ปีมหัศจรรย์ของไอน์สไตน์ - แลร์รี่ เลเกอร์สตอร์ม (Larry Lagerstrom)
-
0:19 - 0:21เมื่อต้นปี ค.ศ. 1905
-
0:21 - 0:27อัลเบิร์ต ไอน์สไตน์ ในวัยใกล้จะครบ 26 ปี
ถูกมองว่าเป็นนักวิชาการตกอับ -
0:27 - 0:30นักฟิสิกส์ส่วนใหญ่ในเวลานั้น
คงหัวเราะเยาะถ้ามีใครบอกว่า -
0:30 - 0:35ข้าราชการชั้นผู้น้อยคนนี้อาจทำประโยชน์
อย่างใหญ่หลวงให้แก่วงการวิทยาศาสตร์ -
0:35 - 0:37กระนั้น ในปีต่อมา
-
0:37 - 0:39ไอน์สไตน์ได้ตีพิมพ์ผลงาน
ไม่เพียงแค่ หนึ่ง -
0:39 - 0:40ไม่ใช่ สอง
-
0:40 - 0:41ไม่ใช่ สาม
-
0:41 - 0:46แต่เป็นผลงานถึงสี่เรื่องที่ยอดเยี่ยม
ในหัวข้อที่แตกต่างกันไป -
0:46 - 0:51ที่จะพลิกโฉมความเข้าใจของเราเกี่ยวกับเอกภพ
-
0:51 - 0:55เรื่องเล่าที่ว่าไอน์สไตน์ตกเลขนั้น
เป็นแค่ข่าวลือ -
0:55 - 0:58เขาศึกษาแคลคูลัส (Calculus) ด้วยตนเอง
จนเชี่ยวชาญ เมื่ออายุ 15 ปี -
0:58 - 1:01และมีผลการเรียนดี
ทั้งที่โรงเรียนมัธยมในมิวนิค -
1:01 - 1:03และที่สถาบันเทคโนโลยีสวิสเซอร์แลนด์
-
1:03 - 1:06ที่ซึ่งเขาได้ศึกษาเพื่อเป็น
อาจารย์สาขาคณิตศาสตร์และฟิสิกส์ -
1:06 - 1:09แต่เนื่องจากไม่ค่อยได้เข้าชั้นเรียน
เพราะไปหมกตัวอยู่ในห้องทดลอง -
1:09 - 1:12แถมยังไม่เคารพเชื่อฟังอาจารย์ของเขา
-
1:12 - 1:16ทำให้เส้นทางการเป็นอาจารย์ของเขา
ไม่เป็นอย่างที่หวัง -
1:16 - 1:18ถูกปฏิเสธแม้กระทั่ง
ตำแหน่งผู้ช่วยในห้องแลป -
1:18 - 1:22เขาจึงต้องไปทำงาน
ที่สำนักงานสิทธิบัตรในสวิตเซอร์แลนด์ -
1:22 - 1:25ด้วยความช่วยเหลือจาก
เพื่อนของพ่อ -
1:25 - 1:27ทำงาน 6 วันต่อสัปดาห์ ในตำแหน่ง
พนักงานตรวจสอบสิทธิบัตร -
1:27 - 1:30เขายังคงแบ่งเวลาส่วนหนึ่งให้กับฟิสิกส์
-
1:30 - 1:33อภิปรายถึงงานวิจัยใหม่ๆ
ร่วมกับเพื่อนสนิทกลุ่มเล็กๆ -
1:33 - 1:36และได้ตีพิมพ์ผลงานเล็กๆ 2-3 เรื่อง
-
1:36 - 1:37และแล้วเป็นที่น่าประหลาดใจ
-
1:37 - 1:43ที่ในเดือนมีนาคม ปีค.ศ.1905
เขาก็ได้ตีพิมพ์ผลงาน เสนอทฤษฎีที่น่าตกตะลึง -
1:43 - 1:45แม้จะมีหลักฐานยึนยันว่าแสงเป็นคลื่น
มาหลายทศวรรษแล้ว -
1:45 - 1:49ไอน์สไตน์กลับเสนอว่า
แสงอาจเป็นอนุภาค -
1:49 - 1:53โดยแสดงว่าปรากฎการณ์ที่ยังไม่มีคำอธิบาย
เช่น ปรากฏการณ์โฟโตอิเล็กทริก -
1:53 - 1:56สามารถอธิบายได้ด้วยทฤษฎีของเขา
-
1:56 - 1:58แนวคิดของเขาเป็นเรื่องน่าหัวร่อไปอีกหลายปี
-
1:58 - 2:02แต่ไอน์สไตน์ก็แค่ล้ำหน้ากว่าคนอื่นๆ ไปยี่สิบปี
-
2:02 - 2:08ทวิภาคของคลื่นและอนุภาคได้กลายเป็นหลักสำคัญ
ของศาสตร์แขนงใหม่เรื่องกลศาสตร์ควอนตัม -
2:08 - 2:11สองเดือนต่อมา ในเดือนพฤษภาคม
ไอน์สไตน์ได้ตีพิมพ์ผลงานชิ้นที่ 2 -
