< Return to Video

Fiorenzo Omenetto: Silko, la antikva materialo de la estonteco

  • 0:00 - 0:02
    Dankon.
  • 0:02 - 0:04
    Min ĝojigas esti ĉi tie.
  • 0:04 - 0:07
    Mi priparolos novan antikvan materialon
  • 0:07 - 0:09
    kiu ankoraŭ ade mirigas nin,
  • 0:09 - 0:11
    kaj povus influi nian pensmanieron
  • 0:11 - 0:14
    pri materialscienco, altteĥnikaro --
  • 0:14 - 0:16
    kaj eble survoje povas fari ion
  • 0:16 - 0:19
    por kuracarto kaj monda sano, kaj helpi ĉe rearbarigo.
  • 0:19 - 0:21
    Tio ja estas ia aŭdaca eldiro.
  • 0:21 - 0:23
    Mi rakontos al vi iomete pli.
  • 0:23 - 0:26
    Tiu materialo fakte havas iujn trajtojn, kiuj ŝajnas tro bonaj por esti veraj.
  • 0:26 - 0:28
    Ĝi estas daŭrigebla, ĝi estas daŭrigeblaĵo
  • 0:28 - 0:30
    prilaborita en nur akvo kaj ĉambra temperaturo --
  • 0:30 - 0:32
    kaj biologie kontrolite malkomponebla,
  • 0:32 - 0:35
    vi do povas vidi ĝin tuj solviĝi en glaso da akvo
  • 0:35 - 0:37
    aŭ konservi ĝin stabila dum jaroj.
  • 0:37 - 0:39
    Ĝi manĝeblas, ĝi enplanteblas en homan korpon
  • 0:39 - 0:41
    sen kaŭzi ian imunreagon.
  • 0:41 - 0:43
    Ĝi efektive integriĝas en la korpo.
  • 0:43 - 0:45
    Kaj ĝi teĥnike uzeblas,
  • 0:45 - 0:47
    ĝi do povas utili en mikrocirkvitaroj,
  • 0:47 - 0:49
    kaj eble en lumcirkvitoj.
  • 0:49 - 0:51
    La materialo
  • 0:51 - 0:54
    aspektas jene.
  • 0:54 - 0:57
    Efektive, la materialo, kiun vi vidas, estas klara kaj travidebla.
  • 0:57 - 1:00
    La eroj de tiu materialo estas nur akvo kaj proteino.
  • 1:00 - 1:03
    Tiu materialo ja estas silko.
  • 1:03 - 1:05
    Ĝi tamen iom malsamas
  • 1:05 - 1:07
    al tio, kion ni kutime pensas pri silko.
  • 1:07 - 1:09
    La demando estas, kiel oni reelpensas ion,
  • 1:09 - 1:12
    kio estas konata jam de proksimume kvin mil jaroj.
  • 1:12 - 1:15
    Ĝenerale la malkovran procedon inspiras la naturo.
  • 1:15 - 1:17
    Kaj tiel ni miras pri silkraŭpoj --
  • 1:17 - 1:20
    la silkraŭpo ĉi tie ŝpinanta sian fibron.
  • 1:20 - 1:22
    Silkraŭpo faras ion rimarkindan:
  • 1:22 - 1:24
    ĝi uzas du ingrediencojn, proteino kaj akvo,
  • 1:24 - 1:26
    kiuj estas en ĝia glando,
  • 1:26 - 1:29
    por fari materialon aparte rezisteman por protekti sin --
  • 1:29 - 1:31
    do kompareblan al teĥnikaj fibroj,
  • 1:31 - 1:33
    kia Kevlar.
  • 1:33 - 1:35
    Kaj do en la inversinĝenierada procedo
  • 1:35 - 1:37
    pri kiu ni scias,
  • 1:37 - 1:39
    kaj kiun ni bone konas,
  • 1:39 - 1:41
    pro la teksindustrio,
  • 1:41 - 1:44
    la teksindustrio ekhavas kaj malvolvas la kokonon
  • 1:44 - 1:46
    kaj sekve teksas elegantaĵojn.
