise bunun arka
kısmındaki, üçüncü kuleniz var. -
10:06 - 10:117 Numaralı Dünya Ticaret merkezi olarak
adlandırılan bu kule de çöktü. -
10:12 - 10:16Bizim 3 kulemiz vardı,
fakat sadece 2 uçak. -
10:18 - 10:21Bu 3. kule ve Eylül 2001'de çöktü.
-
10:22 - 10:26Terörizm hakkında bilginizi çok hızlıca
test etmeme izin verin. -
10:26 - 10:29Bu odada, o gün üç kulenin çöktüğünün
tamamen farkında olan kaç kişi var? -
10:29 - 10:31Belki el kaldırırsınız.
-
10:33 - 10:34Bu çoğunluk değil.
-
10:34 - 10:36Başka bir şekilde sorayım.
-
10:36 - 10:39Üç kulenin çökmediğini bilen kimler?
-
10:40 - 10:41Bu, %80.
-
10:42 - 10:45Şimdi aklınızda olsun,
var olan en zeki insanlar arasındasınız, -
10:45 - 10:49biliyorsunuz çünkü TED'e gelmek
bunu gösteriyor. -
10:49 - 10:51(Kahkahalar)
-
10:52 - 10:55Sizi sadece dürtmek istiyorum,
bunu bilmiyorsanız, -
10:55 - 10:59o zaman bu demek ki terörizim hakkında
yeterince bilgilendirilmediğinizdir. -
10:59 - 11:03O zamanlar İsviçre'deki Zürih
Üniversitesi'nde tarih dersi verirken, -
11:03 - 11:06öğrencilerim 9/11 hakkında komisyon
raporunu okumak zorundaydılar. -
11:06 - 11:09Bu 600 sayfalık kalın bir doküman.
-
11:09 - 11:13Öğrencilerimden üçüncü kulenin neden
çöktüğünü bulmalarını istedim, tamam? -
11:13 - 11:16Uçak tarafından vurulmadı, neden çöktü?
-
11:17 - 11:23Bulduğumuz şuydu ki; bu raporda
üçüncü kuleden bahsedilmiyordu. -
11:24 - 11:29Biliyorsunuz, üç kulenin çökmesinden
bahsedilmemesi, bu oldukça büyük bir hata. -
11:30 - 11:33Şunu diyemezsiniz "tamam, 3 veya
4 kule, bu kadar titiz olmayalım." -
11:33 - 11:34(Kahkahalar)
-
11:34 - 11:38Bu önemli, bu fark eder.
-
11:39 - 11:449/11'den tüm öğrendiklerim, Amerikalı
arkadaşlarımdan öğrendiklerimdir. -
11:44 - 11:48Bir grup olduğunu söyleyen
ABD'de araştırmacılarım var. -
11:48 - 11:52"9/11 gerçeği için Mimarlar ve
Mühendisler" olarak adlandırılıyorlar. -
11:52 - 11:55Bu grup bu bina ile ilgili bir
sorun olduğunu söylüyor -
11:55 - 11:56ve grubun söylediği şey
-
11:57 - 12:00bu bina kontrollü yıkım ile yıkıldı.
-
12:01 - 12:062008'de ABD hükûmeti
yeni bir rapor yayınladı. -
12:06 - 12:10Teknoloji ve Standartlar Ulusal Enstitüsü
bu raporu yayınladı- -
12:10 - 12:16binanın 79. kolonun
ofis yangınları aracılığıyla mahvolduğunu -
12:17 - 12:20ve binanın serbest düşüşüne bunun neden
olduğunu söyledi. -
12:23 - 12:24Tekrar düşünün.
-
12:25 - 12:30Bu binanın 81 kolonu var
ve mimarların söylediği, -
12:30 - 12:33simetrik olarak çöksün diye,
-
12:33 - 12:36tüm 81 kolon aynı dakikada yok olmalı.
-
12:37 - 12:39Bunun için kontrollü yıkıma
ihtiyacınız vardır. -
12:40 - 12:46NIST'in söylediği: Hayır, yangın
bir kolonu yıktı ve bina yıkıldı. -
12:47 - 12:49Şimdi bu bilmeceyi sizin için çözemem.
-
12:50 - 12:54Yangın veya kontrollü yıkımdan biri
olsun ve kendiniz için düşünmelisiniz. -
12:54 - 12:59Biz tarihçiler olarak bize böyle
sorular sormayın diyen -
12:59 - 13:02çok güçlü politikacıları gözlemliyoruz.
-
13:03 - 13:06Başkan Bush
"bunu Usame bin Ladin yaptı" dedi. -
13:06 - 13:09Usame bin Ladin Suudi Arabistanlı'dır.
-
13:09 - 13:14Bush ve Suudi kraliyet ailesi ile
olan ilişkiye yakından bakıyoruz. -
13:15 - 13:17Geçenlerde ilginç bir fotoğraf aldım.
-
13:18 - 13:25Crawford'da, Teksas'ta Bush ve
Abdullah'ın el ele olduğuydu. -
13:26 - 13:29Bilirsiniz, Suudi Arabistan
hakkında konuşmak ilginç olabilirdi. -
13:29 - 13:309/11 hakkında veya Bush ile.
-
13:30 - 13:32Fakat açıkçası yapamayız.