2:11 - 2:17บทความนี้เกี่ยวกับคำถามเก่าแก่ที่ว่า
อะตอมมีจริงหรือไม่ -
2:17 - 2:20แม้ว่าหลายทฤษฎีจะถูกสร้างขึ้นโดยอาศัย
แนวคิดที่ว่ามีอะตอมที่มองไม่เห็นอยู่ -
2:20 - 2:24นักวิทยาศาสตร์ชื่อดังบางคนยังคงเชื่อว่า
มันเป็นสิ่งที่จินตนาการขึ้นมา -
2:24 - 2:27มากกว่าจะเป็นสิ่งที่มีตัวตนอยู่จริงๆ
-
2:27 - 2:29แต่ไอน์สไตน์ได้ใช้ข้อพิสูจน์อันหลักแหลม
-
2:29 - 2:31แสดงให้เห็นถึงพฤติกรรมของอนุภาคขนาดเล็ก
-
2:31 - 2:35ที่เคลื่อนที่ในของเหลวอย่างไม่เป็นระเบียบ
ที่เรียกว่า การเคลื่อนที่แบบบราวเนียน -
2:35 - 2:37นั้นสามารถทำนายได้อย่างแม่นยำ
-
2:37 - 2:40โดยเกิดจากการชนกันของอะตอม
ที่มองไม่เห็นนับไม่ถ้วน -
2:40 - 2:43การทดลองในภายหลังได้พิสูจน์ยืนยัน
แบบจำลองของไอน์สไตน์ -
2:43 - 2:47และข้อกังขาเกี่ยวกับการมีอยู่ของอะตอม
ก็สิ้นสุดลง -
2:47 - 2:50ผลงานชิ้นที่สามออกมาในเดือนมิถุนายน
-
2:50 - 2:51นานมาแล้ว
-
2:51 - 2:53ที่ไอน์สไตน์มีปัญหาเรื่อง
ความไม่สอดคล้องกัน -
2:53 - 2:56ของหลักฟิสิกส์พื้นฐานสองเรื่อง
-
2:56 - 2:59หนึ่งคือ หลักสัมพันธภาพ (Principle of relativity)
-
2:59 - 3:01ที่ได้รับการยอมรับอย่างกว้างขวางมา
ตั้งแต่ยุคกาลิเลโอ -
3:01 - 3:04ที่กล่าวว่า การเคลื่อนที่สัมบูรณ์
ไม่สามารถนิยามได้ -
3:04 - 3:07และแต่ทฤษฎีแม่เหล็กไฟฟ้า
ที่ได้รับการยอมรับอย่างกว้างขวางเช่นกัน -
3:07 - 3:10กลับยืนยันว่า การเคลื่อนที่สัมบูรณ์มีอยู่จริง
-
3:10 - 3:13ความขัดแย้งที่ว่านี้
และการที่เขาไม่สามารถที่จะไขความกระจ่าง -
3:13 - 3:18ทำให้ไอน์สไตน์ตกอยู่ในภาวะที่เขาเรียกว่า
ภาวะความตึงเครียดทางจิตใจ -
3:18 - 3:19แต่วันหนึ่งในเดือนพฤษภาคม
-
3:19 - 3:22หลังจากที่เขาขบคิดถึงปัญหานี้
กับเพื่อนชื่อ มิเชล เบส์โซ -
3:22 - 3:24เมฆหมอกบังตาก็หายไป
-
3:24 - 3:27ไอน์สไตน์ตระหนักว่า
ความขัดแย้งกันนี้สามารถจัดการได้ -
3:27 - 3:30ถ้าความเร็วแสงนั้นคงที่ตลอดเวลา
-
3:30 - 3:32ไม่ว่าจะอยู่ในกรอบอ้างอิงใด
-
3:32 - 3:36ขณะที่เวลาและพื้นที่นั้นสัมพัทธ์กับผู้สังเกต
-
3:36 - 3:39ไอน์สไตน์ใช้เวลาเพียงไม่กีสัปดาห์จากนั้น
แต่งเติมรายละเอียด -
3:39 - 3:44และคิดค้นสิ่งที่ต่อมารู้จักกันในชื่อ
ทฤษฎีสัมพัทธภาพพิเศษ (Special relativity) -
3:44 - 3:47ทฤษฎีนี้ไม่เพียงเปลี่ยนความเข้าใจของเรา
ก่อนหน้านี้เกี่ยวกับความเป็นจริง -
3:47 - 3:49แต่ยังนำไปสู่ความก้าวหน้าทางเทคโนโลยี
-
3:49 - 3:51ตั้งแต่เครื่องเร่งอนุภาค
-
3:51 - 3:54ไปจนถึง ระบบกำหนดตำแหน่งบนโลก
(Global positioning system) -
3:54 - 3:56บางคนอาจคิดว่าผลงานเท่านี้น่าจะเพียงพอแล้ว