  • 1:46 - 1:48
    Ni volas scii, kiel ekante per akvo kaj proteino
  • 1:48 - 1:51
    fari tiun fluaĵan Kevlar-on, tiun naturan Kevlar-on.
  • 1:51 - 1:53
    Do la demando estas,
  • 1:53 - 1:56
    kiel fari la inversan inĝenieradon
  • 1:56 - 1:58
    irante de kokono al glando
  • 1:58 - 2:01
    kaj ekhavi akvon kaj proteinon, la ekmaterialoj.
  • 2:01 - 2:03
    Kaj tio estas ideo
  • 2:03 - 2:05
    kiu venis antaŭ proksimume du jardekoj
  • 2:05 - 2:09
    de iu, kun kiu mi havas la bonŝancon kunlabori,
  • 2:09 - 2:12
    David Kaplan.
  • 2:12 - 2:14
    Kaj tiel ni ricevis tiun ekmaterialon.
  • 2:14 - 2:17
    Tiel tiu ekmaterialo ree iĝis la baza konstruero.
  • 2:17 - 2:19
    Ni uzas ĝin por fari diversajn aĵojn --
  • 2:19 - 2:21
    ekzemple filmon.
  • 2:21 - 2:23
    Kaj ni profitas de io, kio estas tre simpla.
  • 2:23 - 2:25
    La recepto por fari tiujn filmojn
  • 2:25 - 2:27
    estas profiti el la fakto,
  • 2:27 - 2:29
    ke proteinoj estas ege lertaj pri kio ili faras.
  • 2:29 - 2:31
    Ili trovas manieron memkuniĝi.
  • 2:31 - 2:34
    Do la recepto simplas: prenu la silksolvaĵon, verŝu ĝin,
  • 2:34 - 2:36
    kaj atendu, ĝis la proteino memkuniĝas.
  • 2:36 - 2:39
    Malfiksinte la proteinon vi ekhavas tiun filmon,
  • 2:39 - 2:42
    ĉar la proteinoj trovas unu la alian sekiĝante.
  • 2:42 - 2:44
    Sed mi asertis, ke la filmo ankaŭ estas teĥnikaĵa.
  • 2:44 - 2:46
    Kion tio signifas?
  • 2:46 - 2:49
    Tio signifas, ke eblas interligi ĝin
  • 2:49 - 2:51
    kun iuj el la specifaj teĥnikaĵoj,
  • 2:51 - 2:54
    kiaj mikrocirkvitaj kaj etskalaĵaj teĥnikaroj.
  • 2:54 - 2:56
    Ĉi tiu bildo de DVD
  • 2:56 - 2:58
    estas nur por ilustri punkton,
  • 2:58 - 3:02
    ke silko sekvas subtilegajn surfacajn malglataĵojn,
  • 3:02 - 3:05
    kio signifas, ke ili kapablas reprodukti etskalajn aĵojn.
  • 3:05 - 3:07
    Ĝi do devus kapabli reprodukti la informon,
  • 3:07 - 3:10
    kiu estas sur la DVD.
  • 3:10 - 3:13
    Kaj ni povas konservi informon, kiu estas filmo el akvo kaj proteino.
  • 3:13 - 3:16
    Ni elprovis ion skribante mesaĝon sur peco da silko,
  • 3:16 - 3:18
    kiu estas ĉi tie, kaj jen estas la mesaĝo.
  • 3:18 - 3:21
    Kaj tre simile kiel en la DVD, eblas optike legi ĝin.
  • 3:21 - 3:23
    Por tio necesas stabila mano.
  • 3:23 - 3:26
    tial mi do decidis fari ĝin surpodie antaŭ milo da homoj.
  • 3:27 - 3:29
    Ni do vidu.
  • 3:29 - 3:31
    Kiel vi vidas la filmo eniras travideble tra ĝi.
  • 3:31 - 3:33
    kaj tiam ...