-
13:32 - 13:35Ben sadece küçük bir İsveçli
tarihçiyim, bu insanlara ulaşamam. -
13:35 - 13:3879. kolon hakkında onlarla konuşamam.
-
13:39 - 13:43Bush ne demişti " Eylül 11 saldırıları
ilgili olarak acayip komplo -
13:43 - 13:45teorilerine asla müsamaha etmeyelim."
-
13:45 - 13:47Bunu hemen saldırılardan sonra söyledi.
-
13:47 - 13:50"Komplo teorileri" ve bu cümle
-
13:50 - 13:549/11 tartışmalarına girişi
15 yıldır engelledi. -
13:54 - 13:57Ve size sadece diyeceğim
bunun tamamen saçmalık olduğu. -
13:58 - 14:01Bu bize bunun yangın mı yoksa
kontrollü yıkım mı olduğunu söylemiyor. -
14:01 - 14:03Bu bilimsel bir kavram değildir.
-
14:04 - 14:08Sizi "komplo teorilerinin"
ötesine teşvik ediyorum -
14:08 - 14:12ve sizi gördüğümüz tüm kuvvet
simsarlarını ve hikâyelerini -
14:12 - 14:15sorgulamaya teşvik ediyorum.
-
14:15 - 14:18Çünkü şimdi Putin'imiz ve
onun Suriye'deki savaşı var. -
14:18 - 14:23Putin'in gerçek veya yanlış bir hikâye
sunup sunmadığı kendinize sorun, -
14:23 - 14:28IŞİD'a bakın, onların hikâyesi;
kendini havaya uçurursan, -
14:28 - 14:31cennetteki bakirelere sahip
olacaksın, tamam mı? -
14:31 - 14:33Buna inanıyor musunuz?
-
14:33 - 14:35Kendinize sorun.
-
14:35 - 14:37Bence, savaş ve barış içinde,
-
14:37 - 14:41her zaman bakmamız gereken
son olarak önemli sorun: -
14:41 - 14:44Basının bizde hikâyeleri
nasıl yansıttığıdır. -
14:44 - 14:48Bu durumda, Amerika'daki ABC haberleri
9/11'den sonra söyledikleri; -
14:48 - 14:52"FBI araştırmacıları, Satam al Suqami'nın
pasaportunu buldular." -
14:52 - 14:55Saddam değil, Satam al Suqami'dir.
-
14:55 - 14:58Amerikan Hava Yolları Uçuş 11'deki
teröristlerden birisiydi. -
14:58 - 15:00Dünya Ticaret Merkezi'ne vuran ilk uçaktı.
-
15:00 - 15:02Pasaportu nerede buldular?
-
15:03 - 15:04Burada.
-
15:07 - 15:10Pasaport burada bulundu.
-
15:11 - 15:14Müslüman dünyası ile
terörizimi bağladılar. -
15:15 - 15:18Hintli pasaportu olsaydı, bu Hintliler
için çok kötü olacaktı. -
15:18 - 15:23Size söyleyeceğim; kafamızda ne varsa
bu gerçekten çok önemli. -
15:24 - 15:27Çünkü kafamızda ne varsa
o bizim düşüncelerimiz. -
15:28 - 15:31Düşüncelerimiz, eylemlerimizi
şekillendirir, -
15:32 - 15:34hislerimizden etkilenirler.
-
15:35 - 15:39Böylelikle son olarak, bence
kafanızdaki hikâye -
15:39 - 15:4521. yüzyılda daha çok barışımız mı yoksa
savaşımız mı olacağına karar verecek. -
15:45 - 15:46Çok teşekkür ederim.
-
15:46 - 15:49(Alkışlar)
- Title:
- 21. Yüzyılda Savaş ve Barış - Aklımızdaki hikâyeler | Daniele Ganser | TEDxDanubia
- Description:
-
Daniele Ganser ifadesiyle; enerji kaynakları ve imparatorlukların stratejik çıkarları arasında güçlü bir ilişki vardır. Geçmişte veya şimdi olsun çoğu savaşların kaynak savaşları olarak göründüğünü tartışır. Ve bu savaşları haklı çıkarmak için, güç simsarları medyayı ve dikkatlice ustaca hazırlanmış hikâyelerini insanların akıllarını ve kalplerini fethetmek için kullanırlar. Daniele'nin söylediği; dikkatli olmalıyız, bize sunulan her şeye inanmamalıyız. Sorular sormamız gerekiyor ve güdü soruları da. Bunu kendimize ve çocuklarımıza borçluyuz, çünkü sonunda savaş ve barış arasındaki farkı yaratabilir.
Çağımızın en ilginç tarihçilerinden biri, Daniele Ganser 1945 sonrası uluslararası tarih, jeostrateji, gizli savaş ve istihbarat hizmetlerinin yanı sıra uluslararası siyasette uzmanlaşmış, enerji ve politika arasındaki ilişki üzerinde duruyor. Enerji ve kaynakları ile ilgili emperyalist güçlerin gizli ve tehlikeli gündemlerini ortaya çıkarıp sık sık analiz etmeyi hedefliyor; ortak geleceğimizin ve yaşam şartlarının şekillenmesinde büyük bir etkiye sahip bu dinamikleri.
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TEDxTalks
- Duration:
- 16:07