-
3:56 - 3:57แต่ในเดือนกันยายน
-
3:57 - 4:02งานตีพิมพ์ชิ้นที่ 4 ได้ออกมา
ในฐานะภาคต่อของทฤษฎีสัมพันธภาพพิเศษ -
4:02 - 4:05ไอน์สไตน์ได้คิดต่อยอดจากทฤษฎีของเขา
-
4:05 - 4:09และได้ตระหนักว่า
มันยังบ่งบอกถึงสสารและพลังงาน -
4:09 - 4:12ซึ่งอันหนึ่งมีตัวตน และอีกอันไม่มีตัวตน
-
4:12 - 4:15ว่าจริงๆ แล้วเป็นอันเดียวกัน
-
4:15 - 4:19ความสัมพันธ์ของมันสามารถแสดงออกมาได้เป็น
-
4:19 - 4:22สมการอันโด่งดังในตำนาน
-
4:22 - 4:25E=mc^2
-
4:25 - 4:30ไอน์สไตน์ยังคงไม่เป็นที่รู้จักมากนัก
จนกระทั่งอีก 15 ปีถัดมา -
4:30 - 4:35ในตอนที่ทฤษฎีสัมพัทธภาพทั่วไป
ได้รับการพิสูจน์ในปีค.ศ. 1919 -
4:35 - 4:39โดยการวัดว่าแสงมีการโค้งเบน
ขณะเกิดสุริยุปราคา -
4:39 - 4:41ซึ่งสื่อได้ทำให้เขากลายเป็นคนดัง
-
4:41 - 4:45แต่ต่อให้เขากลับไปหมกตัวทำงาน
ที่สำนักงานสิทธิบัตร -
4:45 - 4:48และไม่ได้สร้างผลงานอะไรออกมาอีกเลย
นับจากปีค.ศ. 1905 เป็นต้นมา -
4:48 - 4:50งานตีพิมพ์ทั้งสี่ในปีมหัศจรรย์ของเขา
-
4:50 - 4:56ก็ยังคงเป็นสิ่งที่แสดงถึง
อัจฉริยภาพที่น่าทึ่งของเขาอยู่ดี
- Title:
- ปีมหัศจรรย์ของไอน์สไตน์ - แลร์รี่ เลเกอร์สตอร์ม (Larry Lagerstrom)
- Speaker:
- Larry Lagerstrom
- Description:
-
more » « less
ชมบทเรียนแบบเต็มได้ที่: http://ed.ted.com/lessons/einstein-s-miracle-year-larry-lagerstrom
เมื่อปี ค.ศ. 1905 เริ่มต้นขึ้น อัลเบิร์ต ไอน์สไตน์ (Albert Einstein) ถูกตราหน้าว่าเป็นนักวิชาการตกอับ แต่ในอีก 12 เดือนให้หลัง เขาได้ตีพิมพ์ 4 ผลงานอันยิ่งใหญ่ในหัวข้อที่แตกต่างกัน ที่ปฏิวัติการรับรู้ของเราต่อความเข้าในเอกภพ
แลร์รี่ เลเกอร์สตอร์ม ได้เล่าเรื่องราวเกี่ยวกับผลงานทั้ง 4 ซึ่งสั่นสะเทือนโลกบทเรียนโดย Larry Lagerstrom, แอนิเมชันโดย Oxbow Creative.
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 05:16
|
Michelle Mehrtens edited Thai subtitles for Einstein's miracle year | |
|
Kelwalin Dhanasarnsombut approved Thai subtitles for Einstein's miracle year | |
|
|
Kelwalin Dhanasarnsombut edited Thai subtitles for Einstein's miracle year | |
|
|
Kelwalin Dhanasarnsombut edited Thai subtitles for Einstein's miracle year | |
|
|
Kelwalin Dhanasarnsombut edited Thai subtitles for Einstein's miracle year | |
|
Rawee Ma accepted Thai subtitles for Einstein's miracle year | |
|
|
Rawee Ma declined Thai subtitles for Einstein's miracle year | |
|
|
Rawee Ma edited Thai subtitles for Einstein's miracle year |