  • 3:38 - 3:45
    (Aplaŭdo)
  • 3:45 - 3:47
    La plej rimarkinda atingo estas,
  • 3:47 - 3:50
    ke mia mano nun restis sufiĉe longe senmova por fari tion.
  • 3:50 - 3:53
    Do, de kiam vi konas tiujn ecojn
  • 3:53 - 3:55
    de tiu materialo,
  • 3:55 - 3:57
    vi povas fari multajn aferojn.
  • 3:57 - 3:59
    Ili ne estas limigitaj al filmoj.
  • 3:59 - 4:02
    La materialo povas havi multajn formojn.
  • 4:02 - 4:05
    Kaj do oni iom freneziĝas, kaj faras diversajn optikajn erojn
  • 4:05 - 4:07
    aŭ faras etprismajn areojn,
  • 4:07 - 4:09
    kia la reflekta bendo, kiu estas sur viaj kurŝuoj.
  • 4:09 - 4:11
    Aŭ vi povas fari belaĵojn,
  • 4:11 - 4:13
    kiuj konstrueblas - ĉu la kamerao povas vidi?
  • 4:13 - 4:16
    Vi povas aldoni trian dimension al la filmo.
  • 4:16 - 4:18
    Kaj, se la angulo ĝustas,
  • 4:18 - 4:21
    vi nun povas vidi hologramon aperi en tiu silkfilmo.
  • 4:23 - 4:25
    Sed eblas fari aliajn aĵojn.
  • 4:25 - 4:27
    Imageblas uzi puran proteinon por konduki lumon,
  • 4:27 - 4:29
    ni do faris optikajn fibrojn.
  • 4:29 - 4:32
    Sed silko estas multekapabla kaj preterpasas optikon.
  • 4:32 - 4:34
    Oni povas pensi pri diversajn formojn.
  • 4:34 - 4:37
    Ekzemple, se vi timas viziti kuraciston kaj pikiĝi per injektilo,
  • 4:37 - 4:39
    ni faras etnadlajn areojn.
  • 4:39 - 4:41
    Jen vi vidas sur la ekrano homan haron
  • 4:41 - 4:43
    supermetitan sur la nadlo farita el silko --
  • 4:43 - 4:45
    nur por doni ideon pri grando.
  • 4:45 - 4:47
    Eblas fari pli grandajn aĵojn.
  • 4:47 - 4:49
    Eblas fari dentradojn kaj ŝraŭbojn --
  • 4:49 - 4:52
    kiujn vi povas aĉeti en vendejego.
  • 4:52 - 4:55
    Kaj la dentradoj ankaŭ funkcias en akvo.
  • 4:55 - 4:57
    Do eblas pensi pri alternativaj mekanikaĵoj.
  • 4:57 - 5:00
    Kaj eble vi povas uzi tiun fluaĵan Kevlar-on, se vi bezonas ion rezistan
  • 5:00 - 5:03
    por anstataŭigi ĉirkaŭaĵajn vejnojn, ekzemple,
  • 5:03 - 5:05
    aŭ eble tutan oston.
  • 5:05 - 5:07
    Jen vi vidas ĉi tie ekzempleton
  • 5:07 - 5:09
    de kranieto --
  • 5:09 - 5:11
    ni nomas ĝin eta Yorick.
  • 5:11 - 5:14
    (Ridado)
  • 5:14 - 5:17
    Sed eblas fari aĵojn, ekzemple tasojn,
  • 5:17 - 5:20
    kaj per aldono de iom da oro aŭ da duonkonduktaĵo
  • 5:20 - 5:23
    eblas fari sensilojn, kiuj gluiĝas sur la surfacoj de nutraĵoj.
  • 5:23 - 5:25
    Eblas fari elektronikaĵajn erojn,
  • 5:25 - 5:27
    kiuj faldiĝas kaj volviĝas.
  • 5:27 - 5:30
    Aŭ antaŭante la modon, silkajn lumdiodajn tatuojn.
  • 5:30 - 5:33
    Kiel vi vidas, estas multuzeblo,
  • 5:33 - 5:35
    en la materiaj formoj,
  • 5:35 - 5:38
    kiujn oni povas fari per silko.
  • 5:38 - 5:40
    Sed ankaŭ estas iuj unikaj trajtoj.
  • 5:40 - 5:43
    Tio estas, kial oni efektive volus fari ĉiujn ĉi aĵojn?
  • 5:43 - 5:45
    Ĉe la komenco mi koncize menciis ĝin;
  • 5:45 - 5:47
    la proteino estas biologie digestebla kaj akceptata.
  • 5:47 - 5:50
    Ĉi tie vi vidas bildon de hista sekcaĵo.
  • 5:50 - 5:53
    Ĉu tio signifas, ke ĝi estas biologie digestebla kaj akceptata?
  • 5:53 - 5:56
    Eblas enplanti ĝin en la korpon sen neceso forigi la enplantaĵon.
  • 5:56 - 6:00
    Kio signifas, ke ĉiuj aĵoj, kiujn vi vidis, kaj ĉiuj formoj
  • 6:00 - 6:03
    principe enplanteblas kaj malaperos.
  • 6:03 - 6:05
    Tio, kion vi vidas en ĉi tiu hista sekcaĵo,
  • 6:05 - 6:08
    fakte estas tiu reflekta bendo.
  • 6:08 - 6:11
    Do, kiel oni estas nokte vidata de aŭto,
  • 6:11 - 6:14
    la ideo estas, ke oni povas vidi, se oni prilumas histon,
  • 6:14 - 6:16
    oni povas vidi pli profundajn partojn de histo
  • 6:16 - 6:18
    ĉar tie estas tiu reflekta bendo farita el silko.
  • 6:18 - 6:20
    Ĉi tie vi vidas, ke ĝi integriĝas en histon.
  • 6:20 - 6:22
    Kaj integriĝo en homa korpo
  • 6:22 - 6:24
    ne estas la sola afero.
  • 6:24 - 6:27
    Sed gravas reintegriĝo en la medion.
  • 6:27 - 6:29
    Do vi havas horloĝon, vi havas proteinon,
  • 6:29 - 6:31
    kaj nun silka taso, kia ĉi tiu
  • 6:31 - 6:34
    povas esti forĵetata senpente.
  • 6:34 - 6:41
    (Aplaŭdo)
  • 6:41 - 6:44
    Ne kiel polistirenaj tasoj
  • 6:44 - 6:47
    kiuj malbonŝance ĉiutage plenigas niajn ŝutejojn.
  • 6:47 - 6:49
    Ĝi manĝeblas,
  • 6:49 - 6:51
    do eblas meti nutraĵon en inteligentan pakaĵon,
  • 6:51 - 6:53
    kiun vi povas kuiri kun la nutraĵo.
  • 6:53 - 6:55
    Ĝi ne bongustas,
  • 6:55 - 6:57
    mi do bezonos iom da helpo pri tio.
  • 6:57 - 7:00
    Sed verŝajne plej rimarkindas, ke ĝi plene recikligeblas.
  • 7:00 - 7:02
    Silko dum sia memkuniĝa procedo
  • 7:02 - 7:04
    agas kiel kokono por biologia materialo.
  • 7:04 - 7:06
    Kaj se oni ŝanĝas la recepton.
  • 7:06 - 7:08
    kaj aldonas aĵojn, kiam oni verŝas --
  • 7:08 - 7:10
    do aldonas aĵojn en la fluaĵan silksolvaĵon --
  • 7:10 - 7:12
    kie tiuj aĵoj estas enzimoj
  • 7:12 - 7:15
    aŭ imunigaj substancoj aŭ vakcinoj,
  • 7:15 - 7:17
    la memkuniĝa procedo
  • 7:17 - 7:20
    konservas la biologian funkcion de ĉi tiuj.
  • 7:20 - 7:23
    Ĝi tiel igas la materialojn ekologie aktivaj
  • 7:23 - 7:25
    kaj interaktivaj.
  • 7:25 - 7:27
    Tiel la ŝraŭbo, pri kiu ni pensis antaŭe,
  • 7:27 - 7:29
    efektive uzeblas
  • 7:29 - 7:32
    por ripari rompiĝintan oston --
  • 7:32 - 7:34
    kaj samtempe provizi sanigilon
  • 7:34 - 7:37
    por resanigi la oston, ekzemple.
  • 7:37 - 7:40
    Aŭ eblus konservi sanigilojn en sia biletujo kaj ne en sia malvarmujo.
  • 7:40 - 7:43
    Ni do faris silkan karton,
  • 7:43 - 7:45
    kun penicilino en ĝi.
  • 7:45 - 7:47
    Kaj ni konservis penicilinon ĉe 60 ° celsiusaj.
  • 7:47 - 7:49
    do 140 Farenhejtaj,
  • 7:49 - 7:52
    dum du monatoj sen perdo de efikeco de la penicilino.
  • 7:52 - 7:54
    Kaj tio povus esti ---
  • 7:54 - 7:58
    (Aplaŭdo)
  • 7:58 - 8:00
    tio povus esti ebla taŭga alternativo
  • 8:00 - 8:03
    por sunenergie malvarmigitaj kameloj.
  • 8:03 - 8:06
    Kaj kompreneble ne estas uzo de konservejo, se vi ne povas uzi ĝin.
  • 8:06 - 8:10
    Kaj jen estas alia unika trajto,
  • 8:10 - 8:13
    kiun havas tiuj materialoj, ke ili laŭprograme malkomponeblas.
  • 8:13 - 8:15
    Jen vi vidas la diferencon.
  • 8:15 - 8:18
    Supre estas filmo programita por ne malkomponiĝi,
  • 8:18 - 8:21
    malsupre estas filmo programita por malkomponiĝi en akvo.
  • 8:21 - 8:23
    Kaj vi vidas, ke la filmo en la malsupro
  • 8:23 - 8:25
    liberigas, kion ĝi enhavas.
  • 8:25 - 8:28
    Ĝi do ebligas la rehavon de tio, kion ni enmetis antaŭe.
  • 8:28 - 8:31
    Tiel ĝi ebligas kontrolatan provizadon de sanigiloj
  • 8:31 - 8:34
    kaj reintegriĝon en la medio
  • 8:34 - 8:36
    en ĉiuj formoj, kiujn vi vidis.
  • 8:36 - 8:39
    Tiel la malkovra fadeno, kiun ni reale havas, estas fadeno.
  • 8:39 - 8:42
    Nin pasiigas tiu ideo, ke kion ajn ni volas fari,
  • 8:42 - 8:44
    ĉu vi volas anstataŭigi vejnon aŭ oston,
  • 8:44 - 8:47
    aŭ eble agi pli daŭrigeble en mikrocirkvitoj,
  • 8:47 - 8:49
    eble trinki kafon en taso
  • 8:49 - 8:51
    kaj forĵeti ĝin senpente,
  • 8:51 - 8:53
    eble porti siajn sanigilojn en la poŝo,
  • 8:53 - 8:55
    liveri ilin ene de via korpo
  • 8:55 - 8:57
    aŭ liveri ilin trans la dezerton,
  • 8:57 - 8:59
    la solvo povas esti en silka fadeno.
  • 8:59 - 9:01
    Dankon.
  • 9:01 - 9:19
    (Aplaŭdo)
Title:
Fiorenzo Omenetto: Silko, la antikva materialo de la estonteco
Speaker:
Fiorenzo Omenetto
Description:

Fiorenzo Omenetto komunikas pli ol 20 mirigajn novajn uzojn de silko, unu el la plej elegantaj naturaj materialoj -- en transsendo de lumo, plibonigo de daŭrigeblo, aldono de rezisto kaj estigo de medicinaj eblecoj. Surpodie li montras kelkajn interesegajn aĵojn faritajn el la pluruza materialo.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
09:20
Leo De Cooman added a translation

Esperanto subtitles

Revisions